راه و رسم خنک کردن بدن
اینکه جلوی دور تند پنکه و کولر بنشینیم و مدام دوش آب سرد بگیریم و آب یخ بخوریم ،چاره مقابله با گرمای این روزهای تابستان نیست. با توجه به اینکه در شبکههای مجازی و در میان مردم باورها و راههای مختلفی برای خنک شدن بدن مطرح است و اغلب این روشها هم مورد تائید صاحبنظران نیست تصمیم گرفتیم با دکتر سیدرضا رضایی دریاکناری، پزشک و متخصص طب ایرانی به گفتوگو بنشینیم و با طرح پرسشهایی به اصلاح باورهای نادرست بپردازیم .
هر چه هوای منطقه سکونت گرمتر، فرد جوانتر و به اواسط روز نزدیکتر باشیم بخصوص در جنس مذکر که گرمی مزاج بیشتری دارد گرمای هوا آسیبزاتر خواهد بود. در این شرایط مصرف غذاهای حاوی ادویهجات همچون دارچین، زنجبیل، فلفل و زردچوبه باید به حداقل برسد و نوشیدنیهای مورد استفاده کمنمک و کمشیرین با میزان ترشی بیشتر باشد. نمک و شیرینی جات به دلیل طبع گرم باعث افزایش دمای بدن میشوند. در برخی شبکههای مجازی طب سنتی و منابع غیرموثق به افراد توصیه شده که با مصرف خوراکیهای با مزاج گرم همچون غذاهای تند و تیز و خوردن خرما با کمک به افزایش سوخت و ساز و تعریق بیشتر، دمای بدنتان را تقلیل داده و خنک شوید. دکتر رضایی ضمن رد این موضوع میگوید مصرف خوراکیهای با طبع گرم بخصوص در افراد با مزاج گرم و تر اخلاط را سوزانده و تبدیل به سودا میکند و میتواند باعث تیرگی پوست، خلق و خوی بد، خشکی مزاج، کاهش انرژی، بروز بیماریهای گرم مثل کهیر و خارش و داغی وگرگرفتگی شود.ارتباط تنگاتنگ کولر گازی و گرمازدگیاستفاده مستمر از کولر گازی در منزل و محل کار که دمای آن پایینتر از 20-18 درجه سانتیگراد باشد میتواند موجبات بروز بیماریهای سرد را در فرد فراهم کند ضمن اینکه چون این افراد بدنشان به گرمای هوا عادت ندارد احتمال اینکه با دور شدن از کولر گازی و ورود به هوای گرم دچار خستگی گرمایی و گرمازدگی شوند بیشتر است.چرا دوش آب سرد نگیریم؟بسیاری از افراد معتقدند که با دوش آب سرد میتوان دمای بدن را پایین آورد، اما در مقابل قدیمی ترها بر این باورند که این کار باعث بروز شوک و ایست قلبی میشود. دکتر رضایی پاسخ میدهد آمار دقیقی از بروز ایست قلبی که ناشی از تماس بدن با آب سرد باشد گزارش نشده است اما از دیدگاه طب سنتی این روش مورد تائید نیست. وقتی بدن گرم است منافذ پوست، غدد عرق و عروق سطحی بدن در حالت انبساط هستند و اگر از آب خیلی سرد استفاده شود این منافذ بسته و تعریق و خروج گرمای بدن امکان پذیر نخواهد بود و در نتیجه سردی آب، داغی بیشتری در بدن احساس میشود. اما دوش گرفتن با آب ولرم میتواند به تبادل حرارت بدن کمک کرده و دما را تقلیل دهد. حتی خیس و نمدار کردن نقاط ضربان دار بدن با آب معمولی و نه کیسه یخ مثل دور گردن، مچ دست و پا، کشاله ران و پیشانی و باد زدن آن با دست و نه به واسطه کولر و پنکه میتواند به کاهش دمای بدن کمک کند.فلزاتی برای خنک شدن بدندر برخی وبگاهها و کانالهای مجازی ادعا میشود که با استفاده از گردنبند و دستبندهای فلزی دمای بدنتان را تقلیل دهید. واقعیت این است که از دیدگاه طب سنتی برخی فلزات مزاج سرد داشته و میتواند برای گرم مزاجان کمککننده باشد. اما اینکه بگوییم گردنبندهای فلزی میتوانند باعث خنک شدن بدن شوند بیشتر حالت تلقینی داشته و نمیتواند زیاد موثر باشد.چرا نباید آب یخ بخوریم؟از دیدگاه طب سنتی مصرف آب یخ سبب عملکرد نامطلوب کبد و دستگاه گوارش میشود و در مواردی به بروز کبد چرب کمک میکند. بهتر است در فصول گرم سال به جای آب یخ از دوغ کم نمک و سکنجبینی که سرکه خانگی آن بیشتر از عسل یا شیرهاش باشد استفاده شود. حتی مصرف لیموی ترش، آبغوره یا آب نارنج هم به تنهایی توصیه میشود.با بدنهای مرطوب چه کنیم؟افراد زیادی هستند که بیش از گرمی هوا، از تعریق زیاده از حد و مرطوب شدن بدن شکایت دارند. رطوبتی که باعث عرقسوز شدن و در مواقعی تنگی نفس میشود. دکتر رضایی میگوید تعریق بیش از حد و نامطبوع نشاندهنده بالا بودن اخلاط بد و سموم زاید در بدن است. به طور کلی تعریق حتی پس از ورزش باید سبک و بدون بو باشد. این افراد ابتدا باید با مراجعه به متخصصان طب سنتی اقدام به پاکسازی بدن از سموم کرده و برای خارج کردن مواد زائد تجمع یافته در زیر پوست از نوره یا همان داروی نظافت استفاده کنند. داروی نظافت برخلاف تصور عامه مردم تنها برای رفع موهای زائد بدن نیست و مهمترین کاربرد آن کمک به خروج سموم زیر پوستی است. نوره از زرنیخ و آهک تهیه شده و انواعی که در بازار موجود است اغلب حاوی ترکیبات شیمیایی است که توصیه به مصرف انواع طبیعی و اصل آن است.