اتفاق خوبی که قرار است درسینما رخ دهد

عصرخبر به نقل از فارس، سینمای امروز ایران به جهت وابستگی‌ همه جانبه‌اش به چند ارگان و نهاد دولتی و حاکمیتی بعنوان سینمای دولتی مشهور است بطوریکه هر فیلمی از تولید گرفته تا اکران و پخش خانگی چه مستقل خوانده شود و چه دولتی، نیاز به حمایت جدی این نهادها دارد. وزارت ارشاد شامل بنیاد فارابی و مرکز گسترش سینمای تجربی، صدا و سیما، حوزه هنری، ناجا، موسسه روایت، شهرداری تهران و موسسه رسانه های تصویری(پخش خانگی) عمده ارگانها و نهادهایی هستند که سینمای ایران بر بودجه آنها پابرجا مانده است. البته جاهای دیگری هم هستند که دستی در تولید فیلم دارند اما فعالیت آنها مانند نهادهای عنوان شده کلان نیست. اگر هزینه های تولید و اکران در سینمای ایران را با یک تخمین، چیزی حدود 100 میلیارد تومان بدانیم، متوجه می شویم علیرغم اینکه این رقم در سینمای جهان رقم بالایی نیست ولی در کشور ما با توجه به سطح و کیفیت محصولات و ساختار تولید، عدد قابل توجهی را نشان می دهد. با این حال، با وجود معلوم بودن تعداد فیلم ها و تخمین عدد کل هزینه ها، امروز متاسفانه گردش مالی سینما در ایران شفاف نیست و حمایت از یک فیلم و یا هزینه های تولید آن که قاطبه آن نیز با پول مردم ساخته می شود به خود مردم گزارش نمی شود. این اتفاقی است که سبب شده شایعاتی درباره رانت ها و هزینه های غیر متعارف برای برخی پروژه ها عنوان شود و یا مشخص نشود که دقیقا این پول ها برای چه پروژه ها و چه افرادی هزینه شده است.ضمن اینکه در این مسیر باید همه موارد شفاف سازی و شامل وام‌ها و سفارش ها نیز بشود. البته حتما هزینه های بالا برای پروژه های ارزشمند نه تنها خوب بلکه لازم است و اینکه مثلا برای یک پروژه سینمایی بزرگ و تاثیرگذار، متناسب با ارزش آن میلیاردها تومان نیز هزینه شود امر پذیرفته ای است اما شفافیت مالی در سینمای ایران موضوعی است که بالاخره روزی باید به جدیت به آن پرداخته شود چراکه این پول مردم است که هزینه می شود و طبعا مردم هم باید از کم و کیف خرج آن مطلع شوند. با این مقدمه چندی پیش حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی در مصاحبه‌ای عنوان کرد که به زودی، سیاست سازمان سینمایی برای حمایت از تولیدات سینمایی کاملا شفاف و روشن خواهد شد؛ بنابراین، اگر بودجه‌ای وجود داشته باشد، آنها که مشمول این سیاست‌ها شوند، حمایت می‌شوند. ایوبی این عبارات را در مصاحبه و سخنرانی های دیگر نیز تکرار کرد و مدیران سینمایی نیز به تبع وی شفاف سازی فضای تولید در سینمای ایران را مطرح کردند. این سیاست رییس سازمان سینمایی که اجرای آن البته کمی «سخت» هم به نظر می رسد اگر در اجرا توفیق پیدا کند و در سطح افشاگری‌های ابتدای مسئولیت باقی نماند، می تواند به یک اتفاق «خوب» و «مهم» در سینمای ایران منجر شود که نمونه های آن قابل بررسی است. یکی از مزایای این سیاست این است که با خط شکنی سازمان سینمایی، باقی ارگانها و نهادها هم به تبع آن هزینه پروژه خود را اعلام خواهند کرد و این کار به شفافیت در همه عرصه های سینما کمک ویژه ای خواهد کرد. مورد بعدی اینکه این قاعده که در سینمای ایران سود در تولید است و نه اکران برچیده خواهد شد و به این شکل یک پروژه 1 میلیاردی با 3 میلیارد تومان بسته نخواهد شد.   مزیت بعدی این سیاست این است که دقیقا مشخص می شود پولی که حاکمیت به سینما اختصاص می دهد تا چه حد به منافع مادی و معنوی مردم مربوط می شود و به چه میزان منافع افراد خاص را تامین می کند. در این صورت مشخص می شود آیا مستقل‌ها واقعا مستقل‌اند یا فقط دعوی آن را دارند. مورد دیگر اینکه با این اتفاق معلوم می شود ارگانها و نهادهایی که پولی در اختیار دارند تا در راستای وظایف خود عمل کنند تا چه حد در این مسیر حرکت کرده اند. این اتفاق اگر رخ دهد آن موقع می توان منتظر یک خبر خوب دیگر هم بود. اگرچه یک عددی در مورد اشتباهات برای ساخت آثار سینمایی منطقی است ولی گاهی این مساله تبدیل به «روال» می شود. در صورت وجود این شفافیت این نهادها دیگر نمی توانند با پول میلیاردی فیلم هایی بسازند که یا در فرم آنقدر دچار مشکل باشد که سینمادار آن را برای اکران قبول نکند و یا اینکه محتوایش آن قدر «بد» باشد که بی سر و صدا آرشیوش کنند و به کسی هم پاسخگو نباشند.  اینها تنها بخشی از مزایای شفافیت مالی در سینما است و اگر آقای ایوبی بتواند به وعده داده شده جامه عمل بپوشاند می تواند نام خود را برای این اتفاق بزرگ ثبت کند؛ اتفاقی که البته همه اهالی سینما و رسانه ها باید یاری‌رسان آن باشند.