واکنشهای جهانی در پی فعال شدن مکانیسم ماشه

در پی اجرایی شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه ایران، مقامهای خارجی واکنشهای مختلفی را به این مسأله نشان دادند.

به گزارش فرارو، بالاخره پس از کش‌وقوسهای فراوان و حرف و حدیثهای متفاوت در خصوص بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد، مکانیسم ماشه (اسنپ بک) از ساعت ۸ شب به وقت شرق آمریکا (۰۳:۳۰ دقیقه بامداد روز یکشنبه به وقت تهران) علیه ایران فعال شد و با بازگشت تحریمهای مبتنی بر قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، عملا بار دیگر ایران ذیل هفصل هفتم منشور ملل متحد قرار گرفت؛ فصلی که در خصوص تهدید صلح و امنیت بین‌المللی سخن می‌گوید

فرارو- در پی اجرایی شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد علیه ایران، مقامهای خارجی واکنشهای مختلفی را به این مسأله نشان دادند.
به گزارش فرارو، بالاخره پس از کش‌وقوسهای فراوان و حرف و حدیثهای متفاوت در خصوص بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد، مکانیسم ماشه (اسنپ بک) از ساعت ۸ شب به وقت شرق آمریکا (۰۳:۳۰ دقیقه بامداد روز یکشنبه به وقت تهران) علیه ایران فعال شد و با بازگشت تحریمهای مبتنی بر قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل، عملا بار دیگر ایران ذیل هفصل هفتم منشور ملل متحد قرار گرفت؛ فصلی که در خصوص تهدید صلح و امنیت بین‌المللی سخن می‌گوید

لاوروف: مکانیسم ماشه تله‌ای برای ایران است
گزینه‌های ایران پس‌از اجرای اسنپ‌بک/ چین و روسیه‌ می‌ایستند؟
معاون دفتر رئیس‌جمهور: اسنپ‌بک مقوله‌ای غیرحقوقی است
فصل هفتم منشور ملل متحد
منشور ملل متحد در واقع اساسنامه سازمان ملل است؛ اساسنامه‌ای که طرف‌های پیروز در جنگ دوم جهانی آن را نوشتند و همواره ابزاری برای حفظ منافع آنان و نظم برقرار شده پس از پایان آن جنگ است. فصل هفتم منشور ملل متحد، فصلی است که مربوط به موضوع تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل می‌شود. در تاریخ پس از جنگ جهانی دوم تا کنون کشورهای معدودی ذیل این فصل قرار گرفتند که بعضی از آن‌ها مسیرشان به جنگ و فروپاشی کشیده شد و برخی دیگر منزوی شدند. در میان تمام آن‌ها، ایران تنها کشوری‌ست که با توافق برجام توانست از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج شود.
بنابر متن رسمی که در پایگاه رسمی سازمان ملل متحد در خصوص «منشور ملل متحد» منتشر شده، فصل هفتم منشور ملل متحد بندهای ۳۹ تا ۵۱ را شامل شده و عنوان این فصل چنین است: «اقدام در خصوص تهدیدات مرتبط با صلح، نقض صلح و اعمال تجاوز»
بند ۴۱ و ۴۲ بطور مشترک، حق استفاده شورای امنیت سازمان ملل متحد برای استفاده از اقدامات غیرمسلحانه (بند ۴۱) و اقدامات مسلحانه (بند ۴۲) برای اجرایی کردن تصمیمات خود را بیان می‌کند.
دو قطعنامه ۱۸۰۳ و ۱۹۲۹ که پیش از برجام وضع شده و با برجام به حال تعلیق درآمده بودند، از جمله قطعنامه‌های ذیل فصل ۷ بودند که اکنون با فعال شدن مکانیسم ماشه بار دیگر باز می‌گردند. حال که شرایط و جایگاه ایران پس از فعال‌سازی مکانیسم ماشه مشخص شد، به واکنش‌های خارجی و داخلی در این خصوص خواهیم پرداخت.
وزارت خارجه آمریکا: تهران پاسخگو خواهد شد
در همین ارتباط، وزارت خارجه آمریکا در واکنش به اجرایی شدن مکانیسم ماشه علیه کشورمان، در بیانیه‌ای تند به قلم مارکو روبیو، وزیر خارجه این کشور، مدعی پاسخگو کردن ایران شد.
در این بیانیه مطبوعاتی که از سوی مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا منتشر شده، ادعا شده است: «امشب در ساعت ۸ شب به وقت شرق آمریکا سازمان ملل متحد بار دیگر تحریم‌ها و سایر محدودیت‌های دیگر را متعاقب شش قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل به شماره‌های ۱۶۹۶.۱۷۳۷، ۱۷۴۷.۱۸۰۳، ۱۸۳۵ و ۱۹۲۹ و بر اساس ادامه‌عدم اجرای هسته‌ای اعمال کرد. فعال‌سازی مجدد [این تحریمها] روند اسنپ بک را که در تاریخ ۲۸ اوت ۲۰۲۵ (۶ شهریور ۱۴۰۴) با رهبری قاطعانه جهانی فرانسه، آلمان و بریتانیا (تروئیکای اروپایی) آغاز شده بود، خاتمه می‌دهد.
در بیانیه صادر شده همچنین ادعا شده است: در ۱۹ سپتامبر (۲۸ شهریور) تصمیم شورای امنیت در ۲۶ سپتامبر (۴ مهر) برای بازگرداندن محدودیت‌ها بار دیگر تأیید شده که این پیامی واضح دارد: جهان تسلیم تهدیدها و اقدامات نصفه و نیمه نشده و تهران پاسخگو خواهد شد. رئیس جمهور ترامپ به وضوح نشان داده که دیپلماسی همچنان یک گزینه است. یک توافق بهترین خروجی برای مردم ایران و جهان خواهد بود. برای آنکه چنین چیزی اتفاق بیفتد، ایران بایستی مذاکرات مستقیم را با حسن نیت و بدون هیچ طفره و یا ابهامی بپذیرد.
وزیر خارجه آلمان: چاره‌ای به‌جز فعال کردن مکانیسم ماشه نداشتیم
از سوی دیگر، «یوهان ودفول» (Johann Wadephul)، وزیر خارجه آلمان در سخنانی مدعی شد که ایران شبکه‌ای از نیروهای شرور را در منطقه شکل داده و کشورهای غربی نیز چاره‌ای به‌جز فعال‌سازی مکانیسم ماشه نداشته‌اند.
وزیر خارجه آلمان در بخشی از سخنرانی خود در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد مدعی شد: «ایران شبکه‌ای از نیروهای شرور را ایجاد و مسلح کرده است که به بی‌ثبات‌سازی منطقه می‌پردازند. علاوه بر این، ایران سالهاست در برنامه هسته‌ای درگیر است که فراتر از مصارف غیرنظامی رفته است.»
در ادامه ادعاهای وزیر خارجه آلمان آمده است: «برای ما این امری الزامی است که ایران نبایستی سلاح هسته‌ای به دست بیاورد. از آنجایی که ایران به تعهدات خود تحت «برنامه جامع اقدام مشترک» که در سال ۲۰۱۵ بر سر آن توافق شد، عمل نکرده، ما چاره‌ای به جز فعال کردن اسنپ بک تحریم‌ها نداشتیم که در پی رأی آشکاری که شورای امنیت روز گذشته داد، از امروز اجرایی می‌شود. اما بگذارید که تأکید بکنم. ما از مذاکرات برای یک توافق جدید استقبال می‌کنیم، دیپلماسی می‌تواند و بایستی ادامه یابد.»
بیانیه مشترک وزرای خارجه تروئیکای اروپایی
همچنین تروئیکای اروپایی با انتشار بیانیه‌ای مشترک، بار دیگر برعدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تأکید کردند.
در این بیانیه مشترک که متن آن در پایگاه وزارت خارجه آلمان و وزارت خارجه فرانسه منتشر شده است، آمده: «ما وزرای خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا (تروئیکای اروپایی) همچنان در این هدف اساسی مشترک هستیم که ایران نبایستی به دنبال توسعه و یا در اختیار داشتن یک سلاح هسته‌ای باشد. بر اساس همین ذهنیت، کشورهای ما در ابتدا با «برنامه اقدام مشترک» در سال ۲۰۱۳ و متعاقبا با «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در سال ۲۰۱۵ با همراهی آمریکا، روسیه و چین موافقت کردند.
در بخش دیگری از این بیانیه مشترک ادعا شده است: «با وجود نقض‌های طولانی مدت (برجام) تروئیکای اروپایی پیوسته تلاش داشت تا از فعال‌سازی مکانیسم ماشه خودداری کند و ایران به قبول [تعهدات خود] بازگشته و یک قطعنامه پایدار و جامع دیپلماتیک حاصل شود.»
در پایان این بیانیه همچنین گفته شده: «کشورهای ما به پیگیری مذاکرات و مسیر دیپلماتیک ادامه می‌دهند و اعمال دوباره تحریمهای سازمان ملل پایان دیپلماسی نیست.»
کایا کالاس: بازگشت تحریمهای هسته‌ای نبایستی پایان دیپلماسی باشد
اما در همین حال، خبرگزاری فرانسه گزارش داد کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز، یکشنبه در سخنانی در واکنش به فعال‌سازی مکانیسم ماشه گفت که بازگشت تحریمهای گسترده علیه برنامه هسته‌ای ایران نبایستی پایان دیپلماسی تلقی شود.
کایا کالاس با صدور بیانیه‌ای گفت: «در حالی که اتحادیه اروپا در اعمال دوباره تحریم‌ها از سازمان ملل پیروی می‌کند، اما یک راه حل پایدار برای برنامه هسته‌ای ایران تنها می‌تواند از طریق مذاکرات حاصل شود.»
لاوروف: مکانیسم ماشه تله‌ای برای ایران است
از سوی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در واکنش به فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای غربی، آن را تله‌ای برای ایران خواند.
لاوروف گفت این مکانیسم یک مسأله معمولی نیست؛ بلکه اساسا به هر طرفی اجازه می‌دهد لغو تحریم‌ها را به رأی گذاشته و یک عضو شورای امنیت که دارای حق وتوست، می‌تواند بطور یکجانبه جلوی آن را گرفته و راه را برای بازگشت تحریم‌ها بگشاید.
لاوروف گفت: «پس از خروج آمریکا، اروپا بجای آنکه از آمریکا بخواهد تا به تعهداتش بازگردد، شروع به شانه‌خالی کردن از تعهدات موجود در این توافق کرد. اروپایی‌ها اکنون در حال گزیده چینی از آنچه که از توافق ۲۲۳۱ می‌خواهند، هستند و آنچه که آن‌ها می‌خواهند، این مکانیسم عجیب و غریب اسنپ بک هست. مکانیسم ماشه به عنوان تله‌ای برای ایران درست شده است و این مدرک دیگری است که نشان می‌دهد ایران قصد نداشته است تا تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای را نقض کند.»
رویترز: اسنپ بک غرب را به نقطه آغازین در خصوص برنامه هسته‌ای ایران برد
اما در همین حال، خبرگزاری بریتانیایی رویترز در واکنش به فعال شدن مکانیسم ماشه، در گزارشی نوشت: «اسنپ بک غرب را به نقطه آغازین در خصوص برنامه هسته‌ای ایران رساند.
در گزارش رویترز آمده است: دیپلمات‌ها و تحلیلگران [خارجی] می‌گویند اعمال دوباره تحریمهای اسنپ بک بر ایران که [پیشتر] تحت توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ برداشته شده بود، قدرتهای غربی را در خصوص چگونگی نظارت و مهار برنامه هسته‌ای ایران به نقطه آغازین رساند. قدرتهای اروپایی شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان که به عنوان تروئیکای اروپایی شناخته می‌شوند، امیدوارند تهدید اسنپ بک ایران را وادار کند تا با خواسته‌هایی نظیر اجازه بازگشت به بازرسان انرژی هسته‌ای به تأسیسات بمباران شده از سوی آمریکا و اسرائیل و از سرگیری مذاکرات با آمریکا در خصوص فعالیت‌های اتمی‌اش موافقت کند