دوربین مداربسته كلانتري؛فراموش شده هايي در ناجا
«در بسياري از كشور‌ها حتي خودروي پليس هم به دوربين مداربسته مجهز است. در اين شرايط نه پليس تخلف مي‌كند و نه كسي مي‌تواند بي‌دليل او را متهم به رفتار غيرقانوني كند. حتي اخيرا خبري منتشر شده كه قرار است روي لباس پليس امارات هم دوربين نصب شود. در اين شرايط آيا توقع زيادي است كه ما در همه كلانتري‌ها و بازداشتگاه‌ها دوربين داشته باشيم؟»
۲۲تیر‌ماه سخنگوی نیروی انتظامی با اعلام اینکه ۶۰درصد کلانتری‌های کشور به دوربین مداربسته مجهز شده‌اند، قول داد در تمام کلانتری‌ها و در قالب اجرای طرح «مکنا» دوربین مداربسته نصب شود.
اگر چه سردار سعيد منتظرالمهدي براي تحقق اين كار زماني را مشخص نكرد، اما اولين وعده نصب دوربين در كلانتري‌ها و بازداشتگاه‌ها دست‌كم به 5سال قبل بر مي‌گردد. آبان‌ماه 1389فرمانده وقت نيروي انتظامي از تجهيز 1000كلانتري مهم كشور به سيستم كنترلي دوربين خبر داد و گفت: «در حال حاضر براي كنترل رفتار مأموران در كلانتري‌ها تعدادي از كلانتري‌هاي مهم و پرمراجعه‌كننده در شهر تهران مجهز به اين سيستم هستند و به‌صورت آنلاين مي‌توان حتي از دفتر خودم اين كلانتري را كنترل كرد.» پس از آن چندبار ديگر مسئولان ناجا، نصب دوربين در كلانتري‌ها را يكي از كارهاي در دست اقدام اعلام كردند و حالا آنطور كه سخنگوي نيروي انتظامي گفته 40درصد كلانتري‌ها همچنان بدون دوربين مانده‌اند؛ اما نصب دوربين در كلانتري‌ها چه اهميتي دارد؟
دوربين‌هايي به سود همهحسين جعفري، كارشناس رسانه و فعال حوزه اجتماعي كه چندين سال حوزه‌هاي انتظامي را در رسانه‌ها دنبال مي‌كند، درباره اهميت نصب دوربين در كلانتري‌ها مي‌گويد: « از هر زاويه‌اي به موضوع نگاه كنيم، به‌نظرم اين كار بايد از اولويت‌هاي مهم ناجا باشد. واقعيت اين است كه در كنار همه زحمات كاركنان نيروي انتظامي، عده‌اي دنبال سوءاستفاده هستند؛ ضمن اينكه با همه تغييرات مثبتي كه نسبت به سال‌هاي گذشته داشته‌ايم، باز هم به‌طور كلي شيوه برخورد با ارباب رجوع مخصوصا در كلانتري‌ها مناسب نيست. اين مسئله بايد ريشه يابي شود و ممكن است به مسائلي مانند اقتضائات چنين فضا‌هايي يا كمبود كادر رسمي و استفاده زياد از نيروهاي وظيفه يا هر دليل ديگري برسيم.هر دليلي داشته باشد، اين انتقاد وارد است. خيلي وقت‌ها حقوق شهروندان ضايع مي‌شود و دست‌شان براي شكايت و اثبات ادعا به جايي نمي‌رسد. وجود يك دوربين اين دلگرمي را به آنها مي‌دهد كه مي‌توانند حق‌شان را پيگيري كنند.»
جعفري با بيان اينكه نصب دوربين همچنين براي برخي ازكاركنان مي‌تواند نوعي بازدارنده هم محسوب شود، مي‌گويد: «همين مشكلات حداقلي گاهي تلاش‌هاي حداكثري پليس را ضايع مي‌كند. وقتي ناجا هر‌ماه براي تأمين امنيت مرزها فقط 5شهيد مي‌دهد، حيف نيست كه بخشي از اعتمادش به‌دليل رفتار نادرست عده‌اي كه حتما تعدادشان به نسبت كل كاركنان خيلي هم زياد نيست خدشه‌دار شود؟ علاوه بر اين در شرايط فعلي هر كسي مي‌تواند ادعاي خلاف واقعي داشته باشد و بگويد در كلانتري يا بازداشتگاه با او رفتار نادرستي شده و چون ملاكي براي بررسي نيست، نمي‌توان قضاوت درستي كرد.اين ادعا‌ها شايد در محاكم قضايي به جايي نرسد اما در افكار عمومي اثر دارد. در يك جمع دوستانه يا خانوادگي فردي ممكن است ادعاي بي‌اساسي را مطرح كند و چون حق بررسي و نظارت برايش فراهم نكرده‌ايم، حرفش پذيرفته هم مي‌شود.»
اين خبرنگار به تجربه پليس كشورهاي ديگر اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «در بسياري از كشور‌ها حتي خودروي پليس هم به دوربين مداربسته مجهز است. در اين شرايط نه پليس تخلف مي‌كند و نه كسي مي‌تواند بي‌دليل او را متهم به رفتار غيرقانوني كند. حتي اخيرا خبري منتشر شده كه قرار است روي لباس پليس امارات هم دوربين نصب شود. در اين شرايط آيا توقع زيادي است كه ما در همه كلانتري‌ها و بازداشتگاه‌ها دوربين داشته باشيم؟»
يك مورد راهگشابراي نشان‌دادن اهميت دوربين مداربسته كافي است ماجراي كارواش مجيديه را مرور كنيم. چندي قبل پس از آنكه مأموران نيروي انتظامي برخورد نامناسبي با يك شهروند از اقليت ارامنه داشتند، اين موضوع خبرساز شد و در نهايت به عزل آنها انجاميد. وقتي مأموران يك كلانتري به كارواش مراجعه كردند، پرس و جوي آنها درباره نصب پوستري بر ديوار كارواش از متصدي آن منجر به درگيري شد. ماموران كلانتري مالك كارواش را كتك زدند و به كلانتري بردند. خبر به گوش احمد توكلي، نماينده مجلس رسيد و او موضوع را به فرمانده ناجا اطلاع داد. سردار اشتري هم پس از بررسي ماجرا و به استناد تصاوير ضبط‌شده توسط دوربين‌ها، حكم به برخورد با خاطيان داد. البته مي‌شود از نمونه‌هايي صحبت كرد كه نبود دوربين باعث شده شهروندان موفق به دفاع از حقوق خود نشوند. يك شهروند در تماس با همشهري از مراجعه خود به كلانتري مي‌گويد و اينكه وضعيت رسيدگي به پرونده‌اش به‌گونه‌اي بود كه درصورت وجود دوربين در آن كلانتري، او متهم نمي‌شد. هركدام از ما ممكن است گلايه‌هايي بيشتر از اين داشته يا شنيده باشيم.
با همه اينها به‌نظر مي‌رسد وجود دوربين در كلانتري مي‌تواند به افزايش رضايتمندي مردم از خدمات ناجا كمك كند.اينكه اين دوربين‌ها چگونه باشند و شهروندان تا چه اندازه بتوانند به آنها اميدوار باشند البته مسئله بعدي است. فعلا بايد منتظر خبرهاي پليس براي تجهيز همه كلانتري‌ها و بازداشتگاه‌ها به دوربين مداربسته باشيم.
