مشوق‌هاي بانكي براي جذب ارزهاي خانگي
سخنگوي مركز مبادلات ارزي از آغاز بررسي‌هاي بانك مركزي براي طراحي ابزارهاي مالي درباره ارز از جمله انتشار «گواهي سپرده ارزي» خبر داد.
صمد كريمي در گفتوگو با خبرنگار جام‌جم افزود: بانك مركزي هم‌اكنون مشغول بررسي سياست‌هاي جديد ارزي است كه براساس آن طرف عرضه ارز تقويت و سمت تقاضا كاهش پيدا كند تا به اين ترتيب زمينه ثبات بيشتر قيمت‌ها و در مرحله بعد حركت به سمت كاهش قيمت ارز فراهم شود.
وي اظهار كرد: در اين خصوص تمركز و برنامه‌ريزي‌ها بيشتر بر تقويت طرف عرضه ارز است و بر اين اساس برنامه‌هاي تشويقي در حال بررسي است تا ارز صاحبان كسب و كار و همچنين ارزهاي خانگي به چرخه اقتصاد كشور وارد شود.
كريمي خاطرنشان كرد: طي يك سال اخير نوسانات قيمت ارز و تغيير قيمت‌هاي نسبي، باعث رشد تقاضاي سفته‌بازي و تبديل دارايي‌ها به ارز شد، به طوري كه بسياري خانوار‌ها كه نيازي به مصرف ارز نداشتند نيز شروع به تبديل دارايي‌هاي خود به ارز كردند.اين ارزها هم‌اكنون به رقم هنگفتي رسيده و لذا بانك مركزي در حال طراحي ابزارهاي مالي است كه دارندگان اين‌گونه ارزها تشويق به سپرده‌گذاري و خارج كردن آن از منازل شوند.
وي افزود: دو برنامه در اين زمينه وجود دارد. نخستين برنامه بررسي انتشار اوراق گواهي سپرده ارزي است كه احتمالا علاوه بر دريافت سود، قابل معامله نيز خواهد بود و برنامه دوم بررسي تجديدنظر در سود سپرده‌هاي ارزي است. در اين زمينه يا بانك مركزي دامنه نرخ سود سپرده‌هاي ارزي را راسا افزايش خواهد داد يا اصولا تعيين اين نرخ را به بانك‌ها واگذار خواهد كرد.
اواخر فروردين امسال بانك مركزي به افرادي كه براي پيش‌خريد سكه بهار آزادي ثبت‌نام كرده بودند، پيشنهاد كرد معادل وجه پرداخت شده براي ثبت‌نام «اوراق گواهي سپرده مدت‌دار ويژه سرمايه‌گذاري» دريافت كنند. اين اوراق دو ساله بود و 24 درصد سود علي‌الحساب به آن تعلق مي‌گرفت. نرخ سود اين اوراق با توجه به آن كه حداكثر نرخ سود سپرده‌هاي بانكي ـ آن هم براي سپرده‌هاي پنج ساله ـ 20 درصد بود، به نفع پيش‌خريداران سكه تمام مي‌شد و لذا بسياري افراد از اين روش جايگزين استقبال كرده و بانك مركزي علاوه بر نگه داشتن نقدينگي دريافت شده، موفق به كنترل نسبي تقاضاي خريد سكه نيز شد. اكنون به نظر مي‌رسد بانك مركزي براي دومين بار قصد استفاده از اين اوراق براي ارز را نيز دارد، به طوري كه احتمالا با اعلام نرخ سودي مناسب، دارندگان ارز را تشويق به سپرده‌گذاري ارز خود نزد بانك‌ها و دريافت اوراق گواهي سپرده و سرانجام قابل خريد و فروش شدن اين اوراق كند؛ راهكاري كه به نظر مي‌رسد اگر سنجيده و با در نظر گرفتن تمام جوانب اجرايي شود به افزايش عرضه ارز به بازار مي‌انجامد.
سخنگوي مركز مبادلات ارزي همچنين از نهايي و بخشنامه شدن چهار روش براي ورود ارز صادركنندگان به چرخه اقتصاد كشور خبر داد و گفت: براساس ابلاغيه جديد صادركنندگان مختارند يا ارز خود را در بانك‌ها سپرده‌گذاري كنند يا آن را به نرخ مبادله‌اي به مركز مبادلات ارزي يا بانك‌ها بفروشند يا با آن واردات مجدد كالا انجام دهند و در نهايت تعهدات خود را با آن بازپرداخت كنند.
وي افزود: شرط استفاده صادركنندگان از معافيت مالياتي، استفاده از يكي از اين چهار روش است كه به نظر ما در بانك مركزي يك بازي برد ـ برد است.
كريمي همچنين از تصميم‌گيري قريب‌الوقوع براي تعهدات باقيمانده ارزي بانك‌ها خبر داد و اظهار كرد: برخي از بانك‌ها صرف‌نظر از اين كه كالايي كه پرداخت ارز آن را تعهد كرده‌اند، وارد كشور شده يا نشده باشد، وجه را به بانك كارگزار خارجي ارسال نكرده‌اند و لذا مقاديري از اين تعهدات بلاتكليف باقي مانده است كه تصميم‌گيري درباره آن انجام شده و بزودي اطلاع‌رساني مي‌شود.
وي از برنامه‌هاي جديد براي كنترل طرف تقاضاي ارز نيز خبر داد و گفت: در توافق‌هايي كه با وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته، مقرر شده است مديريت تقاضا از طريق كنترل واردات شتاب بگيرد.
آغاز تخصيص ارز مبادله‌اي به كالاهاي اولويت 8 و 9
از امروز امكان تخصيص ارز به كالاهاي اولويت هشتم در مركز مبادله ارزي فراهم مي‌شود.
حميد صافدل، رئيس كل سازمان توسعه تجارت در گفتوگو با ايسنا، با اعلام خبر بالا اظهار كرد: با سازوكاري كه در مركز مبادله ارزي داريم، رفته‌رفته امكان تخصيص ارز به كالاهاي اولويت نهم نيز براساس فهرست بررسي‌شده فراهم مي‌شود. رئيس كل سازمان توسعه تجارت با بيان اين‌كه در چند روز آينده كالاهاي مشمول اولويت نهم براساس غربالگري فهرست‌هاي آن، ثبت سفارش مي‌شود، گفت: اين امكان در مركز مبادله ارزي فراهم شده كه در روزهاي آتي كالاهايي كه در اولويت 9 قابليت واردات دارد، ثبت سفارش شده و به آنها ارز تعلق گيرد. افدل درباره اعلام فهرست جديد كالاهايي كه واردات آنها ممنوع شده است، خاطرنشان كرد: فهرست قبلي كالاهاي ممنوعه وارداتي كه در روزهاي قبل اعلام شد، قابل استناد نيست. اولويت هشتم شامل انواع عصاره‌ها، لامپ‌ها، ريش‌تراش‌ها، ماشين‌آلات خاكبرداري، يخچال‌فريزر، لاستيك سواري، ماشين رختشويي و ماشين ظرفشويي است.
نياز روزانه به 170 ميليون دلار ارز
در همين حال عضو هيات نمايندگان اتاق تهران و ايران گفت: دولت اگر دلار عرضه نكند، بازار ارز متعادل نمي‌شود.اسدالله عسگراولادي در گفتوگو با فارس اظهار كرد: من پيشتر هم تأكيد كرده بودم كه ارز بايد يك نرخ داشته باشد و ظاهرا در اين زمينه برنامه دولت اين است كه از اول آذرماه نرخ دلار را بر اساس نرخ مركز مبادلات ارزي تثبيت كند.
وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا با اين كار دلار تك نرخي مي‌شود، گفت: نرخ دلار تك نرخي نمي‌شود و در واقع دو نرخي مي‌شود، يعني نرخ مركز مبادلات و نرخ بازار آزاد.
عضو هيات نمايندگان اتاق تهران درباره اين كه آيا اين برنامه‌ها كارساز است يا خير، افزود: اگر دولت دلار توزيع نكند، كارساز نيست.
ما روزانه 170 ميليون دلار ارز براي واردات نياز داريم كه اين رقم بايد رفع احتياج شود لذا اگر دولت دلار توزيع كند قيمت ارز در بازار تنظيم مي‌شود و در هر قيمتي كه دولت بخواهد مي‌تواند بازار را نگه دارد.
