شايد پول‌دارها ديگر يارانه نگيرند

عصرخبر به نقل از شفاف: آنطور كه مشخص است حذف مرفهين از ليست يارانه‌بگيران آرام آرام در حال كليد‌ خوردن است. اين تصميم پيش از اين هم مطرح شده بود كه مي‌گويند كه رييس دولت دهم با آن مخالفت كرده و گفته بود كه همه اقشار كشور حتي مرفهين هم بايد يارانه بگيرند. حالا كه نوبت دولت يازدهم رسيده و مشكلات پرداخت يارانه به همه اقشار بارز شده‌است بار ديگر بحث حذف برخي از پول‌دارها از ليست يارانه‌بگيران مطرح شده است.
 در روزهاي گذشته هم نظرسنجي‌هايي انجام شد كه نشان داد بخش گسترده‌اي از مردم موافق حذف مرفهين از ميان يارانه‌بگيران هستند.

مرفهين نبايد يارانه بگيرند!
گفتني‌‌است سوال نظرسنجی برنامه اقتصادی پایش از شبکه اول سیما این بود که «برای استفاده بهینه از منابع سرمایه‌ایی کشور آیا با قطع یارانه دهک‌های برخوردار و پردرآمد موافقید؟» بیش از 76 درصد از شرکت کننده در نظر سنجی این برنامه با قطع یارانه دهک های بالا موافقت کردند و در مقابل نیز 22 درصد از شرکت‌کنندگان مخالف این بودند که برای استفاده از منابع سرمایه‌ای کشور یارانه دهک‌های برخوردار و پردرآمد حذف شود.
 بر اساس این گزارش حذف یارانه نقدی دهک‌های پردرآمد از برنامه هایی بود که دولت یازدهم همزمان با انتخاب شدن بر آن تاکید کرد.
محمدباقر نوبخت در تشریح برنامه‌های اقتصادی دولت با بیان این‌که قانون هدفمندی‌ یارانه‌ها با شکل فعلی ادامه می‌یابد و دولت یازدهم قصد دارد به برخی دهک‌ها یارانه کالایی بدهد، اظهار کرد: طبق ماده 7 قانون هدفمندی‌ یارانه‌ها دولت مجاز است حداکثر تا 50 درصد از درآمدهای ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی را به نسبت درآمد خانوارها بین سرپرست خانوار تقسیم کند.

احمدی‌نژاد موافق يارانه گرفتن مرفهين
همانطور كه گفته شد، تصميم براي حذف مرفهين از ليست يارانه‌بگيران محدود به دولت يازدهم نمي‌شود، چرا كه در دولت دهم هم چنين موضوعي كم‌وبيش مطرح بود.
موسي‌الرضا ثروتي عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه در اين خصوص گفته: «در کمیسیون تلفیق طرح دادیم که سه دهک پردرآمد حذف شوند، اما دولت دهم قبول نکرد و گفت آمار و اطلاعات درستی در این زمینه نداریم.» او با بیان اینکه وی موافق حذف درآمد دهک‌های پر درآمد است، اظهار داشت: «پس از شکل‌گیری دولت تدبیر و امید جلسات متعددی با وزیر اقتصاد و معاون برنامه‌ریزی داشته‌ایم که چرا قانون بودجه 92 را در بخش هدفمند‌سازی یارانه‌ها اجرا نمی‌کنند و آن‌ها اعلام کرده‌اند که ظاهرا نگران این موضوع هستند.» وی افزود: در سال 89 که قانون هدفمندی مصوب شد تا امروز باید 80 درصد آن اجرا می‌شد اما در همان سه ماهه آخر سال 89، 30 درصد قانون اجرا و متوقف شد، چرا که دولت معتقد بود اجرای قانون باید در دو گام صورت گیرد و امروز همان 30 درصد هم به زیر 10 درصد رسیده است و در واقع به خانه اول بازگشته‌ایم.

بي‌اهميتي يارانه براي قشر مرفه
نكته ديگري كه مطرح است اين است كه دريافت يارانه‌هاي نقدي 45 هزار توماني چقدر در زندگي اقشار مرفه تاثير دارد؟ آنطور كه گفته مي‌شود يارانه‌هاي نقدي در زندگي خانوارهاي مرفه تاثيري ندارد و حذف يارانه‌ها تغييري در معادلات معيشتي آنها به وجود نمي‌آورد.
 محمدرضا پورابراهيمي عضو كميسيون اقتصادي مجلس هم با اين ديدگاه موافق است.او در گفت‌وگو با «شفاف» مي‌گويد:« دريافت يا عدم دريافت يارانه نقدي در زندگي معيشتي افراد مرفه هيچ تغييري ايجاد نمي‌كند اما براي پرداخت‌كننده آن كه دولت باشد فشار مالي سنگيني به بار مي‌آورد.»
 او اينطور ادامه داد:« به هر حال دولت يازدهم تاكنون به سه دهك مرفه هم يارانه پرداخت كرده و رقمي كه پرداخت شده قطعا مي‌توانست در بخش توليد، صنعت و عمران هزينه شود و عموم مردم از آن نفع ببرند. نه اينكه يارانه‌اي به مرفهين پرداخت شود كه خودشان هم تاثير آنرا در زندگي‌شان حس نكنند.»

پورابراهيمي در پاسخ به اين سوال كه آيا دولت از منظر قانون حق حذف برخي اقشار از ليست يارانه‌ بگيران را دارد يا خير؟ گفت: «پيش از آغاز اجراي قانون هدفمندي يارانه‌ها هم صحبت بر سر اين بود كه 50 درصد از منابع حاصله افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي صرف يارانه نقدي شود، 30 درصد صرف حوزه توليد و صنعت شود 20 درصد هم به حوزه عمران هدايت شود. بنابراين دولت محق بود كه براي آن 50 درصد يارانه نقدي تصميم بگيرد و مشخص كند كه چه مقدار يارانه بايد به چه تعداد از خانوارهاي كشور پرداخت شود.»
او اينطور ادامه داد:«دولت دهم تصميم بر اين گرفت كه به تمام اقشار كشور يارانه پرداخت كند. همين موضوع موجب شد كه حوزه‌ توليد و عمران كشور مغفول بماند. بنابراين دولت يازدهم مي‌تواند در همين چهارچوب براي دهك‌هايي كه يارانه نقدي مي‌گيرند تعيين تكليف كند و برخي اقشار را از ليست يارانه بگيران حذف كند و براي اين امر منع قانوني وجود ندارد.»
قرار نبود همه اقشار يارانه‌بگيرند
از سوي ديگر با وجود اينكه دولت دهم همه اقشار كشور از فقير و غني را يارانه‌بگير كرد اما گفته مي‌شود كه از ابتدا قرار نبود همه اقشار كشور يارانه‌بگير شوند.
 مرتضي افقه استاد دانشگاه و اقتصاددان در اين خصوص مي‌گويد:« اصل هدفمندي اين بود كه نظام سوبسيددهي سابق حذف شود و قشر متوسط رو به پايين يا فقير با پرداخت نقدي و ديگر اقدامات از اين يارانه بهره ببرند. چرا كه نظام سوبسيددهي به فقير و غني فشار مالي بسياري به كشور وارد كرده بود و ديگر نيازي نبود به قشر مرفه هم به همان ميزان سوبسيد داده شود كه به قشر فقير يا كم‌درآمد پرداخت مي‌‌شد.»
افقه ادامه داد:« حذف سه دهك مرفه كشور اگر ساز و كار مناسبي براي آن پيدا شود مي‌تواند تصميم درستي باشد. البته شناسايي دهك اول آنچنان سخت نيست اما دهك 2 و 3 و شناسايي اين افراد شايد چالش‌برانگيز باشد زيرا هيچ نهاد و سازماني نيست كه بتواند برآورد درستي از دهك‌هاي مرفه كشور داشته باشد.»
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد:« آنطور كه مشخص است دولت همچنان مكانيزم و متر و معياري براي عملي كردن تصميم خود ندارد اما اگر ساز و كاري پيدا شود بسياري از مشكلات مالي دولت در پرداخت يارانه نقدي رفع مي‌شود و دولت مي‌تواند يارانه‌اي كه به اين افراد پرداخت مي‌كرده را صرف توليد يا پروژه‌هاي عمراني كند تا از اين راه حتي افرادي هم كه از دريافت يارانه حذف مي‌شوند به سودي غيرمستقيم برسند.»