شناسایی ۹۰۰۰ نقطه نیازمند اصلاح آب گذری در کشور
شناسایی ۹۰۰۰ نقطه نیازمند اصلاح آب گذری در کشور سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور از شناسایی بیش از ۹۰۰۰ نقطه فاقد ظرفیت مناسب آبگذری در کشور و اصلاح حدود یکهزار نقطه خبر داد و با اشاره به تجربه سیلابهای گذشته در تهران، شیراز و مشهد، گفت: باوجود اینکه زلزله مهمترین مخاطره پایتخت است، اما آبگرفتگی و سیلاب نیز به واسطه ساختوساز در حریم رودخانهها و تغییرات اقلیمی، تهدیدی جدی برای تهران و کلانشهرها و سایر نقاط کشور به شمار میرود.
اشاره به ارزیابی نقاط پرخطر در حوزه سیل و سیلاب در کشور و استان تهران، اظهار کرد: بخشی از مخاطرات ناشی از ساختوساز در حریم رودخانهها و شهرسازی در مسیر جریانهای طبیعی سیلاب است؛ نقاطی که در صورت وقوع بارشهای شدید میتوانند با خطر جدی مواجه شوند.
وی یادآور شد که نمونهای از این موارد، حادثه سیلاب در شیراز بود که نقاط فاقد آب گذری مناسب در مسیر سیلاب، خسارت و تلفات گستردهای را به دنبال داشت.
ظفری گفت: بر اساس «برنامه ملی کاهش خطر حوادث» که در شورایعالی مدیریت بحران کشور مصوب شده، مخاطرات اصلی کشور از جمله سیلاب اولویتبندی و برای هر دستگاه وظایف مشخص و تکالیفی تعیین شده است.
بهگفته وی، دستگاهها و وزارتخانه ها اقدامات مرتبط را در قالب برنامه کاهش خطر تدوین کرده و به اجرا گذاشتهاند. همچنین در سال ۱۴۰۲ «دستورالعمل جمعآوری آبهای سطحی» ابلاغ شد که طی آن نقش و مسئولیت هر وزارتخانه و سازمان در حوزه مدیریت آبهای سطحی تعیین شده است.
وی علت اصلی بخش مهمی از مشکلات آبگرفتگی و سیلاب را «پایین بودن ظرفیت آب گذری، رودخانهها و مقاطع عبور آب عنوان کرد و افزود: پلها، کالورتها، زیرگذرها و مسیل هایی که باید امکان عبور آب را داشته باشند، در بسیاری از نقاط به دلیل رسوب، نخاله و زباله دچار کاهش ظرفیت شدهاند و امکان عبور کامل جریان آب در آنها وجود ندارد.
معاون پیشگیری و کاهش خطرپذیری سازمان مدیریت بحران کشور تأکید کرد: تغییرات اقلیمی نیز سبب شده بارشها عمدتاً به صورت شدید (اصطلاحاً بارش های حدی) و کوتاهمدت رخ دهد؛ به عنوان نمونه در استان سیستان و بلوچستان میانگین سالانه ۱۰۰ میلیمتر بارش ثبت میشود، اما در سال ۱۴۰۲ طی تنها هشت ساعت حدود ۳۰۰ میلیمتر بارش رخ داد که معادل سه برابر بارش یک سال بوده است.
سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور گفت: وظایف وزارتخانهها و دستگاههای مرتبط از جمله وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی، سازمان شهرداریها و دهیاریها، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در این زمینه مشخص شده و هر دستگاه متناسب با تکالیف تعیین شده، برنامههای خود را تدوین و ابلاغ کرده است و از سوی سازمان مدیریت بحران کشور نظارت و پیگیری می شود.
او ادامه داد: طی حدود یک سال گذشته، طبق تأکید برنامه هفتم توسعه مبنی بر لزوم اصلاح مقاطع فاقد آب گذری مناسب، دستگاههایی مانند وزارت راه و شهرسازی، شهرداریها، بنیاد مسکن و وزارت جهاد کشاورزی موظف شدهاند نقاط مشکلدار را بر اساس گزارشهای وزارت نیرو شناسایی و اصلاح کنند.
به گفته ظفری, تاکنون بیش از ۹۰۰۰ نقطه در سطح کشور به عنوان نقاط نیازمند اصلاح آبگذری شناسایی شده است. از این میان حدود ۱۰۰۰ نقطه تا امروز اصلاح شده و عملیات افزایش ظرفیت عبور آب در آنها انجام گرفته است.
معاون پیشگیری و کاهش خطرپذیری سازمان مدیریت بحران کشور اظهار کرد: بر اساس ارزیابیهای جدید و پیشبینیهای حاصل از این اقدامها، انتظار میرود در نقاط اصلاحشده، در رخدادهای آتی شاهد آبگرفتگی حداقلی معابر، طغیان رودخانهها یا خروج آب از بستر باشیم.
ظفری با اشاره به چگونگی بروز خسارات در زمان سیلاب، گفت: معمولاً هنگامی که جریان رودخانهها به مقاطع کمظرفیت میرسد، به دلیل عدم امکان عبور کامل آب، جریان پسزده میشود و از بستر خود خارج می شود؛ وضعیتی که منجر به طغیان، آب گرفتگی و ایجاد خسارت در مناطق اطراف میشود.
سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور ابراز امیدواری کرد که با توجه به اصلاحاتی که در نقاط مختلف کشور انجام شده، در بارشهای پیشبینیشده آینده، به روزرسانیشده بتواند حجم سیلابهایی را که در سالهای اخیر در برخی مناطق به صورت مکرر رخ میداد کنترل کرده و مشکلات پیشین را برای شهروندان برطرف کنند.
ظفری درباره مخاطرات موجود در تهران،گفت: هرچند مخاطره اصلی شهر تهران «زلزله» است، اما تجربههای گذشته نشان داده که سیلاب و آبگرفتگی نیز تهدیدی جدی برای پایتخت محسوب میشود.
وی به سیلهای شاخص تهران از جمله سیل تجریش و گلابدره در اواخر دهه ۶۰ و سیل منطقه کن در چند سال گذشته که شبکه مترو تهران را تحت تأثیر قرار داد اشاره کرد و افزود: همین رخدادها ضرورت توجه ویژه به سیلاب را در تهران برجسته کرده است.
او بیان کرد: عمده مقاطعی که در تهران نیاز به اصلاح آبگذری داشت، توسط شهرداریها شناسایی و اقدامات لازم در آنها انجام شده است و شهرداری تهران نیز در فهرست ۹۰۰۰ نقطه شناسایی شده کشور، مسئولیت نقاط مربوط به این شهر را بر عهده دارد و بخش قابلتوجهی از آنها را اصلاح کرده است.
ظفری همچنین به وضعیت سایر کلانشهرها اشاره کرد و گفت: در شهرهایی مانند شیراز و مشهد که در سالهای گذشته با سیلاب و آبگرفتگی مواجه بودهاند، نقاط حادثهخیز شناسایی و در اختیار دستگاههای مسئول قرار گرفته است.
- او اظهار امیدواری کرد با اجرای این اصلاحات، میزان خسارات و خطرات ناشی از بارشهای آینده در کلانشهرها و شهرهای تحت مدیریت شهرداریها و نیز در روستاها تحت مدیریت دهیاریها به حداقل برسد.
