افخم: تا پایان مارس تفاهم سیاسی مدنظر است نه توافق
وی افزود: مقدمات تنظیم یک موافقتنامه برای تبادل مجرمان میان دو کشور در حال تنظیم است و امیدواریم هرچه سریعتر زمینههای امضای آن فراهم شود.
عصر خبر: سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هفته آینده همایشی با محوریت اقتصاد مقاومتی با هماهنگی وزارت خارجه و کشور به میزبانی وزارت کشور برگزار میشود.
به گزارش ایسنا، مرضیه افخم در نشست هفتگی خود با خبرنگاران با اعلام این خبر افزود: این همایش با حضور روسای نمایندگیهای ایران در کشورهای همسایه و استانداران یکشنبه و دوشنبه هفته آینده برگزار میشود.
وی همچنین با بیان این که گفتوگوها و تماسها بین ایران و 1+5 در جریان است تا در سطح دو جانبه و چندجانبه تا قبل از پایان سال مذاکرات داشته باشیم،گفت: امیدواریم به زودی مذاکرات دوجانبه را از سر بگیریم.
وی افزود: در راس مذاکرات دو جانبه مذاکرات میان ایران و آمریکا مطرح است و امیدواریم به زودی دور بعدی در این سطح برگزار شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به همایش اقتصاد مقاومتی، گفت: وزارت خارجه تسهیل زمینههای لازم برای نهادینه کردن روابط اقتصادی و تجاری و تقویت پیوندهای اقتصادی با کشورهای همسایه بر اساس اصل توسعه روابط اقتصادی عمل کرده و معتقدیم روابط اقتصادی خارجی خود با همسایگان را باید به جایگاه ویژهای برسانیم و توسعه و تقویت این تعاملات از راهبردهای اساسی برای ارتقای سطح تعاملات و تبادلات اقتصادی است. در عین حال کاهش بحرانهای منطقهای و همکاریهای درازمدت را هم شکل میدهد. یکی از اهداف مهم این همایش ایجاد همبستگی و وابستگی متقابل اقتصادی است تا ساختار تجاری و اقتصادی را به صورت دو و چندجانبه شکل دهد و این تعاملات رفاه ملتهای منطقه را هم در بر خواهد داشت.
وی درباره آزادی 50 زندانی ایرانی از زندانهای ترکمنستان و در حالی که گفته میشود هنوز 250 زندانی در ترکمنستان داریم با اشاره به یازدهمین نشست کنسولی ایران و ترکمنستان که هفته گذشته برگزار شد، اظهار کرد: همکاریهای کنسولی مسائل مرزی و گمرکی از جمله موضوعات مطرح در این نشست بوده است و یکی از مسائلی که به طور مستمر درباره آن مقامات دو کشور صحبت میکنند وضعیت ایرانیها در زندانهای ترکمنستان است که سعی داریم به طور تدریجی زندانیهای ایرانی را به کشور بازگردانیم.
وی افزود: مقدمات تنظیم یک موافقتنامه برای تبادل مجرمان میان دو کشور در حال تنظیم است و امیدواریم هرچه سریعتر زمینههای امضای آن فراهم شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره واکنش وزارت خارجه به تحریم شرکت نفتکش ایران از سوی اتحادیه اروپا و انگلیس با بیان اینکه این اقدام را سیاسی و خلاف روند حسن نیت میدانیم، خاطرنشان کرد: اقدام اتحادیه اروپا در تحریم مجدد برخی نهادها و شرکتهای ایرانی با روند مذاکرات جاری هستهای ناسازگار است. باعث تأسف است که احکام دادگاههای اتحادیه اروپا به طور جدی از سوی این اتحادیه مورد بیتوجهی قرار میگیرد. ما انتظار داریم اتحادیه اروپا باعث کاهش اعتماد متقابل میشود پرهیز کند و به فضای جاری مذاکرات توجهی جدی داشته باشند.
افخم گفت: ما ناخرسندی و اعتراضمان را نسبت به این اقدام اتحادیه اروپا اعلام کردهایم.
وی درباره آخرین تحولات لیبی، اظهار کرد: از اینکه این مسأله را به سطح بینالمللی فراگیر برسانند نگرانیم. تجربه عملکرد در مقابل نیروهای تروریستی و تکفیری تجربه مثبتی از سوی نیروهای بینالمللی نبوده است و متأسفانه اشتباهات زیادی در این خصوص صورت گرفته است و این نگرانی به طور جدی وجود دارد که درباره لیبی هم این مساله رخ دهد. ما امیدواریم همه طرفهای ذیربط کمک کنند تا دولت ملی لیبی شکل گیرد و با توان خود آینده کشورش را رقم زند. در مواجهه با گروههای تروریستی باید مصالح و منافع کشورهای منطقه در نظر گرفته شود و از تکرار اشتباهات جلوگیری شود.
وی در پاسخ به سوالی درباره جزئیات توافق بر سر تعداد و دامنه سانتریفیوژها که در رسانهها مطرح میشود، خاطرنشان کرد: اینها گمانهزنی است و بارها اعلام کردهایم که موضوعات مذاکراتی بر سر میز مذاکره مطرح است و همانطور که گمانهزنیهای قبلی را تأیید نکردهایم این مسأله را هم تأیید نمیکنیم. اعداد و ارقام و سایر گمانهزنیها صرفاً رسانهای است.
افخم درباره درخواست وزارت خارجه آرژانتین مبنی بر طرح موضوع آمیا در مذاکرات هستهای از سوی آمریکا، گفت: چارچوب مذاکرات هستهای روشن است و صرفاً بحث هستهای در این مذاکرات مطرح است و موضوعات دیگر مطرح نیست. در بحث آمیا موضوع کاملاً داخلی است و ما هرگونه دخالت و حضور برخی کشورها در مسائل آرژانتین را رد میکنیم.
وی گفت: ایران پرداختن به موضوع آمیا را مسأله داخلی آرژانتین میداند و ما مواضعمان را نسبت به این پرونده قبلاً اعلام و هرگونه اقدام تروریستی را محکوم کردهایم.
وی در ادامه درباره درز اطلاعات و جزئیات مذاکرات ایران و گروه 1+5 از سوی آمریکاییها در تعامل با رژیم صهیونیستی، گفت: مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 است و باید در همین محدوده باشد. سوءاستفاده هر طرف دیگری فراتر از 1+5 متأسفانه تاکنون وجود داشته و هر میزان اطلاعاتی که در اختیار برخی قرار گرفته است در جهت تخریب مذاکرات از آن استفاده کرده است. اینکه طرفین بر حفظ جزئیات و متن مذاکرات تاکید دارند برای حفاظت از اصل مذاکره است و اینکه افکار عمومی به خاطر اطلاعات غیرواقعی و هدفمند به انحراف کشیده نشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تحولات یمن و بسته شدن تعداد زیادی از سفارتخانههای خارجی در این کشور، گفت: ما از تمامیت ارضی، حاکمیت ملی و راهحل سیاسی در یمن حمایت میکنیم و معتقدیم راهحل سیاسی باید به سمت پر کردن خلأ سیاسی در یمن بکار گرفته شود و گفتوگوهای داخلی باید با مشارکت همه احزاب و گروهها شکل گیرد و ایران از این گفتوگوها حمایت میکند. ما آمادگی داریم به سهم خود به این روند کمک کنیم که اوضاع یمن به سمت یک راهحل سیاسی فراگیر پیش رود. همچنین امیدواریم مجامع و محافل منطقهای و بینالمللی بدون فشار و انگیزه سیاسی خاص به سمت پیدا کردن راهحل سیاسی حرکت کنند.
افخم در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اقدامات وزارت امور خارجه برای مقابله با ریزگردها، گفت: وزارت امور خارجه در مسائل توسعهای و محیط زیست بحث ویژهای دارد. ما با سازمانهای منطقهای فعال در این زمینه ارتباط داشته و سعی داریم از امکانات فنی در حوزه منطقهای و بینالمللی و نیز دوجانبه و بکارگیری تجربیات دیگر کشورها برای مقابله با این پدیده زیست محیطی استفاده کنیم. در این رابطه وزارت امور خارجه گفتوگوها و مذاکرات را در دستور کار خود با کشورهای منطقه و همسایه قرار داده است.
افخم در ادامه درباره تحولات اوکراین اظهار کرد: توافق مینسک برای آتشبس اجرایی شده و تلاش است آتشبس حفظ شود. ما امیدواریم این توافق به حل و فصل بحران اوکراین کمک کند و همچنین امیدواریم همه طرفها به توافق پایبند باشند.
وی در ادامه درباره روابط ایران ایران و عربستان، با بیان اینکه روابط تهران – ریاض در سطح معمول خود قرار دارد، گفت: روابط دو کشور ایران و عربستان مثل روابط با سایر همسایگانمان در سطح سفرا برقرار است با این حال ایران خواهان بهترین مناسبات با کشورهای همسایه است و از ارتقای تعاملات استقبال میکند. امیدواریم از ظرفیت عربستان و ایران نه تنها در سطح دوجانبه بلکه در مسیر کمک به حل مسائل منطقهای بتوانیم استفاده کنیم. همکاریهای کشور موثر در منطقه گزینهای بسیار منطقی و طبیعی است و میتواند آینده روشنی را رقم زند. ما معتقدیم برای حل مسائل منطقه راهی جز مذاکره وجود ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به سفر وزیر امور خارجه کشورمان به آذربایجان و بلاروس این سفرها را در چارچوب تعاملات دوجانبه و ارتقای سطح همکاریهای با کشورهای همسایه و منطقه مفید و موثر دانست و گفت: ایران و آذربایجان مصمم هستند به سطح جدید از مذاکرات دست یابند و وزارت امور خارجه ارتقا و فعال کردن پتانسیلهای سیاسی و اقتصادی روابط خود با کشورهای همسایه و منطقه را در دستور کار دارد. دو کشور همچنین علاوه بر مسائل دوجانبه درباره مقابله با تروریسم دیدگاههای نزدیک و مشترک دارند.
وی در ادامه به موضوع جاسوسی سایبری آمریکا از ایران به همراه کشورهای دیگر از جمله چین و روسیه اشاره کرد و گفت: یکی از دغدههای مهم کشورهای مختلف از جمله ایران جلوگیری از نفوذ حملات سایبری از سوی کشورهای مختلف است. نهادهای ذیربط در ایران در این رابطه فعال و با کشورهای همسو در حال گفتوگو هستند. ما تلاش داریم فضای سایبری خود را که معدود کشورهای دارای تکنولوژی تسلط بر آن را دارند و میتواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد را کنترل کنیم.
افخم ادامه داد: در حوزه حملات سایبری موضوع جدیدی مطرح نبوده است اما به خاطر تشدید چنین اقداماتی نگرانیها به جای خود باقی است و ایران نسبت به این مسأله توجه ویژه و خاص دارد چرا که کشور ما هدف جاسوسی برخی کشورهاست.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ممنوعیت ثبتنام دانشجویان ایرانی در دانشگاه ماساچوست آمریکا، اظهار کرد: اطلاعیهای که سایت این دانشگاه منتشر کرده بود به فاصله کمی برداشته شد و اظهارنظر مقامات آمریکایی در ارتباط با مقامات دانشگاه نشان میدهد که این موضوع در دست بررسی است و ما تا زمانی که ابعاد این مسأله به طور کامل مشخص نشود نمیتوانیم اظهارنظر دقیق داشته باشیم. در عین حال نسبت به وضعیت دانشجویان ایرانی و ایجاد محکومیت برای آنها حساس هستیم و اخبار پیرامون این موضوع را پیگیری میکنیم اما نیاز است تا به جمعبندی دقیق برسیم و در حال حاضر در مقام اظهار نظر قطعی درباره این که دانشجویان از ثبتنام در این دانشگاه منع شدهاند یا نه نیستیم.
افخم درباره آخرین وضعیت دیپلمات ایرانی گروگان گرفته شده در یمن، گفت: یکی از دغدغههای مسوولان وزارت خارجه پیگیری وضعیت آقای نیکبخت است و این موضوع را با حساسیت دنبال میکنیم و امیدواریم بتوانیم هرچه سریعتر ایشان رابه سلامت بازگردانیم.
وی با اشاره به عوامل ترور ابوالقاسم اسدی دیپلمات دیگر کشورمان در یمن که سال گذشته به شهادت رسید، گفت: تماسها و پیگیریها در این رابطه نیز ادامه دارد و طبعاً شناسایی و دستگیری عاملان ترور اسدی برای ما بسیار مهم است به ویژه برای خانواده وزارت امور خارجه که از این مسأله بسیار متأثر شده است.
افخم درباره زمان سفر رجب طیب اردوغان به ایران، گفت: تاریخ نزدیک به سفر ایشان هماهنگ شده است اما اجازه دهید با نزدیک شدن به زمان سفر درباره آن و جزییاتش اطلاعرسانی کنید.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال خبرنگاری که از وی درباره حقآبه ایران از رود هامون پرسید، گفت: کارهای کارشناسی میان نهادهای ذیربط در این رابطه در جریان است اما با توجه به جزئی بودن مسائل نمیتوانم درباره نتایج اقدامات صورت گرفته در حال حاضر صحبت کنم.
افخم با اشاره به سفر وزیر امور خارجه چین به تهران این سفر را سازنده و پربار دانست و گفت: ایران و چین علاوه بر تعاملات دوجانبه در مسائل منطقهیی و بینالمللی همکاری خوبی دارند. ما سعی داریم ظرفیت همکاری اقتصادی بین دو کشور افزایش یابد و همکاریها فراتر از بحث انرژی گسترش یابد.
او افزود: چین در بحث هستهای و مذاکرات همواره نقش سازنده و کمککننده داشته است و تلاش چین برای رسیدن به توافق جامع نشاندهنده تمایل این کشور برای حل و فصل مسأله هستهای است و وزیر خارجه چین در سفر به ایران نیز به این مسأله و نقش چین در مذاکرات تأکید کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به اینکه اگر تا پایان مارس مذاکرات به نتیجه نرسد باید مذاکرات را شکست خورده بدانیم؟، گفت: بر اساس توافقی که میان ایران و گروه 1+5 در وین صورت گرفت قرار شد تا پایان ماه ژوئن مذاکرات ادامه یابد و تغییری در این بحث وجود نداشته است و قطعاً طرفهای مذاکراتی هم متعهد به توافقات هستند. اما درباره روشهای مذاکراتی گفتوگوهایی بین مذاکره کنندگان وجود داشت و یک تفاهم داخلی در همان مذاکرات وین صورت گرفت مبنی بر اینکه یک “تفاهم” سیاسی تا پایان ماه مارس داشته باشیم تا بتوانیم بعد از آن روی جزییات وارد شویم.
وی تأکید کرد: هیچ توافقی بدون شکل گرفتن جزییات به دست نخواهد آمد و ما توافق یک مرحلهای مدنظرمان است. اما اینکه روش مذاکره چگونه باشد و در چه چارچوبی جزییات بررسی شود، جزییات و روش مذاکرات است و تأکید میکنم که جمهوری اسلامی ایران به دنبال یک توافق است و این ناقض بحث تفاهم سیاسی نیست.
افخم در پاسخ به سوال خبرنگاری که از وی پرسید جان کری اعلام کرده است اگر تا پایان مارس به توافق نرسیم دیگر ادامه دادن مذاکرات جایگاهی ندارد، گفت: اگر مواضعی که طی چند هفته گذشته است را مرور کنیم مسائل را روشنتر میبینید. در عین حال که گفتم رایزنیهای برای ادامه مذاکرات در جریان است و دو طرف سعی دارند مذاکرات دو و چندجانبه را شکل دهند.
او تأکید کرد: تفاهم سیاسی مانعی برای شکلگیری توافق در یک مرحله نیست.
افخم همچنین خطاب به خبرنگاران، گفت: بین توافق و تفاهم تفاوت قائل شوید. آنچه تا پایان ماه مارس مدنظر است تفاهم سیاسی است.
افخم در پاسخ به ایسنا مبنی بر اینکه تاکنون تصور بر این بود که قرار است تا پایان ماه مارس توافقی کلی و سیاسی بر روی کلیات توافق جامع صورت گیرد اما امروز شما میگویید تا پایان ماه مارس تفاهم سیاسی مدنظر است نه توافق از سویی مذاکرات از سوی کنگره آمریکا با ضربالأجل 24 مارس (3 فروردین 1394) مواجه شده که مذاکرات را در تنگنا قرار داده است از اینرو ما باید منتظر چه رویداد یا تحولی در مذاکرات هستهای تا پایان سال جاری باشیم؟ گفت: مذاکره کنندگان ایران و گروه 1+5 در مذاکرات آذرماه در وین ضمن تمدید مذاکرات برای بیش از 7 ماه به راهحل و روشی برای دست یافتن به توافق جامع نیز فکر کردند و در این مورد تصمیم گرفتند که تا پایان ماه مارس تفاهم سیاسی را شکل دهند تا بتوانند بر روی چارچوب جزییات متمرکز شوند. اما موضوع تفاهم سیاسی برای برخی به منزله توافق سیاسی در حال شکلگیری بود. در حالی که توافق در یک مرحله و در پایان کار به دست میآید. در عین حال اینکه تیم مذاکره کننده برای رسیدن به توافق جامع چه روش و چارچوبی را در نظر بگیرد بحثی است که در مذاکرات در جریان است و این مسائل در مذاکرات مهم و بینالمللی موضوع عادی است که ابتدا بر روی کلیات و سپس بر روی جزییات متمرکز شوند تا یک توافق جامع شکل گیرد.
وی خاطرنشان کرد: اینکه مسائل داخلی آمریکا نباید در مذاکرات هستهای تأثیر بگذارد به عهده آمریکاییهاست و باید این مسائل را کنترل کند.
افخم در عین حال خاطرنشان کرد: برنامه اقدام مشترک تا پایان ماه ژوئن 2015 ادامه دارد و برای اینکه در پایان ماه ژوئن به یک توافق جامع برسیم باید مرحله به مرحله تفاهمهایی را پیش ببریم و در مذاکرات وین در آذرماه توافق شد که تا پایان ماه مارس یک تفاهم سیاسی را داشته باشیم تا بتوانیم روی جزئیات پیش برویم. اما برخی محافل در آمریکا این تفاهم در ماه مارس را به منزله توافق گرفتهاند.
وی گفت: فشار بر مذاکرات نتیجهای ندارد چرا که تا همه جزییات مشخص نشود هیچ توافقی شکل نمیگیرد.
افخم در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر اینکه روسیه اختلاف نظرش با آمریکا بر سر اوکراین را در مذاکرات هستهای وارد کرده است؟ گفت: روسیه و چین مواضع کمک کننده و سازندهای در مذاکرات داشتند و تلاش کردند همگرایی کلی ایجاد کنند و تماسهای مستمر در بحث هستهای در کنار پیگیری مسائل منطقهیی داشتهاند. این دو کشور ظرفیت خوبی در مسائل منطقهیی و بینالمللی دارند.
او گفت: ما نسبت به جایگاه و توان روسیه آگاهی داریم و در طول مذاکرات روسها از ظرفیت خود برای پیشبرد مذاکرات استفاه کردند و امیدواریم در ماههای آینده نیز از این نقش و ظرفیت خود استفاده کنند. برخی کشورها سعی در دور کردن روسیه از دوستانش دارند. با این حال ما رایزنی فشرده و گستردهای با روسها داریم و جای نگرانی نیست.
افخم بار دیگر در پاسخ به سوال خبرنگاری که از وی پرسید عنوان واژه “سیاسی” برای تفاهم یا توافق در چارچوب مذاکرات هستهای به معنای آن است که قرار است دو طرف تصمیمی سیاسی درباره موضوعات مطرح اتخاذ کنند و نمیتوان آن را صرف یک تفاهم برای ادامه مذاکرات دانست بلکه اتفاق مهمی در چارچوب یک تفاهم سیاسی روی میدهد، خاطرنشان کرد: همانطور که اعضای تیم مذاکره کننده گفتهاند به لحاظ فنی مسائل روشن شده و مذاکرات در چارچوب مذاکرات فنی اشباع شده است و نیاز است تا برای تأیید نهایی مسائل به دست آمده یک اراده سیاسی نشان داده شود. یعنی ارادهای که بخواهد همه چیز را حل و فصل کند.
وی ادامه داد: هر تفاهم بر سرموضوعات فنی و اعلام آن به عنوان یک توافق نیاز به یک تصمیم سیاسی دارد و این مسأله در اکثر موضوعات دوجانبه و بینالمللی وجود دارد.
خبرنگاری از وی پرسید آیا قرار است در صورت به دست آمدن توافق کلی این توافق نوشته و یا امضا نشود؟ که افخم پاسخ داد: “توافق” به لحاظ حقوقی تعهدآور و یک ترم روشن حقوقی است. اما “تفاهم” این شرایط را ندارد و تعهدی را ایجاد نمیکند گرچه دوطرف نسبت به آن چه تفاهم کردهاند متعهدند. ایران اعلام کرده توافق در یک مرحله حاصل خواهد شد اما اگر روی کلیات تفاهم صورت گیرد بر اساس همان جزییات را ادامه میدهد و این یک موضوع و روش مذاکرات است. توافقی بدون اینکه جزییات مشخص شده باشد صورت نمیگیرد.
او در پاسخ به اینکه آیا تفاهم و یا توافق سیاسی اعلام خواهد شد یا نه؟ گفت: این را مذاکره کنندگان در گفتوگوهای دو، چندجانبه و مجموعه 1+5 تصمیم میگیرند.
وی در پاسخ به اینکه اخباری مبنی بر بازگشایی سفارتخانههای ایران و انگلیس شنیده میشود، گفت: گفتوگوها در این باره ادامه دارد و هنوز برخی مسائل اداری در جریان است که باید حل و فصل شود.
افخم در پاسخ به اینکه گفته میشود انگلستان در خصوص صدور روادید برای ایرانیها در انگلیس و انتقال تجهیزات سفارتخانهشان به انگلستان ملاحظاتی دارند با تأیید این مطالب، گفت: علاوه بر اینها موضوعات دیگری هم مطرح است. تأکید ما این است که باید با بازگشایی سفارتخانهها مسأله صدور ویزا نیز شکل گیرد و مذاکرات در این رابطه ادامه دارد و مسیر تدریجی خود را طی میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره برخی تحلیلها و گزارشها درباره شرط و شروط ایران و حماس برای سفر خالد مشعل به تهران، نیز گفت: روابط ایران با گروههای مقاومت خوب است و سطح آن در مقطع کنونی مطلوب است و گفتوگو و تماسها میان دوطرف برقرار است. مذاکرات و برنامهریزیها برای سفر خالد مشعل نیز در جریان است. آن چه که رسانههای مختلف در رابطه با این موضوع مطرح میکنند گمانهزنی رسانهیی و نگرشهای صرف سیاسی است.
وی افزود: روابط ایران و حماس خوب است و مشکل ویژهای وجود ندارد و این سفر هم در زمان مناسب خود انجام میشود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران همچنین درباره ساخت پایگاه نظامی آمریکاییها در شهر اربیل نیز گفت: اطلاعات در این رابطه در سطح رسانهها است و نمیتوانم اظهارنظر دقیقی در این رابطه داشته باشم.
افخم درباره آزادی ماهیگرانی که اخیرا از سوی پلیس مرزی ترکمنستان دستگیر شدند و این که این افراد در بین ایرانیهایی که اخیرا اعلام شد آزاد شدهاند هستند؟ گفت اطلاع دقیق از این مساله ندارم که بعد از بررسی اعلام میکنم.
او همچنین اخبار مربوط به کشته و زخمی شدن ماهیگران ایرانی در درگیری با پلیس مرزی ترکمنستان را تایید نکرد.