علت گرانی قیمت خودرو در ایران

در ماه های اخیر قیمت خودور در بازار ایران به ویژه خودروهای داخلی جهشی خیر کننده را تجربه کرده است ، آن هم بعضا خودروهایی که مدعی هستند کاملا تولید داخل است و هیچ گونه ارزبری برای دولت و خودروسازان ندارد.سخن از این است که چگونه می توان با در نظر گرفتن خودرویی که هیچ گونه ارزبری نداشته است، گرانی بیش از حد آن را توجیه کرد.

به گزارش «تابناک» ، دولت به دنبال راهی برای کسب درآمد است و در این راستا شرکت های خودروساز داخلی دست به اقداماتی می زنند که بخشی از این درآمد دولتی از محل گرانفروشی های آنان به دست آید.

قبل از آنکه به بیان جزئیات بیشتری در این امر پرداخته شود، خوب است توضیح داده شود که منظور از ارزی بری صفر چیست؟

بسیار شنیده می شود که ساخت خودرو به سمت داخلی شدن در حرکت است به گونه ای که هم اکنون پراید، صد در صد آن داخلی شده است و ارزبری پژو 405 صفر است و غیره.

واقعیت امر این است که علت آنچه سبب شده است، پراید تماما از طریق داخلی تولید شود، واردات دستگاه ها وماشین آلات خارجی می باشد. دستگاه هایی که یک بار برای همیشه خریداری شده است.

نکته این جاست که در درون تولید خودرو، توان ارتقاء تکنولوژی رشد نمی کند چرا که در خودرو هایی که ساخت آنرا تماما داخلی می دانیم، صاحب تکنولوژی نیستیم.

به عنوان مثال گوشه ای از این واقعیت را در قالب مثالی ذکر می کنیم. در مراحل ساخت پراید، پرس یکی از مهم ترین تکنولوژی هایی است که در فرایند ساخت پراید وجود دارد. حال از آنجا که تکنولوژی پرس را نداریم، دستگاه پرس را از آلمان دریافت کرده و تنها کاری که نیروی انسانی داخلی انجام می دهد، فشار دادن دکمه ای برای بکار انداختن این ماشین است. مسلم است که تا چندین سال این دستگاه پرس می تواند این مرحله از تولید را برای ساخت پراید انجام دهد، ولی آیا توان ارتقاء تولید و کیفیت را خواهیم داشت؟ خیر چون اصلا صاحب تکنولوژی نیستیم که بخواهیم از طریق سرمایه های انسانی تکنولوژی را ارتقاء دهیم.

لذا آنچه به عنوان تولید داخلی به آن افتخار می کنیم، نتیجه ی دکمه زدن هایی به دستگاه ها و ماشین آلاتی است که آنها را از خارج وارد کرده ایم!!!!

ماجرای این که تولید پراید در ایران صد در صد داخلی است، دقیقا این است. یعنی به موهبت ماشین آلات خارجی می توانیم تولید داخلی داشته باشیم و خود را با این امر فریب داده ایم. رتبه ی 13 تولید خودرو ایرا ن در جهان ما را فریب داده است.

بلوک غرب تولید داخلی را به جای آنکه در مسیر نوآوری قرار دهند، در مسیر حفظ قرار داده است.
داستان قطعه سازی ما نیز مانند همان پرس کاری می باشد. به عبارتی، این ما نیستیم که قطعه تولید می کنیم، بلکه این دستگاه هایی است که یک بار برای همیشه خریداری کردیم و به موهبت آنهاست که می توانیم قطعه تولید کنیم.

لذا زمانی می توانیم کلمه داخلی شدن تولید را بکار ببریم که تکنولوژی تولید از آن ما باشد نه این که سهم ای جز دکمه زدن ماشین آلات خارجی را داشته باشیم. از آنجا که صاحب تکنولوژی شدن، هزینه می خواهد و دولت به دنبال هزینه تراشی برای خود نیست، بسیاری از فرصت های توسعه ای را از دست داده ایم.

به هر حال هم اکنون، خودرویی مانند پراید به موهبت وارد کردن تجهیزات و ماشین آلات، فعلا نیازی به ارز ندارد. چرا که یک بار برای همیشه ارز را در واردات ای که برای ما قطعه بسازد و پرس کاری و مراحل مختلف تولید را انجام بدهد، بکار برده ایم.

حال سوال این است که علت گرانی خودرویی که هم اکنون وابسته به ارز نیست( نه به علت صاحب تکنولوژی شدن بلکه به علت وارد کردن ماشین آلات خارجی که تولید قطعات و مراحل مختلف تولید را انجام می دهد)، چیست؟

پاسخ این است که افزایش سود شرکت های خودرو ساز دولتی  یعنی افزایش درآمد های دولت .
ماجرای درآمد زایی دولت به همین جا ختم نمی شود. دولت برای درآمدزایی خود تولید داخلی قربانی کرده است.

قطعه سازان داخلی با عدم دریافت درآمدهای خود از سوی دولت ومواجه شده اند و عدم پرداخت درآمدهای قطعه سازان توسط دولت عامل کاهش سود قطعه سازی در داخل شده است. حال علت این عمکرد چیست؟ وقتی دولت می تواند به ازای وارد شدن قطعه های وارداتی نه تنها بهایی بپردازد بلکه تعرفه بالایی دریافت کند، چرا به حمایت از تولید کنندگان داخلی بپردازد؟

هم اکنون تعرفه بر قطعات وارداتی 63 درصد است، تعرفه ای که دولت را از حمایت از قطعه سازان داخلی به حمایت از واردکنندگان قطعه سازان روی گردانیده است.

لذا دولت از طریق عدم حمایت از تولید داخلی چه در حوزه تولید قطعه و چه در حوزه تولیدات خودروهایی که توسط بخش خصوصی انجام می شود ( به عنوان مثال گروه بهمن)، به دنبال کسب درآمد از ناحیه واردات و افزایش قمیت های خودرو برای افزایش سودهی شرکت های سایپا و ایران خودرو می باشد.

و ای کاش دولت به جای خلق مسیر های جدید برای درآمدزایی خود، به خلق درآمدزایی برای مردم و ارتقاء سرمایه های انسانی فکر می کرد.