کشنده‌ترین حیوان کوهستان نیازمند کمک است
افعی کوهستانی دماوندی ماری است که هم اکنون با نیش طمع و دستبرد انسان جمعیت کاهش یافته و نبود آن با برهم زدن تعادل جوندگان سلامت انسان را تهدید می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان: باربد صفائی مدیر اجرائی طرح حفاظت از افعی کوهستانی دماوندی (لطیفی) در خصوص این گونه و طرح حفاظتی آن اظهار داشت: حدود 120الی 30 سال گذشته افعی کوهستانی لطیفی (دماوندی) در ایران جزو گونه‌های آسیب پذیر معرفی شده بود که هم اکنون جهت بیان وضعیت جدید آن به نسبت تهدیدات انجام شده در بستر آن کارشناسان اتحادیه جهانی حفاظت از گونه‌ها باید وارد کار شده و رسما این موضوع را به روز رسانی کنند ولی انچه در پی مطالعات ما به دست آمده کاهش چشمگیری این گونه اندمیک و ارزشمند کشورمان بوده است.
وی با بیان اینکه داده‌های مطالعه ما وضعیت بحرانی و خطرناک تری را برای زیستگاه‌های افعی کوهستانی دماوند در پارک ملی لار برای آینده نزدیک توصیف می‌کنند، ادامه داد: صید و خارج کردن افعی‌ها توسط مارگیرها از زیستگاه‌ها به منظور سم گیری و کسب درامد، چرای بی رویه دام در مراتع تخریب و تکه بکه شدن زیستگاه، آتش زدن بوته‌ها توسط چوپان‌ها، عشایر و از بین رفتن پناهگاه این گونه، گشته شدن مارها توسط برخی چوپانان افراد ناآگاه و دام‌ها و همزمانی چرای دام و زاد آوری افعی در پارک ملی لار از مهمترین عوامل تهدیدات این گونه در این منطقه محسوب می‌شود.
کارشناس ارشد محیط زیست با بیان اینکه در دنیا 6 گونه افعی کوهستانی وجود دارد و 3 گونه از آن اندمیک ایران است، تصریح کرد: افعی کوهستانی دماوندی که به افتخار محمود لطیفی نویسنده مارهای ایران نام دیگری به نام لطیفی به خود اختصاص داده تنها در تهران، مازندران و البرز یافت می‌شوند که پارک ملی لار به عنوان زیستگاه این گونه در بین تهران و البرز تحت مطالعه طرح حفاظت از این دسته از مارهای کشور قرار گرفته است.
صفائی در خصوص این نوع از افعی‌ها تصریح کرد: افعی کوهستانی جزء معدود خزنده‌های ایران است که در شرایط بسیار سرد کوهستانی زندگی کرده و در راس شکار گرها قرار دارد تا بتواند حضور موش‌ها جوندگان و مارمولک ها را در طبیعت کنترل کند و به همین دلیل با از بین رفتن و یا کاهش جمعیت آن تعادل جوندگان طبیعت بر هم ریخته و با افزایش جمعیا برخی از آنها مواجه خواهیم شد که با طغیان آنها آفات و زیان کاری در عرصه طبیعی رخ می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه افعی یا مار از گونه‌های خطرناک هستند گفت: فوائد حاصل از حضور این گونه در طبیعت بیشتر از گونه‌های دیگر بوده و در زمان مواجه با آن اگر خونسردی خود را حفظ و به راحتی از کنارش بگذریم مطمئنا مشکلی برای ما پیش نخواهد آمد.
مدیر طرح اجرائی حفاظت از افعی کوهستانی دماوندی افزود: اگر مردم بدانند که از 83 گونه مار موجود در ایران 55 گونه غیر رسمی است و کشتن حتی یک گونه باعث ضرر به زندگی انسان و بر هم خوردن تعادل طبیعت می‌شود هیچ گاه مرتکب چیزی بی رحم نخواهد شد.
صفائی در خصوص دیگر اهمیت مارهای سمی تصریح کرد: مار سمی ثروتی است که در آینده به اهمیت و ارزش آن پی خواهیم برد چرا که زهر و سم این گونه‌ها در تولید داروهای ضد سرطانی بسیار کاربرد دارد و با ورود تکنولوژی آن به ایران امیدواریم در حفظ از آنها موفق تر باشیم.
وی با بیان اینکه طرح حفاظت از افعی کوهستانی لطیفی 5 ساله است و سال گذشته اولین سال شروع آن بوده افزود: سال گذشته فعالیت میدانی طرح شروع و مطالعه روی زیستگاه تهدیدات و تعارض ان بین انسان و دام انجام شد و هم اکنون با به نتیجه رسیدن مرحله اول وارد فاز دوم آن در جهت آموزش جوامع محلی، عشایر، گردشگران و محیط بانان پارک ملی لار خواهیم شد طوریکه مقرر شده از ابتدای ورود عشایر به این منطقه هر هفته با ملحق شدن به آنها آموزش های مورد نظر را در جهت بهبود جمعیت و زیستگاه‌های افعی به آنها داده تا شاید شاهد حضور و کمرنگ شدن تهدیدات این گونه باشیم.
کارشناس ارشد محیط زیست ادامه داد: آموزش مقابله با تهدیدات حفظ و زیستگاه‌های افعی کوهستانی دماوندی در پارک ملی لار با همکاری اداره کل محیط زیستن استان تهران NGOها جمعه (31 اردیبهشت) از 8 صبح تا 12 ظهر در موزه حیات وحش ایران (دارآباد) انجام خواهد شد که در این کار گاه آموزشی 50 نفر از داوطلبان آموزش دیده در جهت افزایش آگاهی اهالی حاشیه پارک ملی لار به گفتمان خواهند پرداخت.
صفائی در پایان گفت: بیماری از این جهت به این واژگان اختصاص یافته که بی مار شدن سلامت انسان را دچار تهدید و با خطر مواجه می‌کند چرا که در تاریخ ما، موش‌ها به عنوان بزرگترین قاتل انسان و شیوع طاعون شناخته شده که در نبود مارها باعث این اتفاق شده‌اند.
