پشت‌پرده صندلی‌های میلیاردی صندوق‌های بازنشستگی؛ نوبت حساب‌کشی دولت رسید؟
حالا با این دستورالعمل، شاید بتوان امیدوار بود که حداقل معیار شایستگی و صلاحیت، جایگزین سفارش‌نامه و رابطه شود.البته مصوبه اخیر، هرچند قدمی مثبت است، اما باز هم صدای بازنشستگان و کارگران و ذی‌نفعان واقعی در فرآیند انتخاب مدیران غایب است.
عصرخبر- سال‌هاست بازنشستگان و کارگران می‌پرسند: «چرا شرکت‌های میلیاردی صندوق‌های ما باید دست مدیرانی باشد که نه تخصص دارند و نه پاسخ‌گو هستند و نه سودده؟»
حالا دولت با تصویب «دستورالعمل احراز صلاحیت مدیران صندوق‌های بازنشستگی» وعده داده این چرخه معیوب را متوقف کند. اما آیا این بار ماجرا فرق دارد، یا باز هم یک آیین‌نامه تازه روی کاغذ می‌ماند؟
قرار است چه تغییری رخ دهد؟
طبق این مصوبه، دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند بدون عبور از فیلتر صلاحیت و تجربه، روی صندلی‌های پرکشش هیئت‌مدیره و مدیرعاملی بنشیند. وزارت کار موظف است سامانه‌ای به نام «سامانه مدیران» راه‌اندازی کند تا همه سوابق، مدارک و امتیازهای علمی و تجربی نامزدها در آن ثبت شود. به‌عبارت ساده‌تر، هر مدیر باید برای ورود به این اتاق‌ها، از گیت شفافیت عبور کند.
روی کاغذ، ایده جذاب است.اما تجربه به ما یاد داده مشکل صندوق‌ها نداشتن قانون نیست، نداشتن اراده اجراست.
دیوار شیشه‌ای یا ویترین تزئینی؟
سامانه مدیران اگر درست اجرا شود، می‌تواند دیواری شیشه‌ای میان مردم و پشت‌صحنه انتصاب‌ها بسازد. اما اگر باز همان مدیران همیشگی و چهره‌های سیاسی متولی ورود اطلاعات باشند،این دیوار شیشه‌ای خیلی زود تبدیل می‌شود به ویترینی براق برای پنهان کردن همان رانت‌های قدیمی.
از قضا، ضمانت اجرای مصوبه هم چندان قوی نیست؛کسی که بدون احراز صلاحیت منصوب شود، فقط دو سال از پست مدیریتی محروم می‌شود در حالی که زیان مالی ناشی از یک مدیر ناکارآمد گاهی تا سال‌ها جبران نمی‌شود.
دارایی بازنشستگان و كارگران در دست چه کسانی است؟
صندوق‌ها امروز بیش از هر زمان دیگر درگیر شرکت‌داری‌اند؛از پتروشیمی و بیمه تا بانک و معدن، همه‌چیز زیر پرچم صندوق‌هاست. اما سود این بنگاه‌های عظیم، کمتر به جیب بازنشستگان و کارگران می‌رسد و بیشتر خرج ساختار مدیریتی پرهزینه می‌شود.
حالا با این دستورالعمل، شاید بتوان امیدوار بود که حداقل معیار شایستگی و صلاحیت، جایگزین سفارش‌نامه و رابطه شود.البته مصوبه اخیر، هرچند قدمی مثبت است، اما باز هم صدای بازنشستگان و کارگران و ذی‌نفعان واقعی در فرآیند انتخاب مدیران غایب است.
پایان سخن؛ آزمونی سخت برای دولت پزشکیان
این مصوبه می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ مدیریت صندوق‌ها باشد البته اگر دولت واقعاً بخواهد آن را اجرا کند. اما اگر باز هم شفافیت قربانی مصلحت سیاسی شود،بازنشستگان و کارگران خواهند دانست که «سامانه مدیران» هم چیزی بیش از یک تابلوی خوش‌رنگ برای بزک ناکارآمدی نیست. پس آزمون آغاز شده است؛این‌بار نه برای مدیران صندوق‌ها، بلکه برای اراده دولت در اصلاح ساختارهایی که سال‌هاست بازنشستگان و کارگران را ناامید کرده‌اند.
