شانه هم یخ می زند!
ولی هرکاری می کنید دست تان به ظرف وانیل نمی رسد، در حالی که تا چند هفته پیش به راحتی می توانستید ظرف وانیل را از داخل کابینت بردارید و این مسئله به نظرتان خیلی عجیب به نظر می رسد و آن را به حساب خستگی بدن تان می گذارید، اما همگی این موارد یادشده که ممکن است جدی هم گرفته نشود، می تواند دلیلی برای ابتلا به سندروم شانه یخ زده باشد که با پیشرفت آن برای تان حسابی دردسر ایجاد می کند.
استعداد خانم ها برای یخ زدن!
سندروم شانه یخ زده یک بیماری التهابی کپسول مفصلی شانه محسوب می شود که معمولا دلیل ابتلا به آن مشخص نیست. نام دیگر سندروم شانه یخ زده کپسولیت چسبنده است. این سندروم بیشتر در سنین میان سالی شایع است و افراد در سنین 20 تا 40 سالگی مستعد ابتلا به آن هستند و خانم ها بیش تر از آقایان دچار آن می شوند. علائم ابتلا به این سندروم با توجه به اینکه سندروم در چه مرحله ای قرار دارد، متفاوت است ولی به طور کلی درد در ناحیه شانه یکی از مهم ترین نشانه های ابتلا به سندروم شانه یخ زده است.
شانه ات خشک است؟
سندروم شانه یخ زده سه مرحله دارد که رد هر یک از این مراحل، بیمار علائم خاصی را تجربه می کند، البته برخی از متخصصان برای این سندروم چهار مرحله در نظر می گیرند. به طور کلی این سندروم شامل مراحل درد، التهاب و خشکی می شود؛ مرحله درد و التهاب حدود 4 تا 9 ماه طول می کشد و حدود 9 تا 12 ماه هم مرحله خشکی این سندروم محسوب می شود. شانه بیمار در اصطلاح طی این مراحل دچار یخ زدگی می شود.
مرحله اول سندروم شانه یخ زده، بیمار را با یک درد شدید در ناحیه شانه مواجه می کند، طوری که درد شدید در شانه حتی در زمان استراحت شبانه هم وجود دارد و بیمار به دلیل درد از خواب بیدار می شود. مرحله اول سندروم شانه یخ زده با التهاب شدید در کپسول مفصلی شانه همراه است و کپسول مفصلی تحتانی یا کپسول مفصلی خلفی شانه به شدت درگیر این عارضه می شوند.
مرحله بعد سندروم زمانی است که شانه دچار یخ زدگی می شود؛ در این مرحله از سندروم بیمار در حالت استراحت درد ندارد ولی دامنه حرکتی شانه او محدود می شود و نمی تواند شانه خود را به راحتی تکان بدهد، هم چنین هنگام بالاآوردن و چرخش دست در شانه محدودیت ایجاد می شود و بیمار احساس می کند شانه اش خشک شده است. عضلات شانه در چنین شرایطی به دلیل عدم تحرک ضعیف می شوند.
وقتی یخ شانه باز می شود
مرحله سوم سندروم شانه یخ زده مرحله ذوب شدن نام دارد؛ در این مرحله یک مقدار از خشکی شانه برطرف می شود ولی مقدار زیادی از این حالت همچنان در ناحیه شانه باقی می ماند و بیمار در حرکات مربوط به شانه خود هنوز دچار مشکل است. گاهی برخی از متخصصین برای سندروم یک مرحله چهارم هم درنظر می گیرند که در این مرحله درد تا حدود کمی وجود دارد، ولی آن قدر ناچیز است که فرد به کلینیک مراجعه نمی کند.
درد را جدی بگیرید
محل درد در بیماران مبتلا به سندروم شانه یخ زده در سمت خارج بازوست و درد ناشی از آن تا آرنج یا روی دست احساس می شود. معمولا بیمار درد را به صورت یک درد تیز احساس می کند. درد در ابتدا کم است و به مرور شدید می شود. علاوه بر درد، چرخش خارجی و داخلی شانه محدود خواهد شد طوری که فرد در زمان بالابردن شانه بازور دچار مشکل می شود. مبتلایان به سندروم شانه یخ زده نمی توانند به راحتی دست خود را پشت بدن خود ببرند یا زمانی که می خواهند موهای خود را شانه کنند دچار مشکل می شوند. این دسته از افراد در زمان رانندگی هم با مشکلاتی مواجه هستند و رانندگی برای شان سخت است.
قوز کنید تا درد بکشید!
اینکه سندروم یخ زده دقیقا به چه دلیل به وجود می آید، هنوز به صورت دقیق مشخص نیست اما عواملی وجود دارند که فرد را مستعد ابتلا به این سندروم می کنند برای مثال، یکی از مهم ترین عواملی که می تواند باعث سندروم شانه یخ زده شود، طرز نشستن فرد و سبک زندگی نادرست فرد است. افرادی که قوز می کنند، پشت کمرشان حالت خمیده پیدا می کند و کتف های شان رو به پایین قرار می گیرد، به همین علت این افراد بیشتر مستعد ابتلا به سندروم شانه یخ زده هستند.
چاقی یکی دیگر از دلایلی است که می تواند باعث ابتلا به سندروم شانه یخ زده شود. افراد چاق به دلیل داشتن شکم بزرگ و وزن زیاد بدن دچار خستگی عضلانی می شوند و به دلیل فشار به مفاصل، در معرض ابتلا به سندروم شانه یخ زده قرا رمی گیرند. ضمن اینکه افراد چاق بیش از سایرین قوز می کنند که منجر به سندروم شانه یخ زده می تواند استرس و فشارهای روانی باشد افراد مبتلا به دیابت بیش از سایرین مستعد ابتلا به انواع بیماری ها هستند و سندروم شانه یخ زده در این دسته از افراد زیاد دیده می شود.
کشیدن سیگار یا قلیان می تواند فرد را مستعد ابتلا به سندروم شانه یخ زده کند. آن دسته از افرادی که به آرتروز گردن مبتلا هستند، می توانند دچار سندروم شانه یخ زده شوند. برخی تحقیقات نشان می دهد که بین ابتلا به سندروم شانه یخ زده و افسردگی ارتباط وجود دارد و افراد افسرده بیش از سایرین می توانند به این سندروم دچار شوند.
یخ زدگی ثانویه
چنانچه سندروم شانه یخ زده در اثر ابتلا به یک بیماری خاص یا بروز مشکل در استخوان ها، عضلات و… به وجود بیاید به آن سندروم شانه یخ زده ثانویه می گویند. سندروم شانه یخ زده اولیه معمولا به صورت خود به خود ایجاد می شود ولی در سندروم شانه یخ زده ثانویه این چنین نیست. برای مثال ابتلا به رماتیسم می تواند در بدن التهاب به وجود بیاورد که این التهاب گاهی در مفصل شانه، باعث ایجاد سندروم شانه یخ زده می شود.
التهاب تاندون اطراف مفصل شانه یکی دیگر از دلایل ابتلا به سندروم شانه یخ زده است. شکستگی و دررفتگی در شانه یا نقاط ماشه ای (گره های کوچک عضلات وقتی دردناک می شوند) می توانند باعث ابتلا به سندروم شانه یخ زده ثانویه شوند. هر بیماری که با التهاب همراه باشد می تواند شانس ابتلا به سندروم شانه یخ زده را افزایش بدهد.
درمان شانه یخ زده
۸۰ درصد از این بیماران با ورزش و فیزیوتراپی قابل درمان هستند و درمان این بیماری از طریق داروهای ضد التهاب و مسکنهایی نظیر ایبوپروفن، دیکلو فناک به همراه ورزشهای پاندولی و مخصوص که متخصص به آن توصیه میکند قابل درمان خواهد بود.
شانه یخ زده معمولا به مرور زمان بهبود پیدا می کند اگر چه ممکن است بیش از سه سال به طول بیانجامد تمرکز درمان برروی کنترل درد و بازیابی قدرت و حرکت بوسیله فیزیوتراپی می باشد. درمان هایی که ارائه می شود عموما به صورت زیر است.
مسکنهایی مانند ایبوپروفن، را میتوان بدون نسخه پزشک از داروخانه تهیه کرد و به کمک آنها علاوه بر تسکین درد ملایم، التهاب شانه را نیز کاهش داد. استامینوفن نیز کاربرد گستردهای دارد. مسکنهای تجویزی، مانند کدئین نیز درد را آرام میکند. البته از آنجایی که ممکن است بعضی مسکنها برای برخی از بیماران مناسب نباشد، حتماً پیش از مصرف مسکن باید با پزشک مشورت نمود.
کمپرس سرد یا گرم
این روش باعث کاهش درد و ورم می شود. استفاده متناوب از کمپرس گرم و سرد برای درمان شانه منجمد مفید است.
تزریق کورتیکواستروئید
این دارو نوعی هورمون استروئیدی است که درد و ورم را کاهش میدهد. جراح شانه کورتیکواستروئید (کورتون) را جهت تسکین درد شانه، به ویژه در مرحله دردناک بودن علائم، درون مفصل شانه تزریق میکند. البته پیشنهاد میشود از تکرار این تزریق خودداری کنید، چون ممکن است موجب آسیبدیدگی شانه شود.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست
در این روش پایانههای عصبی موجود در نخاع که مسئول کنترل درد هستند بیحس میشوند و پالسهای کوچک برق توسط دستگاه TENSبه الکترودهای (پدهای الکتریکی کوچک) قرار گرفته روی پوست شانه آسیب دیده فرستاده میشود.
فیزیوتراپی
متخصص روشهایی را به بیمار آموزش میدهد تا بتواند تا حد امکان توانایی حرکتی و انعطاف پذیری خود را بدون اعمال فشار به شانه یا درد شدید حفظ کند.
آرتروسکوپی شانه یخ زده
این روش جراحی با تهاجم حداقل بر روی بیماران انگشت شماری انجام میشود. آندوسکوپ (لوله) باریکی از راه یک برش کوچک برای خارج کردن چسبندگی یا بافت همبند وارد مفصل شانه میشود.
عمل جراحی
جراحی آخرین راهکاری است که در صورت موفقیت آمیز نبودن روشهای دیگر به آن روی آورده میشود. آزادسازی کپسول طی عمل آرتروسکوپی روشی است که غالباً مورد استفاده قرار میگیرد و به صورت جراحی بسته انجام میشود. کپسول ضخیم شده شانه طی این روش بریده میشود تا آزاد شود. نکته حائز اهمیت این است که بیمار پس از جراحی باید برنامه توانبخشی منظم و شدیدی را با پشتکار دنبال کند.