وقتی دستورات محرمانه جای خود را به فرامین علنی می‌دهند/ رهبر انقلاب چه تغییراتی را در شوراي فضاي مجازي ایجاد کردند؟
سرویس فرهنگی فردا؛ شورای عالی فضای مجازی در ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ به دستور مقام معظم رهبری تشکیل شد که موظف بود مرکز ملی فضای مجازی کشور را راه اندازی کند.
رهبر معظم انقلاب در حکمی ضرورت تشکیل این شورا را تشریح کرده و فرمودند: گسترش فزاينده فناوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي به ويژه شبكه جهاني اينترنت و آثار چشمگير آن در ابعاد زندگي فردي و اجتماعي و لزوم سرمايه‌گذاري وسيع و هدفمند در جهت بهره‌گيري حداكثري از فرصت‌هاي ناشي از آن در جهت پيشرفت همه جانبه كشور و ارائه خدمات گستردهو مفيد به اقشار گوناگون مردم و همچنين ضرورت برنامه‌ريزي و هماهنگي مستمر به منظور صيانت از آسيب‌هاي ناشي از آن اقتضا مي‌كند كه نقطه كانوني متمركزي براي سياستگذاري، تصميم‌گيري و هماهنگي در فضاي مجازي كشور بوجود آيد. به اين مناسبت شوراي عالي فضاي مجازي كشور با اختيارات كافي به رياست رئيس جمهور تشكيل مي‌گردد ولازم است به كليه مصوبات آن ترتيب اثر قانوني داده شود.
اعضاي حقوقي اين شورا در دوره اول عبارت بودند از:رئيس جمهور (رئيس شوراي عالي)، رئيس مجلس شوراي اسلامي، رئيس قوه قضائيه، رئيس سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، دبير شوراي عالي و رئيس مركز، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزيرعلوم، تحقيقات و فناوري، وزير اطلاعات، رئيس كميسون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، رئيس سازمان تبليغات اسلامي، فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ، فرمانده نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران و همچنيناعضاي حقيقي: حجج الاسلام و آقايان دكتر حميد شهرياري، دكتر سيد جواد مظلومي، مهندس مسعود ابوطالبي، دكتر كاميار ثقفي، دكتر رسول جليلي، دكتر محمد سرافراز و مهندس عليرضا شاه ميرزايي مي‌باشند كه براي مدت سه سال تعيين مي‌شوند.
در حالی که حدود ۶ ماه از پایان دوره فعالیت شورای اول می‌گذشت؛ امروز رهبر معظم انقلاب در حکم جدیدی اعضای این شورا را منصوب کردند.
اعضای حقوقی این شورا در دوره جدید عبارتند از: رئیس‌جمهور (رئیس شورای عالی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز، دادستان کل کشور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر اطلاعات، وزیر آموزش و پرورش، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشور، معاون علمی و فن‌آوری رئیس‌جمهور، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای حقیقی:حجج اسلام و آقایان دکتر سیدسعیدرضا عاملی، دکتر حمید شهریاری، دکتر رضاتقی‌پور، دکتر مهدی اخوان بهابادی، مهندس مسعود ابوطالبی، دکتر کامیار ثقفی، دکتر رسول جلیلی و مهندس سیدعزت‌الله ضرغامی.
در خصوص تغییر از اعضای این شورا توجه به چند نکته لازم است:
– در دوره گذشته، محمد سرفراز به عنوان عضو حقیقی این شورا منصوب شدند؛ اما با تغییر مسئولیت وی و اینکه رئیس سازمان صدا و سیما شدند؛ از جایگاه حقوقی در این شورا عضویت دارند؛ به علاوه عزت الله ضرغامی نیز پس از آنکه دوره ریاستش در سازمان صدا و سیما به پایان رسید، به عنوان عضو حقیقی به این شورا وارد شد.
– همچنین سال گذشته حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای دادستان کل کشور، به پیشنهاد آیت‌الله آملی لاریجانی – رئیس قوه قضائیه و موافقت مقام معظم رهبری (مدظله‌العالي) به عنوان عضو حقوقی شورای عالی فضای مجازی منصوب شد که در حکم جدید نیز این جایگاه مشخص شده است.
– اضافه شدن معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزیر آموزش و پرورش نیز از تغییرات این دوره اعضای شورا بود.
– دکتر رضاتقی‌پور و دکتر مهدی اخوان بهابادی نیز پیشتر به شورای عالی فضای مجازی افزوده شده بودند و تنها عضو حقیقی جدید شورا دکتر سعیدرضا عاملی است. دکتر عاملی دکتری جامعه شناسی ارتباطات داشته و موسس و رئیس اسبق دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران است.
شنیده ها حاکی از آن است که حکم اولیه شورای عالی فضای مجازی حاوی ضمیمیه ای محرمانه بود؛ اما این بار رهبر معظم انقلاب نکات و مفاد مدنظرشان را به همراه حکم به طور رسمی و در 10 بند اعلام کردند که مهمترین موارد ابلاغی شامل انحلال شوراهای عالی موازی، ارتقای جمهوری اسلامی ایران به قدرت سایبری در طراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی، تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، اهتمام ویژه به سالم‌سازی و حفظ امنیت همه‌جانبه فضای مجازی، توسعه محتوا و خدمات کارآمد و رقابتی منطبق بر ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی – ایرانی تدوین و تصویب نظام‌های امنیتی، حقوقی، قضایی و انتظامی مورد نیاز در فضای مجازی می شود.
نکته مهم دیگری که مقام معظم رهبری در ابتدای این حکم و به عنوان بند اول بدان تاکید کردند؛ انحلال شوراهای عالی مصوب در گذشته که موازی این شورا هستند، است. به عبارتی شوراهایی که در حال حاضر موازی شورای عالی فضای مجازی فعالیت می کنند که مجددا توسط دولت احیا شده اند عبارت است از: شورای عالی فناوری و اطلاعات (طرح انحلال شورای عالی فناوری و اطلاعات نیز در مجلس شورای اسلامی مطرح شد؛ اما با نظر رئیس مجلس به کمیسیون مربوطه بازگشت.)، شورای عالی اطلاع رسانی و شورای عالی افتا و شورای عالی انفورماتیک که با توجه به حکم معظم له به نظر ادامه فعالیت آنها محلی از اعراب ندارد.
گفتنی است شورای فضای مجازی مركزي به نام مركز ملي فضاي مجازي كشور ايجاد نمود تا اشراف كامل و به روز نسبت به فضاي مجازي در سطح داخلي و جهاني و تصميم‌گيري نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه كشور با اين موضوع از حيث سخت‌افزاري، نرم‌افزاري و محتوايي در چارچوب مصوبات شوراي عالي و نظارت بر اجراي دقيق تصميمات در همه سطوح تحقق يابد
