نامه یک اقتصاددان به رئیس جمهور روحانی

دکتر محمد ابراهیم یاوری ،استاد یار دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و از نظریه پردازان اقتصادی کشور است. نامه زیر ، مکتوب او به رئیس جمهور روحانی است ،درباره سیاست ارزی دولت که بدون پیشداوری درباره آن ، به عنوان دغدغه علمی یک صاحب نظر دانشگاهی در رشته اقتصاد منتشر می شود:
                       
 اینجانب قبل از معرفی و تشکیل کابینه به طور جدی متذکر گردیدم که کشور سالهاست در بخش اقتصادی تاوان عدم هماهنگی بین مدیران اقتصادی کشور (وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی) را می دهد.

همچنین متذکر گردیدم که برای یکبار هم که شده بیایید برای رهایی ملت شریف ایران از بلای خانمانسوز آزمون و خطا در بخش اقتصاد از اقتصاددانان واقعی استفاده کنید که بدانند مشکل چیست و بدانند چگونه حل خواهد شد.

جناب آقای ريیس جمهور!
اگر چه بنده به اعتبار، تجربه و علم جناب آقای دکتر سیف احترام می گذارم ولی باید به عرض برسانم که اگر بانکداران محترم و با تجربه کشور با همه تسلط شان بر علوم مالی و بانکی می توانستند مشکلی از اقتصاد ایران حل نمایند قطعاً مصیبت هایی که در زمان مدیریت آقای بهمنی گریبان کشور را گرفت بسیار کمتر از این بود که امروز شاهدیم.

شاهد این موضوع موضع گیری جناب دکتر سیف در مورد نرخ دلار بود که نشان دهنده این است که ایشان نیز با بی ارزش شدن مفتضحانه ارزش پول ملی مخالفتی ندارند و گلایه مند نیز می باشند که به چه دلیلی این حرکت مفتضحانه غیر اقتصادی دیر اتفاق افتاده است!

جناب آقای ريیس جمهور!
چنانچه فرصتی پیدا کنید و نگاهی به دستورات کاری آقای دکتر طیب نیا بیندازید، متوجه خواهید شد که یکی از مهمترین اهداف اعلام شده ایشان حفظ ارزش پول ملی می باشد و دقیقاً گلایه آقای ريیس کل این است که چرا این بی ارزشی در دولت نهم و دهم دیر اتفاق افتاده و با این نرخ که زمان اعلام آن حتی بالاتر از بازار آزاد بود خود را کاملا موافق میدانند. به همین جهت هم بازار رو به افول نرخ ارز با این اظهار نظر به نفع دلالان جانی تازه گرفت و متلاطم گردید.

جناب آقای ريیس جمهور به هوش باشید که نرخ ارز به عنوان یکی از مهمترین شاخص های تعیین کننده و مؤثر، چنان اقتصاد کشور را دچار تلاطم خواهد کرد که عنان از دست تمام ژنرال های شما خارج خواهد شد و ملت شریف را دچار آسیب های اقتصادی بیشتر از آنچه که در دولت نهم و دهم بر سرشان آمد، خواهد کرد.

در تذکر قبلی اشاره نمودم که :
–    بیش از پنجاه درصد بخش کشاورزی و صنعت برای تهیه تکنولوژی، ماشین آلات، نهاده های اولیه و نهاده های واسطه وابسته به ارز می باشد.

–    تکنولوژی و ماشین آلات فعال در این بخشها سالهاست نوسازی نشده اند (ناشی از همین نرخ ارز و سیاست های غلط گمرکی)

–    هدفمندی یارانه ها اجرا شده و قیمت حامل های انرژی به دلیل نوسان نرخ ارز بایستی هر سال گرانتر شود ولی صاحبان صنایع توان استفاده از تکنولوژی های جدید  که کمتر انرژی مصرف می کنند را به همین دلیل نرخ ارز ندارند.

–    تأمین کمبود کالا های اساسی نیز که صد در صد وابسته به نرخ ارز می باشد.

چرا آزموده را دوباره می آزمایید، به یاد دارید نرخ ارز در کشور ما 9000 ریال بود، صادرات ما به همین میزانی بود که امروز است و حالا نرخ ارز 32000 ریال است باز هم صادرات ثابت مانده است.

فراموش نکنید در همین سال گذشته که شورای رقابت اعلام کرد خودرو پراید باید با قیمت 140 میلیون ریال عرضه شود، فریاد خودرو سازانی که تا سال قبل آن ادعا می کردند پراید در داخل کشور تولید می شود -و اسم آن را نیز تغییر دادند- درآمد که درصورتی پراید را با این قیمت عرضه خواهند نمود که به آنها ارز مرجع تخصیص داده شود در غیر این صورت مردم باید پراید را 170 میلیون ریال بخرند یعنی 30 میلیون ریال بیش از قیمت پیشنهادی شورای رقابت.

جناب آقای روحانی!
کمی دقت کنید تفاوت ارز مرجع با قیمت بازار در آن زمان 10000 ریال بود یعنی پراید تولید داخل 3000 دلار ارزبری دارد یعنی بیش از 60 درصد قیمت تمام شده خودرو ارزبری داریم.
وقتی بزرگترین ادعای تولید کننده داخلی اینگونه می باشد مطمئن باشید تولید داخل بسیار بیشتر از آمار رسمی ارزبری دارد.

جناب آقای ريیس جمهور!
همه این مسائل موجب خواهد شد که قیمت تمام شده کالاهای تولید داخل و قیمت نهایی کالاهای اساسی افزایش پیدا کند و دولت فخیمه جنابعالی با همه ژنرال هایش نتواند به قول حل کردن معیشت مردم پایبند بماند.

جناب آقای رئیس جمهور!
فریب جلوگیری از واردات به کمک نرخ ارز بالا را نخورید و این ردای نخ نما شده را به تن اقتصاد ایران نکنید.
سیاستهای کلان اقتصادی بهتری وجود دارد که می توان به کمک آن بازار را کنترل نمود. بی کفایتی مدیران اقتصادی که در بهترین حالت اقتصاد خوانده اند نه اینکه اقتصاد دان باشند را با فشار بر مردم جبران نکنید.

جناب آقای روحانی!
باور بفرمايید معضلات اقتصاد ایران فقط  اقتصاددان می خواهد، باور بفرمايید که تمام اسلاف شما این سیاست شکست خورده را بارها آزمون کرده اند و باور بفرمايید که این سیاست شکست خورده تکراری فقط از هوش و ذکاوت مهندسین اقتصاد خوانده یا غیر اقتصاددانان تراوش می کند. باور کنید که با این سیاست اقتصاد ایران را دچار سردرگمی بیشتر خواهید کرد.

جناب آقای روحانی!
 اینکه گمان تان بر این است که با گفتمان عاقلانه  بین المللی می توانید روابط بهتری با جهان برقرار کنید و از این راه به اقتصاد ایران سر و سامان بدهید، گمان صحیحی است ولی تأثیرات چندانی بر وضع اقتصاد داخلی نخواهد داشت.
مطمئن باشید تأثیرات نرخ دلار و فشل بودن سیستم بانکی چندین برابر تأثیر گذاری خواهند داشت.
حال که انتخاب خودتان را انجام دادید و انشاالله به میمنت و مبارکی باشد، حداقل در مورد سیاست ها دقت کنید که به بیراهه نروند.