ویژگی اصلی انتخاب بازیگران «معمای شاه» چه بود؟
انتخاب بازیگر توسط آقای ورزی برای رسیدن به شباهت‌های ملموس شخصیت‌ها، کمک قابل توجهی بود.
عصرخبر به نقل از باشگاه خبرنگاران: شهرام خلج یکی از بهترین و موفق‌ترین طراحان گریم حال حاضر کشور است. او علاوه بر فعالیت در عرصه گریم و چهره‌پردازی، نوازندگی گیتار و تنبک را نیز تجربه کرده است. او تاکنون در مجموعه‌های تلویزیونی تاریخی گوناگونی از جمله «تبریز درمه»، «سال‌های مشروطه»، «عمارت فرنگی»، و اخیراً هم «معمای شاه» حضور داشته است که به همین بهانه گفتگویی با او ترتیب داده‌ایم و از جزئیات و چگونگی فعالیت او در این مجموعه تلویزیونی جویا شدیم که در ادامه آن را می‌‌خوانید:
*چطور شد که وارد عرصه چهره‌پردازی و گریم شدید؟
از ابتدا قصد نداشتم وارد این عرصه شوم. شغل اصلی من در بازار بود و آن‌جا مشغول بودم. اما به طور اتفاقی یکی از دوستان من پیشنهاد کرد که دستیاری را تجربه کنم و بعد از گذشت مدتی به کار علاقه‌مند شده و در آن باقی ماندم.
*چگونه برای کار در مجموعه «معمای شاه» دعوت شدید؟
من با آقای ورزی یک دوستی قدیمی دارم. به طور مداوم یکدیگر را ملاقات می‌کنیم. فقط با هم همکاری نمی‌کنیم. او چند دوست دیگر دارد که با آن‌ها صمیمی است و من هم جزو آن دسته از دوستان هستم. به همین دلیل با توجه به حضورم در کار‌های قبلی آقای ورزی مانند «تبریز در مه» و «سال‌های مشروطه»، برای «معمای شاه» نیز دعوت شدم و افتخار همکاری با آقای ورزی و دیگر دوستان نصیبم شد.
*آقای ورزی تا چه اندازه در پیاده‌سازی طراحی‌های گریم و نزدیک شدن شخصیت‌ها و کاراکتر‌ها به شما کمک کردند؟
دوستی قدیمی من و آقای ورزی باعث شده تا بدانیم که هر دو طرف خواستار چه چیزی هستند و چه چیز را مدنظر دارند. او در انتخاب بازیگرانی که به کاراکتر‌های مجموعه شبیه بودند، مهارت بالایی داشت. حتی می‌گفت چهره برخی بازیگران به اصطلاح در می‌آید و بعضی دیگر نه. در کل بازیگران طوری انتخاب می‌شدند که امکان شبیه‌سازی آن‌ها وجود داشته باشد و مابقی کار تخصص ما بود که اجرا شد.
*ویژگی اصلی انتخاب بازیگران «معمای شاه» چه بود؟
بازیگران شخصیت‌های مختلف که انتخاب شدند، شباهت اولیه‌ای به کاراکتر‌ها داشتند. شاید برای چنین کاری شبیه‌سازی 50 درصدی کافی بود، اما قصد ما رساندن این میزان به 90 درصد بود. به همین دلیل مدت زمان گریمها بسیار طولانی‌تر شد زیرا برای این کار قطعه سازی صورت می‌گرفت.
*تحقیقات و بازنگری تصاویر و عکس‌های به جا مانده از شخصیت‌های کار چقدر به شما کمک کرده است؟
تک تک جزئیات باید مورد بررسی قرار بگیرد. بسیار دشوار است. چرا که در عکس و یا تصاویر و فیلم‌های موجود دور‌تر از آن چیزی را می‌بینیم که در واقعیت بوده‌اند. به همین خاطر با بررسی‌های فراوان کار را آغاز کردیم.
*تفاوت‌های شبیه‌سازی و گریم چیست؟
در شبیه‌سازی، به دنبال مشخصات بارزی در بازیگر هستیم که بسیار شاخص باشند. بنابراین ما باید آن مشخصات را بیابیم تا افراد شبیه شخصیت مورد نظر شوند. در واقع لازمه شبیه‌سازی، دید خاص داشتن است. اما در گریم ما طرح نمی‌زنیم. بلکه به طور ذهنی کار می‌کنیم.
*گریم کدامیک از شخصیت‌های «معمای شاه» برای شما دشوار‌تر بوده‌اند؟
سخت‌ترین گریمها در «معمای شاه» شخصیت امام خمینی (ره) و شاه بود. گریم هر دو بازیگر نقش شاه، یعنی حسین نور‌علی و امیر مهدی کیا که هر دو ایفاگر نقش شاه بودند.
*کدامیک از گریمها از مابقی آن‌ها ویژه‌تر بود؟
در کل همه گریمها بسیار خوب کار شد و راضی‌کننده بود. اما یکی از ویژه‌ترین گریمها مربوط به آقای علی دهکردی بود که نقش آیت‌الله طالقانی را ایفا کردند و مورد دیگر شخصیت شهید مطهری بود که آقای رسول توکلی آن را بازی کرد. نکته جالب این است که هنگامی که پسران این بزرگواران آن‌ها را با چهره‌های گریم شده دیدند، بسیار تعجب کردند و چهره را بسیار به شخصیت‌های اصلی نزدیک دیدند. همچنین دیدن فیلم گریم امام خمینی (ره) نیز برای پسر آقای مطهری بسیار تعجب برانگیز بود.
*خود شما با کدام شخصیت ارتباط بیشتری برقرار کرده و برایتان به یادماندنی شد؟
گریمی که در «معمای شاه» انرژی بسیاری به من داد، حضور پسر آیت‌الله طالقانی و عکس‌العملی که داشتند بود. هنگامی که علی دهکردی وارد شد، گفتند که احساس کردند پدرشان را دیده‌اند. اشک در چشمانشان جمع شد و دهکردی را در آغوش گرفتند. در آن هنگام جمله به یاد ماندنی را گفتند که من تنها کسی هستم که بعد از مرگ پدرم او را بغل کردم. همچنان پسرشان به من لطف بسیار دارند و من نیز احترام زیادی برای او قائلم.
*چه مشکلات و محدودیت‌هایی در حرفه شما وجود دارد؟
امیدوارم برای ورود یکسری لوازم گریم به داخل کشور، حمایت‌های لازم صورت بگیرد. وسایل مورد استفاده در گریم جزو لوازم آرایشی نیست. کمبود اینگونه لوازم جزو مشکلات کار ما محسوب می‌شود. اما با این حال ما از لحاظ علمی به استاندارد‌های جهانی نزدیک هستیم. فقط ممکن است در بعضی از تکنیک‌ها کمی مشکل وجود داشته باشد که قابل رفع شدن است. به طور کل شرایط خوبی در این عرصه داریم.
*برای بروز رسانی کار خود چه اقداماتی را انجام می‌دهید؟
از مجلات مختلف، فیلم‌ها و… استفاده می‌کنیم. همچنین سمینار‌هایی که در کشور‌های مختلف برگزار می‌شوند، کمک‌های شایانی را در این زمینه به ما می‌کنند. جالب است بگویم برخی از گریمور‌های مطرح هنگامی که نحوه کار من را مشاهده می‌کردند، بسیار متعجب شده بودند که چطور با امکانات کمتر نسبت به آن‌ها در این سطح و به صورت حرفه‌ای کار می‌کنیم.
*از جمله عوامل اصلی کار شما چیست؟ در واقع لازمه ورود به کار شما چیست؟
خلاقیت یکی از ملزومات کار ماست. بسیاری فاکتور‌های کاربردی در این کار اکتسابی نبوده بلکه ذاتی است. در واقع گریم هنری ذاتی است و اگر کسی علاقه‌مند به آن باشد و خلاقیت لازم را هم داشته باشد، به طور یقین موفق خواهد بود.
*تفاوت‌های آرایش و گریم را بازگو کنید؟
آرایش یعنی اضافه‌کردن به صورت، به طوری که به سمت زیبایی که مشخص است برود. اما یکی از تکنیک‌های که در گریم استفاده می‌شود سایه‌کاری است. به این شکل که قصد داریم با سایه‌کاری چهره‌ای را تغییر دهیم. البته با توجه به خصوصیات و جزئیات صورت مانند استخوان‌بندی آن این موارد شامل همه افراد با رده‌های سنی مختلف می‌شود.
*از کارهایی که تاکنون در آن‌ها حضور داشته‌اید، بگویید.
تاکنون در کار‌های مختلفی از جمله «دست به نقد»، «تبریز در مه»، «عمارت فرنگی»، «خنده بازار»، «شکر آباد»، «محله گل و بلبل» حضور داشته‌ام. در «خنده بازار» با تمام قدرت کار کردم. بزرگترین آرشیو را در این مجموعه داشتیم. در «خنده بازار» از 10 بازیگر، 1700 چهره ساختم.
