وقتی دهان شور می شود!
وقتی دهان شور می شود علل مختلفی از جمله: کم شدن آب بدن، ریفلاکس معده، عفونت…. دارد. در این مقاله به بررسی علل شوری دهان و راه های خانگی درمان شوری دهان پرداخته ایم.
علل شوری دهان
بزاق منتشر شده توسط غدد بزاقی موجود در داخل دهان به ما کمک می کند تا طعم و مزه مواد غذایی که می خوریم را احساس کنیم. بزاق دارای چند ترکیب مختلف بوده و طعم و مزه ی هر یک از ترکیبات با دیگری فرق دارد. تحت شرایط خاص، بزاق ترشح شده توسط غدد بزاقی خود ماهیتاً شور بوده و طعمی ترش را برای تمام مدت در دهان باقی می گذارد. به علاوه، این وضعیت می تواند علامتی از چند اختلال دیگر مربوط به سلامت باشد. چنین عوارضی که می توانند طعم و مزه ی دهان را تغییر دهند، به شرح ذیل می باشند:
کم شدن آب بدن:
یکی از عوامل کلیدی است که می تواند مسبب ترشح بزاق شور به داخل دهان باشد. کم شدن آب بدن به علت مصرف ناکافی مایعات و یا در صورت از دست رفتن مقدار زیادی مایعات از بدن رخ می دهد. هنگامی که شخصی تحت شیمی درمانی و یا تحت مصرف دوز بالایی از داروهای خاصی قرار داشته باشد، بدن به طور دائم دچار کم آبی می شود. نوشیدن نوشیدنی های کافئینی مانند چای، قهوه و یا نوشابه و شربت نیز منجر به کم شدن آب بدن می گردد.
عفونت در غدد بزاقی:
سندرم شوگرن نوعی بیماری است که غدد بزاقی را تحت تأثیر قرار می دهد که آنها نیز به نوبه ی خود شروع به ترشح بزاق می نمایند. به طور مشابه، بروز برخی عفونت های باکتریایی در غدد بزاقی که اغلب به سیالادنایتیس ( sialadenitis ) اشاره دارد، همچنین می تواند موجب ترشح بزاق شور شود.
تخلیه از پشت بینی:
هنگامی که یک عفونت سینوس یا سینوزیت باکتریایی وجود داشته باشد، ممکن است طعمی ترش را در دهان خود احساس کنید. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که اخلاط بینی یا موکوس ناشی از عفونت که در داخل حفره های بینی شکل گرفته، در پشت گلو تجمع می یابند.
اشک: اشک تولید شده توسط غدد اشکی در چشم طعم و مزه ی شوری دارد. اشک از طریق مجاری اشک آور وارد حفره ی بینی می شود که پس از آن به پشت دهان جریان یافته و موجب شور شدن دهان می گردد. بعضی افراد بیش از حد اشک تولید می کنند (حتی زمانی که گریه نمی کنند!) و به طور مداوم طعم شوری در دهان خود احساس می کنند.
سایر علل:
کمبود تغذیه ای، اختلال غدد درون ریز و یا اختلالات عصبی از دیگر علل احتمالی طعم نمکین در دهان می باشند. کسانی که از میگرن، صرع یا تومور مغزی رنج می برند، از داشتن مزه ی شور در دهان خود شکایت دارند. مغز به ما کمک می کند که مزه ها را احساس کنیم و به عبارتی در حس چشایی به ما کمک می کند. هنگامی که عملکرد آن به دلایلی تحت تأثیر قرار گیرد، طعم واقعی در دهان نمی تواند احساس شود.
” رفلاکس معده” یکی از شایع ترین علل شوری دهان است
یک متخصص گوارشو کبد در خصوص علل شوری دهان اذعان داشت:رفلاکس معده یکی از شایع ترین علل شوری دهان است ولی به طور کلی تغییر طعم و مزه در دهان می تواند دلایل متعددی داشته باشد .
رفلاکس معده از شایع ترین علل شوری در دهان اشاره کرد و گفت:رفلاکس همراه با برگشت محتویات معده به ویژه اسید رخ می دهد، همچنین رفلاکس صفرا هم با اسید صورت می گیرد که موجب تلخی در دهان می شود .
وی با بیان اینکه به ندرت برخی از اختلال غدد درون ریز می تواند موجب تغییر در املاح بدن از جمله املاح غدد بزاقی شود و تغییر در مزه دهان را به صورت شوری ایجاد کند، افزود:البته این گروه از بیماری ها نادر هستند ولی به دلیل اهمیت باید توجه نشود .
معمولا مزه شوری ناشی از افزایش ترشح بزاق است که این بزاق به عنوان یک مکانیسم دفاعی برای کاهش تأثیر اثر مخرب اسید و صفرا، توسط بدن افزایش پیدا می کند که معمولا در شرح حال بیمار به مسئله مصرف داروها باید توجه کرد. همچنین به علائم رفلاکس توجه کرد چرا که بیماری که احساس شوری دهان می کند باید علائمی مثل سوزن سر دل، برگشت مواد یا مزمن که آن را دانسته باشد .
درمان های خانگی شوری دهان
از جمله درمان های خانگی برای مقابله با احساس شوری در دهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رعایت بهداشت دهان و دندان
استفاده از دهانشویه های ضد باکتری
جویدن آدامس بدون قند
نوشیدن آب فراوان در طول روز
ترک الکل و سیگار
پرهیز از غذاهای چرب یا تند