اظهارات کینهجویانه روبیو علیه ایران؛ ما نشان میدهیم آنها چه کسانی هستند/ هیچکس خواهان حزباللهی نیست به عنوان نایب مستقیم ایران عمل کند
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا، در کنفرانس خبری خود با تاکید بر تداوم فشارهای واشنگتن علیه جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد که اختلاف آمریکا با تهران «عمیق و ساختاری» است و موضوع حقوق بشر، از جمله افزایش اعدامها، همچنان یکی از محورهای اصلی سیاست آمریکا در قبال ایران باقی خواهد ماند
به گزارش عصر خبر، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در یک نشست خبری دو ساعته با خبرنگاران در روز جمعه ۱۹ دسامبر (۲۷ آذر ۱۴۰۴) با تشریح اولویتهای سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ اعلام کرد که تمرکز اصلی این دولت بر پیشبرد منافع واشنگتن در سراسر جهان است و و مدعی شد که ایران «یکی از تحریمشدهترین کشورهای جهان» استبنا بر گزارش یورونیوز؛ او که خود فرزند مهاجران کوبایی است، با ابراز خشم نسبت به «مهاجرت گسترده» به ایالات متحده، مواضعی همسو با دیدگاههای دونالد ترامپ اتخاذ کرد. روبیو علاوه بر مسئولیتهای دیپلماتیک، همزمان بهعنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید و رئیس آژانس توسعه بینالمللی آمریکا (USAID) که بخش بزرگی از آن تضعیف شده نیز فعالیت میکند.
روبیو ، بار دیگر بر موضع سختگیرانه دولت ترامپ علیه ونزوئلا تأکید کرد و در عین حال از کاهش بودجه برنامههای کمک خارجی دفاع کرد.
«ما اختلافات بسیار عمیق و سیستماتیکی با حکومت ایران داریم»
روبیو در پاسخ به پرسشی درباره گزارش نهادهای حقوق بشری مبنی بر ثبت بالاترین آمار اعدامهای ایران در سال ۲۰۲۵ در طی بیش از دو دهه گذشته، مدعی شد: «ما اختلافات بسیار عمیق و سیستماتیکی با رژیم ایران داریم» و یادآور شد که ایران «یکی از تحریمشدهترین کشور جهان» است.
او با تایید سیاستهای ضد ایرانی آمریکا ادعا کرد: « تقریبا هفتهای نیست، یا دستکم ماهی دو، سه بار، که من تحریم تازهای علیه نهاد یا فرد جدیدی مرتبط با ایران صادر نکنم.»
روبیو با رد هرگونه نرمش در قبال تهران مدعی شد: «فکر نمیکنم کسی بتواند استدلال کند که دولت [ترامپ] برخورد دوستانهای با آنها داشته است. ما همچنان این مسائل را برجسته میکنیم، چون نشان میدهد آنها چه کسانی هستند.»
وزیر امور خارجه آمریکا با تکرار اتهامزنیهای واهی به ایران ادعا کرد: «برخی از این اعدامها در پی جنگ با اسرائیل رخ داد؛ افرادی را زندانی کردند و بعد به جاسوسی و خبرچینی متهم کردند. اما ما دچار توهم نیستیم و [دولت آمریکا خودش را در این زمینه فریب نمیدهد] و هر سال گزارشی منتشر میکنیم که این مسائل را تشریح میکند.»
روبیو با ادامه اتهامزنیها به ملت و دولت ایران تاکید کرد که اختلاف واشنگتن با تهران تنها به برنامه هستهای محدود نمیشود: «مشکل ما با رژیم ایران صرفا یا فقط تمایل آنها برای دستیابی به سلاح هستهای یا حمایتشان از تروریسم نیست، بلکه در نهایت نحوه برخورد آنها با مردم خودشان است.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گزافهگوییهای خود با تلاش برای تفرقه افکنی میان حکومت و مردم ایران مدعی شد: «من هیچ ملتی روی زمین نمیشناسم که چنین تفاوت بزرگی میان رژیمی که کشور را اداره میکند و مردمی که هر روز در آن زندگی میکنند وجود داشته باشد.»
به ادعای روبیو، نظام جمهوری اسلامی «نمایانگر مردمی که در ایران زندگی میکنند و وارثان یک میراث فرهنگی کهن و پرافتخار و تاریخی بسیار بسیار پرافتخار هستند، نیست.»وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه ادعاهای ضد ایرانی خود مدعی شد: «آن وقت شما یک رژیم روحانی و رادیکال دارید که ثروت آن کشور را گرفته و به جای تأمین آینده مردم، آب و برق، پولش را صرف حمایت از سازمانهای تروریستی در سراسر جهان کرده است. این کاری است که با پولشان کردهاند.»
رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا همچنین با اشاره به لبنان مدعی شد: «آنچه برای همه کاملاً روشن است این است که هیچکس خواهان حزباللهی نیست که بار دیگر بتواند منطقه را تهدید کند و بهعنوان نایب مستقیم ایران عمل کند.»
در پاسخ به پرسشی درباره احتمال اقدام نظامی گسترده برای خلع سلاح حزبالله گفت چنین سناریویی را نشنیده و مدعی شد: «بیشتر کشورهای منطقه خلیج فارس، حزبالله را بهعنوان عامل نفوذ ایران میبینند»، اما طرح اعزام نیروهای نظامی برای خلع سلاح این گروه «توسط کسی مطرح نشده است.»
«نمیتوان به مادورو اعتماد کرد، به حزبالله و ایران اجازه فعالیت از خاک خود را میدهد»
روبیو گفت هرگونه گفتوگوی بیشتر با ونزوئلا بیفایده است، زیرا به باور او، نیکلاس مادورو، رئیسجمهور این کشور، قابل اعتماد نیست و به تعهدات خود پایبند نمیماند.
او گفت: «او هیچکدام از توافقهایی را که در گذشته امضا کرده، اجرا نکرده است و همین مسئله، بررسی هرگونه توافق جدید در آینده را بسیار دشوار میکند.»
وزیر خارجه آمریکا بار دیگر مادورو را متهم کرد که از ساختار دولت ونزوئلا برای پیشبرد کارزار قاچاق مواد مخدر و «تروریسم» استفاده میکند. دونالد ترامپ نیز پیشتر ادعاهای مشابهی مطرح کرده و مادورو را مسئول ورود گسترده مواد مخدر و مجرمان به خاک آمریکا دانسته بود.
روبیو روز جمعه گفت آمریکا در حال همکاری با دولتهای نیمکره غربی برای تضمین ثبات در منطقه کارائیب است، اما تأکید کرد که ونزوئلا در این میان «استثنا» محسوب میشود.
روبیو مدعی شد: «یک جا هست که همکاری نمیکند و آن، رژیم نامشروع ونزوئلاست. آنها نهتنها با ما همکاری نمیکنند، بلکه آشکارا با عناصر تروریستی و جنایتکار همکاری دارند. برای مثال، به حزبالله و ایران اجازه فعالیت از خاک خود را میدهند.»
اگرچه متحدان ترامپ مادورو را به برقراری ارتباط با حزبالله متهم کردهاند، اما ایالات متحده تاکنون شواهدی ارائه نکرده که نشان دهد این گروه لبنانی که در پی جنگ سال گذشته با اسرائیل تضعیف شده، در ونزوئلا فعالیت میکند.
ترامپ همچنین مادورو را بهعنوان رهبر یک کارتل معرفی کرده و مدعی شده بود که او گروههایی مانند باند ونزوئلایی «ترن د آراگوآ» را هدایت میکند؛ ادعاهایی که با گزارشهای نهادهای اطلاعاتی آمریکا در تناقض است. این نهادها اعلام کردهاند هیچ شواهدی مبنی بر کنترل این باند توسط مادورو وجود ندارد.
اظهارات روبیو در حالی مطرح میشود که آمریکا در حال افزایش حضور نظامی و استقرار تجهیزات در اطراف ونزوئلاست؛ اقدامی که گمانهزنیها درباره تلاش برای سرنگونی مادورو با زور را تقویت کرده است. ترامپ همچنین از اعمال محاصره نفتی علیه کاراکاس خبر داده و همچنان بهاشتباه ادعا میکند که نفت ونزوئلا متعلق به ایالات متحده است.
در پاسخ به پرسشی درباره تناقض میان تصویر ترامپ بهعنوان «میانجی صلح» و تشدید تهدیدهای نظامی علیه ونزوئلا، روبیو گفت: «ما حق داریم و این حق را برای خود محفوظ میدانیم که از تمام ابزارهای قدرت ملی برای دفاع از منافع ملی ایالات متحده استفاده کنیم. هیچکس نمیتواند این را انکار کند. همه کشورها همین حق را دارند؛ فقط قدرت ما از برخی بیشتر است.»
«جنگ اوکراین جنگ ما نیست»
جنگ جاری در اوکراین که از زمان حمله روسیه در فوریه ۲۰۲۲ ادامه دارد، یکی دیگر از محورهای اصلی این نشست خبری بود.
روبیو توضیح داد دولت ترامپ در تلاش است دریابد روسیه و اوکراین چه شرایطی را میتوانند بپذیرند تا زمینه دستیابی به یک توافق صلح فراهم شود، اما تأکید کرد که این جنگ در اولویت اصلی واشنگتن قرار ندارد.
او گفت: «این جنگ ما نیست. این جنگ در قارهای دیگر جریان دارد.»
با این حال، روبیو تأکید کرد که تنها ایالات متحده قادر است زمینه دستیابی به توافق صلح در اوکراین را فراهم کند.
«ما تلاش میکنیم بفهمیم اوکراین با چه چیزی میتواند کنار بیاید و روسیه چه چیزی را میپذیرد؛ مواضع دو طرف را شناسایی کنیم و ببینیم آیا میتوان آنها را به توافقی نزدیک کرد یا نه.»
روبیو تصریح کرد: «اگر بحث اولویتبندی باشد، منافع ملی ما در نیمکره خودمان از مسائل یک قاره دیگر مهمتر است، اما این به معنای بیاهمیت بودن اوکراین و روسیه نیست. ما به آن اهمیت میدهیم و به همین دلیل درگیر آن هستیم.»
ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴ وعده داده بود ظرف ۲۴ ساعت پس از بازگشت به قدرت به جنگ اوکراین پایان دهد؛ وعدهای که بعدها از آن عقبنشینی کرد. با این حال، او همچنان نقش فعالی در مذاکرات صلح ایفا کرده و حتی در ماه اوت میزبان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، در آلاسکا بوده است.
ترامپ همچنین برای تلاشهای خود در پایان دادن به درگیریهای جهانی، خواستار دریافت جایزه صلح نوبل شده است.
فشار آمریکا برای تکمیل مرحله اول آتشبس غزه
روبیو همچنین تأکید کرد که واشنگتن در حال فشار برای تکمیل مرحله نخست آتشبس در غزه است تا مرحله دوم آن آغاز شود. او سه محور اصلی را شامل تشکیل یک کمیته تکنوکرات فلسطینی برای اداره غزه، ایجاد «هیئت صلح» با رهبری خارجی و استقرار یک نیروی پلیس بینالمللی در این منطقه برشمرد.روبیو گفت: «این موضوعی است که بهزودی به آن میرسیم و تمرکز ما اکنون با دقتی لیزری بر همین مسئله است. هیچکس معتقد نیست وضع موجود در بلندمدت پایدار یا مطلوب است، به همین دلیل فوریت بالایی برای تکمیل مرحله نخست وجود دارد.»
او افزود: «پس از آن، اطمینان بسیاری داریم که منابع مالی لازم برای بازسازی و کمکهای بشردوستانه در مراحل دوم و سوم تأمین خواهد شد.»
ایالات متحده هماکنون میزبان گفتوگوهایی با مقامهای مصر، قطر و ترکیه برای بررسی ورود به مرحله بعدی است.
از زمان آتشبس با میانجیگری ترامپ در ماه اکتبر، اسرائیل ۳۹۵ نفر را در غزه کشته است؛ که بهطور میانگین روزانه دو کودک در فهرست کشتهشدگان بوده اند.
در پاسخ به پرسش الجزیره درباره نقض آتشبس از سوی اسرائیل، روبیو به اصل سؤال نپرداخت و تنها تأکید کرد که تلاشها برای تحقق صلح ادامه دارد. او گفت: «این کار دشوار دیپلماسی و صلحسازی است. صلح فقط امضای یک سند نیست، بلکه پایبندی به آن است؛ و این پایبندی در اغلب موارد نیازمند پیگیری روزانه و مداوم است.»
همکاری با چین: آمریکا و چین «پیشرفتهای خوبی» داشتهاند
روبیو که در دوران سناتوری خود مواضع تندی علیه چین داشت، این بار لحنی نرمتر در قبال پکن اتخاذ کرد و بر ضرورت همکاری علیرغم تنشهای دوجانبه تأکید کرد.
او با لحنی طنز گفت: «فکر میکنم با چین خوب رفتار کردهام» و افزود که آمریکا و چین «پیشرفتهای خوبی» داشتهاند. روبیو گفت: «اگر چالشی جهانی وجود داشته باشد که چین و آمریکا بتوانند با هم روی آن کار کنند، میتوانیم آن را حل کنیم. البته نقاط تنش هم وجود خواهد داشت، اما وظیفه ما ایجاد توازن میان این دو است.»
پس از تشدید جنگ تجاری در ابتدای دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، واشنگتن و پکن در ماه نوامبر به توافقی یکساله برای توقف تعرفهها و حل برخی اختلافات دست یافتند.
تأکید دوباره بر تعهد آمریکا به ناتو برای حفظ بازدارندگی علیه روسیه
با وجود انتقادهای شدید دولت ترامپ از اروپا و سیاستهای مهاجرتی و مقررات اتحادیه اروپا، روبیو بار دیگر بر تعهد آمریکا به پیمان نظامی ناتو تأکید کرد.
او گفت اصل دفاع جمعی ناتو، مندرج در ماده پنج این پیمان، میتواند بازدارندگی هرگونه اقدام نظامی روسیه فراتر از اوکراین را شامل شود. روبیو افزود: «به همین دلیل در ناتو ماندهایم و به همین دلیل ماده پنج اهمیت دارد.»
او تنها خواسته آمریکا از متحدان ناتو را افزایش هزینههای نظامی دانست. ترامپ خواستار افزایش حداقل بودجه دفاعی اعضا به ۵ درصد تولید ناخالص داخلی شده، هرچند برخی کشورها از جمله اسپانیا با این موضوع مخالفت کردهاند.
روبیو در پایان تلاش کرد نگرانیها درباره پایبندی آمریکا به ناتو را برطرف کند و گفت: «ما به این ائتلاف متعهد هستیم و این تعهد فقط در حد حرف نیست؛ بلکه در نیروهایی که اعزام کردهایم، هزینههایی که پرداختهایم و توانمندیهایی که در قالب همکاری مستقر شدهاند، نمود دارد.»
