احتمال لغو قراردادهای خرید ایران از بوئینگ و ایرباس

عصرخبر به نقل از خبرگزاری تسنیم: وکلای صنعت هوانوردی و تحلیلگران گفتند، توافقات منعقده توسط ایران برای خرید بیش از 200 فروند هواپیما از بوئینگ و ایرباس، که از برجسته ترین نتایج اجرای برجام به شمار می روند، با تاخیرهایی مواجه اند که می تواند موجب کاهش حجم خریدها یا حتی لغو این قراردادها شوند. به گزارش نیویورک تایمز، به رغم مجاز بودن فروش هواپیما به ایران بر اساس برجام، مصوبه ای که در روز هفتم جولای توسط مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید، موجب ایجاد مانعی بر سر راه توافقات چند میلیارد دلاری با بوئینگ و ایرباس خواهد شد. هرچند انتظار می رود باراک اوباما این طرح را وتو کند، اما این توافق موجب به تاخیر افتادن تحویل هواپیماها خواهد شد و مقامات ایرانی را شاکی خواهد کرد. فرهاد علوی، یکی از مدیران گروه حقوقی آکریویس، یک موسسه حقوقی که در زمینه تحریم ها فعالیت دارد گفت: «من انتظار این را نداشتم، اما از این اتفاق شگفت زده هم نشدم… این اقدام در راستای تلاش های قبلی کنگره برای تضعیف توافق هسته ای بوده است.»
اظهارات دنیس مویلنبورگ، مدیر شرکت بوئینگ، در ماه جاری در نمایشگاه هوایی فارنبورو در انگلیس احتمالا به این تردیدها افزوده است. وی گفته، اگر این شرکت نتواند بر اساس قرارداد منعقده در ماه ژوئن به ایران ایر هواپیما بفروشد، «هیچ کس دیگر» نیز نمی تواند.
اشاره مویلنبورگ به قرارداد شرکت ایرباس است که در جریان سفر ماه ژانویه حسن روحانی به فرانسه به امضا رسید.
ایرانی ها همچنین برای تامین مالی از بانک های خارجی که همچنان از همکاری با این کشور واهمه دارند، با مشکل مواجه هستند. صادرات نفت، کالای اصلی صادراتی ایران نیز که قیمت آن در 2 سال اخیر کاهش داشته، به حل مشکلات کمکی نکرده است.
ابهام درباره رئیس جمهوری که در انتخابات آینده در ایران و آمریکا به قدرت خواهد رسید نیز بر این تردید ها اضافه کرده است. دولت حسن روحانی که توافق هسته ای را به سرانجام رسانده، اکنون با رسوایی فیش های حقوقی نجومی مواجه است که امیدهای وی برای پیروزی در انتخابات سال آینده را کمرنگ ساخته است.
ایران همچنین با احتمال به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در آمریکا مواجه است که مخالفت وی با توافق هسته ای معروف است. اینکه ترامپ در صورت راه یابی به کاخ سفید تصمیم به خروج از توافق هسته ای خواهد گرفت یا نه مشخص نیست.
به گفته وکلای مطلع از جزئیات قراردادهای خرید هواپیما، قراردادهای به تاخیرافتاده فروش هواپیما موجب بروز ابهام در صنعت هوانوردی شده و احتمالا بر همکاری مورد انتظار موسسات مالی، تامین کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، شرکت های بیمه و دیگر بخش ها تاثیر خواهد گذاشت.
مقامات هوانوردی ایران که برای نوسازی ناوگان هوایی این کشور عجله دارند، تلویحا گفته اند ممکن است برای خرید هواپیما به شرکت های دیگر مراجعه کنند.
ایرانی ها اخیرا نسبت به جت های مسافربری تحت توسعه شرکت میتسوبیشی ژاپن ابراز تمایل کرده اند. همچنین این احتمال مطرح شده که ایران ممکن است سفارش خرید 12 فروند ایرباس جامبو جت  ای 380 را لغو نماید.
تردیدهایی نیز در این باره مطرح شده که آیا ایران می تواند به جای خرید، هواپیماهای جدیدی را اجاره کند یا نه.
تحلیلگران صنعت هوانوردی می گویند، شرکت های اجاره دهنده هواپیما ممکن است برای پس گرفتن هواپیماهای اجاره داده شده به ایران در صورت نقض توافق هسته ای از سوی ایران یا استفاده از این هواپیماها برای اهدافی به جز حمل مسافر، با مشکل مواجه شوند.
ریچارد ابولافیا، معاون بخش انالیز موسسه تیل گروپ در این باره گفت: «افراد زیادی که هواپیما اجاره می دهند، به این پیشنهاد ایران نگاه خواهند کرد و خواهند گفت، نه متشکرم.»