بایدها و نبایدهایی که درباره موسیقی درمانی باید بدانید

شنیدن موسیقی به‌طور مستقیم بر بافت‌های هیجانی افراد مثل شادی، نفرت، عشق، ترس، غم، دلواپسی و… تاثیر ویژه‌ای دارد و منجر به تحریک پذیری و حساسیت آن‌ها می‌شود. خواص موسیقی درمانی بر روح و جسم افراد آن‌چنان عمیق است که متخصصان این حوزه بهره‌گیری از موسیقی را از دوران جنینی و کودکی برای افزایش کارکرد سیستم ایمنی کودکان، حفظ آرامش مادر و کودک و رشد بهتر جنین به خانواده‌ها توصیه می‌کنند. چرا که موسیقی از آغاز تولد انسان، از آن زمان که کودک قادر به شنیدن ضربان موزون قلب مادر است، با وی همراه بوده و پس از تولد نیز با گوش سپردن به نغمه‌های طبیعی چون آوای پرندگان، ریزش باران و غرش بادها با او همراه است.
 بایدها و نبایدهایی که درباره موسیقی درمانی باید بدانیدکاربرد موسیقی در جراحی‌هاتحقیقات مختلفی درباره کاربرد موسیقی در عمل‌های جراحی در جهان انجام شده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از موسیقی قبل از شروع عمل جراحی، تاثیر ویژه‌ای بر کاهش اضطراب و استرس بیمار دارد. گوش سپردن به موسیقی آرام بخش در این زمان کمک می‌کند تا هورمون‌های استرس زا کمتر ترشح شوند و بیمار آرامش و قوت بیشتری در خود احساس کند.
موسیقی به مثابه دارومتخصصان موسیقی درمانی با تجویز موسیقی، ناراحتی‌های روحی- ذهنی و جسمی بیماران را درمان و تسکین می‌بخشند. استفاده از این شیوه درمانی نخستین بار در دهه 50، در آمریکا اتفاق افتاد. در همین سال مرکزی به نام انجمن موسیقی درمانی تاسیس شد و موسیقی درمانی به مثابه یک نوع درمان مورد استفاده عموم قرار گرفت.براساس تعاریفی که از سوی بنیان‌گذاران این مرکز ارائه شد، موسیقی درمانی به‌عنوان تکنیکی میان رشته‌ای که تحت‌تأثیر روان‌شناسی، موسیقی، پزشکی و فیزیک است، معرفی و موسیقی به‌عنوان یک دارو و شیوه‌های درمانی آن به‌عنوان تکنیک‌های ویژه‌ای برای درمان بیماری‌های مختلف روحی و جسمی مثل عقب ماندگی‌های ذهنی، بیماری‌های قلبی، اضطراب، استرس، پریشانی و… اعلام و معرفی شدند.  با موسیقی عمل آسان می‌شود  تحقیقات متعدد به خاصیت تسکین دهندگی موسیقی به‌ویژه موسیقی‌های کلاسیک و آرام اشاره شده است. گوش سپردن به آوای آرام بخش موسیقی در کاهش درد ناشی از بیماری‌ها بسیار مؤثر است. حتی این شیوه را برای کاهش درد حین زایمان به مادران توصیه می‌کنند.
موسیقی مخرب؛ ممنوعموسیقی در حقیقت نیرویی است که به‌طور مستقیم تاثیر ویژه‌ای بر سیستم عصبی، مغز و حالات انسان دارد. از این‌رو توجه به موسیقی دریافتی از سوی بیمار بسیار حائز اهمیت است. از آنجا که موسیقی قدرت هماهنگی و یک پارچه‌سازی‌ دارد باید دقت کرد تا از گوش سپردن به موسیقی‌های مخرب که موجب تحریک سیستم عصبی، فرافکنی و درون‌فکنی در افراد می‌شود، پرهیز کرد.این نکته نه تنها از سوی بیماران بلکه از سوی افراد سالم نیز باید مورد توجه قرار گیرد. همان طور که پزشکان در تجویز داروبه میزان و مناسب بودن آن برای درمان دقت دارند، متخصصان موسیقی درمانی نیز به تجویز موسیقی‌های مفید، با انرژی مثبت و متناسب با حال بیمار اهمیت زیادی قائل‌اند. از این‌رو است که متخصصان موسیقی درمانی همواره به بیماران‌شان توصیه می‌کنند تا از گوش سپردن به موسیقی‌های مخرب که هیجان منفی و اضطراب به آن‌ها منتقل می‌کند، اکیدا خودداری کنند.
بی وقفه به موسیقی گوش نسپاریدبی وقفه گوش سپردن به موسیقی نیز یکی دیگر از نکاتی است که درمانگران و متخصصان موسیقی درمانی بارها به آن اشاره می‌کنند. از دیدگاه این افراد، گوش سپردن بی‌محابا و بی‌اندازه به موسیقی و با صداهای بلند، موجب بروز نوسانات خلقی و روحی می‌شود. به حدی که این افراد نمی‌توانند میزان خشم، اضطراب و عصبانیت خود را در جوامع کنترل کنند. چرا که به اعتقاد متخصصان و کارشناسان بسیاری از خلق و خوی هیجانی مردم که در ترافیک خیابان‌هاو شلوغی مراکز خرید به چشم می‌آید، به‌دلیل بی‌محابا گوش سپردن به موسیقی‌هایی است که تنها جنبه هیجانی دارند. 
موسیقی درمانی و عقب ماندگی در سال‌های اخیر کاربردهای دیگری از سوی متخصصان موسیقی درمانی برای موسیقی به ثبت رسید که از میان آن‌ها می‌توان به کاربرد این شیوه در هماهنگ‌سازی‌ و افزایش مهارت‌های حرکتی- رفتاری عقب ماندگان ذهنی اشاره کرد. در این شیوه، درمانگران به کمک موسیقی‌های خاص و ریتمیک به بیمار کمک می‌کنند تا مهارت‌هایی چون لباس پوشیدن، مسواک زدن و سایر امور شخصی خود را بدون وابستگی به شخص دیگر، به‌خوبی انجام دهد.