چه کسی از حال زائران اربعین پس از زلزله خبر دارد؟
بعد از وقوع زلزله ۷.۲ ریشتری یکشنبه‌شب در عراق که شهرهای مرزی کشورمان را نیز درنوردید، و با توجه به ادامه حضور برخی زائران ایرانی در عراق پس از مراسم اربعین، تاکنون اما اطلاع‌رسانی کافی درباره وضعیت زائران کشورمان انجام نگرفته است.
به گزارش ایسنا، رییس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر دو ساعت پس از وقوع زلزله و درحالی که نیروهای امدادی در کشور به حالت آماده‌باش درآمده بود، در خبری کوتاه اعلام کرد: «همه زائران ایرانی در شهرها و اماکن مقدسه در سلامت کامل هستند». پس از آن دیگر از وضعیت زائران مجروح و مصدوم بستری شده در بیمارستان‌های شهرهای مرزی که کانون زمین‌لرزه بوده‌اند و یا زائران در راهِ بازگشت به کشور که احتمالا شب را در شهرهای زلزله‌زده سپری کرده‌اند، اطلاعاتی داده نشد.
سازمان حج و زیارت که به نوعی متولیِ زائران ایرانی در خارج از کشور به شمار می‌آید، با وجود پیگیری‌های خبرنگار ایسنا، خود را به پاسخگویی در این زمینه موظف ندانست و این مسؤولیتِ این پاسخگویی را متوجه هلال‌احمر دانست؛ درحالیکه مجموعه هلال احمر در شرایط اورژانسیِ پیش آمده در کشور، اولویت خود را طبیعتا به زلزله‌زده‌های داخل کشور معطوف خواهد کرد.
شانه خالی کردن از پاسخگویی درباره وضعیت زائران در طول اربعین بارها اتفاق افتاده؛ روز یکشنبه نیز با آنکه رسانه‌های عراقی از تصادف خودروی حامل زائران اربعین در راه بازگشت از کربلا و در منطقه ناصریه عراق و همچنین مرگ هفت زائر ایرانی خبر دادند، اما تقریبا تا ساعات پایانی ۲۱ آبان از آخرین وضعیت زائران آن سانحه هیچ خبری نبود.
تا این که سرانجام دبیر ستاد مرکزی اربعین حسینی در گفت‌وگویی با یکی از خبرگزاری‌ها، جزییاتی از این حادثه و دیگر سوانح اتفاق افتاده در روزهای گذشته را اعلام کرد و آن تصادف مرگبار را که بر اثر برخورد یک دستگاه تریلی ایرانی در منطقه تل‌اللحم از توابع ناصریه با یک خودروی ون عراقی روی داد، تایید کرد و از واژگونی یک دستگاه خودروی دیگر در ۲۰ کیلومتری مرز چزابه که به جان باختن یک زائر ایرانی و مجروحیت ۷ تن دیگر منجر شده بود، سخن گفت و به تصادف یک دستگاه ون با اتوبوس که بر اثر آن دو زائر جان خود را از دست داده و ۷ تن دیگر مجروح شده بودند، اشاره کرد.
حوادثی که مسؤولان حج و زیارت با وجود پیگیری‌هایی ایسنا در روزهای گذشته، از آن اطلاعی نداشتند و پاسخگویی در این رابطه را متوجه ستاد مرکزی اربعین و مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر دانستند و اکنون نیز هیچ مقام مرتبط و مسؤولی پاسخگوی پرسش‌های که درباره وضعیت مجروحان و مصدومان سوانح حاشیه‌ای پیاده‌روی اربعین در بیمارستان‌هایی که به خدمت زلزله‌زدگان درآمده‌اند نیست.
سازمان حج و زیارت که تا دو سال پیش درباره اربعین اختیار کامل داشت، پس از حادثه منا در عربستان و درگیری‌هایی که تحت تاثیر شرایط آن موقع داشت، با تصمیم رییس دولت این مسؤولیت را به وزارت کشور واگذار کرد. پس از آن در وزارت کشور و با حضور دستگاه‌های دخیل – از وزارت کشور و امور خارجه تا هلال احمر و نیروی انتظامی و سازمان حج و زیارت – ستاد اربعین را تشکیل و برای هر یک از دستگاه‌ها نیز وظیفه مشخصی تعیین شد.
اما بررسی اخبار سوانح اربعین که معمولا به ارائه اطلاعات ناقص و با تاخیر درباره سرنوشت زائران جان باخته و مجروح می‌پردازد، نشان می‌دهد در این بخش ضعف‌هایی وجود دارد که با توجه به خانواده‌های نگران و چشم‌انتظار در ایران، کوتاهی در پاسخگویی و اطلاع‌رسانیِ درست از احوال زائرانی که از چند ماه قبل از اربعین برای این سفر معنوی هیجان دارند، قابل تسامح و تساهل نیست.
در چند روز گذشته با آن که سازمان حج و زیارت به استناد گزارش ستاد اربعین از جان باختن بیش از ۵۰ زائر ایرانی در پیاده‌روی امسال خبر داد و سرکنسول ایران در کربلا هم فوت ۳۰ زائر ایرانی در این شهر تایید کرد، اما تا این لحظه کمتر اطلاعاتی از مشخصات این زائران و با حتی نام آن‌ها به طور کامل منتشر شده و در مواقع نادری بوده که پس از وقوع هر یک از حوادث اربعین، اسامی جان‌باختگان و مجروحان درست و کامل منتشر شده است. معمولا هلال احمر اسامی مصدومان و مجروحان را اعلام می‌کند و اطلاعات جان باختگان نیز میان اخبار روزمره گُم می‌شود؛ می‌ماند خانواده‌های چشم انتظار و نگرانی که نمی‌دانند از وضعیت زائرشان که در عراق و یا در راه بازگشت با اختلال شبکه ارتباطی نیز مواجه شده‌اند، چگونه مطلع شوند.
یقینا در زلزله یکشنبه‌شب نیز که در نخستین اخبار، کانونِ آن عراق اعلام شده بود و نگرانی‌هایی را درباره وضعیت زائران بازمانده در این کشور ایجاد کرد، اگر زائران به فضای مجازی دسترسی نداشتند و تصاویر و فیلم‌هایی را از احوال خود مخابره نمی‌کردند، اکنون کسی نمی‌دانست ایرانی‌های مانده در عراق، در چه شرایطی به سر می‌برند!
