تکمله ای بر سخنان وزیر آموزش و پرورش
تغییر رویکرد اطمینان به تشکل های مردم نهاد به جای تشکل های دولت نهاد. درحال حاضر مسئولان آموزش و پرورش با تشکل های دولتی مانند شورای نظارت، شورای موسسان و تشکل های بخشی مدیران که عموما یا ساخته خود مدیران هستند و یا با دخالت فراوان دولت تشکیل می گردند تمایل به همکاری دارد. این درحالی است که انواع تشکل های صنفی و مردم نهاد در همکاری های ساختاری جایگاه چندانی ندارند. حتی اطاق فکر مورد نظر شما نیز یک اطاق تشریفاتی دولتی است.
عصر خبر به نقل از الف: آقای فانی در نشست کانون تربیت اسلامی که در تاریخ ۲۹ آذرماه برگزار شد، به امر توسعه مشارکت های لازم با آموزش وپرورش توجه داشتند و در این میان تقویت و کمک به مدارس غیردولتی را از راه های کمک به آموزش و پرورش اعلام نمودند.
همچنین توسعه استفاده از مشارکت معلمان و دانش آموزان و کارکنان از نگاه های مهم مورد توجه ایشان بود. در این راستا به نظر می رسد توجه به مشارکت ها و ایجاد بسترهای لازمِ حضور بخش خصوصی صرفا در حوزه توسعه مدارس غیر دولتی کافی نیست. سیاستگزاران و صاحب نظران می بایست زمینه های حضور موسسات و شرکت های خصوصی در عرصه های مختلف آموزشی و پرورشی را نیز مهیا کنند. بخش خصوصی امروزه می تواند عهده دار ماموریت های مختلف آموزش وپرورش باشد. ماموریت هایی چون تدوین کتاب های درسی، کلیه فعالیت های پژوهشی و تحقیقی، تهیه تجهیزات و ملزومات مورد نیاز و خدمات پشتیبانی، تربیت نیروی انسانی، بررسی و تحلیل داده ها و … .
با اين وجود در صورتي كه آموزش و پرورش با توجه به اسناد بالادستي نظام آموزش و پرورش ماموریت مهم سیاستگزاری در تعلیم و تربیت متناسب با اهداف عالیه انقلاب و همچنین نظارت بر روندهای اجرایی و جلوگیری از انحرافات احتمالی مجریان را بر عهده گیرد، گامی مهم و اساسی برداشته است. لذا دوری از سیستم متمرکز در امور اجرایی و تصمیم گیری و همچنین اعتماد به بخش خصوصی و ایجاد بسترهای مناسب در امور زیرساختی و نظارتی گام مهمی در تحقق امر مشارکت محسوب می شود. در این زمینه همانگونه که وزیر محترم اشاره داشتند داشتن نقشه راه مناسب ضروری است. این نقشه باید به سوالاتی نظیر ذیل پاسخ دهد:
۱- کدام فعالیت های غیرحاکمیتی را می توان به بخش خصوصی واگذار کرد؟
۲- الویت بندی اجرایی این واگذاری ها چگونه است؟
۳- چگونه زیرساخت های لازم را برای مشارکت بخش خصوصی را فراهم آوریم؟
۴- قوانین مورد نیاز برای این امر کدامند؟
۵- مدیران شجاع و معتقد به این نگاه چگونه و در چه پست هایی منصوب شوند؟ عدم انتصاب صحیح مدیران و به خصوص مدیرانی که این باور مهم را نداشته باشند مهمترین مانع این انتقال خواهد بود.
۶- نحوه نظارت بر این دستگاه ها چگونه خواهد بود؟
در بخش دیگر سخنان وزیر محترم توجه به استفاده از همکاری تشکل ها از جمله کانون تربیت اسلامی مدارس مطرح بود و در این زمینه ایجاد اطاق های فکر و نصب فردی به عنوان مشاور وزیر در ایجاد اطاق فکر در وزارت آموزش و پرورش مطرح گردید. به نظر این حقیر ضمن تقدیر از نگاه وزیر محترم در استفاده از تشکل ها، وزارت آموزش و پرورش باید به موارد و نکاتی چند توجه داشته باشد تا این مهم فراهم آید. مواردی چون:
۱- تغییر رویکرد اطمینان به تشکل های مردم نهاد به جای تشکل های دولت نهاد. درحال حاضر مسئولان آموزش و پرورش با تشکل های دولتی مانند شورای نظارت، شورای موسسان و تشکل های بخشی مدیران که عموما یا ساخته خود مدیران هستند و یا با دخالت فراوان دولت تشکیل می گردند تمایل به همکاری دارد. این درحالی است که انواع تشکل های صنفی و مردم نهاد در همکاری های ساختاری جایگاه چندانی ندارند. حتی اطاق فکر مورد نظر شما نیز یک اطاق تشریفاتی دولتی است.
۲- توسعه نگاه به انواع تشکل های شکل گرفته در اجتماع با موضوعیت آموزش، خود گام دیگری در نگاه به استفاده از تشکل ها است. تشکل هایی مانند اتحادیه ناشران کتاب، اتحادیه های تولیدکنندگان نرم افزار و سخت افزارهای آموزشی، اتحادیه تولیدکنندگان لوازم و ملزومات آموزشی، موسسات فرهنگی و پژوهشی و … ده ها عنوان تشکلی هستند که در جای جای آموزش و پرورش می توانند نقش آفرینی کنند.