«سریال یاغی»، «توهین عنکبوت مقدس»، «سعید پورصمیمی» و… در روزهای اخیر از حاشیه‌های فضای فرهنگی و هنری ایران بودند، حالا در کنار حوادثی چون متروپل آبادان، در فهرست بیشترین جست‌وجوهای گوگلایرانیان در خرداد امسال قرار گرفته‌اند.

درحالی که هنوز هم سهم استان‌هایی همچون سیستان و بلوچستان (ضریب نفوذ پهن‌باند همراه: ۸۷.۰۴) در مقایسه با تهران (ضریب نفوذ پهن‌باند همراه: ۱۳۰.۷۵) و البرز (ضریب نفوذ پهن‌باند همراه: ۱۳۹.۵۶) در زمینه ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند قابل مقایسه نیست، بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد، این حواشی هستند که غالب استفاده کاربران ایرانی از اینترنت را به دست گرفته‌اند.

داده‌های گوگل‌ترند (یکی از سرویس‌های رایگان شرکت گوگل که میزان جست‌وجوی موضوعات مختلف را به تفکیک کشور و حتی شهر استخراج می‌کند) نشان می‌دهد که «متروپل آبادان»، «سریال یاغی»، «روز دختر»، «ولادت امام رضا(ع)»، «جومونگ»، «الهام چرخنده»، «توهین عنکبوت مقدس»، «یارانه خرداد»، «آبله میمون»، «سعید پورصمیمی»، «امتحانات خرداد» و «قرعه‌کشی خودرو»، بیشترین واژه‌های جست‌وجوشده در گوگل توسط ایرانی‌ها در خرداد ۱۴۰۱ بوده است.

از این رو، در این گزارش به بررسی جزئیات برخی از این جست‌وجوها که جزء موضوعات حاشیه‌ساز حوزه هنر و فرهنگ نیز بوده‌اند، می‌پردازیم.

همراهی و انتظار برای «یاغی» از کجا آغاز شد؟

مجموعه‌ای که گفته می‌شود شخصیت اول داستان آن، نوعی ادای دین به شخصیت رمان «داستان جاوید» اسماعیل فصیح است، این روزها علاوه‌ بر این‌که اظهارنظرهای گوناگونی را در بر داشته، به یکی از ترندهای شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده. «یاغی» به کارگردانی محمد کارت در سال ۱۴۰۰ تولید شده و این روزها از شبکۀ نمایش خانگی در حال پخش است.

این در حالی است که داده‌های گوگل‌ترند حاکی از آن است که محبوبیت کلیدواژه «سریال یاغی» در میان جست‌وجوهای ایرانی‌ها در گوگل در فاصله ماه مه تا ژوئن به بیشترین میزان خود در ۹۰ روز اخیر رسیده است. با توجه به این‌که گوگل‌ترند عدد ۱۰۰ را به‌عنوان بالاترین امتیاز محبوبیت برای یک عبارت جست‌وجوشده در نظر می‌گیرد، جست‌وجوی «سریال یاغی» یک‌بار در روز ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) به ۱۰۰ و یک‌بار نیز در ۹ ژوئن (۱۹ خرداد) به حوالی این میزان رسیده است.

بررسی‌ها این میزان از محبوبیت را البته بیشتر معنادار می‌کند؛ براین اساس، روز ۲۶ خرداد، زمان انتشار قسمت پنجم این سریال و روز ۱۹ خرداد نیز زمان انتشار قسمت چهارم این سریال بوده است.

در عین حال، همین بررسی‌ها می‌گوید که مخاطبان این سریال از قسمت چهارم به بعد توجه بیشتری به آن داشته‌اند که این نیز خود ناشی از تاثیرات ترند شدن ویدیوهایی از این مجموعه در شبکه‌های اجتماعی، پس از انتشار قسمت‌های آغازین است که به‌گفته برخی مخاطبان، توجه آن‌ها را به تماشای آن‌ و انتظار برای قسمت پنجم جلب کرده است.

دیگر داده‌های گوگل‌ترند نیز آن‌چه را پیش‌تر نتیجه گرفته شد، تایید می‌کند؛ عبارات «ویدئو»، «سریال یاغی ویدئو»، «سریال یاغی قسمت چهارم» و «قسمت پنجم سریال یاغی»، جزء مرتبط‌ترین درخواست‌ها نسبت به جست‌وجوی این مجموعه هستند.

چگونه توجه‌ها به «عنکبوت مقدس» جلب شد؟

در روزهای اخیر حضور یک فیلم در جشنواره کن نیز آغازگر حاشیه‌های دیگری در حوزه هنر و فرهنگ بود. فیلم «عنکبوت مقدس» ساخته علی عباسی پس از رونمایی در جشنواره کن، بازتاب‌های مختلفی را به همراه داشت. داستان این فیلم برگرفته از ماجرای سعید حنایی و قتل‌های زنجیره‌ای او در چند دهه قبل در مشهد است که پیش‌تر سوژه فیلم ابراهیم ایرج‌زاد نیز در فیلمی با نام «عنکبوت» شده بود.

پس از این، درحالی که حق پخش این فیلم به کمپانی امریکایی «UTOPIA» (یوتوپیا) رسید، سازمان سینمایی، وزارت ارشاد و برخی دیگر از نهادها و چهره‌های سیاسی و فرهنگی نیز نسبت به این فیلم واکنش‌هایی نشان دادند و بعضا آن را محکوم کردند.

اما داده‌های گوگل‌ترند نشان می‌دهند که جست‌وجوی «توهین عنکبوت مقدس» در روز ۳۰ مه (۹ خرداد) به بیشترین میزان خود رسید؛ روزی که مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی تاکید کرد که سازندۀ فیلم «عنبکوت مقدس» بدون هرگونه مجوز و هماهنگی با مسئولین سینمایی کشور اقدام به تهیه و تولید فیلم خود در خارج از کشور و با سرمایه خارجی کرده است.

«عنکبوت مقدس توهین به …»، «توهین به …» و «توهین فیلم عنکبوت مقدس …»، از جمله جست‌وجوهای مرتبط به عبارت یادشده بوده‌اند.

حاشیه‌هایی برای گشتن به‌دنبال سعید پورصمیمی و دیگران

جشنواره کن امسال، البته موجب ترند شدن نام چهره‌های دیگری هم شد؛ «سعید پورصمیمی»، دیگر عبارت محبوب جست‌وجوشده در خرداد گذشته است.

نام این بازیگر در روز ۲۸ مه (۷ خرداد) بیشترین جست‌وجو در مدت اخیر را داشته است؛ درست وقتی که پس از حضور او در جشنواره فیلم کن امسال مطالبی از جانب کتایون ریاحی، دیگر بازیگر سینما، منتشر شد.

دیگر داده‌های این ابزار گوگل هم سندی دیگر بر این مدعاست؛ عبارات «کتایون ریاحی»، «کتایون ریاحی سعید پورصمیمی»، «عکس سعید پورصمیمی»، «سعید پورصمیمی و کتایون ریاحی» و «پورصمیمی و کتایون ریاحی»، بیشترین جست‌وجوهای مرتبط به نام این بازیگر بوده‌اند.

افزون‌بر عباراتی که درمورد علت جست‌وجوی آن‌ها گفته شد، «جومونگ» و «الهام چرخنده» نیز از دیگر جست‌وجوهای محبوب بوده‌اند که داده‌های گوگل‌ترند درباره این دو نشان می‌دهد که ویدیوی منتشرشده از الهام چرخنده، بازیگر، در حال خواندن سرود «سلام فرمانده» و نیز پخش و بارگزاری سریال «جومونگ» توسط شبکه تماشا عوامل ترند شدن این عبارات در موتور جست‌وجوی گوگل بوده‌اند