آیا می دانستید کلیه کودکان هم سنگ ساز است!
تنگی محل اتصال حالب به لگنچه کلیه، کلیه‌های نعل اسبی یا دریچه پیشابراه خلفی از علل دیگر سنگ کلیه کودکان هستند. بچه‌هایی که به هر دلیلی ضایعات نخاعی دارند به دلیل عدم تخلیه موثر مثانه و عفونت‌های ادراری مکرر و دفع زیاد کلسیم ادراری ناشی از بی حرکتی در معرض سنگ کلیه هستند.
یکی از شایع ترین بیماری‌های دستگاه ادراری سنگ کلیه است که در تمام سنین امکان بروز آن وجود دارد. اگرچه در اغلب موارد ابتلا به سنگ کلیه در سنین پس از کودکی دیده می‌شود، اما شیوع این بیماری در دوران کودکی نیز قابل توجه است
دکترنسرین اسفندیار، فوق تخصص کلیه کودکان در ابتدا گفت: سنگ کلیه یک بیماری شایع در سراسر جهان است و در سال‌های اخیر شیوع آن افزایش یافته است. شیوع آن تقریباً 12-10 درصد در آقایان و 6-5 درصد در خانم‌هاست و در کودکان 2-1 درصد بزرگسالان است.
این فوق تخصص کلیه کودکان در پاسخ به این سوال که علل افزایش شیوع سنگ کلیه در کودکان چیست، بیان کرد: افزایش چاقی، مصرف زیاد سدیم و مصرف کم آب و کلسیم و مصرف زیاد آنتی بیوتیک‌ها از علل افزایش شیوع سنگ در کلیه کودکان است به این دلیل که سبب از بین رفتن باکتری‌هایی می‌شود که اگزالات را متابولیزه می‌کنند.
اسفندیار اظهار داشت : از عوامل ریسک برای تشکیل سنگ کلیه در کودکان، افزایش دفع کلسیم، اسیداوریک، اگزالات، کاهش حجم ادرار و کاهش سیترات ادراری می‌باشند.
وی در مورد تاثیر تغذیه بر ایجاد سنگ کلیه در کودکان اظهار کرد: رژیم‌های غذایی که کلسیم پایین در آنها وجود دارد می‌تواند منجر به افزایش جذب اگزالات روده‌ای و افزایش دفع کلیوی آن و در نتیجه ایجاد سنگ کلیه شوند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات که حاوی پتاسیم بالا هستند نیز منجر به قلیایی شدن ادرار و در نتیجه خطر سنگ کلیه را کاهش می‌دهند و بالعکس مصرف زیاد پروتئین حیوانی، خطر سنگ کلیه را افزایش می‌دهند. دفع زیاد اگزالات در ادرار در اثر سوء جذب چربی یا افزایش مصرف غذاهای حاوی اگزالات مثل چای، قهوه، اسفناج، ریواس، توت فرنگی، کاکائو یا آجیل می‌تواند باشد. مصرف زیاد نمک یا کلرید سدیم نیز می‌تواند منجر به افزایش دفع ادراری کلسیم و تشکیل سنگ کلیه شود.
این فوق تخصص کلیه کودکان خاطرنشان کرد: برخی از بیماری‌های ارثی هم که منجر به دفع کریستال‌های زیادی در ادرار می‌شوند ممکن است سبب ایجاد سنگ کلیه شوند مثل پرکاری غده پاراتیروئید یا‌هایپراگزالوری اولیه. اسفندیار ادامه داد : اختلالات ساختمانی سیستم ادراری در یک سوم بچه‌های مبتلا به سنگ کلیه علت تشکیل سنگ هستند که باعث انسداد و کاهش جریان ادراری می‌شوند مخصوصا اگر این انسدادها و اختلالات سیستم ادراری منجر به عفونت ادراری یا میکروب‌هایی شوند که حاوی آنزیمی باشند که منجر به تجزیه اوره به آلومینیوم و بی کربنات شوند، در نهایت حتی می‌تواند منجر به تشکیل سنگ‌های بزرگ و اصطلاحاً شاخ گوزنی شوند.
وی خاطر نشان کرد : تنگی محل اتصال حالب به لگنچه کلیه، کلیه‌های نعل اسبی یا دریچه پیشابراه خلفی از علل دیگر سنگ کلیه کودکان هستند. بچه‌هایی که به هر دلیلی ضایعات نخاعی دارند به دلیل عدم تخلیه موثر مثانه و عفونت‌های ادراری مکرر و دفع زیاد کلسیم ادراری ناشی از بی حرکتی در معرض سنگ کلیه هستند. کریستال‌های برخی داروها و سموم نیز می‌توانند منجر به تشکیل سنگ کلیه شوند.
این فوق تخصص کلیه کودکان ادامه داد : در بچه‌های کوچک سنگ کلیه با دردهای شکمی غیر اختصاصی، عفونت ادراری یا علائم سیستم ادراری مثل تکرر ادرار، سوزش ادرار و وجود خون در ادرار تشخیص داده می‌شود و دردهای شدید که به نام «رنال کولیک» شناخته می‌شود، تنها دربچه‌های بزرگتر دیده می‌شود. اسفندیار در پاسخ به این سوال که ” راه‌های تشخیص سنگ کلیه در کودکان چیست” بیان کرد : برای تشخیص سنگ کلیه در کودکان علاوه بر شرح حال کودک، رژیم غذایی وی و سابقه خانوادگی سنگ کلیه و بیماری‌هایی دیگر کودک و داروهای مصرفی وی کمک کننده خواهد بود، به علاوه آزمایش ادرار و خون و در نهایت سونوگرافی سیستم ادراری و در برخی موارد سی تی اسکن بدون ماده حاجب برای تشخیص به کار می‌روند. این فوق تخصص کلیه کودکان در مورد راه‌های چگونگی درمان سنگ کلیه در کودکان گفت : از نظر درمانی سنگ‌های زیر mm50 (میلی متر) امکان دفع خود به خودی بالایی دارند برای سنگ‌هایی که دارای سایز بزرگتری هستند، انجام سنگ شکن یا استفاده از روش‌های اورولوژیک تنها راه درمان است. وی در پایان توصیه کرد : برای پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه در کودکان مصرف مایعات کافی، کاهش مصرف نمک، استفاده از برخی داروها مانند پلی سیترات پتاسیم و همچنین در مورد برخی از سنگ‌ها رژیم غذایی مخصوص ممکن است، تجویز شود.
