کدام صلاحیت؟ کدام سیاست؟

یکی از راهیابی به کابینه یازدهم بازماند – نشان می‌دهد رویکردی تحت عنوان "صلاحیت سیاسی" مورد تاکید برخی نمایندگان قرار داشت که در کنار سایر توانمندی‌ها و سوابق و فعالیتهای اجرایی افراد پیشنهادی مورد بررسی قرار گرفت.

بررسی نحوه مخالفت نمایندگان با وزرای پیشنهادی – چه آن زمان که از 18 وزیر روحانی 15 نفر مجوز ورود به پاستور را گرفتند و چه در دور دوم که از 3 گزینه معرفی شده، یکی از راهیابی به کابینه یازدهم بازماند – نشان می‌دهد رویکردی تحت عنوان “صلاحیت سیاسی” مورد تاکید برخی نمایندگان قرار داشت که در کنار سایر توانمندی‌ها و سوابق و فعالیتهای اجرایی افراد پیشنهادی مورد بررسی قرار گرفت.به گزارش عصر خبر به نقل از خانه ملت – بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی رییس دولت یازدهم به مجلس، از وجوه مختلفی قابل بحث است؛ تجربه اجرایی، توان مدیریتی، تخصص، همسویی فکری با انقلاب و نظام و … از جمله مواردی است که در بحث اعتماد مجلس به وزیران، مورد بررسی قرار میگیرد. برای وزرای مختلف حسن روحانی نیز که در مرحله اول 18 نفر و در نوبت دوم 3 نفر به مجلس معرفی شده بود، چنین رویکردی از سوی مجلس در پیش گرفته شد. در این گزارش، هانیه خاکپور، خبرنگار خبرگزاری خانه ملت به بررسی نکات مطرح شده در مورد صلاحیت سیاسی وزرای پیشنهادی دولت یازدهم توسط مخالفین ، موافقین و وزرا پرداخته است:
خط مشی و کابینه دولت
مخالفان:
حسین علی حاجی دلیگانی: چگونه بین وزرای پیشنهادی، افرادی را به عنوان وزیر معرفی کرده‌اید که در گذشته در آزمونی مانند فتنه 88 رد شدند و سکوت کردند و نمره قبولی نگرفتند، از نظام دفاع نکردند بلکه در جبهه مقابل ایستادند، آیا تعریف اعتدال‌گرا در مورد آنان رواست؟!
عطاء الله حکیمی: از اوایل اردیبهشت ماه سال‌جاری بتدریج اصحاب فتنه در ستاد {روحانی}حضور یافته و ما رسماً به آقای روحانی اعلام کردیم بعنوان اصولگرا نمی‌توانیم با آنها همکاری کنیم. متاسفانه بعد از انتخابات افرادی در ستاد شما جمع شدند که از اصحاب فتنه بوده و در انتخابات نیز هیچ نقشی نداشتند و در هیچ سفری هم همراه شما نبودند که تعدادی از این افراد تئوریسین‌های فتنه 88 هستند.
علی محمد بزرگواری : این فتنه‌گران در حال تلاش برای بردن نظام و کشور به پرتگاه سقوط بوده‌اند، آنها نظام ما را به عنوان نظام متقلب معرفی کرده‌اند و حال در چنین شرایطی فتنه‌گران و حامیان آنها این افراد باید در کابینه باشند. کسانی که در کنار فتنه‌گران حضور پیدا کرده و مردم را به کف خیابان‌ها آورده‌اند و آنگاه اراذل و اوباش در کنار جنازه سوخته بسیجیان کف زدند، چرا باید در کابینه حضور داشته باشند. نمایندگان مجلس بخوبی افراد مطرح برای حضور در کابینه را رصد کرده‌اند، ما حتی آقای روحانی را نیز از ابتدای انقلاب تاکنون بخوبی رصد کرده‌ایم؛ من کسی بودم که نوارهای آقای روحانی را در شیراز تقسیم می‌کردم و می‌دانم که وی در فتنه 88 تنها کسی بود که به عنون یک اصولگرا سخنرانی کرد اما آن زمان دانشگاه‌های ما به کجا رفته بود. چرا سخن گفتن ما از فتنه اینگونه تعبیر می‌شود که ما افراطی هستیم، با توجه به چنین اظهارنظری، پس آیا مقام معظم رهبری که بارها درباره فتنه سخن گفته‌اند، افراطی هستند؟ من مقلد و تابع رهبر هستم و به همین دلیل هیچگاه با فتنه‌گران سر سازش نداشته و نخواهیم داشت زیرا آنها هزینه‌های زیادی را بر نظام تحمیل کردند.
مهرداد بذرپاش : متاسفانه چند تن از چهره‌های مرتبط با اتفاقات سال 88 که بعضی‌ها از به کار بردن لفظ فتنه برای آن اتفاقات ابا دارند، در دولت استفاده شده است و این جای سؤال است. ما کم و بیش می‌دانیم حضور این افراد در کابینه محصول فشارها و سهم‌خواهی‌های برخی است ولی حقیقت این است که مجلس به دلیل سوگندی که یاد کرده و مسئولیتی که در تبعیت از عوامل رهبر معظم انقلاب برعهده دارد و همچنین تعهدی که نسبت به آرامش مردم دارد، به هیچ‌وجه نمی‌تواند از این موضوع به سادگی عبور کند هر چند برخی خوششان نیاید، لفظ فتنه را تکرار کنند. منظورمان از فتنه، جابجایی اصول انقلاب اسلامی در سال 88 توسط عده‌ای است، این یک سوء تفاهم نبود، نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران، یک سوء‌تفاهم قابل گذشت نیست، یعنی نه مردم و نه مظلوم، جانم فدای خودم، آیا این یک سوء‌تفاهم است؟ پس از این اتفاق آنان هرگز عذرخواهی نکردند و نه کسی به یاد دارد با فتنه کوچکترین مرزبندی کرده باشد، فتنه 88 یک شاخص انتخاب است، ممکن نیست افرادی روزی علیه این مردم کودتا کنند و امروز بتوانند به این ملت خدمت کنند.
حمید رسایی: آقای روحانی! شما درحالی شعار اعتدال سر می‌دهید که برخی چهره‌های معرفی شده سابقه افراطی آن هم در فتنه‌ای که شبه کودتا بود، دارند، برخی از چهره‌های معرفی شده سابقه حضور در اغتشاشات، تعطیلی کلاس‌های دانشگاه، حمایت از عناصر آشوب‌گر دارند و اکنون فراری‌اند. برخی وزرای پیشنهادی سابقه بازداشت در فتنه دارند برخی از آنها سایه به سایه همراه متوهمین فتنه‌گر بودند و فرماندهی عملیات روانی آنان را بر عهده داشتند. در این دوره شما آقای صادق را به عنوان نماینده‌تان به شورای نگهبان معرفی کردید که بسیار منطقی و متین عمل کرد و جلوی برخی فتنه‌گری‌ها را گرفت ولی از آن طرف درکابینه شما کسی حضور دارد که نماینده آقای موسوی در انتخابات 88 در شورای نگهبان بود و یکی از عوامل ایجاد توهم پیروزی در انتخابات در آقای موسوی همین فرد بود که بعدازظهر روز جمعه وی موسوی را پیروز انتخابات می‌نامید و مانند برخی دیگر که در بیرون صحنه به او تبریک می‌گفتند باعث شد متوهم شوند.
جواد کریمی قدوسی: هدف ما از مخالفت با برخی وزرای پیشنهادی جلوگیری از فتنه و به حاشیه رفتن دولت است. نمی خواهیم در این چهار سال مسائل اصلی فراموش شده و مسائل فرعی، اصلی شود، ما باید به وظیفه خود عمل کنیم تا بتوانیم در آن دنیا پاسخگو باشیم. ما با نگاه به این اصول با عده ای مخالفیم که با سکوت خود در فتنه باعث طولانی تر شدن آن شده اند، عده ای با سکوتشان فتنه را یاری نکردند، اما حق را ذلیل کردند. برخی کسانی که شما معرفی کردید وقت شما را می گیرند و کابینه را به سمت تقابل شما و ملت پیش می برند.
پاسخ ها:
اسحاق جهانگیری: آیا این صحیح است که به پاک‌ترین و خالص ترین نیروهای نظام گفته شود که شما در فتنه حضور داشته‌اید. مسائل مربوط به فتنه و توسط دستگاه قضا و یا وزارت اطلاعات مورد رسیدگی قرار گرفته است و ما نمی‌توانیم بعد 4 سال بگوییم که فردی در فتنه نقش داشته و در آن رسیدگی نشده است. افرادی که به عنوان وزیر انتخاب شدند استعلام از همه دستگاه‌ها در مورد آنها وجود دارد و به حمدالله دستگاه‌های اطلاعاتی پاک‌ترین کارنامه‌ها را در مورد آنها به ما داده‌اند.
محمد باقری بناب:در انتخابات 24 خرداد 92 مردم همانطور که به دوم خردادی‌های افراطی واکنش شدید نشان دادند در حال حاضر نیز به افراطیون اصولگرایی و به طالبانیسم که در سالهای اخیر مشاهده می‌کردیم واکنش نشان دادند و بر روی آنها خط بطلان کشیدند. بنده هم فتنه را محکوم می‌کنم ولی این سوال برای من وجود دارد که چرا بعد از 4 سال هنوز فتنه و فتنه گران را مشخص نمی‌کنند. بعضی افراد از اینکه اشخاصی را در موضع خود نمی‌بینند آنان را فتنه‌گر معرفی می‌کنند، واقعیت این است که اینان نه تنها کاسب فتنه که دلال فتنه هستند زیرا با نادانی و جهالت حرکت می‌کنند. باید مشخص کنیم که در این کشور بعد از 4 سال چند نفر فتنه گر هستند و آنان را اعلام کنیم. ما نمی‌خواهیم این افراد دادگاهی شوند اما دستگاه‌های اطلاعاتی فتنه گران را معرفی کنند و اعلام کنند که آنان نمی‌توانند در مسئولیت‌های سیاسی قدم بگذارند… من اعلام می‌کنم هیچگونه مدرکی دال بر مجرم بودن کل کابینه به من ارائه نشده وبرخی افراد می‌خواهد ما را در تخیل خود همراه کنند.
علی مطهری: در خصوص «فتنه» محل بحث باید مشخص شود، محل بحث اینجاست که اگر در یک انتخابات اعتراضی داریم آنگاه که مرجع و داور قانونی شورای نگهبان است به این رای تمکین کنیم. حتی اگر قانع نشده باشیم. محل بحث اینجا نیست آیا کسی حق اعتراض به نتایج انتخابات را دارد یا ندارد، همچنین محل نظام این جا هم نیست که اگر کسی اعتراض داشت، می‌تواند راهپیمایی آرام داشته باشد یا نه، زیرا تمامی این مسائل در قانون مشخص شده است. نباید به گونه‌ای سخن بگوییم که بوی تفتیش و عقاید از آن بیاید در حالی که اصل 23 قانون اساسی می‌گوید، تفتیش عقاید ممنوع است و هیچ کس را نمی‌توان به صرف داشتن عقیده‌ای مورد مؤاخذه قرار داد. مقصود برخی نمایندگان که می‌گویند موضع وزرای پیشنهادی درباره حوادث سال 88 باید روشن باشد، این نیست که آنها حق اعتراض و حتی راهپیمایی نداشته اند. با این نگاه روشن است که هیچکدام از وزرای پیشنهادی چنین رفتاری را در سال 88 نداشته‌اند و زمینه آنها از هرگونه فتنه‌گری بری است و نباید این بهانه را برای حذف آنها قرار داد، اگر افرادی مدعی هستند که در بین وزرای پیشنهادی چنین افرادی حضور دارند، در این زمینه دلیل بیاورند.
احمد توکلی: هرکس آزاد است که درباره وقایع پس از فتنه سال 88 که حتی میدان را برای منافقین سیاه‌رو باز کرد نظری داشته باشد ولی وقتی بخواهد نقشی در ساختار قانونی داشته باشد باید وفاداری خود را به ساختار قانونی نشان دهد.
****
وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش/ محمدعلی نجفی
مخالفان:
علیرضا زاکانی: اگر در مورد آقای نجفی به بحث فتنه اشاره می‌شود شاخص بودن فتنه است…. عده ای در آن حوادث معترض بودند و سوال‌هایی دارند که نظام باید به آنها پاسخ دهد. اما عده‌ای نیز آتش‌بیار معرکه بودند که نظام برای تامین امنیت مردم باید با آنها مقابله کند. اگر امروز می‌‌گوییم فتنه، یعنی انگ تقلب زدن به نظام، یعنی وارد کردن اتهام جنایت و تجاوز به نظام، که اینها درست نبود… در آن ایام، آقای لاریجانی در همین جا برای رسیدگی به اتهام تجاوزی که آقای کروبی مطرح کردند دو گروه تشکیل شد، هر دو گروه در مجلس به این نتیجه رسیدند که از اساس ادعای بیان شده غلط است. به کروبی گفته شد که اکنون که متوجه دروغ بودن این ادعا شدید چرا اعلام نمی‌کنید که متاسفانه هیچ صحبتی بیان نشد. آقای نجفی در همان ایام، اقدام کروبی را شجاعانه و خداترسانه خوانده بود. آقای نجفی! از نظام و شهدا خجالت نکشیدید که بعدا بگویید این مباحث دروغ بود اما هیچ کس از شما نشنید که شما دروغ بودن این مباحث را بیان کنید…. قصد نداریم عنان کار را در این وزارتخانه به دست کسی دهیم که ماحصلش مباحث بیان شده و اتهام زنی به نظام است… من در شورای عالی هلال‌احمر بودم. زمانی که گروه ها برای سرکشی به منازل آسیب دیدگان فتنه می‌رفتند، خانواده ها  می گفتند قبل از شما آقای نجفی با خانم الف آمده و گفته اند که ما نماینده موسوی و کروبی هستیم ، چرا شما مدعی شهدایی که داده‌اید نمی شوید. آیا این خاموش کردن فتنه بود؟
احمد امیرآبادی فراهانی: در فتنه 88 برخی با اطلاع و با علم به قانون نتیجه انتخابات را نپذیرفتند و با قانون‌شکنی آن خسارات را به ملت وارد کرده‌اند و ما نمی‌توانیم از این موضوع به راحتی عبور کنیم. آقای نجفی شما در انتخابات 88 در ستاد میرحسین موسوی بوده اید؛ البته جرم نیست اما شما با قوانین انتخاباتی در کشور آشنا بودید و میدانستید امکان 11 میلیون تقلب، وجود ندارد پس چرا با بیانیه‌ها و اعلامیه های خودتان بعضی ها را به خیابان‌ها کشاندید و به جان و مال مردم خسارت وارد کردید. البته مقوله انتخابات و فتنه جداست و هرکس بعد از خطبه‌های مقام معظم رهبری در 29 خرداد اقدامی انجام داد، باید  پاسخ گو باشد. آقای نجفی شما در مرداد سال 88 به مراجع تقلید نامه نوشتید و آن مسائل را در آن نامه مطرح کردید؛ البته نوشتن نامه به مراجع تقلید جرم نیست اما وارد کردن اتهام ناروا به نظام اسلامی درست است؟ بعد از قضیه فتنه 88 مقام معظم رهبری دستور دادند تیمی جهت دلجویی از آسیب‌دیدگان تشکیل شود؛ آقای نجفی شما چه کاره بودید و از طرف کدام ارگان و نهاد با برخی همفکران خود در منازل آنها حضور می یافتید و می‌گفتید که به نمایندگی از موسوی و کروبی آمده ایم… آنچه در سال 88 اتفاق افتاد را فتنه می‌دانید؟ اصلا اعتقادی به تقلب در انتخابات 88 دارید و آیا فتنه‌گران را محکوم می‌کنید؟ چرا در زمانی که در شورای شهر بودید با نام‌گذاری یک میدان به نام 9 دی مخالفت کردید؟
پاسخ ها:
محمد قسیم عثمانی: فتنه جدیدی در راه است و این فتنه هم این است که عده‌ای می‌خواهند مجلس را در مقابل اراده ملت قرار دهند هر چند اطمینان داریم که مجلس معتدل و عدالت گرای ما در این دام نخواهد افتاد. هر کسی که جزء جریان فتنه بوده باشد نه روحانی که مورد تایید رهبری است او را به کابینه راه می‌دهد و نه مجلس به چنین کسی رای اعتماد خواهد داد. بحث فتنه جریانی انحرافی است که با مطرح کردن آن و نسبت دادن این جریان به برخی افراد می‌خواهند شکافی بین اراده ملت و هوشیاری نمایندگان ایجاد کنند.
غلام محمد زارعی: آقای نجفی در حوزه سیاسی در ستاد آقای کروبی هیچ مسئولیتی نداشته است. او به لحاظ وجاهت، شخصیت، جایگاه علمی و سوابقی که در انقلاب داشته نقش تعدیل کننده داشتند و مواضع تند و ناپخته برخی‌ها را تعدیل کرد و خیلی از مسائل با تدبیر ایشان متوقف شد.
مهرداد بائوج لاهوتی: آقای نجفی بر اساس مصوبه شورای شهر که عضو آن بوده به اتفاق اعضا و هیئتی از این خانواده‌ها بازدید کرد و این را شورای شهر آنها تکلیف کرده بود. آقای نجفی و هیئت همراهشان بعد از بازدید از این خانواده‌ها گزارشی تهیه وتقدیم مقام عظمای ولایت کردند.  در گزارش آقای نجفی از آن هیئت آمده همه خانواده‌ها از اقشار متوسط و بلکه ضعیف بودند و بسیاری از آنها سابقه حضور در جبهه و یا ایثارگری دارند که همین گزارش را دفتر مقام معظم رهبری جناب آقای حجت‌الاسلام گلپایگانی به شورای عالی امنیت ارسال می‌کند.
محمدعلی نجفی: عده‌ای بابت دلجویی بنده از خانواده‌های آسیب دیده در جریان فتنه ایراداتی به من وارد می‌کنند. در توضیح این مسائل باید بگویم بنده در آن دوره عضو شورای شهر بودم و به همراه چند تن از همکارانم کاری انجام دادیم که شاید وظیفه شما نمایندگان مجلس بود. ما در این دوران به زن بی‌سرپرستی سرزدیم که همسرش را به خاطر هیچ دلیل سیاسی از دست داده بود. همسر این زن نه در تظاهرات حضور داشت و نه عضو هیچ جریان سیاسی بود. او برای تهیه دارو از خانه خارج شده و مورد اصابت گلوله قرار گرفته بود. اگر دلجویی کردن از یک زن بی سرپرست و دو فرزند کوچکش کار اشتباهی است؛ حتما ما کار غلطی انجام دادیم… نظام ما یک نظام ولایی است که راس، جان و اساس آن مقام معظم رهبری است، بنابراین بنده و سایر بزرگوارانی که وارد مدیریت اجرایی می‌شوند تنها برای خدمت به نظام می‌آیند و معتقد به ولایت فقیه و منویات رهبری هستند. واقعا بابت سوالی که از من می‌پرسند و می‌گویند آیا نظام اسلامی را قبول دارید متاسف و شرمگینم… در مورد فتنه 88 من جزو فعالان سیاسی کشور بودم و در فعالیت‌های انتخاباتی 88 شرکت داشتم و روز سه‌شنبه بعد از انتخابات از طرف دفتر مقام معظم رهبری با من تماس گرفته شد تا به جلسه‌ای در حضور ایشان بروم. من از طرف ستاد هیچ کس در آن جلسه شرکت نکردم و آنها مرا دعوت کردند… بنده حتی قبل از 29 خرداد که ایشان این سخنان را مطرح کنند مطیع این امر بودیم. کجا من مصاحبه و صحبتی خلاف این امر کردم؟ آقایان می‌گویند که شما مردم را تحریک برای شرکت در راهپیمایی‌ها کردید من در هیچ کدام از این راهپیمایی‌ها چه قبل و چه بعد از 29 خرداد شرکت نکردم. من نمی‌گویم کسانی که در این راهپیمایی‌ها شرکت کردند خلاف قانون عمل کردند من هم معتقدم مانند آقای مطهری، کسانی که قبل از 29 خرداد در راهپیمایی شرکت کردند اشکالی ندارد اما اگر یک عکس یا شاهد عادل بیاورند که بگوید من آقای نجفی را در راهپیمایی دیده‌ام، من قبول می‌کنم که راس فتنه‌ام. ما در تمام مدت تلاش کردیم آبی بر این فتنه بریزیم و آن را خاموش کنیم تا لااقل بیشتر گسترش نیابد اما برخی به دلایلی تلاش کردند تا بنزین بر روی آن بریزند و متاسفانه ریختند وعده‌ای هنوز این کار را می‌کنند… به من گفتند شما با نامگذاری میدان به نام 9 دی مخالف بودید. این چه بحثی است؟ شما امنیت روانی تصمیم‌گیری را اینگونه به هم می‌ریزید. در ثانی اگر چنین مسئله‌ای مطرح می‌شود علت آن را هم بگویید. پیشنهاد آورده بودند که میدان آیت‌الله حق‌شناس به 9 دی تغییر نام پیدا کند و من با آن مخالف بودم چرا که آیت‌الله حق‌شناس از مقامات و علمای این کشور بودند این همه میدان وجود دارد یکی را به همین نام بکنید. در قم هم تونل غدیر را به نام تونل 9 دی نامگذاری کردند و با فشار علما بار دیگر مجبور شدند آن را به نام غدیر بازگردانند. آنجا علما نزدیک‌شان بود و اعتراض کردند در حالیکه اینجا این طور نبود. من به اصولی پایبند هستم. ماحق نداریم میدان آیت الله حق شناس را به 9 دی تغییر نام دهیم اما شما بخشی را می‌گویید و بخش دیگر را بیان نمی‌کنید آیا چنین کاری منصفانه است؟ 
****
وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات/ محمود واعظی
مخالفان:
علی اصغر زارعی: با توجه به سابقه سیاسی‌، نقطه نظرات و دیدگاه‌های خود در خصوص مسائل سیاسی و بین‌المللی بخصوص حوادث پس از انتخابات سال 88 را به صورت شفاف اعلام کنید.
پاسخ ها:
محمود واعظی: مد شده از همه می‌پرسند که در سال 88 کجا بودید، من در جواب آنها می‌‌گویم که عضو هیچ ستادی نبوده‌ام.
****
وزیر پیشنهادی اطلاعات/ محمود علوی
مخالفان:
بهرام بیرانوند: در فتنه 88 عده‌ای با پذیرش لوازم انتخابات به آن ورود کردند و دانسته یا ندانسته باعث تکمیل نقشه شوم دشمن شدند، آنها نقشه شوم دشمنی را تکمیل کردند که هیچکدام از خطوط قرمز این ملت را به رسمیت نمی‌شناسند. عده‌ای خاص پس از حضور 40 میلیونی مردم، زیر بازی زده و از همه خصوص قرمز ملت عبور کردند، آنها تا قیامت به این ملت بدهکارند؛ البته آنها حتی با طرفداران خود که جزو وفاداران به نظام هستند با صداقت رفتار نکردند.
حمید رسایی : عدم آشنایی و تسلط بر امور درباره وزارتخانه حساسی مانند وزارت اطلاعات آسیب‌های جدی به کشور ما وارد می‌کند. همه شما به یاد دارید که در سال 76، وقتی دولتی روی کار آمد وزیری را معرفی کرد که او هم هیچ سابقه و آشنایی با این حوزه نداشت، اکثر اعضای شورای مرکزی حزب منحله مشارکت، افرادی بودند که یا از وزارت اطلاعات عذر آنها را خواسته بودند یا خودشان از وزارت اطلاعات استعفا داده بودند و این حزب یک حزب امنیتی بود…. به بهانه کوی دانشگاه، نیروی انتظامی را تخریب کردند و گفتند وزارت اطلاعات پیرمرد و پیر زن را سلاخی می‌کند، نیروی انتظامی را در مطبوعات و رسانه‌ها با کمک رسانه‌های بیگانه به عنوان نیرویی معرفی کردند که دانشجویان را از طبق چهارم به پایین پرتاب می‌کند. به بهانه ترور یک چهره افراطی که در فتنه هم نقش داشت و الان مجددا فعال شده، سپاه و بسیج را مورد هدف قرار دادند، نیروهای بسیجی به عنوان یک افراد لمتن معرفی شدند که برای ترور می‌رفتند، نهاد‌های امنیتی و نظارتی ما را مانند یک تک تیرانداز نشستند و مورد هدف قرار دادند. نتیجه این شد که این نهادها تخریب شدند.
پاسخ ها:
محمود علوی : مرزبندی وزارت اطلاعات در هر زمینه‌ای از جمله خودی و غیرخودی، دوست و دشمن، فتنه و انحراف تابعی از مهندسی رهبر معظم انقلاب خواهد بود و آن را نقشه راه و حجت شرعی دانست، ‌«اصل ممنوعیت تجسس» بر پایه آیه کریمه لاتجسسوا و حدیث نبوی که می‌فرماید ماموریت نیافتم که دل‌های مردم را بشکافم تا درون آن چه باشد، از پایه‌های بنیادین وزارت خواهد بود مگر آنجا که احتمال توطئه باشد.
****
وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی / عباس آخوندی
مخالفان:
علی اصغر زارعی : بارزترین موضوع، عملکرد و مواضع سیاسی آقای آخوندی درباره فتنه 88 است . آقای آخوندی در سال 88 نماینده میرحسین موسوی در هیئت نظارت شورای نگهبان بود. از ابتدای روز 22 خرداد که پیامک‌ها قطع شد، آقای آخوندی اعتراض شدیدی نسبت به قطع پیامک‌ها داشت و طی تماس‌هایی که می‌گرفت اصرار می‌کرد با دفتر رهبری تماس گرفته شود و فشار بیاورند تا ارسال پیامک‌ها باز شود. از عصر روز جمعه 22 خرداد ساعت 14 به بعد آقای آخوندی تماس می‌گرفت وافرادی هم با او تماس می گرفتند و می‌گفتند اعلام کنید آقای موسوی با 60 درصد آرا پیش افتاده است. آخوندی ساعت 24 شورای نگهبان را ترک کرد. آخوندی و امثال دوستان او در صورتی که مردم هنوز پای صندوق‌های رای بودند، تصوری برای آقای موسوی ایجاد کردند که کار تمام شده و او ساعت 22 شب اعلام پیروزی کرد و مشکل از همانجا آغاز شد. البته آقای آخوندی در جمع نمایندگان تهران درباره این موضوعات گفت که به قرآن کریم سوگند یادمی‌کنم که این سخنان درست نیست، البته من شواهدی از دوستان شورای نگهبان دارم و برخی مطالبی که گفتم طی مدت 4 سال گذشته به نوعی مطرح شده است. آقای آخوندی 24 خرداد  وقتی ستادها خدمت مقام معظم رهبری در دفتر ایشان دعوت شده بودند، حضور داشت، رهبر انقلاب در آن جلسه فصل‌الخطاب را مشخص کردند و نه ابطال انتخابات و نه حکمیت را نپذیرفتند. ایشان گفتند شورای نگهبان و مراجع قانونی در کشور ما وجود دارد. بعد از اینکه رهبر معظم انقلاب در ۲۹خرداد فرمایشاتی داشتند آقایان آخوندی و زنگنه در ۳۰خرداد نامه‌ای به رئیس‌ مجلس نوشتند و دوباره بحث حکمیت را مطرح کردند. البته این نامه هیچ اشکالی نداشت و نظراتشان را در یک نامه خصوصی گفته بودند اما اشکال اینجاست که در ۲۷تیرماه حدود یک ماه بعد آقایان آخوندی و زنگنه این نامه را به سایت‌ها می‌دهند و آن را علنی می‌کنند و در آن نامه آمده بود که اگر در موقعیت‌های استراتژیک مقامات ملی درست‌تر تصمیم گرفته بودند، چگونه می‌توانستیم امروز شاهد بحران موجود نباشیم… فضا در آن زمان غبارآلود شد و سهم آقای آخوندی و زنگنه در این صحنه و اتفاق حقیقتا کم نیست و قوه قضائیه و دستگاه‌های اطلاعاتی ما به خوبی به این موضوعات رسیدگی نکردند چون افراد دیگری در میدان و خیابان بودند، کسانی که در پشت صحنه هدایت می‌کردند در حاشیه ماندند بنابراین با این تفاسیر آقایان آخوندی و زنگنه نمی‌توانند در دولتی که ملتزمند در بالاترین سطح حکومت، مسئولیت اجرایی را بر عهده بگیرند،‌نقشی داشته باشند.
پاسخ ها:
عبدالکریم هاشمی نخل : در رابطه با مسائل سیاسی، آقای آخوندی خود پاسخ می‌دهد و او در بحث فتنه بعد از 30 تیر در جلسه‌ای که با حضور مقام معظم رهبری برگزار شد بحث تقلب را رد کرد و با توجه به تجربیاتی که داشت انشاءالله ما بتوانیم از ظرفیت مدیرانی مثل آقای آخوندی استفاده کنیم.
عبدالکریم حسین زاده : آقای روحانی با 16 سال سابقه طولانی‌ترین دوران تصدی در شورای عالی امنیت ملی را داشته‌اند و بهتر از هر کسی می‌توانند در موضوع منافع ملی نظریه پرداز باشند. با توجه به رابطه رهبر معظم انقلاب و آقای روحانی شک ندارم که اگر موردی درباره هر کدام از وزرای پیشنهادی بود، قطعا رهبری آن را مطرح می‌کردند و در مجلس نیز اعلام می‌شد… هر رئیس جمهور حق دارد از میان همفکران خود کابینه را انتخاب کند، آقای روحانی مسیر اعتدال را رفتند و از همه گرایش‌ها در انتخاب کابینه استفاده کردند… درباره صحبتهای نماینده مخالف آقای آخوندی مبنی بر تحرکات وی در شب انتخابات سال 88 باید گفت اگر آقای آخوندی آن شب چنین فعالیتی داشتند پس باید امروز وی به عنوان فتنه‌گر در حصر بود نه در مجلس… نامه امضا شده از سوی ایشان در سال 88 خطاب به شورای نگهبان نیز برگ زرینی در کارنامه آخوندی است زیرا در این نامه از شورای نگهبان درخواست شده بود که خود شورای نگهبان هیاتی را متشکل از قضات به افراد با صلاحیت ایجاد کند، آیا این حرکت در میسر قانون نیست؟
عباس آخوندی : آقای زارع خیلی به من کمک کردند و توزیع دادند که بنده کاملا منصف بودند و آنجا که باید خدمت رهبری گزارش می‌دادم گواهی حق و درست دادم و هیچ وقت دچار جو زدگی نشدم و ایشان بهترین دفاع را از من کردند.با مجموعه سوابقی که از ما از اول انقلاب تا حالا وجود دارد خیلی برای ما سخت و درد آور است که از ما راجع به وفاداری به اسلام و انقلاب و جمهوری اسلامی سوال می‌شود.من که تمام جوانی‌ام را در راه انقلاب و بهترین وقت‌های زندگی‌ام را در پشتیبانی از جبهه‌ها بوده‌ام چگونه به من می‌گویید آیا تو وفادار به انقلاب اسلامی هستی؟این سوال دردناکی از ماست وقتی شورای نگهبان مطلبی را اعلام و صحت انتخابات را اعلام می‌کند، نظر قطعی و حکم مقطومه را دارد، چطور می‌شود ما بخواهیم یک کار غیرقانونی کنیم. ما یک لحظه از قانون تخلف نکردیم و همواره قانونمدار و تصمیم رای راهبری بوده و هستیم. خب معلوم است کسی که می‌خواهد وزیر شود به ولایت فقیه، رهبری و نظام اعتقاد دارد، این چه سوالی است؟ من 35 سال سابقه حمایت و خدمت از این کشور را دارم، آیا 35 سال سابقه عملکرد بهتر است یا لفظ اینکه بگوییم این موضوعات را قبول داریم، معلوم است که قبول داریم، چگونه می‌شود ما قبول نداشته باشیم. 
****
وزیر پیشنهادی علوم و تحقیقات / جعفر میلی منفرد
مخالفان:
فرهاد بشیری : آقای میلی‌منفرد در سال 88 در تحصن اساتید دانشگاه‌ها نقش محوری داشت. وی در تحصن اساتید و دانشجویان شرکت کرده است که فیلم آن نیز موجود است. البته باید بگویم این مسائل باعث بازداشت وی می‌شود. امضای اعلامیه‌ای که در آن بحث انتخابات مهندسی شده مطرح شده بود از دیگر فعالیت‌های وزیر پیشنهادی علوم در سال 88  است و بنابراین صبغه سیاسی جعفر میلی‌منفرد بسیار پررنگ است.
محمد دهقان : بعد از آن انتخابات {88}جنابعالی در تحصن‌ها شرکت کردید که فیلم آن موجود است. 150 دانشجو به دنبال این بودند که امتحانات پایان ترم سال 88 برگزار نشود، آنها آمدند تحصن‌ کردند و شما رفتید و فیلم آن موجود است، بعضی از اخبار رسمی می‌گوید که جنابعالی در آن زمان حمایت می‌کردید از اینکه امتحانات تعطیل شوند.
پاسخ ها:
مسعود پزشکیان : در رابطه با این اوضاع و احوالی که وجود دارد به جای اینکه به اختلافات دامن بزنیم باید مشکلات را حل کنیم، وزیر می‌گوید من چنین کاری را نکرده‌ام اما یکی می‌آید و می‌گوید تو این کار را انجام داده‌ای…: ما کدامیک از برنامه‌هایی که اجرا کردیم علمی بود؟ اگر ما مخالف هستیم دلایل خود را بگویم نه اینکه بگوییم چون شما فتنه‌گر هستید شما را قبول نمی‌کنیم.
علی مطهری : وی هیچ نقشی در سال 88 نداشته و موضوع این است که هر کسی پس از خطبه رهبری و اعلام نظر شورای نگهبان به اعتراض خیابانی ادامه داده از نظر ما نیز فتنه‌گر است ولی بیشتر از این را قبول نداریم. بنابراین، نه تنها آقای منفرد بلکه هیچ یک از وزرا نقشی در فتنه 88 نداشته‌اند. در خصوص بازداشت میلی منفرد در سال 88 نیز من از آقای نجفقلی حبیبی این مسئله را پرسیدم که توضیح داد “ما جلسات ماهانه داشتیم ولی در آن فضا ناگهانی آمدند و 60 نفر را بازداشت کردند و تا شب از ما عذرخواهی کرده و به ما شام دادند و آزاد شدیم.” بنابراین، مسئله بازداشت وی، شخصی نبوده و باید کسانی را که اینگونه عمل کرده‌اند را مورد اعتراض قرار داد.
جعفر میلی منفرد : هیچ وقت عضو حزب سیاسی نبوده‌ام، هرچند عضویت در این احزاب را عیب نمی‌دانم، اما ظرفیت آن انقلابی که من و امثال من در آن بودیم، و آن نظامی که از دل آن برآمد اینقدر کوچک و تنگ نبود که برخی دوستان می‌خواهند. با صراحت می‌گویم بیشتر از آنکه من سیاسی عمل کنم متاسفانه مخالفان من که بیش از هر چیزی مخالف نتیجه انتخابات اخیر هستند، سیاسی عمل می‌کنند، اما بر اساس مشی اعتدال آمده‌ام و با خدای خویش عهد بسته‌ام که برای پاسخگویی به نیازهای جامعه دانشگاهیان کشور، مصمم، پیگیر، آرام و با حوصله و انتقادپذیر باشم.درباره فیلم پخش شده توضیح میدهم که 3 روز بعد از انتخابات برخی از اساتیدی که دل‌نگران شرایط موجود بودند، در مسجد دانشگاه جمع شده بودند و من هم رفتم که خدای ناکرده فاجعه 18 تیر تکرار نشود و کل جلسه 2 ساعت طول کشید آیا اسم این جلسه تحصن است؟ آیا من موضع‌گیری و خلافی کردم؟ جرم من فقط نشستن در این جمع بود آن هم برای اینکه التهاب را کم کنیم و در دانشگاه تهران و در جلسه مسجد ریاست محترم دانشگاه تهران نیز حضور داشت. مگر این جرم است که فردی با سابقه بلند خدمت که احساس دغدغه می‌کند برای حل مشکلی در جلسه‌ای حضور داشته باشد؟ من در عمرم یک کلاس و یا امتحان را تعطیل نکرده‌ام، حتی در زمان جنگ تمام کلاس‌ها را در زیرزمین برگزار می‌کردم، حالا کلاسی را تعطیل کنم؟ و در ایام سال 88 دانشگاه اعلام کرد که شما می‌توانید امتحانات را در تیر و بعد از آن برگزار کنید ولی بنده تمام امتحانات را در تیرماه برگزار کردم. من در انتخابات سال 88 نیز در هیچ ستادی فعالیت نکردم و درگیر مسائل نبودم.
****
وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی/ علی جنتی
مخالفان:
جواد کریمی قدوسی : علیرغم تاکیدات امام خمینی (ره) پس از جنگ تحمیلی ، عده‌ای دولت تشکیل دادند تا خدمت کنند اما حزب کارگزاران و حزب مشارکت درست کردند، کانون‌های قدرت و ثروت بوجود آوردند و همین موارد شد فتنه 88، امام آن زمان هشدار را داده بودند و این زمان را دیده بودند اما توجهی نشد. بازگشت به دوره اصلاحات آمریکایی و دوره کارگزاران ضد معنای اعتدال است. … وزیری در دوره سازندگی وزیر ارشاد بود، او طی دوره‌ای هم رئیس جمهور شد، در پایان دوره ریاست جمهوری‌اش در سال 1384 به کالج علمی برلین دعوت می‌شود، در آنجا سخنانی مطرح می‌کند مبنی بر اینکه اسلام را به گونه‌ای ببینیم که با دموکراسی سازگار باشد.
حمید رسایی : آقای جنتی احساس خطر من به این دلیل است که شما اخیراً در مصاحبه‌ای از ارادت فکری به فردی گفته‌اید که بسیاری از آسیبهای فرهنگی که من الان می گویم، ناشی از تفکر و مدیریت همان فرد است و البته همان آسیبها بعدا سبب شد کسانی که از آنها حمایت شده بود، بدترین رفتار را با همان فرد کردند. دولتی که شعار زنده‌باد مخالف من سر می‌داد عملاً سگها را رها و سنگ‌ها را بست و امروز می‌بینم آن آدمها دوباره دارند فعال می‌شوند گرچه می‌دانم آقای روحانی کتک خورده این افراد است و به آنها تو دهنی خواهد زد. در دولت اصلاحات به دروغ شعار توسعه سیاسی را سر دادند اما در عمل مؤلفه شعار توسعه سیاسی که افزایش مشارکت مردم در انتخابات است در آن دوران محقق نشد. کسانی که شعار زنده‌باد مخالف من سر می‌دادند، شرایطی فراهم کردند که فضا برای روزنامه‌نگارانی فراهم شد که اکنون فراری هستند… همه دغدغه من آن است که آقای جنتی در مصاحبه گفته به لحاظ فکری به آن فرد ارادت دارد؛ همان وزیری هم که اکنون درBBC و  VOA نشسته به این فرد ارادت داشت و حتی خواست قانون اساسی را عوض کند تا رییس جمهوری اش مادام العمر شود. اینها آسیب است. ارادت فکری تنها باید به رهبر انقلاب باشد… مقامات سرویس‌های جاسوسی آمریکا می‌گویند که ما باید روی کسانی سرمایه‌گذاری کنیم که جمهوری اسلامی ایران را قبول دارند اما ولایت فقیه را قبول ندارند؛ اینها چه کسانی هستند؟ همان کسانی که در فتنه 88 شعار مرگ بر اصل ولایت فقیه سر دادند!
****
وزیر پیشنهادی نفت/ بیژن نامدار زنگنه
مخالفان:
احمد توکلی : در جلسه ای آقای امیر آبادی یکی از اعضای کمیته مسئله‌ای را مطرح کرد که الان نمی‌خواهم وارد آن شوم چرا که مهم نیست و فرقی هم نمی کند اما باید بگویم این درست نیست که آقای زنگنه نسبت به آن موضوع مطرح شده قسم جلاله خوردند و گفتند که من از آن موقع به بعد کاری نکردم و پس از آن آقای امیر آبادی گفت من سندی دارم برای تکذیب قسم آقای زنگنه ولی در نهایت من به وی گفتم به دلیل قسم خوردن زنگنه لطفا بحث را ادامه ندهید که او هم قبول کرد. تا غروب سه شنبه سندی به دستم رسید که نشان دهنده غلط بودن قسم آقای زنگنه بود و من از این مسئله بسیار منقلب شدم … این موضوع را با آقای زنگنه مطرح  کردم و گفت: من این سند را تکذیب نمی‌کنم ولی یادم نبود و قسم خوردم حتی پس از آن شنیدم که وی گفته که من قسم را برای موضوع دیگری خورده بودم.
پاسخ ها:
رضا عبداللهی : در بحث فتنه فرض کنید که وی می‌گوید بنده نبودم و از زمانی که مقام معظم رهبری اعلام کرد ما کنار کشیدیم. بله، وی در ستاد آقای موسوی بوده است مگر احمدی‌نژاد یازده روز خانه‌نشین شد در تیم و دولت وی یک نفر اعتراض کرد؟  آیا یک نفر انصرافی داشتیم‌؟ آقای زنگنه چه کار می‌توانست انجام دهد؟ کسانی که حکم محکومیت قضایی ندارند اصل بر برائت است و نباید بگوییم باید قسم بخورید. آقای زنگنه می‌گوید قسم خوردم که در آن جلسه نبودم حال فرض کنیم که وی یادش رفته است و قسم هم خورده حال چه اشکال دارد که ما انقدر سخت نگیریم؟ آقای توکلی ما با شما خدمت مقام معظم رهبری رفتیم جایی که دولت لایحه پنجم را پس گرفته بود که آقای لاریجانی و احمدی نژاد هم حضور داشت و آقا فرمودند مگر می‌شود لایحه را پس گرفت و در پایان به من و آقای توکلی فرمودند اینقدر سخت نگیرید و اگر سخت بگیرید دنیا به شما سخت خواهد گرفت.
بیژن زنگنه : در جلسه‌ای با آقای توکلی یکی از دوستان مطرح کرد که شما در باغ آقای فلان بعد از 29 خرداد جلسه‌ای بوده که مهندس موسوی هم می‌آمدند؛ گفتم که والله من نبودم و ادامه دادم من پس از 29 خرداد هیچ اقدامی خلاف نظر رهبری نکردم و الان هم بر این پایبندم و آن نامه‌ای که خدمت آقای دکتر لاریجانی نوشتیم سرتا پا وفاداری به نظام و رهبری و تاکید در جهت فرمایش رهبری است و برای این است که آب روی این آتشی که برپا شده بود ریخته شود و من و دکتر آخوندی از همه حیثیت سیاسی خودمان استفاده کردیم تا آب روی این آتش بریزیم . ما با ایشان صحبت می‌کردیم تا مساله ختم شود مسائل سیاسی را نمی‌توان با دستورات حقوقی حل کرد باید در آن اقناع و حوصله باشد . ما در آن نامه این موارد را نوشتیم. 30 خرداد نوشتیم. حالا من گناه کردم که به رییس مجلس خودم نامه نوشتم و گفتم که شورای نگهبان در اجرای فرمایش رهبری گروهی خودش تعیین کند و مسائل را بررسی کنند تا غائله ختم شود و ما حاضریم از حیثیت سیاسی خودمان برای حل موضوع خرج کنیم…. صحبت‌های شما بدان معناست که ما در کشوری هستیم که از رییس تا پایین آن همه افراد آن اهل کلک هستند که واقعا نیستند.. من با هرگونه اقدام غیرقانونی هنجارشکنانه که در سال 88 از 29 خرداد به بعد مخالف بوده هستم و هر رفتار ساختارشکنانه را مردود می‌دانم و محکوم می‌کنم. بعد از 29 خرداد و اعمال موضع رهبری، هیچ اقدامی خلاف منویات و نظریات رهبری انجام ندادم و هر آنچه که از نظر ایشان محکوم باشد از نظر من هم محکوم است. تبعیت از رهبری را شرط لازم در این دولت می‌دانم و هیچ اقدامی هم که مورد مخالفت رهبری باشد را انجام نمی‌دهم. اگر بدانم رهبری با بودنم در وزارت نفت حتی ته ذهنشان تکدر داشته باشند لحظه‌ای درنگ نمی‌کنم که کنار روم، چون آمده‌ام کمکی به کشورم کنم. 
****
وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فنآوری (دور دوم)/ رضا فرجی دانا
مخالفان:
زهره طبیب‌زاده : اگر منظور شما از استاد و دانشجوی ستاره‌دار، افرادی هستند که سردمدار برپایی تحصن‌ها و تظاهرات دانشجویی و امثال واقعه 16 آذر در فتنه 88 در دانشگاه‌ها و خیابان‌ها هستند که مبادرت به حرمت‌شکنی به عکس امام و رهبر معظم انقلاب کرده‌اند یا عناصری که جریان فتنه 78 کوی دانشگاه را رقم زدند، بفرمایید تا مجلس شورای اسلامی در این مقوله مواضع صریح شما را به روشنی بداند…. با توجه به سوابق و گرایشات سیاسی شما چه تضمینی وجود دارد که وقایع سال 78 و 88 بار دیگر در دانشگاه‌های تحت مسئولیت شما تکرار نشود و تحصن دانشجویی و اعتصاب‌ها برای برداشتن حصر از سران فتنه شکل نگیرد؟
****
وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان (دور دوم)/ سید رضا امیری صالحی
مخالفان:
الیاس نادران :  در یکی از جلسات از ایشان پرسیده‌ام که چرا معاون وقت وزارت اطلاعات گفته است که شما به دلیل اینکه یکی از عناصر فعال فتنه 88 بودید ممنوع التصویر شدید، ابتدا از اینکه این نامه را صادر کردند اظهار بی اطلاعی کردند و در ارتباط با آن مسائلی را گفتند که تامل برانگیز است… یک بار به من گفتند که شما با فلانی در دفتر مقام معظم رهبری تماس بگیرید تا بگوید من چه همکاری‌هایی با نظام دارم و من گفتم شما نوار جلساتی که اخبار دفتر را بیرون می‌بردید تا ما با هم گوش کنیم، دوستان ما با آن فرد تماس گرفتند و ایشان نیز گفتند اصلاً و اثباتاً درباره آقای صالحی هیچ نظری ندارند… نامه‌ای از معاون وقت وزارت در سال 88 است که به شما توصیه می‌کند با فتنه همراهی نکنید، دوستان برای دفاع از خودشان نامه‌ای 9 صفحه‌ای نوشتند نامه‌ای که روی امضاء کنندگان نامه جام زهر را سفید می‌کند و من ابا دارم تا آن را مطرح کنم. ایشان در پاسخ به اینکه آن نامه را چرا امضاء کرده‌اند بارها به طرق مختلف جوابهای مختلف داده‌اند، یک بار گفتند من امضا نکرده‌ام، شب امضاء کرده‌ام، یا این که یک نامه دیگری را امضا کرده‌ام.
پاسخ ها:
محمد آشوری تازیانی : گرایشات آقای صالحی گرایشات مشخصی بود و هست اما در ماجرای فتنه 88 بررسی‌هایی هم از طریق وزارت اطلاعات و هم برخی از اعضای دفتر مقام معظم رهبری به عمل آمد که در اینجا اشاره‌ای می‌کنم به نامه معاون سابق وزارت اطلاعات که امروز در دفتر مقام معظم رهبری مسئولیت دارند…. شنیدم که متاسفانه بعضی از سایت‌ها مطرح کردند که جناب آقای صالحی امیری از عناصر فعال در فتنه 88 بوده‌اند و حتی در این رابطه دستگیر شده در این رابطه باید بینی و بین‌الله شهادت دهم که جناب آقای دکتر صالحی در زمان فتنه 88 به هیچ وجه ارتباط خود را با ولایت و رهبری قطع نکرده و از هر گونه تلاش برای تعدیل عناصر تندرو و حتی برخورد با آنها مضایقه نکرده و به هیچ وجه در حرکت‌های خیابانی و اغتشاشات بعد از انتخابات 88 تنها حضور نداشته بلکه مخالفت خود را با این گونه حرکت‌ها در هر جا و هر شکلی بیان کرده است.
سید رضا صالحی‌امیری : اگر رهبری رضایت نداشته باشند من یک لحظه در این پست نخواهم نشست. مبنای اعتقاد من به ولایت اندیشه‌های فقهی امام است. من همه جوانی خود را برای دفاع از انقلاب گذاشتم چطور می‌توانم امروز در مقابل انقلاب قرار بگیرم… حرف‌های ناصوابی در این مورد زده شد، من تلاش کردم که خارج از جلسه دوستان را اقناع کنم، اما به نظر می‌رسد این جریان سیاسی خاص بنا به تخریب نظام دارد. هر چند که من بنا ندارم اسرار را بگویم. من 30 مورد را در این خصوص یادداشت کردم، اما هیچ وقت آن‌ها را نخواهم گفت چرا که اگر بنا به پرده‌دری باشد حرف‌های اصلی را من خواهم گفت. اما اگر زبان به کام می‌گیرم به این دلیل است که نظام هویت ماست.

عضویت در تلگرام عصر خبر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
طراحی سایت و بهینه‌سازی: نیکان‌تک