۴ فایده دویدن که درباره آنها چیزی نمیدانید
با اینکه هر نوع ورزش برای مغز سودمند است، تمرینهای هوازی در دورههای طولانی، عملکرد مغز را بهسازی میکنند. حتی ورزشهایی با شدت و فشار زیاد همچون وزنهبرداری نمیتواند چنین تأثیر فرحبخشی روی بدن داشته باشد و به تعمیرات نورونی کمک کند.
سرویس سبک زندگی فردا؛ فاطمه لطفی: همه ما برای ورزش نکردن، بهانه و توجیه داریم. اما برای ورزش کردن چطور؟ حالا که برف و باران، آلودگی شهرها را شسته است، بهتر است چند قدم بدویم. البته اگر یافتههای جدید دانشمندان را بدانیم، دیگر چه بهتر!
اخیراً گروهی از دانشمندان دانشگاههای اتاوا، در تحقیقاتی به این نتیجه رسیدهاند که جنب و جوش داشتن و دویدن، کارکرد مغز را بهتر میکند. البته این موضوع برای کسانی که هر سال برای این منظور یک یا دو جفت کفش را فرسوده میکنند، تعجبی ندارد.
۱. دویدن برای مغز بسیار مفید است
یافتههای دانشمندان نشان میدهد که ورزش بازسازی و ایجاد مجدد عصبها را تسریع و تسهیل میکند. از آنجا که مغز کاملاً از نورونها یا یاختههای عصبی ساخته شده است، داشتن سطح بالایی از نورونها نشان دهنده یک مغز سالم است. همانند شهری که جرثقیلها و دیگر وسایل ساخت و ساز در حال کارند و از رکود خبری نیست. تنها یک سیستم سالم است که منابع لازم برای بهسازی زیرساختهای خود در اختیار دارد.
۲. پس از دویدن میتوانید به سادگی مشکلات خود را حل کنید
ورزش از جنبههای مختلفی برای مغز با ارزش است. آموختن یک ورزش جدید، مثل گلف یا تنیس برای اولین بار اتصالات بین نورونی مغز را به چالش میکشد. با اینکه هر نوع ورزش برای مغز سودمند است، تمرینهای هوازی در دورههای طولانی، عملکرد مغز را بهسازی میکنند. حتی ورزشهایی با شدت و فشار زیاد همچون وزنهبرداری نمیتواند چنین تأثیر فرحبخشی روی بدن داشته باشد و به تعمیرات نورونی کمک کند.
وقتی شما یک پیادهروی طولانی را به جای نشستن در اتاق و افزایش وزن خود انتخاب میکنید، دقیقاً چه چیزی به دست میآورید؟ من به شما میگویم. ورزشهای هوازی از چند راه مختلف بر کارکرد مغز تأثیر مثبت میگذارند. یک دویدن معمولی بارزترین و اثربخشترین تأثیر را دارد. هنگامی که شما یک یا دو ساعت ورزش هوازی میکنید، بعد از آن احساس نشاط میکنید. گویی مشکلات شما فراموش شده و دردهای شما ناپدید میشود. متأسفانه این اثر موقت و گذراست. سرخوشی و نشاطی که با داروهای مخدری که در بدن هست، به واسطه دویدن حاصل میشود. این مواد شیمیایی به شدت روی آن بخش از مغز که مربوط به مسائل عاطفی است، اثر میگذارد. اینکه شما بتوانید بعد از دویدن به راحتی مشکلات خود را حل کنید، اصلاً عجیب نیست.
۳. سرخوشی و نشاط بعد از دویدن در شما هویدا میشود بعضی از راههایی که سبب سرخوشی و نشاط درر انسان میشود، از نظر سلامتی مفید نیست؛ مثل کسی که در یک شب سه یا چهار بار الکل استفاده میکند. با این حال به نظر میرسد که ورزشهای هوازی بر نقاطی از مغز که احساسات خوب را درک میکنند، تأثیر گذاشته و سبب رشد بیشتر بافت سالم مغز میشود. اگر چه ما به راحتی میتوانیم توضیح بدهیم که سرخوشی حاصل از دویدن ناشی از تجمع مخدرهای طبیعی بدن در ناحیه جلویی مغز (لوب فرونتال) است که به وسیله اسکن مغز ورزشکارانی که بعد از دو ساعت ورزش کردن احساس بهتری نسبت به قبل از ورزش داشتهاند، به دست آمده است.
در مقالات اخیر منتشر شده، دانشمندان دانشگاه اتاوا متوجه شدهاند که بعد از دویدن، ماده شیمیایی دیگری به نام VGF نیز در بدن افزایش مییابد. VGF مخفف اسم دیگری نیست و به دارو یا ماده دیگری اشاره نمیکند، تنها اسم ماده است. دانشمندان هنوز کارها و تأثیرات این ماده را به طور کامل نیاموختهاند. آنان VGF را همانند یک نوازنده مخفی میدانند که همزمان به نشر کتاب یا رمان با اسم مستعار میپردازد! مواد شیمیایی همچون مهتاب، وسیع و گسترده هستند، یعنی ممکن است دههها طول بکشد تا دانشمندان به آنچه این مواد به طور کامل انجام میدهند، دست پیدا کنند. دانشمندان اتاوا ماده شیمیایی ناشناخته را به اسم ستاره VGF نامیدهاند. دانشمندان برای فهم تأثیرات ماده ناشناخته جدید، روی موشهایی که طبیعی نبودند، آزمایشاتی انجام دادهاند. عمر کوتاه موشها و مشکلات حرکتی آنها که ناشی از تخریب ژنتیکی است، در مخچه به وجود آمده است. به طور کلی بخشی از مغز برای حرکات فیزیکی شناخته شده است. دانشمندان اتاوا به این نتیجه رسیدهاند که از طریق دو روش، آسیبهایی که به مغز موش میرسد، اصلاح کنند: آنها می توانند دوز بالایی از VGF را به موش تزریق کنند یا موش را بر روی تردمیل قرار دهند. در هر دو مورد عمر موشها کمی طولانیتر میشود. ۴. با دویدن میتوانید بر افسردگی خود غلبه کنید
میدانم آن دسته از کسانی که باهوش و تنبلاند، حالا به چه فکر میکنند. آنها میخواهند به جای آنکه یک جفت کفش برای دویدن بخرند، جنب و جوش و حرکت داشته باشند و عرق کنند، یک قرص VGF بخورند! متأسفانه این راهحل خوبی نیست. دانشمندان دوزی از VGF را به موش تزریق کردند که ما این کار را برای درمان مردم نمیتوانیم انجام دهیم. این یک قرص و یا دارویی برای تزریق نیست؛ چرا که VGF از طریق یک عفونت ویروسی به موش داده میشود این گونه آزمایشها درمورد موشها رایج است، ولی در مورد انسان، چون به مغز آسیب میزند، کاری غیراخلاقی است.
شما میتوانید برای دریافت اثرات VGF از خانه خارج شوید و کمی بدوید و تجربهای لذتبخش کسب کنید. به یاد داشته باشید که من گفتم همه چیز را درمورد VGF نمیدانیم. ما فقط میدانیم که ارتباط مستقیمی بین فرایند تعمیر و بهسازی یاختههای عصبی مغز با VGF وجود دارد. به علاوه این ماده به درمان افسردگی نیز کمک میکند. بنابراین یک ساعت پیادهروی در پارک مخدری به بدن شما تزریق میکند که اتفاقاً عوامل ضد افسردگی را نیز بالا میبرد. من چیزی در مورد شما نمیدانم، اما به نظرم بهتر است بعد از ظهر بروید بدوید.