تذکر کارگران به وزیر کار

عصر خبر: در حالی که هنوز سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای بر اجرای شیوه‌نامه استاد شاگردی در بازار کار اصرار دارد، جمعی از فعالان صنفی کارگری در دیدار اخیر خود با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به استمرار این رویه غیر قانونی اعتراض کردند.
به گفته منابع کارگری ایلنا، به تازگی جمعی از اعضای کانون‌ عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران با «علی ربیعی» وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی ملاقاتی انجام داده‌اند که در جریان این دیدار «علی اکبر سیارمه» و «غلامرضا توکلی» دو نفر از اعضای گروه کارگری نسبت به ادامه یافتن شیوه نامه استاد شاگردی در محیط‌های کار انتقاد کرده‌اند.
گفته می‌شود در این دیدار «سید حسن هفده‌تن» معاون تنظیم و نظارت بر روابط کار وزارت کار و «دلاور نظری» رئیس سازما‌ن تشکل‌های کارگری و کارفرمایی این وزارتخانه نیز حضور داشته‌اند.
بازگشت به دوران استاد شاگردی
در آخرین روزهای شهریور سال ۱۳۹۱ وزیر کار دولت احمدی‌نژاد با ابلاغ دستور العمل ۱۴ ماده‌ای مهارت آموزی به روش «استاد- شاگردی نوین» عزم دولت وقت را برای تغییر مناسبات بازار کار ایران و بازگشت به چارچوب‌های «استاد شاگردی» اعلام کرد.
به موجب این شیوه نامه برای ایجاد رونق و بهبود در فضای کسب و کار و افزایش اشتغال، صاحبان کارگاه‌ها و استاد کاران می‌توانند بدون رعایت شرط سنی، داوطلبان و جوبندگان کار را به صورت کارآموز که در این طرح «شاگرد» نامیده می‌شوند تا سقف مدت دو سال به روش استاد- شاگردی قدیم برای کسب مهارت و آشنایی با فضای کسب و کار جذب کنند و در تمام این مدت شاگرد از شمول قوانین کار و تامین اجتماعی خارج است.
به دنبال اجرای این شیوه نامه که با مسئولیت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مطرح و اجرایی شد، جمعی از فعالان صنفی کارگری در اقدامی هماهنگ با برپایی کارزاری نسبت به این اقدام معرتض شدند در همین رابطه از مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواستند تا مانع از اجرای این اقدام غیر قانونی شود.
از قرار معلوم در این دیدار هیات کارگری از اینکه در دولت یازدهم، هنوز مدیران سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای بر اجرای شیوه‌نامه غیر قانونی استاد شاگردی اصرار دارد ابراز تعجب و انتقاد کرده و از شخص وزیر کار می‌خواهند که به عنوان یک مقام مسئول از اختیارات قانونی خود برای متوقف کردن اجرای این شیوه نامه استفاده کند.
در این باره «غلامرضا توکلی» که خود یکی از تذکر دهندگان به وزیر کار بود، به ایلنا گفت: در آن جلسه به آقای ربیعی گفتم از اینکه در دوران وزارت شما هنوز سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور مرتکب چنین تخلفی می‌شود در تعجم و انتظار دارم که هرچه زود‌تر جلوی اجرای شیوه نامه استاد شاگردی گرفته شود.
مشاور کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در تشریح اتفاقاتی که در جریان این ملاقات رخ داده است گفت: پس از صحبت‌های معترضان آقای ربیعی از آقای هفده تن (معاون تنظیم و نظارت بر روابط کار) پرسید که در رابطه با این موضوع چه اقدامی صورت گرفته است.
همچنین «علی اکبر سیار مه» از اعضای هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در باره جزئیات این دیدار گفت: با توجه به اقدام اخیری که از سوی نمایگان مجلس برای تغییر قانون کار به عنوان یکی از موانع تولید رقابتی صورت گرفته بود یکی از موضوعاتی که در این جلسه مطرح شد‌‌ همان بحث همیشگی بی‌اطلاعی نویسندگانی بود که از سوی دولت و یا مجلس برای اصلاح مقررات کار و تامین اجتماعی ماموریت داشته‌اند.
وی ادامه داد: در میان همین صحبت‌ها بود که گروه کارگری موضوع اجرای استمرار شیوه نامه غیر قانونی استاد شاگردی را مطرح کرد که در زمان دولت گذشته به عنوان نمونه یک طرح غیر کارشناسانه‌ برای اصلاح قانون کار نوشته شده بود اما همچنان در دست اجراست.
سیارمه با یادآوری استلال غلطی که دولت وقت در دفاع از اجرای شیوه نامه استاد شاگردی به کار برده می‌شد، گفت: درباره محاسن استاد شاگردی می‌گفتند در قدیم کارفرما در مقام استاد هم به کارگرش مانند یک شاگرد آموزش می‌داد و هم مانند یک پدر به او در خانواده خود جای اقامت می‌داد و چه بسا این فرزند می‌توانست در صورت داشتن قابلیت به داماد خانواده کارفرما تبدیل شود و در ‌‌نهایت میراث‌دار حرفه استاد شود.
وی ادامه داد: منکر حسن نیت‌های احتمالی نیستیم اما واقعیت این است که مدافعان شیوه نامه استاد شاگردی یا از همه واقعیت‌ها بی‌اطلاع‌اند و یا اینکه با هدف دیگری بر اجرای این طرح اصرار دارند. خیلی‌از کسانی که امروز مدافع شیوه نامه استاد شاگردی هستند در آن سال‌ها نبودند که ببینند شاگرد قبل از آنکه پیشکار و معاون استادش باشد حکم پادو و نوکر خانواده وی را داشت، حق ورود به اندرون خانه را نداشت و تنها در کنجی از خانه می‌توانست شب‌ها بخوابد و از سفره خانواده استاد سهمی به عنوان غذا دریافت کند، در بیرون نیز باید پشت سر اهل و عیال با بقچه حمام آن‌ها را تا حمام عمومی مشایعت می‌کرد و باز می‌گرداند.
سیارمه در کنایه به انگیزه‌های مضحک اجرای شیوه نامه استاد شاگردی از سوی دولت گفت: می‌گویند شاگرد می‌تواند داماد خانواده استادش باشد. البته همچون امروز که هر کارفرمایی فرزند دختر ندارد، آن سال‌ها نیز همه استاد‌ها دختر نداشتند تازه اگر هم داشتند سعی می‌کردند تا از طریق وصلت با خانواده سر‌شناسی موقعیت اجتماعی خود را تحکیم کنند، واقعیت این است که خانواده‌های استادانی که برای فرزند دختر آن‌ها به هر دلیلی شوهر پیدا نمی‌شد از روی اجبار با ازدواج فرزندشان با شاگرد موافقت می‌کردند.
سیارمه ادامه داد: واقعیت این است که در زمانی که هنوز وظیفه دولت در مورد تامین نیازهای معیشتی، آموزشی مردم مشخص نبود و حتی مانند امروز کار کودکان منع قانونی نداشت، خیلی از خانواده‌های کم بضاعت فرزندان خود را به عنوان شاگرد راهی خانواده‌های مرفه می‌کردند تا هم نیازهای جاری خورد و خوراک فرزندشان تامین شود و هم آتیه شغلی و آموزشی وی معین شود اما امروز که دولت طبق قانون اساسی مسئول تامین این نیازهاست دیگر شیوه استاد شاگردی منسوخ شده است.
این عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری گفت: پس از این صحت‌ها وزیر کار از معاون تنظیم و نظارت بر روابط کار علت استمرار اجرای این شیوه نامه را جویا شد و ما امیدواریم که حداقل با پیگیری وزیر کار این‌بار شاهد برچیده شدن اجرای این رویه غیر قانونی باشیم.