فضانورد برجسته روس در راه ایران

عصرخبر به نقل از خبرگزاری ایسنا: ترابی، مدیر موزه یادمان‌های فضایی گفت: لازوتکین، فضانورد برجسته روسیه و از مسوولان کلیدی موسسه سازنده تجهیزات فضایی از جمله لباس و وسایل ایمنی فضانوردان روسیه طی روزهای آینده به ایران سفر خواهد کرد. سیروس برزو، مروج قدیمی فناوری فضایی در ایران که همه ساله در زمینه دعوت از فضانوردان و آشنایی مردم ایران به ویژه قشر جوان با این نام آوران اقداماتی را به انجام می رساند تا چند روز دیگر با این فضانورد نامدار در تهران خواهد بود.
فضانورد برجسته روس در راه ایران
وی خاطرنشان کرد: این سفر با حمایت سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو و انجمن نجوم دامغان و … انجام می شود و قرار است وی از شهرهای تهران، نهاوند، دامغان، تبریز، اصفهان و یزد دیدن کند و با مردم ملاقات داشته باشد.
الکساندر لازوتکین، مهندس طراح سامانه های فضایی موسسه انرگیا است. در این موسسه طراحی و ساخت بیشتر ناو های کیهانی روسیه (و در گذشته شوروی) در آن انجام می شود و یادگار سرگئی کارالیف طراح برجسته سامانه های فضایی و موشکی شوروی به شمار می رود.
الکساندر لازوتکین در 30 اکتبر1957 در مسکو به دنیا آمد. درسال 1975 دبیرستان را به پایان رساند. درسال 1981 به عنوان مهندس مکانیک با تخصص مکانیک تجهیزات پروازی از پژوهشکده حمل و نقل هوایی مسکو فارغ التحصیل شد. وی از آوریل سال 1981 به عنوان مهندس در بخش شماره607 پژوهشکده حمل و نقل هوایی مسکو کارمی کرد. از 14 نوامبر 1984 در انرگیا مشغول به کار شد. وی آموزش سامانه های مختلف به فضانوردان آینده از جمله سامانه مختلف که برای راهپیمایی فضایی به کار می رفت بر عهده داشت.
در سال 1989 مسوولان انرگیا وی را به عنوان نامزد سفر به فضا برای معاینه پزشکی به انستیتوی بررسی مشکلات پزشکی فرستادند. بعد از معاینه ای کامل مشخص شد که او توانایی سفر به فضا را دارد.
وی عملا از 1992 در مرکز آموزش فضانوردان دوره تعلیمات عمومی فضانوردی را طی کرد و در 1994 موفق به دریافت گواهینامه فضانوردی شد.
لازوتکین چند دوره به عنوان عضو گروه های پشتیبانی، همراه با فضانوردان اصلی تمام مراحل آموزش را طی می کرد و سرانجام 10 فوریه سال 1997 به عنوان مهندس پرواز سفینه فضایی «سایوز 25» به فرمانده واسیلی تسیبلیف و همراهی رینولد اوالد راهی مجتمع مداری میر شد.
سفر لازوتکین به میر بسیار پرماجرا شد. در روز 23 فوریه در ایستگاه یک آتش‌سوزی رخ داد که او و همکارانش بلافاصله وارد عمل شدند و آن را خاموش کردند اما از آن وحشتناکتر حادثه تصادف ناو باربری پروگرس بود که نه در گذشته و نه بعد از آن چنین اتفاقی نیفتاده بود.
پروگرس ام-34 در ساعت 10 و 22 دقیقه روز 24 ژوئن 1997 از مجتمع مداری «میر» جداشد و قرار بود روز بعد اتصال مجدد آن با هدایت تسیبلیف انجام شود. روز بعد درساعت 9 و 18 دقیقه تسیبلیف هدایت پروگرس را به عهده گرفت.
اینکار را نه از داخل پروگرس، بلکه از میر و با استفاده از دستگاه های ارتباطی بین دو ناو انجام می داد. ناگهان کنترل ناو از دست تسبلیف خارج شد و در مسیر نامعلومی را در پیش گرفت و با واحد اسپکتر که بخشی از مجتمع مداری میر بود تصادف کرد.
به این ترتیب واحد اسپکتر و باتریهای خورشیدی آن صدمه دید. مرکز هدایت پرواز بعد از بررسی جوانب مختلف حادثه اعلام کرد خطری فضانوردان را تهدید نمی کند.
در 5 اوت 1997 ناو کیهانی سایوز تی ام-26 به سرنشینی آناتولی سالاویف و وینوگرادوف برای عملیات تعمیر اسپکتر به فضا پرتاب شدند و سفر فضایی لازوتکین پس از 184 روز و 22 ساعت و هفت دقیقه و 40 ثانیه در 14 اوت پایان یافت.
لازوتکین در سال 2002 مجددا به تمرین برای سفر به فضا مشغول شد اما در اوت 2005 در حالی که در آمریکا مشغول آموزش بود، حالش خراب شد و به بخش مراقبت ویژه قلب بیمارستان در هوستون اعزام شد، پزشکان در آنجا او از ادامه تمرین منع کردند. در بازگشت به مسکو مجددا مورد معاینه قرار گرفت و بالاخره اساس تصمیمات کمیسیون عالی پزشکی در نوامبر 2007 وی را از سفر به فضا کنار گذاشت.
وی که فضانورد فعالی در زمینه های اجتماعی است از سال 1999 به عنوان یکی از بنیانگذاران مرکز همکاری های فضایی «سیاره زمین» به ترویج فضانوردی پرداخته بود همچنین مدیریت مرکز ترویج و آموزش فضا کودکان و جوانان روسیه را بر عهده گرفت. از سال 2010 نیز به عنوان معاون مدیر امور علمی و آموزشی و روابط عمومی موزه یادمان فضایی و از 2011 تا 2014 مدیر موزه یادمان فضایی فعالیت کرد و امروز به عنوان یکی از مدیران کلید موسسه زوزدا سازنده تجهیزات فضایی از جمله لباس و وسایل ایمنی فضانوردان فعالیت دارد.