شكر به زودي گران مي شود
شکر یکی از کالاهای بسیار با اهمیت برای شهروندان ایرانی است. خانوادههای زیادی هستند در ایران که با استفاده از شکر و کمی لبنیات یک وعده غذایی خود را تامین میکنند و این مساله در میان گروههای کم درآمد جامعه بیشتر مصداق دارد. اما شکر روزهای تنهایی را سپری میکند.
عصرخبر به نقل از اقتصاد پرس، شکر یکی از کالاهای بسیار با اهمیت برای شهروندان ایرانی است. خانوادههای زیادی هستند در ایران که با استفاده از شکر و کمی لبنیات یک وعده غذایی خود را تامین میکنند و این مساله در میان گروههای کم درآمد جامعه بیشتر مصداق دارد. اما شکر روزهای تنهایی را سپری میکند؛ روزهایی که کالاهای اساسی او را به همراه کره از میان خود خارج کردند و از این پس قرار شده این کالای شیرین با ارز مبادلهای وارد کشور شود.
به عقیده بسیاری از آنها که تولیدکننده و یا واردکننده این کالا هستند، خوبی ماجرا اینجاست که بالاخره شکر از بلاتکلیفی خارج شد و از این پس معلوم است که باید برمبنای چه ارزی محمولههایش از کشتیها تخلیه شود.
به عقیده رییس انجمن تولیدکنندگان قند و شکر، اگرچه شکر از فهرست کالاهای اساسی خارج شده است، اما برخی محصولات به دست آمده از صنعت قند و شکر جزو غذای دامها قابلیت استفاده دارد و جایگزین خوبی برای کالاهایی است که سالانه میلیاردها دلار بابت واردات آن ارز اختصاص مییابد. به همین دلیل است که همه دولتهای ایران از ۱۱۵ سال پیش به این سو سیاستهای ویژهای برای قند و شکر در دستور کار قرار دادهاند و برای خودکفا شدن در این محصول اساسی گامهایی را برداشتهاند که متاسفانه در دولت نهم و دهم نه تنها گامهایی برداشته نشد، بلکه عقبگرد هم داشتیم.
به هر روی با خارج شدن شکر از آن دسته محصولاتی که ارز ۱۲۲۶ تومانی دریافت میکنند، محسن بازارنوی، سهامدار عمده شکر شاهرود و قند نیشابور خبر از افزایش قیمت شکر میدهد.
به عقیده وی، از این پس شکر با قیمت ۱۹۰۰ تومان در درب کارخانه به فروش میرسد که با افزودن هزینههای دیگر پیشبینی میشود قیمت یک بسته ۹۰۰ گرمی شکر به حدود ۲۵۰۰ تومان افزایش یابدو به این ترتیب است که از این پس میتوان روزهای خوبی را برایای پی اس شرکتهای قند و شکری رقم بزنیم.
از وی پرسیدیم که آیا قیمت چغندر قند هم افزایش داشته است که وی اعلام کرد که قیمت هر کیلو چغندر قند از ۱۳۵ تومان به ۱۶۵ تومان در هر کیلو افزایش یافته است.
وی درباره افزایش سرمایه شکر شاهرود هم گفت: قبلا قرار بود کارهایی در این باره انجام دهیم، اما از آنجا که تجدید ارزیابی داراییها با مشکلاتی و موانعی روبرو است و باید مجوزهایی از طرف بورس دریافت کنیم، به همین دلیل در همان قدمهای اولیه هستیم.
خودکفایی در شکر
حجم بالای مصرف و واردات شکر در کشور ایران، همه و همه حکایت یک از امر مسلم دارد و آن هم خودکفایی در شکر است.
در حال حاضر ۴۴ کارخانه تولید قند و شکر در کشور وجود دارد که ۹ کارخانه نیشکری و ۳۵ کارخانه چغندری هستند که البته از بین کل کارخانههای چغندری فقط ۲۷ کارخانه فعال هستند.
مصرف بالای قند شکر در ایران موجب شده که ایران به یکی از بزرگترین واردکنندگان شکر تبدیل شود؛ به گونهای که در مجموع با احتساب واردات در کشور دو میلیون و ۴۰۰ هزارتن شکر تولید و همین میزان نیز تقریبا مصرف میشود.
بر اساس آمارهای منتشره از سال ۱۳۸۵ تا بهمن ۱۳۹۱ بیش از ۵/۴ میلیارد دلار ارز برای واردات شکر از کشور خارج شده و این مهم ایران را در ردههای اول واردکنندگان شکر قرار میدهد.
بر همین اساس بسیاری از کارشناسان تاکید بسیاری بر خودکفایی ایران در امر تولید شکر میکنند و به دولت پیشنهاد میکنند برای افزایش سطح بیشتر زیرکشت چغندر قند برنامههای تشویقی را اجرا کند.میزان تولید داخلی چغندرقند کشور ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزارتن و نیشکر را ۶۰۰ هزارتن اعلام کرده و افزوداز مهر تا دی ماه چغندر قند به کارخانجات میرسد و سپس نوبت به نیشکر میرسد.
بررسی تاریخی سیاستهای اعمال شده بر قند و شكر نشان میدهد تا اواخر دهه ۱۳۷۰، انحصار، سیاست غالب دولتها بوده و تلاش شده است این صنعت به هر شكل در اختیار دولت باشد و به همین دلیل انگیزه سرمایهگذاری در این صنعت از سوی بخش خصوصی چندان قابل توجه نبوده است. در اواخر دهه ۱۳۷۰ و بر اساس ماده ۳۲ قانون برنامه سوم توسعه، انحصار صنعت قند و شكر حذف شد.
پیامد این حذف انحصار، رشد سرمایهگذاری و تولید قند و شكر بود؛ به طوری كه تولید این محصول با رشدی معادل ۵۲ درصد از ۸۳۰ هزار تن شكر در سال ۸۰ به ۱۲۵۸ هزار تن در سال ۸۵ افزایش یافت و ضریب خودكفایی نیز از ۴۶ درصد درسال ۱۳۸۰ به ۶۸ درصد در سال ۱۳۸۵ رسید. دولت نهم اما متاسفانه به دلایل گوناگون ناكارآمدی، مناقشه با تولید داخل، چشم بستن بر منافع ناشی از خودكفایی در تولید و مصرف شكر، انجام وعدههای بدون لحاظ كردن دیدگاه كارشناسی، صنعت شكر را تنزل داد. آمارهای در دسترس نشان میدهد در حالی كه نیاز شكر به واردات در سال ۱۳۸۵ حدود ۶۰۰ هزار تن بود، میزان واردات به ۵/۲ میلیون تن رسید و صنعت قند و شكر را در بدترین موقعیت از زمان تولدش قرار داد.
بهمن دانایی رییس انجمن قند وشکر درباره سیاستهای ناکارآمد دولت نهم و دهم درباره این صنعت این طور میگوید: كاهش ۴۹ درصدی ملاس، ۳۲ درصدی با گاس، ۸۷ درصدی تفاله تر، ۷۲ درصدی تفاله خشك در سال ۱۳۸۷ نسبت به ۱۳۸۵ از پیامدهای سیاست غلط دولت نهم و تعطیلی ۵ كارخانه، بیكار شدن هزاران شاغل صنعت قند و شكر، كاهش سطح كشت چغندر و آسیب به تناوب زراعی، تشدید وابستگی كشور به واردات شكر، رشد واردات خوراك دام از پیامدهای سیاستهای ناكارآمد دولتهای نهم و دهم بوده است.
دانایی آمدن محمود حجتی وزیر کشاورزی دولت روحانی را اتفاقی مبارک در بخش کشاورزی عنوان کرد و افزود: با توجه به تجربه كارآمد و شیرین صنعت قند و شكر از دوران وزارت آقای حجتی، امید است، رشد تولید شكر داخلی دوباره اتفاق بیفتد . با توجه به ظرفیت نصب شده ۲.۸۵ میلیون تنی صنعت قند و شكر و میزان مصرف میتوان درجه خود كفایی را تا اندازه زیادی افزایش داد.