آیت‌الله مصباح یزدی: هیچ ضمانتی براي باورمندي نسل آینده نسبت به معارف اسلامي وجود ندارد
حال باید دید حوزه علمیه و نهادهای وابسته به آن چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند، تا بتوانند وظیفه خود را انجام دهند، و حوزه چه شاخصه‌هایی باید داشته باشد، تا بتواند اسلام را در ابعاد گوناگون و سطوح مختلف، از مسائل خرد فردی، خانوادگی و تربیتی گرفته، تا احكام كلان اجتماعي، اقتصادی و بین‌المللی را بشناسد، و آنها را در جامعه نهادینه کند.
عصر خبر: عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این‌که خداوند نیاورد روزی را که حوزه علمیه، که وظیفه حفاظت از اسلام را بر عهده دارد، زمینه ضعف آن را فراهم کند، ادامه داد: برای تحقق حوزه علمیه در تراز انقلاب اسلامي، سه رکن مهم لازم است؛ رکن اول، شناخت صحيح و كامل اسلام در همه ابعاد، و تبلیغ آن است؛ رکن دوم، تقوا به عنوان عامل انگیزه‌ساز درونی است؛ رکن سوم نیز درک شرایط اجتماعی و سیاسی، و شناخت دشمنان و توطئه‌های آنها، و در یک کلمه بصیرت اجتماعی است.
به گزارش «انتخاب»، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی جدید حوزه علمیه در مدرسه معصومیه قم، براي تبيين شاخص‌های حوزه تراز انقلاب اسلامی، اظهار داشت: ابتدا باید ببینیم انقلاب اسلامي چیست و ویژگی‌های آن کدام است، وظیفه حوزه علمیه در قبال آن چیست، و چرا حوزه علمیه باید در تراز اين انقلاب باشد؛ به عبارت بهتر باید ببینیم حوزه علمیه چه ربطی به انقلاب دارد.
آیت‌الله مصباح یزدی شاخصه اصلی اين انقلاب را «اسلامی بودن» آن دانست، و افزود: شاید برخی از افراد و حتی مسئولان گمان کنند كه انقلاب اسلامی ايران پدیده‌اي اجتماعی مشابه سایر انقلاب‌ها است كه در بسیاری از کشورها با فراهم شدن شرایط و عوامل لازم به وجود آمده است، و تفاوت چندانی با سایر انقلاب‌ها ندارد؛ يعني همان‌گونه که مردم برخی از کشورها برای رهایی از یوغ استعمار، سال‌ها مبارزه کردند، مردم ایران نیز براي نجات خود از زير سلطه آمریکا و انگلیس و جلوگيري از چپاول منابع كشور خود توسط بيگانگان دست به قیام زدند.
وی با تأكيد بر این‌که تفاوت اساسی انقلاب كشور ما با سایر انقلاب‌ها، اسلامی بودن آن است، افزود: اسلامیّت، فصل مقوم انقلاب ایران است؛ غالب انقلاب‌ها با شعار استقلال و آزادی انجام شد، اما در ایران، استقلال و آزادی در کنار جمهوری اسلامی مطرح می‌شد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با يادآوري گوشه‌هایی از تاریخ انقلاب، خاطر نشان كرد: برخی از علمای محترم، با دیدن فشارهای رژیم طاغوت بر مردم انقلابی، به پاریس رفتند تا امام(ره) را متقاعد کنند كه معتدل‌تر با رژيم برخورد كند و به کمتر از تغییر حکومت رضایت دهد؛ اما امام راحل(ره) در جواب آنها فرمودند که به ایران برگردید و برای جمهوری اسلامی تبلیغ کنید!
وي افزود: حتی بعد از پيروزي انقلاب، زماني كه قرار شد رفراندوم برگزار شود، بسیاری از بزرگان و سیاستمداران نظرشان این بود که حکومت کشور، «جمهوری» یا «جمهوری دموکراتیک» باشد؛ اما امام(ره) فرمودند: «جمهوری اسلامی؛ نه یک کلمه کم، نه یک کلمه زیاد».
استاد اخلاق حوزه علميه قم با بيان این که در اين ميان، مسأله اصلي «اسلام» است، تأكيد كرد: فصل مقوم انقلاب ایران، اسلامی بودن آن است؛ لذا شناخت صحيح اسلام در همه ابعاد و در سطوح مختلف، و نيز ترویج آن امری مهم است و بی‌شک اگر قرار باشد نهادی عهده‌دار شناختن اسلام و تبلیغ آن شود، نهاد روحانیت است.
آیت‌الله مصباح يزدي با تأکید بر لزوم شناختن اسلام در همه ابعاد و تبیین آموزه‌های آن، و استحکام بخشیدن به اين آموزه‌ها در مقابل سیل شبهات، افزود: هنوز تمامي ابعاد اسلام برای بسیاری از مردم و حتی مسئولان شناخته شده نیست؛ لذا كساني «جمهوری اسلامی» را به دو بخش تقسيم می‌کنند؛ بخش جمهوری که مربوط به سیاست و اداره کشور است، و بخش اسلامیّت که امری فردی و متعلق به هر يك از افراد جامعه است؛ بر اين اساس، وظیفه دولت تأمین نیازهای مادی مردم و مدیریت مسائل روزمره اجتماعی است، و دین و آخرت مردم ربطی به دولت ندارد. این در حالی است که دين، وجه تمايز نظام جمهوری اسلامی از سایر نظام‌ها و انقلاب‌ها است.
وی ضمن تبيين ارتباط حوزه‌ها با نظام جمهوري اسلامي، گفت: پس از مشخص شدن نقش اسلام در انقلاب كشور ما، روشن مي‌شود كه وظیفه حوزه علمیه تبيين لوازم اسلامی بودن نظام در مقام شناخت، و نظارت بر مراعات اين لوازم در مرحله اجرا است؛ لوازمي كه در عرصه‌هاي مختلفي از قبيل اقتصاد، فرهنگ، آموزش و پرورش، تجارت، روابط بين‌الملل و نظایر آن به عنوان ابعاد گوناگون اسلام تجلي مي‌يابد.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به این که هیچ ضمانتی براي باورمندي نسل آینده نسبت به معارف اسلامي وجود ندارد، ادامه داد: بسیاری از فرهنگ‌ها، آداب و سنن اجتماعی در جوامع مختلف رواج داشته، كه بعد از چند نسل متروک شده است. اين خطر در باره مسايلي كه نیازمند استدلال و فهم عمیق است، بيشتر محتمل است، و زماني كه این حرکت نزولی شروع شود، تدريجاً به سمت صفر حرکت ادامه پيدا می‌کند.
مصباح يزدي افزود: تأسف بیشتر از این است که ريشه بعضي از احكام اسلامي به عنوان بحث علمی در برخي محافل حوزوی زده شود؛ مگر نشنيده‌ايد که گاهي گفته مي‌شود در اسلام چیزی به نام حکومت نداریم؟!
وی ضمن اظهار تأسف از چنين مواردي، ادامه داد: امروز صدر تا ذیل باورهای اسلامی، در معرض تشکیک قرار گرفته، و شیاطین هر روز راه‌های جديدي را براي تخریب اعتقادات مردم ابداع می‌کنند؛ حال، مسئولیت مقابله با این جريان فكري بر عهده چه کسانی است؟ آيا انجام چنين كاري از دستگاه‌هاي اجرايي، یا سپاه و ارتش ساخته است ؟! آیا کسانی غیر از روحانیت این تکلیف را بر عهده دارند؟!
آیت‌الله مصباح يزدي بزرگ‌ترین مسئولیت در نظام اسلامی را مقابله فكري با کسانی دانست که اعتقادات مسلمانان را تخریب می‌کنند، و تأكيد كرد: اگر اسلام نباشد، جمهوری اسلامی معنا ندارد، و در نهایت تأسف، گاهي ديده مي‌شود عده‌ای به عنوان تکلیف واجب شرعی، نظام اسلامی را تضعیف می‌کنند!
وی با اشاره به اين كه مسئولیت مقابله با تهاجم فكري به مباني فكري و فرهنگي نظام اسلامي، اولاً و بالذات بر عهده حوزه است، گفت: حال باید دید حوزه علمیه و نهادهای وابسته به آن چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند، تا بتوانند وظیفه خود را انجام دهند، و حوزه چه شاخصه‌هایی باید داشته باشد، تا بتواند اسلام را در ابعاد گوناگون و سطوح مختلف، از مسائل خرد فردی، خانوادگی و تربیتی گرفته، تا احكام كلان اجتماعي، اقتصادی و بین‌المللی را بشناسد، و آنها را در جامعه نهادینه کند.
استاد اخلاق حوزه علميه قم با ابراز اميدواري نسبت به این که خداوند روزی را نیاورد که حوزه علمیه، که وظیفه حفاظت از اسلام را بر عهده دارد، زمینه تضعيف آن را فراهم کند، ادامه داد: برای تحقق حوزه علمیه در تراز انقلاب اسلامي، سه رکن مهم لازم است؛ رکن اول، شناخت كامل و صحيح اسلام در همه ابعاد، و نيز تبلیغ آن در جامعه است؛ رکن دوم، تقوا به عنوان عامل انگیزه‌ساز درونی است؛ زيرا دانستن، به تنهايي مشکلی را حل نمي‌کند؛ رکن سوم نیز درک شرایط اجتماعی و سیاسی، و شناختن دشمنان و توطئه‌های آنها، و در یک کلمه بصیرت اجتماعی است.
وی تأكيد كرد: حوزه علمیه با كمك علم، تقوا و بصیرت می‌تواند وظیفه خود را به درستي بشناسد، و به آن عمل کند، و نزد خداوند براي عمل‌كرد خود حجت داشته باشد؛ اما با تضعیف هر يک از این سه رکن، حوزه باید نزد خدا پاسخگو باشد؛ زيرا نه تنها به شهدا، بلکه به تمامي انبیا و اولیای الهی نیز خیانت شده است.
آیت‌الله مصباح يزدي افزود: بدون مدیریت صحیح جامعه، نمی‌توان نسل آینده را مسلمان معتقد نگه داشت، و اگر نسل آینده منحرف شود، مسئولیت آن بر عهده حوزه‌های علمیه است.
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در پايان ضمن گرامی‌داشت یاد و خاطره امام راحل(ره)، به تغيیرات مثبتی که به برکت حضرت امام(ره) در حوزه‌ها رخ داده، اشاره، و خاطر نشان کرد: مبادا دستاوردهایی که به برکت خون شهدا به دست آمده، از دست برود؛ حوزه علمیه باید خود را برای مقابله با انحرافاتي كه موجب تضعيف برخی از ابعاد اسلام شده، آماده کند.
