قیمت‌گذاری کالاها و خدمات و همینطور مواد اولیه و انرژی همیشه برای بازار سهام چالش‌برانگیز بوده است. در این میان افزایش نرخ خوراک شرکت‌های پتروشیمی که ازجمله صنایع اثرگذار بازار سهام است، در ۱۷ اردیبهشت امسال در تاریخ ماندگار شد چرا که این مصوبه منجر به افت ارزش بازار سهام به میزان ۳۰۰۰هزار میلیارد تومان شد و یکی از بزرگ‌ترین نزول‌های تاریخ بازار سرمایه ثبت شد. این دستورالعمل از زمان تصویب تا روزی که ابعاد آن با مهر محرمانه فاش شد ابعاد و حواشی زیادی داشت حتی منجر به تشکیل پرونده قضایی برای ۲۱فرد حقیقی وحقوقی شدکه از این مصوبه مطلع بودند و با فروش ۲۵۰۰میلیارد تومان سهام، زمینه‌های نزول شاخص را فراهم کردند. اما با توجه به اثرگذاری این مصوبه بر سود شرکت‌های پتروشیمی و بعد از اعتراض‌های فراوان بالاخره هیأت دولت مصوبه ۱۷اردیبهشت را اصلاح و روزگذشته ابلاغ کرد.

نرخ خوراک پتروشیمی فرموله شد

طبق مصوبه قبلی هیأت دولت که در ۱۷ اردیبهشت تصویب شده بود نرخ خوراک گاز صنایع پتروشیمی تا ۷هزار تومان افزایش یافته بود و این موضوع درصورت اجرا می‌توانست حاشیه سود صنعت پتروشیمی را با چالش مواجه کند اما با اصلاحات انجام شده نرخ خوراک به‌گونه‌ای اصلاح شده که قیمت گاز تحویلی از ۵هزار تومان کمتر نشود و قیمت صادراتی گاز ایران از میانگین‌ماه قبل بیشتر نشود.

احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد روز گذشته در همین باره اعلام کرد: با هدف تقویت تولید و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد، دولت تا پایان برنامه هفتم، روش محاسبه نرخ خوراک گاز صنایع را به فرمول بازگرداند. قیمت خوراک از ۵هزار تومان نباید کمتر باشد و از میانگین ‌ماه قبل نرخ صادراتی بیشتر نشود.

اثر اصلاح نرخ خوراک بر بازار سهام

محمد پورتدین، یک تحلیلگر اقتصادی درباره اصلاح نرخ خوراک تولیدکننده‌های پتروشیمی‌ها توسط دولت گفت: با توجه به اینکه بیش از ۴۰درصد بازار سرمایه به صنعت پتروشیمی اختصاص دارد، اگر صنعت نفت و فرآورده‌های نفتی را هم جزو این صنعت در بازار سرمایه بدانیم، به‌طور حتم بالغ بر ۵۰درصد بازار سرمایه تحت‌تأثیر این مصوبه قرار خواهد گرفت و این موضوع تأثیر مثبتی بر بورس خواهد داشت.

محمدعلی احمدزاده‌اصل یک کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز توضیح داد: با تعیین نرخ خوراک براساس فرمول، شاهد سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، افزایش سود صنعت پتروشیمی و همینطور افزایش منافع دولت و سهامداران خواهیم بود.
به‌گفته او اگر پیگیری‌های لازم از سوی مسئولان صورت نمی‌گرفت صنعت پتروشیمی زیان‌ده می‌شد.

حسن کاظم‌زاده، کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز گفت: نرخ‌های جدید ۱۵۰۰تومان نسبت به نرخ ثابت گاز ۷هزار تومانی در مصوبه قبلی کمتر است بنابراین بدون درنظر گرفتن ضریب صنایع فولادی که ۶۰درصد نرخ خوراک گاز تعیین شده، ابلاغیه جدید خوب است و تحلیل وضعیت آینده صنایع مختلف را قابل اتکاتر خواهد کرد.

چرا تغییرات نرخ خوراک پتروشیمی مهم است؟

تغییرات نرخ گاز به‌عنوان خوراک تولیدکنندهای پتروشیمی برای سهامداران اهمیت زیادی دارد اما این اهمیت فقط مختص به بازار سهام نیست چراکه این موضوع بخش‌های مختلف اقتصاد را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. علت آن این است که این روزها محصولات پتروشیمی نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما دارند و افزایش نرخ خوراک به غیر از اثری که بر سودآوری شرکت‌های پتروشیمی دارد، می‌تواند اثر مستقیمی بر بسیاری از کالاها داشته باشد. تقریبا اغب وسایل و تجهیزاتی که با آنها سر و کار داریم به نوعی مواد پتروشیمی در آنها به‌کار رفته است به همین دلیل رشد اقتصادی بسیاری از کشورها به نفت و محصولات پتروشیمی وابسته است.

به‌طورشفاف تولید در مجتمع‌های پتروشیمی با استفاده از گاز به‌عنوان ماده اولیه انجام می‌شود و در واقع گاز، خوراک تولید صنایع پتروشیمی است. خوراک در پتروشیمی ۲نوع خوراک گاز و خوراک مایع است. پتروشیمی‌هایی که از خوراک گاز استفاده می‌کنند تحت عنوان پتروشیمی‌های خوراک گازی و پتروشیمی‌هایی که از خوراک مایع استفاده می‌کنند تحت عنوان پتروشیمی‌های خوراک مایع از آنها یاد می‌شود. بنابراین هر نوع افزایش نرخ گاز به‌عنوان خوراک برای واحدهای پتروشیمی از یک طرف بر میزان سودآوری این شرکت‌ها، که مورد توجه سهامداران است اثر می‌گذارد و از طرف دیگر قیمت کالاهای تولیدی که با استفاده از محصولات پتروشیمی انجام می‌شود را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد