ابزارهای کنگره برای برهم زدن توافق
پایگاه خبری نشنال ژورنال در گزارشی استفاده از ابزارهای تقنینی، توسل به اراده غیر الزام آور کنگره و استفاده از اختیارات کنگره در تخصیص بودجه را به عنوان ابزارهای کنگره برای مقابله با توافق هستهای خوانده است.
عصرخبر به نقل از فارس: دوشنبه آتی آخرین مهلت تعیین شده برای حصول به توافق بر سر پرونده هستهای ایران است. در کنگره آمریکا حساسیتهای بسیاری در مورد مفاد این توافق و امتیازاتی که به ایران داده میشود وجود دارد. کنگره با استفاده از گزینههای مختلفی که در دست دارد میتواند بر روند اجرائی توافق اثر بگذارد و رئیس جمهور نیز ابزاری برای مقابله با آن در دست ندارد.
بنا بر گزارش پایگاه خبری نشنال ژورنال مخالفان توافق با ایران تنها محدود به جمهوریخواهان نمیشوند. بسیاری از نمایندگان دموکرات نیز با توافقی که بدون ایجاد محدودیت جدی در برنامه غنیسازی ایران اجازه کاهش تحریمها را صادر کند، مخالفند. «مارک کرک» نماینده جمهوریخواه سنا از ایالت ایلینویس و «رابرت منندز» سناتور دموکرات نیوجرسی در راس مخالفان قرار دارند. این دو در بیانیهای که هفته پیش منتشر کردند بر مقابله با هرگونه توافقی که نتواند برنامه هستهای ایران را متوقف کند، تاکید کردند.
بنا بر این گزارش راحتترین ابزاری که کنگره برای مقابله با توافق در دست دارد استفاده از اقدام تقنینی است. با توجه به اینکه امضای توافق منوط به لغو تحریمها است، کنگره میتواند با افزایش تحریمها علیه ایران و یا دشوار کردن شرایط لغو تحریمها این برگ چانه زنی را از اختیار دولت اوباما خارج کند.
اگر کنگره تصمیم بگیرد که تحریمهای جدیدی علیه ایران به تصویب برساند، با وتوی ریئس جمهور مواجه خواهد شد. اوباما در دسامبر گذشته نسبت به این امر به کنگره هشدار داده بود. اما کنگره باز هم میتواند با استفاده از ابزارهایی که در دست دارد وتوی رئیس جمهور را دور بزند. به گفته «رودی دیلئون» معاون سابق وزارت دفاع و کارشناس ارشد مرکز توسعه آمریکا کنگره میتواند با توسل به اصل اراده غیرالزام آور کنگره از تامین هدف خود بدون تصویب قانونی که برای اجرائی شدن به امضای رئیس جمهور نیاز داشته باشد، مطمئن شود.
نشنال جورنال در ادامه مینویسد با توجه به اینکه مذاکرات در مرحله بسیار حساس و ناپایداری وجود دارد، یک حرکت نمادین و به دور از التزام قانونی هم میتواند به اندازه یک اقدام قانونی موثر واقع شود. در این فضا ایران از به هم زدن توافق توسط کنگره و یا امتناع رئیس جمهور آتی از پیشبرد توافق نگران است، همین نگرش ذهنی میتواند قبل از این که توافق به مرحله اجرا برسد، آن را از هم بپاشاند.
تحریمهای اقتصادی علیه ایران در دو قالب کلی وجود دارد. بخشی از این تحریمها توسط قوه مجریه یعنی وزارت خزانه داری و خارجه تصویب شده که دولت این اختیار را دارد که هر وقت و تا هر اندازه که صلاح بداند آنها را لغو یا تعلیق کند. اما عمده تحریمهای سنگین طی تصویب قانون و در کنگره آمریکا بر قرار شده است و بدین ترتیب لغو آنها نیز منوط به رای کنگره است.
اگر چه رئیس جمهور برای تعلیق موقت تحریمهای کنگره نیز اختیار دارد، اما در نهایت این کنگره است که باید تصمیم نهایی را در مورد تحریمهای خود اتخاذ کند.
و نهایتا این که کنگره میتواند با استفاده از اختیار خود در تخصیص بودجه، از تامین منابع مالی مورد نیاز برای عملی کردن توافق اجتناب کند. «لیندزی گراهام» نماینده سنا پیشتر کاخ سفید را تهدید کرده بود که در صورت عدم توجه به خواستهای کنگره در توافق، از این ابزار استفاده خواهد شد.
با این وجود این نکته را نیز باید مد نظر قرار داشت که کنگره تنها در صورتی وارد عمل میشود که مطمئن گردد آلترناتیو دیگری به جای توافقی که آنها توافق بد مینامند، وجود ندارد.