یک میلیارد کودک در جهان قربانی انواع خشونت هستند
معاون حقوق بشر و امور بین الملل وزیر دادگستری گفت: یک میلیارد کودک در جهان قربانی انواع خشونت هستند
به گزارش ایسنا، محمود عباسی که برای شرکت و ایراد سخنرانی در اجلاس بین المللی صلح به اسلو پایتخت نروژ سفر کرده در سخنرانی خود در زمینه خشونت علیه کودکان و نقش رهبران مذهبی در پیشگیری از آن با اشاره به اینکه یک میلیارد کودک قربانی انواع خشونت هستند تاکید کرد: در سایه سکوت مرگبار مجامع بین المللی امروز شاهد گسترش روزافزون خشونت، جنگ، کشتار و جنایت علیه کودکان در یمن، سوریه، عراق، فلسطین و میانمار هستیم و اتفاقات هولناکی که امروز در این کشورها می افتد نسل کشی، جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی و نقض آشکار حقوق بشر دوستانه بین المللی است.
بخش هایی از سخنان معاون حقوق بشر و امور بین الملل وزیر دادگستری به شرح زیر است:جامعه جهانی در سال ۱۹۴۵ میلادی با تدوین منشور ملل متحد اهداف مشترک خود را با عبارتهای مختلف و در موارد گوناگون اعلام داشت. در میان اهداف برجسته و کلان، حفظ صلح، یک محور اساسی است که تقریباً بر همه فعالیتهای سازمان ملل سایه افکنده است. صلح برای کلیه اقشار، منجمله اقشار آسیب پذیر که کودکان در صدر آن قرار دارند. بعدها در قطعنامه صلح که در سپتامبر ۱۹۹۹ مصوب شد، مقرر گردید فرهنگ صلح از طریق اقدامات مناسب همه بازیگران مرتبط در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی قابل تامین است منجمله تضمین اینکه کودکان از سنین اولیه از آموزش در مورد ارزشها، نگرشها و شیوه های رفتاری و روشهای زندگی برخوردار شوند که آنها را قادر سازد تا هر اختلافی را با توسل به شیوه های مسالمت آمیز و در پرتو روح و کرامت انسانی و مدارا و رواداری و عدم تبعیض، حل و فصل نمایند. در دهههای اخیر، در میان همه بازیگران رسمی و غیر رسمی با توجه به گسترش افراطیگری و خشونت طلبی، بر نقش رهبران دینی، به عنوان منادیان ادیان الهی و دستوران دینی، تاکید شده است. کودکان که آینده سازان جامعه هستند، صلح را گسترش نخواهند داد مگر اینکه زمینه لازم برای آنها از طریق آموزش فراهم شود. حتی اگر میل سیاسیون به اذعان خودشان، دنباله روی از سیاست جنگ افروزی و تاسیس گروهکهای تروریستی نظیر داعش و افراطیون تکفیری در مناطقی حساس باشد، کلام پر نفوذ رهبران دینی صلح طلب است که جوانان را از عضویت ناآگانه در این گروهها باز می دارد و دیگر شاهد بروز گسترده خشونت و افراط مستقیم و غیر مستقیم علیه کودکان در پوشش باورهای مذهبی نخواهیم بود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در گذشته غالباً وقتی سخن از صلح به میان میآمد، نبود جنگ و درگیری و خشونت به اذهان متبادر میگشت، اما به تدریج مردم دریافتند برقراری صلح واقعی و پایدار به وجود عناصر گستردهتری وابسته است. امروزه شاهد آن هستیم که با وجود تصویب اسناد متعدد حقوقی و سیاسی در مجامع داخلی و بین المللی و علی رغم تلاش در عرصههای رسمی و غیررسمی، ایجاد شرایط عاری از جنگ، ناآرامی، خشونت و ترس یکی از زیرساختهای ضروری برای صلح است، اما کافی نیست، این جنبه از صلح را امروز صلح منفی مینامند، یعنی آنچه نباید رخ دهد تا صلح محقق شود. در این میان، کودکان بیشتر از سایر اقشار جامعه به تامین صلح واقعی و پایدار نیاز دارند تا در بستری آرام و با رعایت حقوق خود، روند رشد و بالندگی را طی کنند. کودکان برخوردار از زیست صلح آمیز، آینده ای بهتر را برای جامعه بشری رقم میزنند. با گسترش موازین حقوق بشری و حقوق بشردوستانه بینالمللی تا پایان قرن بیستم، انتظار میرفت آغاز هزاره سوم، سرنوشت جامعه بشری به گونهای دیگر رقم بخورد و صلح و ثبات و امنیت را برای جهانیان به ویژه برای کودکان به ارمغان آورد، اما در دو دهه اخیر بروز چندین جنگ تجاوزکارانه و ظهور گروهکهای تروریستی که به نام ادیان اقدام به افراطی گری مذهبی میکنند، در منطقه آسیای غربی و به ویژه جنگهای نیابتی در پرتو گسترش روز افزون تروریسم و حتی به نام مذهب میلیونها کودک قربانی، مجروح و زخم خورده برجای گذاشته به گونه ای که فقط در یمن میلیون ها کودک در نتیجه جنگ و خشونت و تجاوز از فقر و فلاکت و گرسنگی و قحطی حاصل از جنگ در معرض قربانی شدن، هستند. بنا به گزارش گزارشگر ویژه خشونت علیه کودکان سازمان ملل، هر ۵ دقیقه یک کودک در اثر خشونت فوت میکند و در سطح جهان یک میلیارد کودک بین ۲ تا ۱۷ سال خشونت جسمی، جنسی، احساسی و یا اشکال مختلف خشونت را تجربه میکنند؛ از این میان ۱۲۰ میلیون دختر و ۷۳ میلیون پسر در قربانی خشونت جنسی بودهاند.
مسئولیت اولیه پیشگیری از نسل کشی، جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت عمدتا دولتها هستند، اما عملاً تلاش های چندجانبه است که بازیگران مختلف جامعه می توانند به آن کمک کنند. در این راستا رهبران مذهبی با توجه به رهبری روحانی و تاثیر آن بر بسیاری از جوامع مختلف نقش اساسی دارند. زمانی که رهبران دینی سخن میرانند، پیام هایشان قدرت و توان گسترش دارد. رهبران مذهبی بینش منحصر به فردی نسبت به نگرش و شیوههای فرهنگی در جوامع خود دارند؛ لذا ظرفیت مناسبی جهت مقابله با کلیه انواع خشونت علیه کودکان به ویژه افراط گرایی مذهبی محسوب میگردند. اصول مشترک محبت، مهربانی، عدالت، عشق، برابری و عدم خشونت با خشونت علیه کودکان سازگاری ندارد. رهبران دینی میتوانند با بهرهگیری از متون مذهبی الگوهای مطلوبی را در اختیار والدین بگذارند تا به خشونت علیه کودکان پایان بخشند و کودک را به مثابه فردی دارای حقوق و کرامت، رشد دهند.
به همین منظور مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک ایران جهت تولید ادبیات صلح آمیز در حوزه کودکان با تاکید بر نقش بازیگران مختلف جامعه مدنی منجمله رهبران دینی، با همکاری یونیسف و دانشگاهها اقدام به برگزاری سلسله نشستهای تخصصی در حوزه نقش رهبران دینی در پیشگیری از خشونت علیه کودکان شامل تبعیض (جنسیتی، قومی، مذهبی)، غفلت و بی توجهی، ازدواج زودهنگام و یا اجباری و خشونت جنسی نموده است. در چهار نشست، رهبران ادیان رسمی کشور گرد هم آمده و با تشریک آموزههای مذهبی بر داشتن نگاهی ویژه به کودکان و پیشگیری از افراط گرایی به نام مذهب صحه گذاردند. امید است با همکاری کلیه بازیگران رسمی و غیررسمی جامعه ازجمله رهبران دینی، بتوان الگوی مناسبی جهت پیشگیری از ترویج ایدئولوژی افراط گرایی مذهبی تدوین کرد تا کلیه ابناء بشر، بخصوص کودکان و زنان در سایه صلح و امنیت زیست نمایند. از طرفی، نظام حقوقی ایران که مبتنی بر اندیشه اسلامی است، تلاش نموده است برای ارتقاء حقوق کودک و تامین بسترهای لازم زندگی صلح آمیز اقدامات لازم را در ابعاد تقنینی، اجرایی و قضایی انجام دهد. در همین چارچوب جمهوری اسلامی ایران ضمن پیوستن به اسناد بین المللی، شاهد تحولات تقنینی قابل توجهی بوده است و در ابعاد مختلف، تدابیر قانونی برای شناخت صلح منفی و صلح مثبت برای کودکان معمول داشته است. به عنوان نمونه جهت پیشگیری از خشونت علیه کودکان قانون حمایت از کودکان و نوجوانان سال ۱۳۸۱ کلیه افراد زیر ۱۸ سال را تحت حمایت خود قرار داده است. همچنین در قانون مجازات اسلامی، برای ارتکاب انواع جرایم علیه کودکان مجازاتهای متنوع مقرر شده است. طی سال های اخیر نیز برای حمایت از کودکان و نوجوانان بی-سرپرست و بدسرپرست نیز قانونگذاریهای لازم صورت گرفته است. البته با وجود همه تلاشهای صورت گرفته در نظام حقوقی ایران برای تامین حقوق همه جانبه کودک و ایجاد بستر مناسب صلح آمیز برای رشد و شکوفایی همه کودکان، هنوز با چالشهای جدی در ابعاد مختلف مواجه هستیم.