کاهش ۷۰ درصدی هزینه‌ سفرهای بین‌شهری با «سامانه رهسپار»

عصر خبر: در راستای تحقق سیاستهای اقتصاد مقاوتی پژوهشگران مرکز فناوری و نوآوری سینتک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین «سامانه رهسپار» را برای به اشتراک‌گذاری وسیله نقلیه در سفرهای بین شهری در دسترس عموم قرار دادند که باعث کاهش ۷۰ درصدی هزینه این سفرها می‌شود.
محمدرضا قازلی؛ مجری یک طرح دانشگاهی در گفت‌وگو با خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران پویا با بیان اینکه «سامانه رهسپار»  راهکاری نوین برای سفری ایمن و ارزان است که به وسیله به اشتراک‌گذاری وسیله نقلیه در سفرهای بین شهری صورت می‌گیرد، اظهار کرد: عنوان این روش Carpooling یا Ride Sharing است.
این فناور دانشگاهی ادامه داد: سامانه مذکور، نخستین سامانه امن به اشتراک‌گذاری سفرهای شهری و بین‌شهری تحت شبکه اینترنت است که هدف آن ایجاد ارتباط بین مسافران و راننده‌های تک‌سرنشین است؛ به این ترتیب که می‌تواند ترافیک محورهای پرتردد مانند آزاد‌راه تهران ـ کرج را به‌شدت کاهش دهد و از این سو مکمل مناسبی برای سیستم حمل‌ونقل عمومی خواهد بود و به دنبال آن می‌تواند سبب کاهش آلودی هوا شود.
قازلی با بیان اینکه این نوع از رفت‌وآمد همزمان با جنگ جهانی دوم و در زمان بحران انرژی رونق یافت، ابراز کرد: هم‌اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته دنیا استفاده از این سرویس مرسوم بوده و دولت‌ها و شهرداریهای کشورهایی چون امریکا، کانادا، چین، استرالیا، آلمان، انگلستان، فرانسه، هند و بسیاری از کشورهای دیگر، کمکهای به‌سزایی از قبیل ایجاد لاینهای ویژه، فرهنگ‌سازی و تشویق مردم را برای عملیاتی شدن این سیستمها انجام می‌دهند.
نمونه‌های سرویس کارپولینگ در دنیا
وی نمونه این طرح را یک شرکت فرانسوی فعال در این حوزه دانست که در حال حاضر در 22 کشور اروپایی بیشتر از 25 میلیون کاربر فعال دارد و درباره تفاوت این برنامه نسبت به «اسنپ» و «تپ‌سی» گفت: در رهسپار شما با رانندهای تک‌سرنشینی همراه می‌شوید که مسیر یکسانی با شما دارند بنابراین کرایه‌ها در این سیستم به مراتب پایین‌تر از سایر برنامه‌های موجود است.
این فعال فناور تصریح کرد: به طور مثال در این سامانه کرایه مسافر برای طی کردن مسیر 50 کیلومتری بین تهران و کرج از سه هزار و 500 تومان آغاز می‌شود همچنین این سامانه برخلاف دیگر برنامه‌ها در تمامی شهرهای ایران فعال بوده و تمامی هم‌وطنان می‌توانند از خدمات رهسپار بهره‌مند شوند.
قازلی با اشاره به جزئیات عملکرد این سامانه خاطر‌نشان کرد: در این سامانه افرادی که از خودرو شخصی استفاده می‌کنند و تک‌سرنشین هستند، مسیر خود را در نرم‌افزار رهسپار اعلام می‌کنند و مسافرانی که با آنها هم‌مسیر هستند و مبدأ و مقصد مشترکی دارند از طریق این نرم‌افزار به یکدیگر معرفی می‌شوند و می‌توانند با هم، همسفر شوند و از این طریق تعداد خودروهای تک‌سرنشین به شکل چشمگیری کاهش خواهد یافت همچنین باعث کسب درآمد رانندگان و کاهش هزینه‌های رفت‌وآمد مسافران خواهد شد.
مجری این طرح با تأکید بر اینکه شیوه Carpooling در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان از مهمترین ساختارهای حمل‌ونقل محسوب می‌شود، یادآور شد: مسافران با استفاده از این شیوه می‌توانند تا 70 درصد در هزینه‌های رفت‌وآمد خود صرفه‌جویی کنند و همچنین رانندگان در مسیرهای روزمره، دیگر تک‌سرنشین نبوده و می‌توانند از این راه کسب درآمد کنند.
وی اضافه کرد: در این سامانه اطلاعات کاربران سازمانی که اقدام به ثبت‌نام کرده‌اند از طریق یک وب سرویس اطلاعاتی با پایگاه داده این واحد دانشگاهی بررسی می‌شود و بعد از احراز هویت، کاربران اجازه استفاده از این خدمات را دریافت خواهند کرد.
به گفته قازلی استفاده از چنین مکانیزمی باعث ارتقای امنیت کلی سیستم و کاربران به شکل قابل توجهی شده و کاربران با خیال آسوده از این خدمات بهره‌مند شوند.
شیوه احراز هویت در این سامانه
وی با تأکید بر اینکه تمام افرادی که از این سیستم استفاده می‌کنند احراز هویت می‌شوند، توضیح داد: دانشجویان از طریق کد ملی، کد دانشجویی و اطلاعات هویتی که در سیستم وارد کرده‌اند و افراد غیر سازمانی نیز از طریق ثبت کد ملی احراز هویت خواهند شد ضمن آنکه راننده متقاضی باید خودروی خود را در سامانه به ثبت برساند به این ترتیب که تصویر گواهینامه و بیمه شخص ثالث خود را باید در سیستم رهسپار آپلود کند.
این فعال فناور، کاهش هزینه‌های رفت‌وآمد و استفاده از ظرفیتهای خاموش و بدون‌ استفاده به دلیل استفاده از ظرفیتهای بالقوه مردمی را از مزایای این طرح نام برد و ادامه داد:‌ کاهش مصرف سوخت، ترافیک و آلودگیهای زیست محیطی و در نتیجه افزایش بهره‌وری اجتماعی و کاهش هزینه‌های دولت از قبیل مالیات بر گازهای گلخانه‌ای از دیگر مزایای کاربردی شدن این سامانه است.
به گفته وی طبق موافقت‌نامه 2016 پاریس در مورد تغییرات اقلیم تمامی کشورها به ازای میزان تولید گازهای گلخانه‌ای بیش از حد مجاز، موظف به پرداخت مالیات هستند که پیاده‌سازی این سامانه می‌تواند برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از احتراق خودروها موثر باشد.
مجری این طرح با اشاره به اجرای نمونه اولیه و پایلوت پروژه رهسپار در بستر دانشگاه آزاد اسلامی قزوین خاطر‌نشان کرد: تمامی ابعاد پروژه شامل مباحث فنی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مورد ارزیابی قرار گرفت و بعد از ارائه گزارشی به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دستور حمایت از پروژه صادر شد.
به گفته وی هم‌اکنون محققان این طرح با بیش از 504 واحد دانشگاهی قرارداد همکاری دارند و هدف بعدی این شرکت دانش‌بنیان گسترش خدمات به تمامی استانهای کشور است.
قازلی اجرای کلان این طرح با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را تحقق بند‌های 1، 8، 16 و 20 سیاستهای اقتصاد مقاومتی دانست و خاطر‌نشان کرد: رهسپار اولین سامانه امن به اشتراک‌گذاری سفر در ایران است و آحاد مردم با پیوستن به این طرح می‌توانند بسیاری از مشکلات نظیر ترافیک و آلودگی هوا را به کمک یکدیگر برطرف سازند.