به حال تازیانه زنندگان باید گریست

عصر خبر: نشست صمیمی اصحاب فرهنگ با موضوع “بازشناسی اندیشه فرهنگی حضرت امام خمینی(ره)” با حضور حجت‌الاسلام  سیدحسن خمینی و سیدرضا صالحی امیری(رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی)، با تاخیر یک ساعته در محل سالن‌ همایش‌های کتابخانه ملی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ در ابتدای این مراسم؛ صالحی امیری از رونمایی از دو کتاب درباره اندیشه‌های امام خمینی به عنوان بهانه‌ای برای دیدار با نوه ایشان اشاره کرد و گفت: من بر این باور هستم که فرهنگ دارای چهار کارکرد اصلی است. اولین کارکرد آن انسجام‌بخشی است؛ به مفهوم حرکت هماهنگ همه اجزای سیستم در جهت رسیدن به یک هدف والا.

وی افزود: این مشخصه دو رویکرد مکانیکی و ارگانیکی دارد. انسجام بخشی مکانیکی به زور و فشار و باید‌ها سر و کار دارد و دومین رویکرد با باورها و اعتقادها. آن چیزی که بعداز انقلاب رخ داد؛ یک انسجام ارگانیکی بود و قبل از انقلاب انسجام مکانیکی بر پایه زور برقرار بود.

وی ادامه داد: دومین مشخصه؛ هویت بخشی است. وقتی از این کارکرد صحبت می‌کنیم از سرزمین، دین و زبان سخن می‌رانیم. هویت دینی ایرانی-اسلامی خود را مدیون امام هستیم که قبل از انقلاب اسلامی این هویت مخدوش شده بود.

وی سازگاری را دیگر کارکرد فرهنگ دانست و گفت: سازگاری یعنی همه نحله‌های فکری درکنار هم با تعامل و سازگاری لازم را خواهند داشت تا سیستم جمهوری اسلامی در مدار مورد نظر حرکت کند. راه نجات کشور بازکردن فضایی سیاسی فرهنگی اجتماعی است که در آن فضا همه قادر به تنفس و زیست باشند.

صالحی امیری افزود: شخصیت‌سازی چهارمین کارکرد فرهنگ است. من معتقدم که هنوز با شناخت واقعی فرهنگی امام فاصله زیادی داریم. امام می‌فرماید: فرهنگ اساس جامعه است و اساسا فرهنگ موجودیت آن جامعه را تشکیل می‌دهد.

وی به مشکلات امروزی منطقه و کشور اشاره کرد و گفت: اگر امروز مصیبت‌ عظیمی گربیان‌گیر ما شده، اگر سخنان بزرگان در جامعه نافذ نیست، اگر تزویر و دوئالیسم و تقلب در جامعه شایع شده؛ ناشی از بی‌توجهی به اندیشه‌های امام است.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی؛ اخلاق را اکسیر حیات‌بخش جامعه امروزی ذکر و بیان کرد: اخلاق پادزهر معضلات فرهنگی در جامعه ایران است. مهمترین شکاف جامعه ایران شکاف اخلاقی است. انسان‌های امروزی با هم بی‌عاطفه شده‌اند. حجم آسیب‌های اجتماعی همه خبر از افول اخلاق داردند.

وی ابراز امیدواری کرد: امیدوارم با پیروی از اندیشه‌های امام و سخنان بزرگان بیاموزیم تا چگونه زیست اخلاقی داشته باشیم.

شاید بهشت جایی مثل کتابخانه باشد

فریبرز خسروی نیز در سخنانی گفت: بورخس نویسنده بزرگ امریکای لاتین می‌گوید: شاید بهشت جایی مثل کتابخانه باشد”

معاون پژوهشی سازمان اسناد و کتابخانه ملی افزود: من وظیفه دارم فعالیت‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی را مطرح کنم. این سازمان پژوهشی- علمی و خدماتی براساس مصوبات مجلس فعالیت می‌کند. کتابخانه ملی چهار وظیفه دارد: گردآوری اطلاعات یعنی آنچه که ملت ایران تولید فکری دارد و در قالب کتاب، پایان‌نامه، سی دی و غیره بدون توجه به نوع فکر و اندیشه فراهم بیاورد. این سازمان درصدد است که به ویژه در حوزه نسخ خطی اطلاعات و کتاب‌ها را جمع آوری و حفاظت کند.

وی ادامه داد: دومین وظیفه این سازمان پردازش این اطلاعات و اشاعه آن‌هاست. چراکه عدم سازمان‌دهی اطلاعات موجب می‌شود تا این داده‌ها قابلیت دسترسی نداشته باشند. اگر باور داشته باشیم که جامعه ما به سمت جامعه دانش‌محور و معرفتی در حرکت است برجستگی این نوع سازمان‌ها بیشتر خواهد شد.

فریبرز خسروی با بیان اینکه مشکل کشور درحوزه اطلاع‌رسانی کمتر است، گفت: ما در حوزه مدیریت خرد و کلان در کشور دچار اطلاع‌هراسی هستیم و اطلاعات ارزش و فضیلت خود را ندارند. سومین وظیفه هدایت‌گری و اسوه بودن برای سایر مراکز اطلاع‌رسانی است. کتابخانه اسناد ملی در سراسر جهان به عنوان بانک اصلی عمل می‌کند و سعی دارد تا بسترهای لازم در این حوزه را فراهم کند.

وی به وجود پژوهشکده‌ای در حوزه اسناد اشاره کرد و گفت: در این پژوهشکده بیش از 200 کارشناس ارشد مشغول به کار کارشناسی و پژوهشی هستند و همچنین در زمینه حمایت از حقوق مولفین و مصنفین کار می‌کنند.

وی افزود: این سازمان نماد ملی است. ساختمانی که شما می‌بینید یکی از ساختمان‌های مطرح در جهان است. خوشحالم که بیان کنم که معماری این بنا خضوع شرقی را به مخاطب نشان می‌دهد، این بنای هفت طبقه‌ای که هفته طبقه‌اش دیده نمی‌شود از پشت بام تا پایین آن را گل و گیاه پوشانده این ساختمان بدون هیچ کمکی از شرکت‌های خارجی ساخته شده و تماما توسط مهندسان ایرانی طراحی و بنا شده است.

 دو برداشت غلط از اندیشه و تفکر امام

محمدحسین رجبی دوانی نیز به دو برداشت اشتباه از اندیشه‌های امام اشاره کرد و گفت: برداشت اول بر اساس یک فهم قرون وسطی بود و تصور می‌کردند که امام با انقلاب می‌خواهد جامعه را به قرون قدیم برگرداند و به این جهت تمام مظاهر جدید باید از بین برود. در این نگرش دو گروه وجود داشت؛ یک عده که با کلیت این برداشت مخالفت کردند و عده‌ای دیگر که با این بینش انقلاب را تفسیر کردند. هر دو این گروه دارای تصوری غلط در مورد انقلاب بودند.

وی افزود: برداشت دوم متعلق به عده‌ای بود که تصور می‌کردند انقلاب امام با یک ایده مبتنی بر مدرنیته باید فهم شود. این نگرش نیز دو گروه داشت عده‌ای وقتی دیدند انقلاب با روح مدرنیته در تناقض است به مخالفت برخواستند عده‌ای نیز انقلاب را براساس مدرنیته تفسیر کردند. چیزی که در اینجا به آن بی‌توجهی شده بود؛ این است که انقلاب امام نه به امروز تعلق داشت و نه به دیروز بلکه متعلق به فردا و پس‌فردا بود انقلابی که پس فردایی‌است نه امروزی است نه دیروزی. از طرفی نه با امروز بیگانه است و نه با دیروز.

وی ادامه داد: وقتی امام با زبانش سخن می‌گوید دقیقا حرف‌های او قابل برگشت به آیات قران است. امام در تفسیری که از سوره حمد دارد درباره دنیا صحبت کرده است. امروزه وقتی کتب عرفانی را نگاه می‌کنیم دنیا را براساس نگرش فسلفه اسکندرانی تفسیر می‌کنند اما امام در تفسیرش میفرماید این عالم،عالم طبیعت، دنیا نیست، عالم محضر خداست دنیا نگاه ما به این عالم است. دنیا همان آمال نفسانی ماست. اگر ما از پشت عینک نفسانیت نگاه کنیم آنچه می‌بینیم می‌شود دنیا.

معلوم نیست بعداز بیان آزاد چه بلایی سر ما بیاید

ناصر مهدوی در ابتدای سخنرانی‌اش گفت: من می‌خواهم از سید حسن خمینی تشکر کنم که در روزهای سخت کنار مردم بود و با کسانی بود که به آنها ظلم شده و صدایشان شنیده نمی‌شد.

وی گفت: ما نباید به حال کسانی که به خاطر حقیقت گفتن در زندان‌ها هستند؛ گریه کنیم بلکه باید به حال کسانی گریست که تازیانه می‌زنند. اشتباه بزرگی که شاه مرتکب شده این بود که می‌خواست با تقابل با مذهب تفکر را از جامعه بزداید در حالی که فراوانی اقتصادی و امکانات در زمان شاه به وفور پیدا می‌شد. او فکر می‌کرد با از بین بردن مذهب و تفکر در جامعه می‌تواند مردم را بیشتر کنترل کند.

مهدوی با کنایه‌زدن به مشکلات اخیر کشور گفت: نسل امروز دارد رنج می‌کشد قرار نبود که مسئولان به آنان دروغ بگویند و دستگاه قضایی‌شان دست‌شان به کسانی نرسد. چراکه گرامی‌داشت خرد به تاخیر افتاده است در جامعه ما جلوی نقد گرفته شده. الهی قمشه‌ای می‌گوید: ما آزادی بیان داریم ولی معلوم نیست بعداز بیان چه بلایی سر ما بیاید.

وی گفت: من از سیدحسن خمینی تقاضا دارم وارد میدان شود. عقل و خرد به خطر افتاده و آینده این جامعه را روشن‌ نمی‌بینم. در یک گوشه شهر به هزار میلیارد می‌گویند پول خرد و در گوشه دیگر کسی نان شبش را از بهشت زهرا (س) جمع می‌کند.

 پیشنهاد جایزه کتاب سال امام خمینی(ره)

محمدجواد مرادی‌نیا مسئول تالیف کتاب نیز گفت: کتاب خاندان امام خمینی به منظور شناخت و معرفی افراد تاثیرگذار بر زندگی و فعالیت‌های امام خمینی است تا خواننده وقوف یابد که پدر و پدربزرگ و دیگر اعضای خانواده ایشان چه کسانی بودند و در چه جایگاه نگرشی قرار داشتند. اهمیت این کتاب را می‌توان به تازه و بدیع بودن این موضوع،سند محور بودن و تالیف براساس روش تحقیق علمی ذکر کرد. در این کتاب بخش اول به خاندان پدری امام می‌پردازد، بخش دوم به خاندان مادری و بخش سوم به پدر و برادران ایشان.

وی افزود: کتاب دوم برخلاف کتاب اول فقط حاوی اسناد و تصاویر است. این اسناد و تصاویر تابه حال در هیچ جا و هیچ کتابی استفاده نشده است.

مرادی‌نیا بیان کرد: معمولا از دوران گمنامی رهبران جهان سندی وجود ندارد و افراد با استفاده از تخیل خود آن دوران را می‌سازند مولف این کتاب بر این اساس زندگی دوران گمنامی امام را جمع آوری کرده تا در مقابل داستان سرایی و تخیل در این زمینه گرفته شود.

در آخر وی؛ پیشنهاد ابداع یک جایزه ادبی را داد و گفت: به نظر من جای یک جایزه ادبی ارزشمند با نام کتاب سال امام خمینی در حوزه ادبیات خالی است. از ریاست سازمان اسناد و کتابخانه ملی و همچنین سیدحسن خمینی خواهشمند است که برای اشاعه فرهنگ امام خمینی در حوزه ادبیات برای برگزاری جشنواره‌ای با این عنوان، پیگیری‌های لازم را انجام دهند.

سیدحسن خمینی نیز در انتهای مجلس گفت: من قصد داشتم صحبت مفصلی درباره اندیشه‌های امام عرض کنم که به‌خاطر نبودن وقت و آمدن صدای اذان، از آن می‌گذرم.

پس از آن، از دو کتاب “خاندان امام خمینی” و “خاندان امام خمینی به روایت اسناد” رونمایی شدند.