سنگ کلیه و روزه گرفتن ماه رمضان

سنگ کلیه، رسوبات سختی است که موجب بروز درد در ناحیه کمر و پهلو می‌شوند و وابستگی زیادی به نوع مایعات و نحوه مصرف آنها دارد. در ماه مبارک رمضان مبتلایان به سنگ کلیه باید مراقب سلامتی خود باشند

روزداری و بیماران مبتلا به سنگ کلیه
سنگ کلیه در انواع مختلف رسوبات سختی هستند که درون کلیه‌ها از نمک‌های اسیدی ساخته و موجب بروز درد در ناحیه کمر و پهلو می‌شوند. بسته به نوع سنگ، درمان‌های سنگ کلیه، متفاوت خواهد بود. در شایع‌ترین حالت ادرار غلیظ شده امکان کریستالی شدن و چسبیدن مواد معدنی به یکدیگر را فراهم می‌کند. به طور معمول درد از ناحیه پهلو و یا کمر شروع می‌شود و به سمت تحتانی شکم یا لگن حرکت می‌کند. معمولا سنگ‌های کلیوی یک علت اصی ندارند و تعدادی از عوامل در ترکیب با هم شراطی را ایجاد می‌کنند که فرد را مستعد ابتلا به سنگ کلیه می‌سازند.

دکتر محمدعلی زرگر، متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار می‌گوید: یکی از بیماری‌هایی که درمان آن طی ۲۰ سال اخیر دچار تغییراتی شده، سنگ‌های کلیه است که به سنگ کلیه، سنگ حالب و سنگ مثانه تقسیم می‌شوند.

سنگ مثانه همیشه به علت انسداد موجود در مسیر ادرار ایجاد می‌شود. یعنی فرد مبتلا به سنگ مثانه امکان دارد دچار پروستات هم باشد که ادرارش تخلیه نمی‌شود و در ادرارباقی مانده در مثانه سنگ وجود دارد. فقر تغذیه در کودکان و کمبود پروتئین در برخی کشورهای آفریقایی، موجب ایجاد سنگ در مثانه خواهد شد. درگذشته فرد مبتلا به سنگ به روش جراحی باز درمان می‌شد، اما امروزه درمان جراحی باز تقریبا از بین رفته است.

وی ادامه می‌دهد: اگر سنگ کلیه در یک بیمار یک سانتی متر به پایین تر باشد از بیرون با اشعه خرد می‌شود. حال اگر اندازه سنگ بزرگ تر باشد در کلیه سوراخی ایجاد می‌شود و با ورود به کلیه سنگ خارج خواهد شد. در صورتی که سنگی در قسمت فوقانی حالب باشد، به طرق مختلفی می‌توان آن را خرد کرد. به عنوان مثال سنگ فوقانی حالب توسط لاپاراسکوپی سنگ خارج می‌شود. برخی از سنگ‌ها قابل حل هستند. سنگ‌ها به چند دسته اگزالات کلسیم، فسفات کلسیم، سنگ‌های اسید اوریکی و سنگ‌های سیستینی تقسیم می‌شوند.

استاد اورولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران همچنین توضیح می‌دهد: سنگ‌های سیستینی و اسید اوریکی قابل حل هستند. سنگ اسید اوریکی در اثر خوردن مواد پروتیئنی زیاد مانند گوشت قرمز ایجاد می‌شود. اگر ادرار فردی را قلیایی کنند و PH ادرار بیشتر از ۷ باشد این سنگ قابل حل است. سنگ سیستین هم که یک بیماری مادرزادی می‌باشد و معمول در کودکان دیده می‌شود قابل حل است. حال فردی که دچار سنگ کلیه شد باید پیشگیری کرد که در آینده دوباره سنگ نسازد، بنابراین برای درمان سنگ می‌توان به بیمار یکسری توصیه ارائه کرد و یا برایش دارو تجویز کرد.

وی در ادامه سخنانش عنوان می‌کند: یکی از این توصیه‌ها، عدم مصرف زیاد نمک و گوشت قرمز است و دوم آن که، حجم ادرار روزانه بیشتر از یک و نیم تا دو لیتر باشد. تجویز یکسری از داروها هم از سنگ سازی مجدد جلوگیری می‌کند. متأسفانه در صورت عدم درمان سنگ‌های کلیه ۳۰درصد افراد دچار سنگ، کلیه شان را از دست می دهند و اگر دو کلیه را از دست بدهند دیالیزی می‌شوند یا باید پیوند کلیه کنند. بنابراین سنگ کلیه را هم باید مانند هر بیماری دیگری جدی گرفت و خوشبختانه امروزه قابل علاج است.

زرگر می‌گوید: با مصرف اندازه آب در طول روز، شانس ابتلا به سنگ‌های کلیه کاهش می یابد. فرد مبتلا به سنگ نباید از ماءالشعیر استفاده کند، چرا که مصرف آن به علت وجود زیاد اگزالات سنگ سازی را افزایش می‌دهد و یکی از سنگ‌های شایع اگزالات کلسیم است.

مصرف آب آلوده هم هیچ ارتباطی با سنگ سازی ندارد. به آب چاه آب سنگین می‌گویند، برخی معتقدند مصرف آب سنگین موجب ایجاد سنگ می‌شود، اما چنین چیزی وجود ندارد، چرا که موادی تحت عنوان”مهارکننده‌های ادراری و سنگ” در آب‌های سنگین بیشتر وجود دارد. بنابراین امکان دارد آشامیدن آب چاه از نظر میکروبی آلوده باشد، اما موجب ایجاد سنگ سازی نمی‌شود.

متخصص جراحی کلیه و مجاری ادرار، درباره شرایط روزه داری بیماران مبتلا به سنگ کلیه معتقد است افرادی که به صورت مکرر دچار سنگ کلیه می‌شوند روزانه باید ۱۰ تا ۱۲ لیوان آب بنوشند. بنابراین با روزه گرفتن در فصل گرم که میزان تعریق هم افزایش می‌یابد، شرایط برای بیمار بغرنج خواهد شد. پس به طور کلی اگر سلامتی بیماری با روزه گرفتن در خطر می‌افتد نباید روزه بگیرد.