علل خون دماغ

عضو انجمن صنفی جراحان عمومی گفت: دلایل بسیار زیاد و متنوعی برای بروز خون دماغ وجود دارد که گاهی اشکال در عملکرد خود بینی است.

دکتر غلامرضا زمانی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه گاهی در بینی تومور وجود دارد که باعث خونریزی می‌شود، گفت: استفاده از داروهایی مثل اسپری آلرژی که در بینی می‌زنند نیز مخاط آن را خشک و مستعد خونریزی می‌کند.

وی ادامه داد: اشکالات تشریحی مثل اشکالات عروقی مخاط بینی نیز می‌تواند سبب خون دماغ شود. اگر کسی دچار هر نوع اختلال آناتومیک بینی باشد، مستعد خون دماغ می‌شود. مثلا در صورت انحراف تیغه بینی، یک طرف‌ بینی بیشتر در معرض هوای خشک قرار می‌گیرد و مخاطش بسیار خشک می‌شود. بینی افراد عادی در هوای خشک و با دستکاری ممکن است دچار خونریزی خفیف شود، ولی در کسانی که بیماری زمینه‌ای و خونی دارند، شدیدتر اتفاق می‌افتد.

وی افزود: خونریزی از بینی در افرادی که به هر دلیل جراحی بینی انجام داده‌اند و افراد دچار بیماری‌های التهابی مثل رینیت، معتادان به کوکایین و هر نوع مخدر استنشاقی، بیشتر اتفاق می‌افتد.

عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران با اشاره به اینکه گاهی خون دماغ بدون علت است، تصریح کرد: اگر خونریزی مدام تکرار شود، ممکن است نشانه بیماری عمومی مثل اختلالات انعقادی یا خونی و لوسمی (سرطان خون) باشد و حتما باید بیمار بررسی بیشتر شود.

زمانی با اشاره به اینکه گاهی خون دماغ تظاهر یک بیماری است، ادامه داد: اختلال‌های انعقادی از قبیل هموفیلی، لوسمی (سرطان خون)، کمبود پلاکت خون، فشارخون بالا و در بچه‌ها بیماری‌های تنفسی ویروسی یا بیماری‌های زمینه‌ای و خونی از بیماری‌هایی هستند که خونریزی بینی از نشانه‌های آن است.

وی اظهار کرد: بینی افراد عادی در هوای خشک و با دستکاری ممکن است دچار خونریزی خفیف شود، ولی در کسانی که بیماری زمینه‌ای و خونی دارند، شدیدتر اتفاق می‌افتد و در سنین بالا نیز علت خونریزی معمولا فشارخون بالا یا مشکلات عروقی است.

عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران گفت: وقتی خون دماغ می‌شویم ابتدا باید طوری بنشینیم که بالا تنه از پایین تنه بالاتر قرار گیرد، بعد دو پره بینی را آرام با انگشت بگیرید و ۵ دقیقه فشار دهید. سپس کمپرس سرد دو طرف بینی بگذارید. برخی معتقدند کسی که دچار خون دماغ شده باید سرش را کاملا به عقب متمایل کند، اما این کار باعث می‌شود خون به حلق و ریه وارد شود و اگر خونریزی شدید باشد، حالت نیمه نشسته، بهترین حالت است. اگر خونریزی بند نیامد یا حتی زود بند آمد ولی تکرار شد و مدام اتفاق افتاد یا شدید بود، حتما باید به پزشک مراجعه کرد.

این عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران ادامه داد: اگر خونریزی با علائم دیگری مثل سردرد باشد یا گرفتگی بینی هم وجود داشته باشد، به ویژه بچه‌ای که خون دماغ می‌شود و بینی‌اش می‌گیرد، باید حتما به پزشک مراجعه کرد. اگر ترشح بینی در بچه بدبو باشد، به این معنی است که جسم خارجی در بینی وجود دارد، مگر این که خلافش ثابت شود.

وی اظهارکرد: ترشح خونی مداوم از بینی می‌تواند نشانه تومور خوش‌خیم یا بدخیم باشد. تومور خوش خیم آنژیوفیبروم بیشتر در پسرها و تا حوالی اوایل سن بلوغ که تغییرات بینی ایجاد می‌شود، شایع‌تر است، ولی گاهی بعد از آن هم دیده می‌شود. گاهی خونریزی‌ بینی آنقدر شدید است که برای به وجود نیامدن مشکل جدی برای بیمار و حتی به خطر نیفتادن جان او جراحی لازم است که امروزه با آندوسکوپی انجام می‌شود.

زمانی با بیان اینکه بیشتر در فصل زمستان که هوا سرد و خشک است خون دماغ شایع‌تر است، مخصوصا در محیط بسته‌ای که در آن وسایل گرم کننده وجود دارد، افزود: اگر در تابستان کسی در معرض گرمای زیاد قرار گیرد، برای این که بدن بتواند گرما را دفع کند، عروق سطحی گشادتر می‌شود و خون دماغ در افرادی که مستعد هستند، اتفاق می‌افتد.

وی با اشاره به اینکه خونریزی‌ بینی دو نوع خونریزی قسمت جلویی‌بینی و قسمت عقبی‌بینی است، تصریح کرد: فین کردن شدید ‌بینی، مواد محرک شیمیایی، سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، داروی ضد التهاب بینی، سینوزیت، دست کردن داخل بینی، هوای گرم یا سرد، آلرژی‌ها، ارتفاع زیاد، انحراف تیغه وسط بینی، بیماری کبدی، مصرف الکل و مواد مخدر از علل خونریزی جلوی‌ بینی است.

عضو انجمن صنفی جراحان عمومی ایران با اشاره به اینکه خونریزی قسمت عقب بینی خیلی کمتر از خونریزی جلوی بینی اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: این نوع خونریزی بینی در افراد مسن شایع‌تر است و خونریزی پشت بینی می‌تواند خطرناک باشد و معمولا نیاز به درمان پزشکی دارد.

زمانی ادامه داد: علل شایع این نوع خونریزی بینی شامل برخی داروها، فشار خون بالا، بیماری‌های خونی، سخت شدن سرخرگ‌ها، تومورها، ضربه به سر و صورت، عمل جراحی بینی و کمبود کلسیم در بدن است.

وی افزود: نوشیدن مایعات زیاد، استفاده از اسپری بینی نمک‌دار، استفاده از کرم چرب‌کننده برای داخل بینی از جمله توصیه‌های لازم برای خون‌ریزی بینی است.