بانک مرکزی اخیرا بار دیگر سعی دارد مردم را تشویق کند که دلارهای خود را به‌جای نگهداری در خانه، در قالب سپرده‌های ارزی به بانک‌ها بسپارند. این در حالی است که پس از کسب تجربه ناخوشایند در این بخش و در ادامه بازپرداخت سپرده‌های ارزی به صورت ریال آن هم با نرخ ارز ترجیحی در سال‌های گذشته، بعید به نظر می‌رسد که مردم بار دیگر به این روش اعتماد کنند.

با این وجود، صداوسیما اخیرا با انتشار گزارشی در رسانه ملی، سعی کرده که هم‌جهت با بانک مرکزی، بار دیگر اعتماد مردم را به سپرده‌های ارزی جلب کند. در این راستا، یک کارشناس با متوسل شدن به آیه ۳۴ سوره توبه که به آیه کنز معروف است، نگهداری ارز در خانه را از نظر اسلام نکوهیده می‌خواند. این آیه، کنز مال و استفاده نکردن از آن را منع کرده است.

با این وجود، در شرایط تورمی اقتصاد ایران، بسیاری از مردم درآمد خود را به دلار تبدیل می‌کنند تا از افت ارزش پول خود به‌واسطه تورم جلوگیری کنند. پیگیری‌های تجارت‌نیوز اما حاکی از آن است که دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به حکم نگهداری دلار در خانه وجود دارد.

نظر رئیس شورای فقهی بانک مرکزی درباره نگهداری دلار

غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی ، ذخیره کردن هر مالی (چه دلار و چه غیر دلار) به طوری که از دور معاملات خارج شود و با آن داد و ستد انجام نشود را کنز و در نتیجه این اقدام را حرام دانست.

به گفته وی، اگر ارزش این مال معادل ۲۰ مثقال طلا شود، از نظر فقهی کنز به حساب آمده و مشمول زکات می‌شود. البته این شرط هم وجود دارد که این مقدار به مدت یک سال مالی ذخیره شود و تغییری نکند.

مصباحی‌مقدم همچنین تاکید کرد که از نظر فقها، این موضوع درباره طلا و نقره در شرایطی است که این طلا و نقره، پول در جریان باشد و در بازار، واسطه مبادله قرار بگیرد. اما در شرایط فعلی، طلا و نقره پول در جریان به حساب نمی‌آید.

بانک مرکزی سپرده‌های ارزی را تضمین می‌کند

رئیس شورای فقهی درباره فقدان اعتماد به بانک‌ها در میان مردم برای سپرده‌گذاری ارزی، با توجه به تجربه تلخ گذشته در این موضوع، اذعان کرد: این اتفاق، اشتباه بزرگ و اعتمادسوزی بود که بانک مرکزی در آن زمان انجام داد. اما الان بانک مرکزی که پشتوانه پول و سرمایه کشور محسوب می‌شود، تعهد می‌کند که با بانک‌های متخلف برخورد کند.

اگر خلاف قانون نباشد، از نظر شرعی مشکلی ندارد

در ادامه پیگیری‌های خود، موضوع را از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری نیز جویا شد اما کارشناس فقهی این دفتر، دیدگاه متفاوتی نسبت به این موضوع داشت.

کارشناس دفتر مقام معظم رهبری در پاسخ به این سوال که با توجه به آیه کنز، آیا نگهداری دلار از نظر فقهی مشکلی دارد یا نه، گفت: اگر این کار خلاف قانون نباشد، از نظر شرعی مشکلی ندارد.

با اینحال، باید دید آیا بانک مرکزی می‌تواند تدبیری بیاندیشد که مردم بار دیگر به نظام بانکی در این بخش اعتماد کنند و دلارهای خود را به دست آنها بسپارند؟