تاریخچه بستنی در جهان
بستنی نوع تحولیافته نوشیدنیها و دسرهای یخزده است. همچنین بستنی میتواند شامل دیگر انواع لبنیات مثل خامه باشد که به همراه مواد شیرینکننده و طعمدهنده تهیه میشود.
بر اساس شواهد تاریخی اسکندر مقدونی در قرن چهارم قبل از میلاد، به نوشیدنیهای یخی علاقه فراوانی داشته و در مدارک دیگر نیز دیده شده که در سال ۶۲ قبل از میلاد، نرون، امپراتور روم افرادی را به کوهستانهای آپنین میفرستاد تا برایش یخ و برف بیاورند، سپس آن را با شربت، پوره میوه یا عسل مخلوط کرده و میخورده است.
در امپراتوری ایران، مردم افشره آب انگور را روی مقداری برف در کاسهای میریختند و آن را به عنوان دسر، مخصوصا هنگام گرمی هوا صرف میکردهاند. برف یا از زیرزمینهای سردی به نام یخچال، یا از برف باقیمانده روی کوههای اطراف پایتخت تابستانه، هگمتانه، برداشت میشده است.
نخستین کارخانه صنعتی بستنیسازی جهان در سال ۱۸۵۱در مریلند، کار خود را آغاز کرد. نخستین مغازه بستنی فروشی در آمریکا در سال ۱۷۷۶ در نیویورک شروع به کار کرد. مهاجران آمریکایی اولین کسانی بودند که اصطلاح ice cream را به کار بردند.
اصطلاحی که در ابتدا iced cream بود و بعدها بصورت ice cream کوتاه شد. هم چنین Burt Baskin و Irvine “Irv” Robbins دو برادر خوانده بودند، که برای اولینبار در کالیفرنیای آمریکا فروشگاههای Baskin-Robbins را راهاندازی کردند.
بستنی دارای تنوعهای گوناگونی است. مانند بستنیهای سنتی، بستنیهای ایتالیایی یا میوهای، میلک شیکها و بستنیهای یخی.
قدمت دسرهای یخی در چین به ۴ هزار سال قبل میرسد. یک نوع از این دسرها با قرار دادن سنگ نمک و برف در جدارههای ظروف حاوی شربت تهیه میشد (نمک باعث میشود دمای یخزدن آب به زیر صفر برسد) و نوع دیگری با قرار دادن شیر، برنج کاملا پخته به همراه ادویه در داخل برف تهیه میشد.
بستنی یخی هم با آبمیوه، عسل و ادویه درست میشد. این دسرهای یخی از مسیرهای تجاری وارد ایران هم شدند. همچنین حدود ۴ هزار سال پیش در ایران دسر یخی فالوده با استفاده از یخ، گلاب، آرد برنج رشتهای و زعفران و طعمدهندههای دیگر ساخته میشد.
نوعی بستنی با نام بستنی سنتی یا ایرانی در ایران رواج دارد که دارای طعم زعفران و رنگ زرد میباشد. این بستنی همراه با خلال پسته و تکههای بزرگ خامهاست و طرفداران زیادی دارد.
اکبر مشتی یکی از اولین کسانی بوده که در ایران بستنی فروشی داشته است. بستنی اکبر مشتی با نوع خارجی آن بسیار متفاوت بود.ایرانیها استفاده از گلاب و زعفران را بر ثابت کنندهها ترجیح میدادند.
پیش از این بستنیهای سه رنگ در بسیاری از شهرها رواج داشت که رنگ زرد آن زعفرانی، سفید آن وانیلی و رنگ قهوهای دارچینی بود که توسط استاد بستنی ساز این سه رنگ به هم چسبیده و در ظروف یک بار مصرف فروخته میشدند.