با این ورزش ها از بیماری ام اس پیشگیری کنید!
ام اس را می توانید به راحتی در کنترل خود در بیاورید.برای اینکار کافی است ورزش را در الویت قرار دهید .در ادامه این مطلب بیشتر بخوانید
بیماری ام اس چیست؟
این بیماری مختص اعصاب مرکزی بوده ( مغز و نخاع ) و ایجاد لکه های سفید یا پلاکهای متعددی در مغز می کند.
پلاکها گویای سفت شدگی غلافهای سلولهای (میلین ها) عصبی مغز می باشند, که این سفت یا سخت شدگی جلوگیری از انتشار جریان الکترو شیمیایی رشته های عصبی و اختلال در حرکات می شود.
به همین دلیل در نتیجه فرمانی که از مغز صادر می شود براحتی به اعضاء و ماهیچه ها نمی رسد و کار براحتی انجام نمی شود. مغز فرمانده, کل بدن بوده و در جایگاه رفیعی قرار دارد. شخص باید دقیقا این اندام مهم و حیاتی را بشناسد و حداکثر مراقبت را از این اندام مهم بنماید.
نقش ورزش در بهبود وضع بیماران ام اس
مبتلایان به بیماری ام اس، بدلیل نداشتن تعادل حین راه رفتن، لرزش، ناپایداری در راه رفتن، سرگیجه، حرکت های ناگهانی اندام ها، ناهماهنگی بدن و ضعف، ترس از فعالیت دارند و همین امر باعث می شود تا مبتلایان را از حضور در عرصه های اجتماع بازدارد.
اما مطالعاتی که به وسیله محققان دانشگاه یوتا منتشر شد، نشان داد بیمارانی که در برنامه های ورزشی ایروبیک شرکت می کنند، نسبت به بیماران دیگر، سطح آمادگی جسمانی، قلبی و عروقی بیشتری دارند و کمتر احساس خستگی می کنند و نگرش مثبت و مشارکت بیشتری در فعالیت های اجتماعی دارند بنابراین می توان گفت ورزش نقش مهمی در درمان و بهبود و حفظ ظرفیت، عملکرد و توانایی بیماران ام اسی دارد. همچنین ورزش میتواند به تخفیف علائم بیماری ام اس کمک کند.اما بسیار مهم است که برای موفق شدن، احتیاطهای لازم را در یک برنامهی ورزشی در نظر بگیرید.
مشورت با پزشک را فراموش نکنید
دقت کنید قبل از اقدام به ورزش ابتدا با پزشک خود در خصوص نوع ورزشی که مناسب شماست و انواعی از ورزش که باید از آن اجتناب کنید ، درمورد شدت فعالیتی که باید داشته باشید و همچنین دربارهی دوره و مدت زمانی که باید ورزش کنید و در مورد محدودیتهای فیزیکی شما مشورت کنید.
علاوه بر پزشکان با مراجعه به سایر متخصصان مانند فیزیوتراپ میتواند با توجه به نیاز شما نوع ورزشی که مناسب شما باشد را طراحی کند. در این صورت ورزشی که متناسب با علائم بالینی، شکل بدن، نیروی بدنی و سلامت کلی شماست انجام میشود.
نکات مهم در هنگام انجام دادن تمرینات ورزشی
-همیشه قبل از شروع ورزش با نرمش مناسب بدن را گرم کنید و پس از ورزش نیز با نرمش آرام بدن را سرد کنید.
-به آرامیپیش بروید.مثلا اگر قرار است که 30 دقیقه ورزش کنید، با جلسات 10 دقیقهای شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید.
-در یک محیط امن ورزش کنید. ازورزش در سطوح لغزنده اجتناب کنید، در نور کم ورزش نکنید، قالیچهها را کنار بگذارید و هر چیزی که ممکن است خطری در حین ورزش برای شما ایجاد کند را دور کنید.
-اگر در تعادل مشکل دارید، هنگام ورزش به یک نرده یا تکیهگاه تکیه کنید.
-هر زمانی که احساس کردید حالتان خوب نیست و یا ممکن است آسیب ببینید ورزش را متوقف کنید.
-فعالیتی را انتخاب کنید که برای شما جالب باشد و از انجام دادن آن لذت ببرید.
اهمیت کنترل دمای بدن
برخی از افراد مبتلا به MS به گرما حساس هستند. به این معنا که در مواقعی که بدن گرم میشود و دمای آن افزایش مییابد علائم بیماری دوباره پدیدار شده و یا بدتر میشوند. در هنگام ورزش دمای بدن افزایش مییابد. به همین دلیل سعی کنید تا به این نکات دقت کنید:
-در ساعات گرم روز ، ورزش نکنید و از ورزش در ساعات 10 صبح تا 3 بعد از ظهر خودداری کنید. اگر بیرون از منزل ورزش میکنید، سعی کنید صبح ها و یا عصرها ورزش کنید.
-مقدار زیادی مایعات خنک بنوشید.
-مراقب حالتهای بدن خود باشید. اگر دچار علائمیشدید که قبل از ورزش آنها را نداشتید، آرام تر ورزش کنید و یا ورزش را متوقف کنید تا بدنتان خنک شود.
ورزش های مناسب برای بیماران ام اس
برای بسیاری ورزش به معنی تحت فشار قرار دادن بدن تا حد درد تعریف شده است که تعریف نادرستی است، چراکه ثابت شده است که اگر فرد مبتلا به ام اس تا حد ایجاد درد ورزش کند خستگی وضعف در آنها افزایش می یابد، برخی بیماران MS با توجه به این دیدگاه، از پرداختن به ورزش خودداری می کنند. اما باید توجه کنند که تمرینات ورزشی را که بدون فشار است و همانطور که پیش از این توصیه شد با مشورت پزشک انتخاب کنند تا از فواید ورزش در بهبود عملکرد روزانه شان و همچنین کنترل علائم بیماری بهره مند شوند.
ورزش نقشی حیاتی در درمان MS دارد. ولی برنامه ورزشی می بایست با اختلال نورولوژیک بیمار تنظیم گردد. افزایش انقباض عضله بسته به درجه آسیب سیستم عصبی مرکزی بر روی اختلالات حرکتی تأثیر می گذارد.
به طور کلی ورزشهای ایروبیک آبی، شنا، تای چی و یوگا ورزشهایی هستند که برای بیماران مبتلا به MS مناسب هستند. اما برای اطلاع این بیماران به بررسی انواع تمرینات ورزشی پرداخته ایم.
-تمرینات استقامتی (هوازی): در بیمار مبتلا به ام اس، آگاهی از توان هوازی می تواند در تهیه برنامه ای برای تمرین های ورزشی مرتب و از افزایش فعالیت فیزیکی موثر باشد. هدف اولیه، در نظر گرفتن تمرین های استقامتی برای مبتلایان به ام اس، افزایش عملکرد فیزیکی و بهبود وضعیت سلامت است. کار با دوچرخه ثابت، راه رفتن، تمرین های هوازی با شدت کم روی صندلی یا در آب، انتخاب هایی خوب هستند که با توجه به علاقه شخصی فرد و نوع و میزان مشکلات فیزیکی او انتخاب می شوند. بهترین ورزش برای بیمارانی که سن بالایی دارند و دچار نقایص حسی پا هستند، تمرین های هوازی در آب است. بهتر است این تمرین ها با شدت کم شروع و از یک صندلی برای حفظ تعادل هنگام ورزش استفاده شود. زیرا با توجه به اینکه یکی از علایم بیماری مشکلات تعادلی است؛ با وجود صندلی و یک تکیه گاه در کنار فرد بیمار احساس امنیت بیشتری دارد.
ورزش در آب
با وجودیکه به ورزش در آب در قسمت تمرینات استقامتی اشاره شد ، اما با توجه به اهمیت آن برای بیماران ام اس بصورت جداگانه به آن می پردازیم.
اگرچه ورزش در آب آنچه را که تخریب شده و از دست رفته باز نمی گرداند ولی به علت خصوصیات درمانی آب، قدرت استقامت و هم آهنگی فرد مبتلا را بهبود می بخشد. ورزش در آب یک محیط شناور و بی خطر برای این دسته از افراد ایجاد می کند. آب گرم 80تا 84 درجه فارنهایت (30 تا 31 درجه سانتی گراد) از سفتی عضلات می کاهد و این اجازه حرکت آسان تر را به بیمار می دهد. کار کردن در محیطی که آب تا سینه باشد باعث می شود که به علت شناوری بدن وزن کمتری را متحمل شود و این موضوع باعث کاهش سفتی در ساق پاها گردیده و به راه رفتن کمک می کند. عدم فعالیت سریع منجر به از دست دادن تناسب بدن می گردد که با تکرار تمرین ها در آب، آمادگی جسمانی و هم آهنگی حرکات بدن بهبود می یابد.
-تمرینات قدرتی: ضعف عضلانی، از شایع ترین علایم بیماری ام اس است و معمولا جزو علایم اولیه ذکر می شود. حداقل نیمی از افراد مبتلا، خستگی عضلانی را که «پدیده خستگی حرکتی» است، تجربه کرد ه اند. این ضعف عملکرد بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. به طور معمول پس از گذشت مدت زمانی، فرد به دلیل اینکه میزان خستگی بعد از انجام د ادن کارها افزایش می یابد، در انجام فعالیت هایی مانند راه رفتن، بلندشدن از صندلی یا بالارفتن از پله ها دچار مشکل می شود. گرچه افزایش قدرت به خودی خود در تغییر فرایند بیماری تاثیری ندارد اما تمرین های قدرتی می تواند از آتروفی عضلانی جلوگیری کند و ضعف حرکتی آنها را کاهش دهد. به طور کلی تمرین های قدرتی در گروه های بزرگ عضلانی در ۲ یا ۳ روز غیرمتوالی در ۳ ست با تکرارهای ۱۰ تا ۱۵، می توانند موثر باشند.
تمرین های انعطاف پذیری: بهتر است حداکثر زمان حرکت های کششی در این گروه بیماران ۳۰ تا ۶۰ ثانیه باشد و ۳ تا ۵ بار تکرار شود. البته گاهی انجام دادن حرکت های کششی در بیماران دچار گرفتگی عضلانی، به زمان بیشتری نیاز دارد. در چنین شرایطی یک حرکت کششی باید به مدت ۲۰ دقیقه تا یک ساعت اما با شدت کم انجام شود.
در پایان نکتهی مهم این است که بیش از حد به ورزش نپردازید ، فعالیتهای ورزشی در بیماران مبتلا به MS باید با احتیاط انجام گیرد و حرکات کششی موجب آسیب نشود. اگر در ورزش افراط کنید ممکن است موجب کشیدگی عضلات و آسیب به سیستم عضلانی شوید. افزایش درد در عضلات منجر به خستگی بیش از حد و وارد شدن استرس به بدن و ذهن میشود. باز هم تاکید می شود قبل از آغاز برنامهی ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.