پیامدهای بنزین تک‌ نرخی

همزمان با افزایش قیمت حامل‌های انرژی از سوی دولت و آغاز شدن پس‌لرزه‌های آن در فضای اقتصادی کشور، کارشناسان با محدود توصیف کردن اثرات این افزایش برنرخ تورم، به دولت پیشنهاد می‌کنند انتظارات تورمی را از طریق افزایش اقدامات حمایتی و رشد گزارش‌دهی و شفافیت مالی کنترل کند.

به گزارش عصرخبر، با اعلام افزایش قیمت بنزین و برخی دیگر از حامل های انرژی، اظهارنظرها و واکنش های مختلف پیرامون آن آغاز شد، بخصوص آن که اعلام شد سهمیه سوخت خودروهای عمومی چون تاکسی ها؛ و وانت بارها نیز برخلاف تلقی قبلی از اول تیرماه قطع می شود؛ بنابراین برخی شهروندان نسبت به تبعات این افزایش ابراز نگرانی کردند.

برخی دیگر از شهروندان نیز معتقدند هرگونه رشد قیمت حامل های انرژی به عنوان کالای پایه و حساس روی قیمت بسیاری از کالاها اثر گذاشته و آنها را گران خواهد کرد و به تبع آن نرخ تورم نیز افزایش خواهد یافت.

رشد قیمت کرایه تاکسی و خدمات حمل و نقل، مواد غذایی، بهداشتی و حتی کالاهایی مثل پوشاک و خدماتی چون تعمیر خودرو که شاید ارتباط مستقیمی با قیمت حامل های انرژی نداشته باشد از جمله موارد گرانی است که معمولا افکارعمومی در سال های قبل و معمولا پس از افزایش قیمت حامل های انرژی بخصوص بنزین، شاهدش بوده اند.

معمولا نیز رسم براین بوده که اصناف گران کننده کالا در پاسخ به اعتراض مردم بگویند چون بنزین گران شده و ما خودمان به عنوان مصرف کننده فلان کالا را گران می خریم یا فلان خدمات را گران دریافت می کنیم پس قیمت کالا یا خدماتمان را نیز افزایش می دهیم.

این چنین است که یک رشد قیمت به طور زنجیره ای درکالا و خدمات مختلف اتفاق می افتد و برای برخی از عوامل بازار نیز بهانه هایی برای افزایش قیمت پدید می آید؛ حال آن که اصولا رشد قیمت ربطی به یک سری کالاها ندارد.

این چنین است کارشناسانی که جام جم نظرشان را جویا شد از دولت خواستند تا انتظارات تورمی را از طریق اطلاع رسانی شفاف به مردم درباره اثرات محدود رشد قیمت سوخت برسطح عمومی قیمت هاکاهش داده وضمنا از طریق استفاده از ظرفیت اصناف جلوی سوءاستفاده های ناشی از این رشد را بگیرند.

گفتمان ناصحیح

دکتر جمشید پژویان، کارشناس اقتصادی دراین باره به جام جم گفت: بدیهی است که اقدام دولت برای رشد قیمت حامل های انرژی به جای پول چاپ کردن، از نظر منطق اقتصادی صحیح است و بهترین کاری است که می شود از نظر اقتصادی انجام داد، زیرا هر قدر ریشه رانت در اقتصاد خشکیده شود بخش تولید رونق می گیرد.

وی افزود: با این حال سطح عمومی قیمت ها از این رشد تاثیر می پذیرد و کاری که از دست دولت برمی آید تخفیف این اثر است.

وی اظهارکرد: متاسفانه مردم ما نمی دانند که خود از طریق گفتمان نامناسبی که دارند به رشد انتظارات تورمی دامن می زنند.

نگرانی بی حد و حصر آنها همیشه بهانه ای برای رشد قیمت از سوی برخی اصناف بوده است.پژویان تصریح کرد: رشد قیمت حامل های انرژی آن قدر نیست که همه قیمت ها را به نحو قابل توجهی تکان دهد. ما باید با به چالش کشیدن اصناف بهانه های مضاعف کردن این رشد قیمت و چند برابرشدن آن را بگیریم، بنابراین گفتمان مردمی دراین راستا باید هوشمندانه اصلاح شود و این کار تبلیغات دولت است.

انتشار اطلاعات

دکتر مهدی تقوی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز به جام جم گفت: یکی از موثرترین راه های مقابله با انتظارات تورمی انتشار مستمر اطلاعات است، زیرا انتظارات تورمی برپایه تلقی و قضاوت بازیگران اقتصاد رشد یا کاهش می یابد و از طریق انتشار اطلاعات می توان این انتظارات را تحت تاثیر قرار داد.

وی افزود: بسیار دیده ایم که یک شایعه می تواند با یک بنگاه اقتصادی چه کند. کارکرد انتظارات تورمی هم دقیقا مثل همین است. شما برپایه قضاوتی که بقیه دارید یا جو بازار می گوید، تصمیمی برای خریدن یا نخریدن کالایی می گیرید و اطلاعات می تواند تصمیم شما را عوض کند یا جهت بدهد بنابراین در این شرایط دولت و کارشناسانش می توانند دامنه تاثیر رشد قیمت سوخت در شرایط فعلی بر سطح قیمت ها را صادقانه برای مردم تشریح کنند تا مردم تصمیم درست بگیرند.

وی اظهارکرد: رسانه ها نیز در این میان نقش مهمی دارند و باید مسئولانه عمل کنند. مثلا خبرنگاران باید به مردم بگویند از فروشگاه ها بپرسند چرا کالایی را که ماه پیش و با قیمت قبل خریده را بلافاصله با رشد قیمت بنزین با قیمت جدید می فروشد؟ مگر رشد قیمت بنزین چه تاثیری برقیمت کالای قبلا خریداری شده دارد؟ اگر این گونه گفتمان ها فراگیر شود، جو و تلقی مردم و انتظار آنها از رشد قیمت ها کاهش می یابد و به تبع آن قیمت ها نیز رشد کمتری خواهند داشت.

تقوی تصریح کرد: این گونه تلاش ها کمتر از سوی دولت ها انجام می شود و چون برخی دستگاه های دولتی تنبل هستند و معمولا میل به اقدامات شعاری و دستوری دارند و خودشان هم می دانند که بازار این گونه شعارهای توخالی را برنمی تابد، اما اگر مردم وارد عمل شوند ماجرا فرق می کند.

استفاده از ظرفیت اصناف

در همین حال ارسلان فتحی پور، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از نحوه اجرا و زمان تک نرخی شدن بنزین به جام جم گفت: سخنگوی دولت باید درباره چرایی تک نرخ شدن بنزین در این زمان و نحوه مدیریت تبعات آن به مردم توضیح دهد؛ چراکه این روش اجرا رشد انتظارات تورمی را درپی خواهد داشت.

وی افزود: واقعی شدن نرخ حامل های انرژی در برنامه های چهارم و پنجم توسعه پیش بینی شده است و طبیعتا ارزان سوزی بنزین به نفع اقتصاد کشور نیست، اما پیش از آن باید دولت ناوگان مصرف را اصلاح می کرد و مشخص می شد که تاثیر این تک نرخی شدن بر دیگر جنبه های معیشتی زندگی مردم را چگونه می خواهد مدیریت کند.

نماینده مردم کلیبر و خدا آفرین اظهار کرد: دولت باید از قبل به مردم توضیح می داد و خیال آنها را از بابت کارشناسی بودن قضیه راحت می کرد، باید به گونه ای عمل می شد که مردم پس از اجرای بنزین تک نرخی دچار استرس و نگرانی از معیشت خودشان نشوند.

طبیعتا کسی راضی به هدر رفت سرمایه ملی نیست اما اجرای چنین تصمیماتی مستلزم مقدماتی است و در واقع دولت استارت این کار را خوب نزد.

وی تصریح کرد: اما اکنون به نظر من دولت باید از ظرفیت اصناف استفاده کرده و انتظارات تورمی را از طریق نظارت بر قیمت ها درواحدهای صنفی کنترل کند. دولت باید بی تدبیری خود در نحوه اعلام رشد قیمت سوخت را از طریق کنترل انتظارات تورمی پس از آن و در همین هفته جاری جبران نماید.

سهمیه خودروهای عمومی هم حذف شد

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران از لغو نظام سهمیه بندی بنزین برای خودروهای عمومی نیز علاوه برخودروهای شخصی خبر داد.تاکسی، وانت بارها وآژانس ها از خودروهای عمومی محسوب می شوند.

سیدناصر سجادی در گفت وگو با شانا اعلام کرد: نزدیک به ٩٠ درصد خودروهای ناوگان تاکسی های عمومی دوگانه سوز هستند و سی ان جی می تواند جایگزین مناسبی برای بنزین در این خودروها محسوب شود.وی افزود: در حال حاضر ٣١٠ هزار تاکسی درون شهری در کشور وجود دارد که ٢٧٠ هزار دستگاه آن دوگانه سوز و مابقی بنزین سوز هستند.

لغو نظام سهمیه بندی فقط برای بنزین

سجادی اضافه کرد: لغو نظام سهمیه بندی فقط برای بنزین اعمال شده و سوخت نفت گاز (گازوئیل) براساس نظام قبلی به قوت خود باقی است.

وی با بیان این که برداشت نفت گاز برای خودروهای عمومی و شخصی و خودروهای درون شهری و برون شهری طبق روال گذشته انجام می شود، اظهار کرد: فقط در قیمت نفت گاز تغییر ایجاد شده و این قیمت از ٢٥٠ تومان قبلی به ٣٠٠ تومان در هر لیتر رسیده است.

سامانه هوشمند سوخت به قوت خود باقی است

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران با تاکید بر این که سامانه هوشمند به قوت خود باقی است، افزود: استفاده از این سامانه به ما کمک می کند تا اطلاعات و آمار مربوط به سوخت را در کشور جمع آوری و براساس آن برنامه ریزی کنیم.

سجادی با بیان این که در تغییرات جدید، قیمت سی ان جی و نفت سفید افزایش نیافته است، عنوان کرد: درباره گاز مایع نیز نرخ ٢١٠ تومان با یک افزایش اندک به ٢٣٠ تومان رسیده است.

به گفته وی این در حالی است که گاز مایع، پیشتر با دو نرخ ٦٥٠ تومان و ٢١٠ تومان عرضه می شد که با اعمال سیاست جدید قیمت ٦٥٠ تومانی به طور کلی برداشته شده است.

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران از افزایش نیافتن قیمت سی ان جی به عنوان یکی از مزایای اجرای مصوبه جدید هیات وزیران نام برد و گفت: با توجه به ظرفیت بالای سوختگیری سی ان جی در کشور انتظار می رود مردم و دارندگان تاکسی بیشتر از گذشته از سی ان جی استفاده کنند.

احتمال اختصاص یارانه نقدی برای بنزین خودروهای عمومی

رئیس اتحادیه جایگاه داران سوخت از احتمال تخصیص یارانه نقدی برای بنزین خودروهای عمومی خبر داد.

بیژن حاج محمدرضا در گفت وگو با ایسنا با بیان این که نرخ بنزین از پنجم خرداد ماه هزار تومان تعیین شده است، گفت: در مورد سوخت خودروهای عمومی هنوز تصمیمی گرفته نشده است، اما بنزین تک نرخی و معادل هزار تومان برای هر لیتر خواهد بود.

وی با بیان این که سهمیه خودروهای عمومی اعتبار ماهانه دارد، افزود: بر این اساس سهمیه واریز شده برای این خودروها در خرداد ماه تا پایان این ماه اعتبار خواهد داشت و این خودروها نمی توانند تا شهریور ماه از سهمیه شان استفاده کنند.

وی تاکید کرد: به استثنای سهمیه خودروهای عمومی در این ماه و سهمیه باقیمانده سایر خودروها از ماه های گذشته، خودروهای عمومی از این ماه به بعد نمی توانند از سهمیه بنزین ٧٠٠ تومانی استفاده کنند.

حاج محمدرضا افزود: با مذاکراتی که از سوی اتحادیه های حمل و نقل عمومی صورت می گیرد، نحوه اختصاص یارانه به خودروهای عمومی که احتمالا نقدی خواهد بود مشخص می شود.

به گفته او، تا ابتدای تیرماه حتما یارانه ای به خودروهای عمومی تعلق می گیرد که ساز و کار آن مشخص خواهد شد. (منبع: جام جم)