دخل و خرج بانكها با هم نميخواند
اين روند اكنون به جايي رسيده كه چه در بانكهاي دولتي و چه در بانكهاي خصوصي دخل و خرج با هم نميخواند و علاوه بر آن مردم نيز به نرخ سود حساس شدهاند.زماني سپردههاي قرضالحسنه جذابيت داشت اما هماكنون هر قدر جوايز و امتيازها براي اين نوع سپرده در نظر بگيريم، باز هم جذابيت گذشته را ندارد و دليل آن هم اين است كه مردم نسبت به نرخ سود حساس هستند و به نوعي «سودمحور» شدهاند.
نرخ سود سپردههاي بانكي تبديل به شمشير دو لبه شده است. بر اساس پيشبيني برخي كارشناسان بانكي ادامه روند فعلي، بدون دخالت بانك مركزي ممكن است سيستم بانكي كشور را دچار مشكل كند. برخيها هم البته معتقدند اين روند باعث ايجاد انگيزه براي مردم ميشود تا به جاي اينكه پس اندازهاي شان را وارد بازار سكه و دلار و… كنند به بانكها بسپارند. اما نكته مهمي كه مورد بيتوجهي قرار گرفته دخل و خرج بانكهاست.
به گزارش عصرخبر، در حال حاضر بانكها دچار كمبود منابع هستند و براي جبران آن سودهاي بالاي 25 درصد هم ميپردازند اما اينكه بتوانند از عهده اين تعهدات در بلند مدت برآيند جاي سوال دارد. از طرف ديگر با توجه به تورم بالاي 30 درصد، سپردهگذاران حاضر نميشوند با كمتر از اين نرخها پولشان را در بلند مدت در بانك سپردهگذاري كنند. هر چه هست سيستم بانكي كشور در حال حاضر دچار تناقض شده و ممكن است تبعات بدي در آينده براي بازار پولي و مالي كشور داشته باشد.
ريشه بحران در دي ماه 90
به نوشته تهران امروز، عبدالناصر همتي مديرعامل بانك ملي در اين خصوص به خبرگزاري فارس گفته: مشكلات متعدد در بخشهاي مختلف اقتصادي از جمله نرخ ارز و بازار طلا، در سال 90 بروز كرد و به همين دليل دولت مجبور شد، در يك مقطعي حدود 3 درصد نرخ سود سپردهها را بالا ببرد تا يك مقدار فشار را از روي بازار سكه و ارز بردارد. همانطور كه قبل از اين اتفاق، دولت اجازه نميداد تا نرخ سپرده بانكي بالا برود و نرخ تسهيلات را نيز بسيار پايين نگهداشتند و بدون سبب نيز بسياري از مطالبات معوق بانكها ايجاد شد باز هم با دخالت در سيستم بانكي موجب شد تا حجم زيادي از سپردهگذاريها در بانكها رخ دهد.وي با بيان اينكه نخستين مرحله از بحران بانكي با افزايش شديد حجم سپردهها در اين زمان ايجاد شد، گفته: نرخ سود سپردهها به 20 درصد رسيد و علاوه بر آن 3 درصد سود سپرده قانوني نيز به اين سود اضافه شد؛ در اين مقطع بانكها از يكسو با سپردههايي با نرخ 23 درصد و از سوي ديگر با تسهيلاتي با نرخ 12 الي 14 درصد و حتي پايينتر از آن روبهرو شدند.همتي گفت: بهطور مثال بانك ملي به دستور دولت وقت حدود 800 ميليارد تومان تسهيلات براي مسكن مهر با نرخ سود ميانگين كمتر از 6 درصد و مابهالتفاوت 12 درصد در تعهد دولت پرداخت كرده است كه تاكنون دولت سهم خود را تسويه نكرده است. وي با اشاره به ريشههاي اصلي مشكلات به وجود آمده براي تعيين نرخهاي سود بانكي، گفت: شوراي پول و اعتبار بايد در اين موضوع وارد شود و سقفهايي را وضع كرده و انضباط را بر سيستم بانكي حاكم كند.
موسسات كار خود را ميكنند
البته در حال حاضر كمبود منابع باعث شده كه گوش موسسات مالي و اعتباري و حتي بانكها هم به اين نوع هشدارها بدهكار نباشد. بهطوري كه بانكها و موسسات اعتباري در رقابت با يكديگر نرخهاي سود كوتاه مدت و روزشمار را به شدت افزايش دادهاند بهطوري كه در اغلب بانكها نرخ سود اين نوع سپرده به 22 درصد هم رسيده است.اين در شرايطي است كه نرخ سود سپردههاي بلند مدت و حتي 5 ساله حدود 25 تا 26 درصد است. تفاوت كم و غيرمتعارف نرخهاي سود سپرده بلند و كوتاه مدت موجب افزايش شديد هزينههاي تامين مالي شده و بانكها را در پرداخت تسهيلات بلندمدت در آينده با چالش جدي مواجه خواهد كرد. پرداخت سود مناسب به سپردههاي كوتاه مدت و روزشمار ابتدا از موسسات اعتباري آغاز شد و پس از آن به بانكهاي تازه تاسيس سرايت كرد. اين بانكها براي جذب منابع و عقب نماندن از گردونه، مجبور به افزايش نرخهاي سود سپردههاي كوتاه مدت شدند و اكنون تمام شبكه بانكي درگير اين معضل هستند.
دخل و خرج بانكها با هم نميخواند
مديرعامل بانك ملي با اشاره به پرداخت 30 درصد سود سپرده يكساله توسط برخي موسسات اعتباري، گفت: اين روند اكنون به جايي رسيده كه چه در بانكهاي دولتي و چه در بانكهاي خصوصي دخل و خرج با هم نميخواند و علاوه بر آن مردم نيز به نرخ سود حساس شدهاند.زماني سپردههاي قرضالحسنه جذابيت داشت اما هماكنون هر قدر جوايز و امتيازها براي اين نوع سپرده در نظر بگيريم، باز هم جذابيت گذشته را ندارد و دليل آن هم اين است كه مردم نسبت به نرخ سود حساس هستند و به نوعي «سودمحور» شدهاند.همتي با بيان اينكه قبل از اين اتفاق بسياري از مردم پول خود را در حساب جاري نگه ميداشتند، گفت: هماكنون اين طور نيست و همه ميخواهند از سپرده بانكي خود سود بگيرند چون فكر ميكنند ارزش پولشان كاهش پيدا ميكند.وي گفت: رقابت به جايي رسيد كه در حال حاضر دخل و خرج با هم برابر نيست و هر بانكي كه از سرمايهگذاريهاي قبلي خود بازدهي بگيرد، ميتواند خودش را حفظ كند و هر بانكي كه نتوانست اين كار را انجام دهد دچار زيان و گرفتاري ميشود.