شناخت انواع سردرد
سردرد، براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی درد شایعی است که تقریبا هر فردی گاهی آن را تجربه میکند. سردردهای مکرر اما میتواند حاکی از نوعی اختلال سردرد باشد. در ادامه با چهار نوع از بدترین نوع سردردها و راههای درمان آنها آشنا میشوید.
سردرد خوشهای
در این نوع سردرد که از هر هزار نفر یک نفر را مبتلا میکند یک سمت سر، اطراف یا پشت یک چشم دچار دردی شدید میشود. احتقان بینی، تورم، تعریق، قرمزی چشم و افتادگی پلک از شایعترین نشانههای این نوع سردرد است. بوهای شدید مثل بوی بنزین و عطر میتواند محرک سردرد خوشهای باشد. استنشاق اکسیژن خالص، مصرف مسکن و استفاده از اسپری بینی از راههای درمان این سردردهاست.
میگرن
سردرد میگرنی نیز یک سمت سر را درگیر میکند. این سردرد متوسط تا شدید درد ضربانداری است که معمولا دو تا 72 ساعت طول میکشد. شایعترین علائم شامل تاری دید، حساسیت به نور، استفراغ، تهوع و سرگیجه و پیش علائم شامل دیدن جرقههای نور و سوزن سوزن شدن یک طرف صورت، بازوها و پاهاست. مسکنها، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضدتهوع برخی درمانهای سردردهای میگرنی است.
سردردهای آلرژیک یا سینوسی
این نوع سردرد زمانی اتفاق میافتد که سینوسها دچار التهاب شوند. یک واکنش آلرژیک ممکن است عامل سردرد سینوسی باشد که درد در ناحیه جلویی سر و سینوسها را شامل میشود. شایعترین علائم شامل تب، تورم صورت، ترشحات بینی سبز یا زردرنگ و آبریزش بینی است. مصرف آنتیبیوتیکها، آنتیهیستامینها، ضد احتقانها و اسپریهای استروئیدی بینی از راههای درمان این نوع سردردهاست.
سردردهای ناشی از فشار خون
پرفشاری مزمن خون میتواند عامل بروز سردرد باشد. این نوع سردرد معمولا متوسط تا شدید است و دوطرف سر را درگیر میکند. با توجه به اینکه این نوع سردردها براثر بالا رفتن فشار خون بروز میکند، نوعی شرایط اورژانسی به شمار میآید. مصرف بتابلاکرها، داروهای فشار خون و داروهای مسکن بدون نسخه به درمان موقت این سردردها کمک میکند.
چرا سردرد می گیریم؟
گر چه بیشتر سردردهاى مزمن خطرناک نیستند ولى هر تغییر مهمى در الگوى سردرد، بلا اثر شدن دارویى که تاکنون موثر بوده، یا به وجود آمدن مشکل دیگرى علاوه بر سردرد، پزشک را موظف مىکند که وضعیت بیمار را مجدداً بررسى کند.
داون ا.مارکوس، دانشیار دانشکده پزشکى پیتسبورو، دپارتمان بیهوشى، در این باره توضیح مىدهد وقتى که سردرد شدید و ضرباندارى را احساس مىکنید، سرتان را با دو دستتان مىگیرید و مىگویید: «احساس مىکنم، مغزم دارد بیرون مىزند، فکر مىکنم اگر نگهش دارم، بهتر است.»
این احساس کاذب وجود دارد که مغز بزرگتر شده و همین درد ایجاد مىکند. جالب است اگر بدانیم بافت مغز هیچگونه احساس دردى همچون بافتهاى دیگر مثل پوست ندارد. از آنجا که مغز در داخل پوشش سخت و محافظى قرار گرفته، لذا فاقد حسهایى چون لمس و فشار است که بیشتر مختص بخشهاى باز و در معرض تماس خارج از بدن هستند. در واقع جراحان مغز میتوانند بافت مغز را در فرد بیدار برش دهند، بى آن که وى حتى متوجه حرکت چاقو شود.
مکانیسم ایجاد سردرد
سردرد به دلیل فعال شدن و تحریک ساختمانهایى که درد را حس مىکنند، ایجاد مىشود. در موارد تومورهاى مغز، درد علامت دیرهنگامى است و در این مواقع درد به طور کلى زمانى احساس مىشود که تومور آن قدر بزرگ شود که بتواند به استخوانها آسیب رساند یا عروق خونى یا اعصاب را تحت کشش قرار دهد. مشکلات در ناحیه گردن نیز مىتوانند موجب درد شوند که در این حالت درد از گردن به پشت سر و غالباً از آنجا به سر و گاها یک چشم تیر مىکشد. لیکن عفونت یا التهاب سینوسها (که معمولاً بخشى از یک واکنش حساسیتىاند) جزء علتهاى غیر شایع سردردهاى عود کنندهاند.
نکته جالب این که راجر کدى و کرتیس اشنایدر از «مرکز مراقبتهاى سردرد» در مونتانا دریافتهاند ۲۵ تا ۳۰ درصد کسانى که از میگرن رنج مىبرند، علائمى را در بین طول دورههاى شدت سردرد گزارش مىکنند و نزدیک ۹۸ درصد کسانى که تصور مىکردند دچار سردردهاى سینوسى هستند، در واقع میگرن داشتند.