پیام های کلیدی سفر عراقچی به هند در اوج تنش بین دو قدرت هسته‌ای/ دیپلماسی صلح و توسعه
سفر عراقچی به هند به‌عنوان یک گام مهم در راستای تقویت همکاری‌های ایران و هند در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی ارزیابی می‌شود
به گزارش خبرگزاری عصر خبر، روزنامه شرق در گزارشی به سفر اخیر وزیر امور خارجه به هند پرداخته و نوشته است؛
در لحظات بحرانی و حساس جنوب آسیا، جایی که هند و پاکستان، دو قدرت هسته‌ای و همسایگان تاریخی، در آستانه شعله‌ورشدن جنگی دیگر بر سر مرزهای درهم‌پیچیده خود ایستاده‌اند، دیپلماسی و اقتصاد می‌توانند تنها ابزارهای حائل میان جنگ و صلح باشند. در این بستر پرتلاطم، جایی که هر حرکت و سخن، هر محاسبه و تصمیم ممکن است به درگیری‌ای ویرانگر بدل شود، سفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، به پاکستان و هند، فراتر از یک گام دیپلماتیک ساده، نشانه‌ای از اراده ایران برای پیشبرد سیاست‌های منطقه‌ای استراتژیک خود و تحکیم روابط اقتصادی با دو کشور مهم و تأثیرگذار منطقه به شمار می‌رود.
حضور عراقچی در دهلی نو، در زمانی که سایه جنگ بر سر دو کشور سنگینی می‌کند، بازتابی از درک عمیق ایران از اهمیت تعامل اقتصادی و سیاسی با هند و پاکستان است.
این دو کشور، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و ظرفیت‌های اقتصادی‌شان، نه تنها به‌عنوان بازیگران اصلی در منطقه، بلکه به‌عنوان شرکای حیاتی در تقویت روابط اقتصادی ایران با جنوب آسیا مطرح هستند. از بندر چابهار تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجارت، روابط ایران با این دو قدرت اقتصادی می‌تواند به نقطه عطفی در مسیر توسعه پایدار منطقه‌ای بدل شود، به‌ویژه در زمانی که تحریم‌ها و تنش‌های جهانی فضای مبادلات اقتصادی را پیچیده‌تر کرده است. در این میان، عراقچی با هدف تقویت این همکاری‌ها و به‌ویژه برقراری یک فضای مطمئن برای رشد اقتصادی مشترک، در تلاش است تا مسیر دیپلماتیک را از خطرات جنگ و نابسامانی‌های سیاسی دور کند.
سفر او به هند که در پی رایزنی‌ها با مقامات هندی و امضای اسناد همکاری در زمینه‌های اقتصادی، گمرکی و بهداشتی انجام شد، بازتابی از تلاش ایران برای تثبیت موقعیت اقتصادی و سیاسی خود در این منطقه حساس است. این سفر نه‌تنها نمادی از دیپلماسی فعال ایران در زمینه اقتصادی است، بلکه نشانه‌ای از آن است که در شرایطی که جنوب آسیا به مرز بحران‌های نظامی نزدیک می‌شود، دیپلماسی اقتصادی و گفتمان کاهش تنش، می‌تواند به‌عنوان راهکاری مؤثر و پیشگیرانه در برابر تهدیدات بزرگ‌تری عمل کند. در دنیای امروز، جایی که منافع اقتصادی و امنیتی درهم‌تنیده است، ایران با هوشمندی و تدبیر، در پی آن است تا از موقعیت‌های موجود در هند و پاکستان، به‌عنوان کاتالیزورهایی برای تغییرات مثبت در معادلات منطقه‌ای و جهانی استفاده کند.
سفر به دهلی نو
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در ادامه تلاش‌های دیپلماتیک برای تقویت روابط منطقه‌ای و جهانی، سفر خود به هند را آغاز کرد. این سفر که در چارچوب بیستمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و هند صورت گرفت، به‌عنوان فرصتی برای بررسی و گسترش همکاری‌های دوجانبه و نیز رایزنی‌های سیاسی در راستای حفظ امنیت و ثبات در جنوب آسیا، اهمیت بالایی داشت.
تأکید بر صلح و ثبات در منطقه آسیای جنوبی
عراقچی در دیدار با رئیس‌جمهور هند، خانم دروپادی مورمو، ضمن اشاره به تاریخ مشترک و پیوندهای تمدنی دو کشور، از اراده جمهوری اسلامی ایران برای تقویت مناسبات دوجانبه در تمامی حوزه‌ها سخن گفت. وی به‌ویژه بر ضرورت حفظ صلح و ثبات در منطقه آسیای جنوبی تأکید و اعلام کرد ایران آمادگی دارد تا در راستای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در این منطقه مهم، از هرگونه مساعی جمیله بهره‌برداری کند. او همچنین پس از حادثه تروریستی در پهلگام، ضمن محکومیت این عمل تروریستی، از هند خواسته بود از اقدامات تحریک‌آمیز اجتناب کند و به‌جای آن، بر لزوم گفت‌وگو و همکاری‌های منطقه‌ای تأکید کرده بود.
ارتقای روابط اقتصادی ایران و هند
یکی از محورهای اصلی سفر عراقچی، تقویت روابط اقتصادی دو کشور بود. وزیر امور خارجه ایران در دیدار با سوبراهمانیام جایشانکار، همتای هندی خود، بر اهمیت ادامه اجرای توافقات اقتصادی، به‌ویژه در خصوص بندر چابهار، تأکید کرد. وی همچنین بر استفاده از ظرفیت‌های دو کشور برای ارتقای همکاری‌های تجاری و اقتصادی و اجرای پروژه‌های مشترک تأکید کرد. عراقچی این نشست را فرصتی مغتنم برای گفت‌وگو و رفع موانع موجود در مسیر همکاری‌های اقتصادی دانست.
تأکید بر دیپلماسی چندجانبه و همکاری‌های بین‌المللی
در این دیدارها، عراقچی همچنین بر اهمیت دیپلماسی چندجانبه و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای در قالب سازمان‌های بین‌المللی نظیر بریکس و شانگهای تأکید کرد. وی گفت که ایران و هند باید در راستای حفظ صلح و امنیت در منطقه جنوب آسیا و غرب آسیا، همکاری‌های خود را گسترش دهند و به‌ویژه درخصوص کاهش تنش‌ها و جلوگیری از گسترش دامنه منازعات، به یکدیگر یاری برسانند.
پیام‌های متقابل برای کاهش تنش‌ها
در واکنش به تحولات اخیر در منطقه و به‌ویژه حملات تروریستی در جامو و کشمیر، وزیر خارجه هند در دیدار با عراقچی بر حق پاسخ قاطع به تهدیدات تروریستی تأکید کرد و تصریح داشت که هند هیچ‌گاه قصد تشدید تنش‌ها را ندارد. وی همچنین به عراقچی اطلاع داد هرگونه حمله نظامی به هند با پاسخی بسیار شدید مواجه خواهد شد. این پیام، گرچه نشان از تنش‌های موجود دارد، اما تأکید بر ضرورت خویشتن‌داری و گفت‌وگو برای حل‌وفصل مسائل را نیز به‌خوبی نشان می‌دهد.
امضای اسناد همکاری و تقویت پیوندهای دوجانبه
در حاشیه این سفر، سه سند همکاری بین ایران و هند در حوزه‌های گمرکی، بهداشت غذایی و دارویی امضا شد که به‌عنوان گام‌هایی عملی در راستای تقویت روابط دوجانبه به شمار می‌آید. این اسناد، نشانه‌ای از اراده دو کشور برای پیشبرد همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است.
پیام‌های کلیدی و چشم‌انداز آینده
سفر عراقچی به هند به‌عنوان یک گام مهم در راستای تقویت همکاری‌های ایران و هند در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی ارزیابی می‌شود. در شرایطی که تنش‌ها در منطقه جنوبی و غرب آسیا به شدت افزایش یافته و فضای بین‌المللی نیز در وضعیتی پیچیده قرار دارد، دیپلماسی فعال و مذاکره‌های مستمر میان ایران و هند می‌تواند به‌عنوان الگویی از همکاری سازنده و دوراندیشی در برابر تهدیدات منطقه‌ای و جهانی مطرح شود.
تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران با وزیر امور خارجه پاکستان
همچنین در پایان این دیدارها؛ سید عباس عراقچی طی تماس تلفنی با محمد اسحاق‌دار معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان، در خصوص آخرین تحولات امنیتی در منطقه آسیای جنوبی متعاقب تشدید تنش‌ها بین هند و پاکستان، گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه در این تماس با اشاره به گفت‌وگوهای خود با مقام‌های هند، اهمیت تلاش هر دو طرف برای جلوگیری از تشدید اوضاع و کاهش تنش را مورد تأکید قرار داد. وزیر امور خارجه پاکستان نیز ضمن تشریح آخرین وضعیت موجود در منطقه، مواضع این کشور را در این رابطه توضیح داد و تصریح کرد که این کشور به دنبال تشدید تنش نیست. بنابراین دیدارهای اخیر عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران با مقامات هندی در دهلی نو و تماس با طرف پاکستانی نشان‌دهنده عزم جمهوری اسلامی برای ایفای نقشی مسئولانه و مؤثر در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای است.
عراقچی با تأکید بر لزوم خویشتن‌داری و اجتناب از تشدید تنش‌ها، ضمن بررسی ظرفیت‌های اقتصادی دوجانبه، به وضوح بر اهمیت دیپلماسی و گفت‌وگوی مستمر برای حفظ صلح و ثبات منطقه‌ای تأکید کرد. این موضع‌گیری نه‌تنها حاکی از اراده ایران برای تقویت روابط اقتصادی با هند، بلکه نشان‌دهنده استراتژی ایران برای ایفای نقش میانجی در کاهش تنش‌ها در جنوب آسیاست. امضای اسناد همکاری‌های مختلف میان دو کشور، علاوه بر تقویت مناسبات اقتصادی، پیامی استراتژیک در جهت ایجاد زمینه‌ای امن‌تر برای همکاری‌های منطقه‌ای و جهانی است. ایران در این شرایط بحرانی، با تکیه بر ظرفیت‌های دیپلماتیک خود، به دنبال ایجاد یک فضای گفت‌وگو و همکاری است که از تنش‌ها می‌کاهد و در عین حال، منافع بلندمدت منطقه را تأمین می‌کند
