آیا کار شیفتی می‌تواند به DNA شما آسیب برساند؟
بر اساس نتایج یک تحقیق کوچک، وقتی‌که افراد در شیفت شب کار می‌کنند بدن آن‌ها احتمالا توانایی کمتری در بازسازی روزانه آسیب‌های رسیده شده به سلول‌های DNA دارد.
محققان این تحقیق دریافتند که وقتی فرد در طول شب‌کار می‌کند بدن او سطوح کمتری از ماده شیمایی به نام 8-OH-dG ترشح می‌کند. اگرچه تمام این چیزهایی که مطرح‌شده‌اند در حد نظریه هستند، اما شماری از تحقیق‌ها نشان دادند که کار شیفتی با خطرات بالاتر چاقی، دیابت، بیماری قلبی و بعضی از سرطان‌ها در ارتباط است.
دکتر پروین بهاتی، یکی از محققان مرکز تحقیقاتی Fred Hutchinso- در شهر سیاتل می‌گوید که این یافته‌های جدید بیانگر یکی از دلایل این خطرات است. او توضیح می‌دهد که وقتی‌که بدن DNA آسیب‌دیده را مرمت می‌کند (آسیب DNA در طول فرایندهای نرمال بدن رخ می‌دهد)، ماده شیمیایی 8-OH-dG در ادرار ترشح می‌شود. دکتر بهاتی می‌گوید: «بنابراین ما فکر می‌کنیم که شفافیت کمتر 8-OH-dG می‌تواند احتمالا منعکس‌کننده کاهش توانایی بدن در مرمت DNA آسیب‌دیده باشد.»
او اضافه می‌کند: «باگذشت زمان این آسیب DNA می‌تواند به ایجاد سرطان و دیگر بیماری‌ها کمک کند.» علاوه بر این، دکتر بهاتی می‌گوید که تمام فرایند می‌تواند احتمالا به دلیل سطوح ناکافی ملاتونین، یک هورمون تنظیم‌کننده ساعت درونی بدن باشد.
مغز در واکنش به تاریکی ملاتونین را پشت سر هم آزاد می‌کند و افرادی که در شیفت شب‌کار می‌کنند در مقایسه با افرادی که در طول روز کار می‌کنند سطوح ملاتونین پایین‌تری دارند. باوجوداین، یکی از محققانی که این تحقیق را موردبررسی و ارزیابی قرار داده است می‌گوید که در تفسیر نتایج این تحقیق باید محتاط باشیم.
دکتر کاترین رید، یکی از اعضای دانشکده پزشکی Feinberg دانشگاه Northwester- که درزمینه خواب و ریتم‌های شبانه‌روزی تحقیق می‌کند بر این باور است که نتایج این تحقیق جالب هستند. او می‌گوید: «اگرچه نتایج این تحقیق جالب هستند، اما کار شیفتی را با آسیب واقعی DNA پیوند نمی‌دهند.» او اضافه می‌کند که علاوه بر این هنوز واقعا مشخص نیست که ملاتونین چگونه در نتایج این تحقیق موثر بوده است. او خاطرنشان می‌کند: «نتایج این تحقیق نشان نمی‌دهد که یک پیوند علی و معلولی میان کار شیفتی و آسیب DNA وجود دارد.»
نتایج این تحقیق در 26 ژوئن 2017 در ژورنال Occupationa- & Environmenta- Medicine به چاپ رسید. در این تحقیق 50 زن و مردی حضور داشتند که شغلشان مربوط به مراقبت از سلامتی بود و معمولا در شیفت شب‌کار می‌کردند. به‌طورکلی، گروه تحقیقاتی دکتر بهاتی دریافت که وقتی‌که کارگرها در شب کار می‌کردند میزان کمتری از 8-OH-dG در ادرار خود داشتند.
دکتر بهاتی می‌گوید که نتایج این تحقیق موید نتایج تحقیقی است که قبلا او و گروه تحقیقاتی‌اش روی 223 کارگر من‌جمله 50 نفر این تحقیق انجام داده بودند. در تحقیق قبلی این محققان دریافتند که سطوح 8-OH-dG کارگرها در طول خواب روزانه بیشتر از سطوح 8-OH-dG کارگرها در طول خواب شبانه بود.
علاوه بر این، این محققان دریافتند که سطوح ملاتونین کمتر با سطوح کمتر 8-OH-dG همبستگی دارد. بر همین اساس 50 نفری که در این تحقیق جدید شرکت کردند از افرادی بودند که سطوح ملاتونین آن‌ها در طول کار شبانه در پایین‌ترین حد بود.
دکتر بهاتی می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم که همین کاهش ملاتونین باعث آسیب به DNA می‌شود.» باوجوداین، دکتر بهاتی می‌پذیرد که تحقیق او آن‌قدر وسیع و جامع نیست که بتواند این نظر او را تایید کنند.
با اشاره به 8-OH-dG دکتر بهاتی می‌گوید: «دوست دارم آزمایشی را انجام دهم که در آن به کارگرهای شیفتی دارای سطوح ملاتونین پایین‌تر ملانونین دهم و تاثیر این نشانه گر زیستی را مشاهده کنم.» اما دکتر بهاتی می‌گوید که تا پیش از انجام تحقیقات لازم و بیشتر در مورد تاثیر مکمل‌های ملاتونین در جلوگیری از آسیب DNA توصیه نمی‌کنم که کسی به امید جلوگیری از آسیب DNA مکمل‌های ملاتونین را مصرف کند.
دکتر بهاتی می‌گوید: «در مورد مکمل‌های ملاتونین محتاط هستم، چون سازمان غذا و دارو روی آن‌ها کنترلی نمی‌کند و شما نمی‌دانید که در هر بار استفاده از این مکمل‌ها چه مقدار از ملاتونین را مصرف می‌کند و از چه مواد دیگری در آن‌ها استفاده‌شده است.» علاوه بر این، دکتر رید می‌گوید که ملاتونین می‌تواند فرد را سست و بی‌حال کند و به همین دلیل کارگرهایی که در طول کار شبانه خود نیاز به هوشیاری دارند نباید این مکمل‌ها را مصرف کنند.
دکتر بهاتی می‌گوید که کارگرهای شیفت شب باید یک سبک زندگی سالم اتخاذ کنند، رژیم غذایی متعادلی داشته باشند، سیگار نکشند و تمرین بدنی منظم کنند تا بتوانند در طول کار شبانه خود هوشیارتر باشند و کارایی بهتری داشته باشند. باوجوداین، دکتر بهاتی می‌گوید که متاسفانه تغذیه خوب و تمرین می‌تواند یک چالشی برای کارگرهای شیفتی باشد. دکتر بهاتی می‌گوید: «در همین زمینه هست که کارفرماها می‌توانند به نیروهای خود کمک کنند.
آن‌ها می‌توانند غذاهای سالم را در دسترس نیروهای خود قرار دهند و فرصت‌هایی را برای تمرین بدنی آن‌ها فراهم آورند.» درنتیجه باید گفت که کارگرها یا کارمندهای شیفت شب به‌جای مصرف مکمل‌های ملاتونین باید سبک زندگی بهتری را اتخاذ کنند و تغذیه سالم داشته باشند و فعالیت بدنی را در برنامه خود بگنجانند. کارفرماها نیز در تغذیه سالم و فعالیت‌های بدنی کارگرها و کارمندهای شیفت شب نقش مهمی دارند.
