عدم‌برقراری‌روابط‌ مصر باایران خجالت‌آوراست

مهر : “فهمی هویدی” تحلیلگر برجسته جهان عرب امروز در مقاله ای که از سوی
الجزیره منتشر شده تاکید کرد: در تفکر سنتی استعمارگرانه کشوری با اهمیت
مصر از لحاظ جغرافیایی و تاریخی نباید مستقل باشد.

وی در بخشی از
این تحلیل تاکید می کند: جهان اطراف مصر تغییر کرده است. شوروی سابق سقوط
کرده و آمریکا طی دهه های اخیر در عرصه مدیریت بین المللی یکه تازی می کند.
البته آمریکا و کشورهای اروپایی در پی بحران اقتصادی کمرشکن به ضعف نسبی
دچار شده اند. اما هم اکنون ایران و ترکیه به مهمترین بازیگران سیاسی در
خاورمیانه تبدیل شده اند.

جهان عرب نیز شاهد تحولات زیادی بود و پس
از کنار رفتن مصر از جایگاه رهبری جهان عرب، سلطه آمریکا افزایش یافته تا
جایی که واشنگتن به تصمیم گیرنده اساسی سیاستهای جهان عرب تبدیل شده است.

هویدی
در ادامه با اشاره به تحولات 30 سال گذشته کشورهای بزرگ و کوچک منطقه می
نویسد: در این سالها برخی کشورها ائتلافهای منطقه ای و بین المللی متعددی
تشکیل داده اند که در توزان قوای جهان عرب خلل ایجاد کرده است. در سایه این
مشکلات، نقش آفرینی مصر از سوی برخی مورد استقبال قرار نمی گیرد و آنها
این موضوع را بر نمی تابند.

در همین راستا روزنامه الحیات لندن دو
هفته پیش مقاله ای را  از  “عبدالله ناصر العتیبی” تحلیلگر و شخصیت آکادمیک
سعودی با عنوان “کشورهای حاشیه خلیج فارس از مرسی اخوانی چه می خواهند”
منتشر کرده است. در این مقاله اعلام شده که کشورهای حاشیه خلیج فارس از مصر
می خواهند موضع خود را درباره چهار پرونده روشن کند؛

– پرونده روابط با ایران؛ که اعراب حاشیه خلیج فارس نمی خواهند مصر پشتیبان ایران باشد.

– عدم دخالت اخوان در امور داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس.

– روابط ترکیه و اخوان که باید در این زمینه تضمینهایی ارائه شود.

– موضوع گرایش ایدئولوژیک اخوان  در موضوع فلسطین به سوی روابط با حماس که نباید منجر به نادیده گرفتن جنبش فتح شود.

هویدی
با تحلیل این نظرات شخصیت سعودی تاکید می کند: تنها مسئله ای که باید مورد
توجه جدی قرار گیرد روابط مصر با ایران است که به نظر می رسد تبدیل به خط
قرمزی برای مصر شده که گذشته از عبور، حتی نزدیک شدن به آن نیز ممنوع است.

البته
با وجود اینکه شاید هنوز برای بازشدن کامل پرونده ایران در میان اولویتهای
سیاست خارجی مصر زود باشد، اما از نگرانی برخی کشورهای عربی درباره
برقراری روابط امصر با ایران تعجب برانگیز است، در حالی که آنها از عادی
سازی روابط مصر و اسرائیل ابراز نگرانی و نارضایتی نمی کنند.

من
خجالت می کشم که همه کشورهای جهان به غیر از آمریکا، اسرائیل و مصر با
ایران روابط عادی دیپلماتیک دارند؛ مغرب هم با وجود مشکلاتی که دارد روابط
دوجانبه را قطع نکرده است. تعجب می کنم از اینکه همه کشورهای حاشیه خلیج
فارس روابط دیپلماتیک و اقتصادی با ایران دارند و میانگین مبادلات تجاری
شان با این کشور در بالاترین سطح (11 تا 13 میلیارد دلار) قرار دارد، اما
اگر مصر دست به اقدام مشابه بزند از سوی آنها محکوم می شود.

همچنین
این ادعا که هر گونه روابط قاهره با تهران در حمایت از ایران در برابر
کشورهای حاشیه خلیج فارس خواهد بود، شگفت آور است. این اظهارنظری دروغ و
زشت است که نباید در حق کشوری مانند مصر مطرح شود، کشوری که ریشه های عربی و
ملی خود را بر هر مسئله ای ترجیح می دهد.

هویدی در بخش دیگری از
مقاله انتقادآمیز خود خاطرنشان می کند: در همین راستا باید اذعان کرد که
موسسات و سازمانهای عربی در ایجاد این ذهنیت غلط برای برخی از مردم مصر 
نقش داشته اند، ذهنیتی که برمبنای آن برخی از مردم مصر؛ ایران، حزب الله و
حماس را سه دشمن می دانند. در حالی که اسرائیل خارج از این لیست قرار دارد.

آنچه
که من درک می کنم این است که برقراری روابط میان کشورها به معنای توافق
آنها در مسائل سیاسی نیست، در موضوع مصر و ایران من شک ندارم که این روابط
می تواند به حل اختلافات کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با ایران و نگرانی
های آنها منجر شود.

البته من نگرانم که مسئله امنیت خلیج فارس به
عنوان دستاویزی برای فشار بر ایران و تلاش برای سرنگونی نظام آن استفاده
شود، چون مشکل اصلی بین تهران و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نیست؛ بلکه
بین ایران و آمریکا و اسرائیل است. اما جهان عرب در اینجا بدون اینکه بهره
ای ببرد به عنوان یک عنصر فشار مورد استفاده ابزاری قرار می گیرد.