نگاهی به سیره نبوی در دستمزد
به نقل از امام جعفر صادق اینکه در پرداخت دستمزد و حقوق فقط نباید به کار در مقابل اجرت توجه کرد بلکه باید به قاعده مهرورزی دستمزدی تعیین نمود که تامین کننده زندگی و معیشت کارگر باشد .
عصر خبر: در شرایط موجود اقتصاد ایران ساختار بازار کار دارای دو بخش دولتی و شبه دولتی و در کنار آن بخش خصوصی نیز فعالیت اقتصادی دارد .
تعیین دستمزد بصورت ملی انجام میشود. ارائه راه حل چندان ساده نیست منتهی آب دریا اگر نتوان کشید هم بقدر تشنگی باید چشید لذا پیشنهاد حقیر این است که:
۱) ضروری است ضمن توجه به انعطاف پذیری بازار کار مسائلی چون امنیت شغلی و تعلق سازمانی، فرهنگ کار و در نگاه جامع تر حداقل به تفسیر موسع از قانون فعلی و تورم و معیشت آبرومندانه کارگر عمل کنیم.
۲)برای تعیین حداقل دستمزد متناسب با مناطق مختلف اقتصادی و جغرافیایی با لحاظ شرایط رکود و رونق توجه شود و در تعیین حداقل دستمزد موضوع حمایت از کارگر که ابزاری برای بهبود اقتصادی و بهداشتی و سلامتی و پاسداری از کیان خانواده هست توجه شود کاری که ژاپن و اندونزی انجام دادند.
در دنیا جبران خدمات یا همان پرداخت حقوق عمدتا بر پایه چهار نظریه هست:
۱)نظریه عرضه و تقاضا
۲)نظریه قدرت پرداخت
۳)نظریه کارایی
۴)نظریه هزینه زندگی
اما آنچه مهم است اینکه قریب به اتفاق کشورها در پرداخت حقوق و دستمزد متناسب با افزایش قیمتها و تورم به معیشت آبرومندانه توجه و آنرا در پرداخت حقوق لحاظ میکنند .
گذشته از قواعدو نظامات مختلف حاکم بر کشورها میخواهم مستند به سیره و سنت نبوی مواردی را به مسئولین دست اندرکار تعیین حقوق یاد آوری کنم و آن ویژه گیهای پرداخت دستمزد از منظر اسلام هست.
پیامبر عظیم الشان اسلام بر مبنای قاعده لا ضرر ،میفرمایند ضرر رساندن به خود و دیگران ممنوع است در همین رابطه با توجه به اینکه رسول مکرم اسلام و امیر المومنین (ع) حکومت داشتند در پرداخت دستمزد فقط به قاعده پرداخت حقوق در مقابل کار توجه نداشتند بلکه بالاتر و در پرداخت حقوق ،معیشت محور و بر مبنای محبت و مهر ورزی عمل میکردند در همین رابطه جهت تبیین بهتر موضوع به ادله ای اشاره که امیدوارم مورد توجه قرار گیرد.
۱) آیه معیشت :آیا انان که رحمت پروردگار را تقسیم می کنند…..(زخرف۳۲)
لازم به ذکر است این ایه از مبانی مشروعیت اجاره به عنوان یکی از شیوه های تامین معاش بندگان است و دلالت بالملازمه ای بر حقوق و دستمزد دارد طبق مفاد این ایه حقوق باید تامین کننده معیشت باشد زیرا اجاره(طبق تفسیر امیر المومنین)از راه های مشروع و تامین کننده معیشت است (حر عاملی ۱۳۶۵.ج۱۳ص۲۴۷
بر همین اساس امیر المومنین به مالک اشتر دستور میدهد که حقوق کارگران باید وسیع و کامل و فراگیر و مکفی باشد که در حقیقت تامین کننده معیشت بوده و نیازی را باقی نگذارد.
۲)به نقل از امام جعفر صادق اینکه در پرداخت دستمزد و حقوق فقط نباید به کار در مقابل اجرت توجه کرد بلکه باید به قاعده مهرورزی دستمزدی تعیین نمود که تامین کننده زندگی و معیشت کارگر باشد .
لذا انتظار دارم شوارای عالی کار در تعیین حقوق عنایت کنند تا این قشر عزیز و زحمتکش با عزت زندگی کنند .
علا مينايي وكيل پايه يك دادگستري
