نذری‌هایی که بیشتر به دل می‌نشینند
دهه
اول ماه محرم روزهایی است که هیئت‌ها و تکایای مذهبی بیش از پیش در صدد
انجام خدمت به عزادارن خاندان رسول اکرم(س) هستند و این امر خود توجه بیش
از پیش به مسائل بهداشتی را در توزیع غذاهای نذری می‌طلبد.
به گزارش خبرنگار مهر، بازهم سرمای هوا در گرمای عزاداری گرم می‌شود. باز
صدای دلنشین و تفکر برانگیز طبل‌ها که با خاطرات کودکی و نوجوانی همه ما
عجین شده است، روز‌ها و شب‌ها به گوش می‌رسد. باز هم پرچم‌های «یا
ابوالفضل» و «یا حسین» بر سر در خانه‌ها و مساجد نصب شده و بازهم پدر‌ها و
مادر‌ها آرزو دارند تا فرزندشان در لباس علی اصغر دیده شود. و چه زیبا است
همدلی و همراهی مردم سرزمین من در هنگامه عزا برای خدای استقامت و آزادی.
بازهم سقا‌ها با عبایی بر دوش و کوزه‌ای بر دست تشنه لبان دسته‌های عزا را
سیراب می‌کنند و بچه هیئتی‌ها سینی پشت سینی چای می‌ریزند تا خستگی از جان
عزادارن ببرند، و باز نیت خیرین و نذرهای مردم این سرزمین در ظرف‌های
غذایی که با نام «اباعبدالله» برکت می‌یابد نمایش داده می‌شود.
همه ما می‌دانیم که سیدالشهدا(ع) و برکت سفره‌اش نه فقط برای شیعیان که
برای همه انسان‌ها است و شاید همه ما قسم به ابوالفضل(ع) برادران ارمنی و
خشک کردن برکت سفره اباعبدالله توسط آن زن زرتشتی برای برکت سالانه سفره
خانه‌اش را شنیده‌ایم.
و این برکت و سفره چه زیبا می‌شود اگر با توجه به نکات بهداشتی گسترده شود
تا نه تنها سلامت روح که سلامت جسم را نیز بیش از پیش در پی داشته باشد.
1750 هیئت مذهبی در قم شناسنامه رسمی دارند
رئیس شورای هیئت‌های مذهبی استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان
اینکه در حال حاضر بیش از هزار و 750 هیئت در استان دارای شناسنامه رسمی
هستند، گفت: در حال حاضر هر هیئتی دارای رابطین در زمینه‌های قرآنی،
فرهنگی، ورزشی، بهداشتی است که با شورا در ارتباط‌اند، در ایام دهه محرم
نیز رابطین بهداشتی برآشپزخانه‌ها نظارت می‌کنند و گزارش دقیق را به شورا
می‌دهند.
حجت الاسلام سید محمد چهل اخترانی با تاکید بر اینکه مرکز بهداشت نیز
نظارت کافی را بر آشپزخانه‌های هیئت‌ها دارد، گفت: تلاش ما این است که نکات
بهداشتی مانند بهداشت مواد اولیه، بهداشت عوامل اجرایی مانند پوشیدن لباس
مخصوص و استفاده از ابزار تایید شده رعایت شود.
هیئت‌های مذهبی در نگهداری مواد غذایی دقت کنند
کار‌شناس تغذیه مرکز بهداشت استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر، در زمینه
نحوه نگهداری مواد غذایی در تکایا و هیئت‌های مذهبی، اظهار داشت: ما قبل از
اینکه ایام محرم شروع شود برنامه ریزی‌ها و هماهنگی‌های لازم را با
هیئت‌های مذهبی جهت توجه بیشتر به بهبود مواد اولیه مورد نیازشان انجام
داده‌ایم.
علی اکبر حق ویسی با بیان اینکه این مسئله از جهت بهداشتی در اولویت است،
گفت: بعضی غذا‌ها مانند گوشت و لبنیات زود فاسد می‌شوند، برخی دیگر مانند
میوه و سبزیجات نیمه فساد پذیر و برخی دیگر مانند برنج و حبوبات دیر فساد
پذیر هستند.
وی افزود: هیئت‌های مذهبی باید پس از تهیه غذاهای نذری به شرایط نگهداری
آنها نیز توجه کنند، در واقع شرایط نگهداری نباید به گونه‌ای باشد که مواد
اولیه آفت زده یا خراب شود چرا که این مسئله در مواردی حتی موجب مسمومیت
نیز می‌شود.
غذاهای نذری حتی المقدور در دمای 8 تا 60 درجه نگهداری نشوند
حق ویسی با تاکید بر اینکه تاکید ما بر دو مسئله بهداشت مواد اولیه و ارزش
غذایی این غذا‌ها است، گفت: خوشبختانه بهداشت مواد اولیه تهیه غذا در فصل
پاییز و زمستان که هوا گرم نیست و امکان رشد میکروب وجود ندارد بیشتر است،
اگر قرار است غذایی نگهداری شود بهتر است در دمای صفر تا هشت درجه که دمای
یخچال است باشد.
وی با بیان اینکه در دمای هشت تا 60 درجه که دمای محیط است میکروب‌ها
می‌تواند رشد کند، گفت: غذاهایی که دراین درجه در فضای آشپزخانه تهیه
می‌شوند به دلیل بالا بودن این دما امکان فاسد شدن یا آلوده شدن آن نیز
بیشتر است.
این کار‌شناس تغذیه تصریح کرد: چنانچه قرار است غذا‌ها در محیط آشپزخانه
نگهداری شوند بهتر است در دمای بالا و از 60 تا 100 درجه و روی شعله کم
نگهداری شود، چرا که در این دما نیز امکان رشد میکروب وجود ندارد و غذا‌ها
نیز آلوده نمی‌شود، هیئت‌های مذهبی تلاش کنند تا زمان توزیع، غذا را روی
شعله کم نگه دارند.
وی با بیان اینکه عمدتا در آشپزخانه‌های هیئت‌ها دماسنج دیده نمی‌شود اما
افرادی که در این مکان‌ها کار می‌کنند تجربه کافی دارند، گفت: بهتر است اگر
غذایی اضافه می‌آید تا 2 یا 3 روز در محیط یخچال نگهداری شود.
تأکید بر استفاده از ظروف یکبار مصرف سلولزی یا گیاهی
رئیس شورای هیئت‌های مذهبی استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر پیرامون
استفاده هیئت‌ها و تکایا از ظروف یکبار مصرف گفت: در زمینه ظروف غذاهای
نذری دستورالعملی وجود ندارد اما هم ما به هیئت‌ها توصیه کرده‌ایم و هم خود
هیئت‌ها تلاش می‌کنند تا حتی المقدور از ظروف یک بار مصرف غیرپلاستیکی و
گیاهی استفاده کنند، استفاده از این ظروف برای توزیع کنندگان نیز راحت‌تر و
برای عزاداران نیز بدون ضرر است.
کار‌شناس تغذیه مرکز بهداشت قم نیز در این رابطه تأکید کرد: در حال حاضر
توصیه می‌شود که نگهداری غذاهای داغ در ظروف پلاستیکی مناسب نیست، و این در
حالی است که معمولا غذاهای نذری در این نوع ظروف نگهداری می‌شود.
وی با بیان اینکه حرارت بالا و چرب بودن غذا‌ها موجب انتقال مواد مضر از
ماده پلاستیکی به غذا می‌شود، گفت: بهتر است غذاهای نذری را در ظروف غیر
پلاستیکی و ظروفی که از جنس سلولزی یا مواد گیاهی و قابل تجزیه در محیط
زیست است توزیع شود.
حق ویسی با بیان اینکه توصیه ما این است که از ظروف مسی نیز استفاده نشود،
افزود: استفاده از ظروف غیر پلاستیکی در حال حاضر کاهش یافته است اما به
دلیل قیمت بیشتر این نوع از ظروف به هر حال تقاضای کمتری دارد، از دیگر
ظروفی که می‌تواند مورد استفاده در هیئت‌ها باشد ظروف استیل است، البته
برخی دوست دارند از ظرف‌های پیرکس هم استفاده کنند که باید توجه کنند این
ظروف لپ پر نشوند و غذا را آلوده نکنند.
لزوم توجه به کم چربی و کم نمک بودن غذاهای نذری
کار‌شناس تغذیه مرکز بهداشت قم با بیان اینکه نمکی که برای غذاهای نذری
استفاده می‌شود بهتر است کم باشد، گفت: همچنین توصیه می‌کنیم از نمک تصفیه
شده یددار استفاده شود.
حق ویسی تصریح کرد: همچنین گوشت‌هایی که استفاده می‌شود بهتر است گوشت
گوسفند و بدون چربی و دمبه باشد، اگر امکان دارد کنار این غذا‌ها سبزی نیز
قرار بگیرد که البته رعایت بهداشت و ضد عفونی کردن سبزی نیز باید مورد توجه
باشد.
به گفته این کار‌شناس تغذیه مصرف بیش از حد برنج در دهه محرم توسط عده‌ای
می‌تواند مضر باشد و تا جایی که می‌شود نباید سراغ نان و غلاتی که سبوس
ندارند رفت.
وی با تاکید بر اینکه روغن‌های استفاده شده در تهیه غذا‌ها به هیچ وجه
نباید روغن جامد هیدروژنی باشد، گفت: بهتر است از روغن‌های مایع استفاده
شود، همچنین برای قرمه سبزی نیز نباید سبزی آن به میزان زیادی سرخ شود، در
واقع با این کار مواد مفید سبزی به طور کامل از بین می‌رود و یک تفت ساده
کافی است.
حق ویسی ادامه داد: اگر قرار است عدس پلو طبخ شود بهتر است از برنج کمتر و از عدس که قیمت پایین تری نیز دارد بیشتر استفاده شود.
وی همچنین به افرادی که دارای چربی و فشار خون بالا داشته یا عمل قلب را
پشت سرگذاشته‌اند توصیه کرد تا جایی که امکان دارد از مصرف غذاهای چرب و
شیرین و شور اجتناب کنند.
ذبح گوسفندان باید در مکان‌هایی خاص صورت می‌گیرد
رئیس شورای هیئت‌های مذهبی استان قم نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان
اینکه در گذشته عرف و عادت بر این رویه بود که گوسفند‌ها را در ایام
تاسوعا و عاشورا زیر پای عزاداران ذبح می‌کردند، اظهار داشت: این کار نه
تنها مورد آلودگی محیط می‌شد بلکه گاهی عذاران با لباس‌ها و پاهای خونین
وارد مسجد و حسینیه می‌شدند.
حجت الاسلام سید محمد چهل اخترانی در این باره ادامه داد: در حال حاضر
هیئت‌های مذهبی ملزم شدند تا در کنار مسجد یا حسینیه خود مکانی برای ذبح
گوسفند یا شتر ایجاد کنند و هم اکنون تا 80 درصد این موضوع کنترل شده است.
قمه زنی ممنوع است
وی در خصوص اقدامات صورت گرفته در زمینه قمه زنی گفت: شورای هیئت‌های
مذهبی استان قم به شدت مخالف این کار است و این عمل را در هیئت‌ها نیز
ممنوع کرده است، همچنین طی جلسه‌ای که در حرم حضرت معصومه(س) با دادستان قم
داشتیم ایشان تاکید کردند که انجام قمه زنی در حال حاضر تنها به چند هیئت
خلاصه می‌شود که دادستانی تلاش می‌کند تا این مسئله نیز برطرف شود.
رئیس شورای هیئت‌های مذهبی استان قم در خصوص اقلام تخصیصی اداره صنعت،
معدن و تجارت به هیئت‌های مذهبی نیز گفت: این اقلام اگر هم تعلق بگیرد
چندان از لحاظ قیمتی با بازار آزاد تفاوت ندارد، برنج‌های خارجی از هر جهت
مناسب نیست کلا این اقلامی که تعلق می‌گیرد چندان مرغوب نبودند و این را
بسیاری از روسای هیئت‌ها از سراسر کشور می‌گویند.
