در مبارزه با داعش ائتلاف ائتلافها ضروری است
یک دیپلمات پیشین کشورمان گفت: اگر ایران در جنگ با داعش زمینگیر شود، همه قدرتهای جهانی نیز در این مبارزه زمینگیر خواهند شد.
عصرخبر به نقل از خبرگزاری ایسنا: سیدحسین موسویان دیپلمات پیشین کشورمان در گفتوگویی با راشاتودی در پاسخ به این پرسش که لغو تحریمها موجب خروج ایران از انزوا شده و کمک میکند که ایران بیشتر دوست باشد یا دشمن؟ گفت: مسلما برجام موجب خواهد شد که ایران دوستهای بیشتری در جهان داشته باشد. تحولات اخیر در روابط با کشورهای اروپایی و چین و حتی تحولات مثبت در روابط ایران و آمریکا خود نشان میدهد که برجام تاثیر مثبتی بر روابط خارجی ایران داشته است.
وی در پاسخ به این پرسش که عربستان به دنبال حمله به سفارتش در تهران، روابط خود با ایران را قطع کرد. آقای ظریف گفت که عربستان به دنبال بهانه برای قطع روابط بود. شما قبول دارید؟ عربستان با اتخاذ سیاست تقابل با ایران بدنبال چیست؟ اظهار کرد: این نظر آقای ظریف درست است. بعد از برجام، سعودیها به دنبال ممانعت از گسترش روابط قدرتهای بزرگ با ایران هستند. مشکل اصلی سعودی هم این است که ایران در منطقه دست برتر را دارد. سعودیها از 2003 تا 2015 سعی کردند از توافق مسالمتآمیز هستهای بین ایران و قدرتهای جهانی جلوگیری کنند حتی تمام قد تلاش کردند که آمریکا را برای حمله نظامی به ایران مجاب کنند اما شکست خوردند. بعد از 2011 سعودیها تز “اسد باید برود” را مطرح کردند و دنبال حمله آمریکا به سوریه بودند. بعد از 5 سال آمریکا به سوریه حمله نکرد و اسد هم در قدرت باقیمانده است. اخیرا هم به یمن حمله کردهاند و هزاران شهروند یمنی را کشتهاند و در گرداب یمن درمانده شدهاند. اینها از جمله دلایلی است که سعودیها احساس میکنند که در بحران جدی هستند.
موسویان در پاسخ به این که فکر میکنید که قطع روابط ایران و سعودی طولانی خواهد بود؟ گفت: فکر نمیکنیم که عربستان و ایران قطع روابط طولانی مثل روابط ایران و آمریکا داشته باشند. ممکن است یک سالی طول بکشد تا تجدید روابط صورت گیرد. گمان نمیکنم خطر جنگ وجود داشته باشد. سعودیها قبلا جنگ با ایران را آزمودهاند. از تجاوز صدام که قویترین ارتش جهان عرب را داشت، به ایران با تمام قدرت حمایت کردند و شکست خوردند. الان هم در بحرین و یمن زمینگیر هستند. آنها با لشگرکشی نتوانستند مسئله بحرین که از یک شهر ایران هم کوچکتر است را حل کنند. سعودیها ظرفیت و توان نظامی ایران را میشناسند و وارد جنگ با ایران نمیشوند.
وی گفت: سعودیها میبینند بعد از 37 سال تقابل با ایران در کنار دشمنی آمریکا با ایران و استفاده از تمام سناریوهای فشار اعم از جنگ نظامی، اقتصادی و سیاسی، ایران امروز کشوری با ثبات و قدرتمند باقی مانده است. حالا اگر بنا باشد که تقابل غرب برداشته و تقابل آمریکا هم کاسته شود، قدرت و نفوذ منطقهای ایران افزایش چشمگیری خواهد کرد. این اصل مسئله سعودیها با ایران است. هرچه در توان دارند را به کار گرفتهاند تا از بهبود روابط ایران و جامعه جهانی جلوگیری کنند.
این دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به این پرسش که سعودیها جنگ علیه حوثیها، فرقهای از شیعیان را به راه انداختهاند. آیا این برای جلوگیری از نفوذ ایران است؟ اظهار کرد: گمان نمیکنم چون آنها میدانند حوثیها و زیدیها 1000 سال بر یمن حکومت کرده و ربطی به ایران هم نداشته است. زیدیها و حوثیها با تجاوز نظامی مصر در اوایل دهه 60 از قدرت حذف شدند. البته که حوثیها و زیدیها رابطه خوبی با ایران دارند اما تجاوز سعودی، آنها را به سمت ایران هل داد. سعودیها هزاران نفر را در یمن قتل عام کرده و خودشان هم در مرداب یمن درمانده شدهاند. حل بحران یمن نظامی نیست. همچون موضوع هستهای ایران، بحران یمن هم از طریق دیپلماسی قابل حل است. ایران و عربستان و سایر قدرتهای منطقهای و جهانی باید سریعا نشستی بگذارند و با تعیین یک حکومت انتقالی، بگذارند مردم یمن از طریق یک انتخابات آزاد در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
وی در پاسخ به این پرسش که معتقدید یمن به محل جنگ نیابتی سعودی و ایران تبدیل نخواهد شد؟ گفت: خیر چون مشکل یمن یک مشکل یمنی - سعودی است نه ایرانی - سعودی. معتقدم عربستان در یمن زمینگیر شده است. حتی برخی از جمهوریخواهان آمریکا امروز نگرانند که یمن تبدیل به ویتنام عربستان شود.
موسویان درباره حضور ایران در عراق و سوریه گفت: داعش را ایران خلق نکرد. امروز همه میدانند که کشورهای عربی متحد آمریکا منبع مالی و تسلیحاتی و وهابیها هم منبع ایدلوژیک داعش هستند. ایران قربانی گسترش تروریسم داعشی سعودی در منطقه است. لذا ایران انتخابی بهجز جنگ با داعش ندارد. در مورد عراق و سوریه هم ایران صرفا به دلیل درخواست دولتهای قانونی بغداد و دمشق برای کمک به مبارزه با داعش در این کشورها حضور دارد. اگر ایران در جنگ با داعش زمینگیر شود، همه قدرتهای جهانی نیز در این مبارزه زمین گیر خواهند شد چون داعش تهدید صلح و امنیت بینالملل است و نه فقط ایران.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر روند فعلی ادامه یابد، مبارزه جهانی با داعش شکست خواهد خورد چون همکاری منطقهای و بینالمللی جدی وجود ندارد. ضمن اینکه برخی کشورهای منطقه مثل ایران و سوریه با داعش مبارزه میکنند و برخی مثل سعودی و ترکیه به داعش کمک میکنند. با این وضع چگونه میتوان توقع داشت که جامعه جهانی در مبارزه با داعش موفق شود.
موسویان در پاسخ به این پرسش که ایران و سعودی عضو دو ائتلاف مبارزه با داعش هستند. آیا همکاری دو کشور ممکن است؟ اظهار کرد: “ائتلاف ائتلافها” ضروری است. یک ائتلاف به رهبری آمریکا و ائتلاف دیگر به مشارکت روسیه و ایران و عراق و سوریه وجود دارد. اگر این دو ائتلاف وارد همکاری شوند، آنگاه همکاری ایران و عربستان در مبارزه با داعش میسر خواهد شد.
وی افزوذ: ایران و آمریکا رابطه دیپلماتیک ندارند اما در مورد هستهای مذاکره و توافق کردند. ایران و آمریکا بدون داشتن رابطه سیاسی، مسئله ملوانها و زندانیان را حل کردند. به همین دلیل ایران و عربستان بدون رابطه سیاسی هم میتوانند در مورد داعش و سوریه مذاکره و همکاری کنند. اراده سیاسی ملاک مذاکره و همکاری است و نه رابطه دیپلماتیک.
این دیپلمات پیشین ایرانی درباره جلوگیری از کمکهای مالی که از بخش خصوصی عربستان برای داعش ارسال میشود، تصریح کرد: معتقدم که قدرتهای غربی هیچگاه برای پیشگیری از کمکهای مالی به تروریستهای تکفیری جدی نبودهاند. یادتان هست علیه برنامه هستهای ایران چطور قطعنامه تصویب میکردند و دولت آمریکا به تک تک کشورها برای بستن مسیر همکاریها و نقل و انتقالات مالی به ایران سفر میکرد. چرا یک مورد از چنین اقداماتی برای بستن راه کمکهای مالی به تروریستها نمیکنند؟ در حالیکه میدانند حتی دولتهای کشورهای متحد خودشان به داعش کمک میکنند. لذا اتهام متوجه خود قدرتهای غربی در مورد کمکهای مالی به تروریستهاست.
وی درباره این گفته نخست وزیر عراق که هیچ نشانه جدی بودن ترکیه در مبارزه با ترویستها وجود ندارد، گفت: برای اینکه جهان شاهد حمل سلاح و پول از مرزهای ترکیه است. قدرتهای جهانی مدعی هستند ترکیه نفت از داعش میخرد. ترکیه از گروه تروریستی جبهه النصره حمایت میکند. تا چنین وضعی باشد، دنیا به ترکیه در مبارزه با تروریست اعتماد نمیکند.
این دیپلمات پیشین ایران در خصوص نگرانیها از نزدیک شدن داعش به مرزهای شرقی ایران گفت: ایران در دفاع از مرزهای خود قدرتمند است. دنیا متوجه شده که با وجود همه بیثباتیها در کشورهای هم مرز مثل افغانستان و عراق و پاکستان، ایران مقتدرانه تمامیت مرزهای خود را پاسداری کرده است. لذا داعش و طالبان قادر به ناامن کردن ایران نخواهند بود.
موسویان تصریح کرد: مذاکراتی درجهت مصالحه بین طالبان و دولت افغانستان در جریان است. خیلیها بین طالبان و داعش تفاوت قائلند و معتقدند در طالبان، جناح معتدل وجود دارد. ایران از توافق دولت افغانستان و طالبان برای تامین صلح و ثبات در افغانستان حمایت خواهد کرد. تا زمانیکه طالبان وارد عملیات تروریستی علیه ایران نشود و در جهت صلح با دولت افغانستان مذاکره کند، ایران وارد جنگ با طالبان نخواهد شد.
وی در ادامه درباره مشکلات سقوط قیمت نفت و تاثیر آن بر اقتصاد ایران اظهار کرد: من روی نفت حساب نمیکنم. نفت تا 25 دلار پایین آمد و برخی احتمال بشکهای 15 دلار هم میدهند. رفع تحریمها آثار مثبت مهمتری دارد. ایران بخش خصوصی قدرتمندی دارد که با تحریمها منزوی شد. اکنون با رفع تحریمها بخش خصوصی ایران احیا میشود. درهای مالی و اعتباری به سمت بانکهای ایران باز میشود. کشور خارجی برای فاینانس و تجارت و سرمایهگذاری و همکاریهای تکنولوژیک پیشرفته به سمت ایران میآیند. اینها مزیتهای ایران بعد از تحریم است. اما قیمت نفت کمکی به دولت روحانی نخواهد کرد.
وی درباره اجرای توافق هستهای در دولت آینده آمریکا اظهار کرد: معتقدم که رییسجمهور بعدی آمریکا هرکه باشد، در مورد ایران از اوباما سختتر خواهد بود. اما در هر صورت کسی توقع ندارد که رابطه ایران و آمریکا به این زودیها برقرار شود. اما موضوع اصلی پیشگیری از تقابل ایران و آمریکاست نه برقرای رابطه دیپلماتیک. قرار نیست ایران و آمریکا با توافق هستهای رابطه استرانژیک برقرار کنند. به نظرم هر رییسجمهوری در آمریکا بر سر کار آید، به دنبال حفظ کانال مستقیم دیپلماتیک موجود خواهد بود. زیرا مذاکرات مستقیم موجب حل بحران هستهای و ممانعت از جنگ شد، برخی از زندانیان دو طرف مبادله شدند، ملوانهای آمریکایی آزاد شدند، اختلاف چند دههای مالی 1.7 میلیاردی را حل کرد.