مشکل گوش‌‌تان را دست کم نگیرید
ممکن است دچار عفونت گوش شده باشید یا مشکلی در گوش‌های‌تان داشته باشید که علامتی از یک مشکل دیگر یا حتی یک بیماری جدی باشد. به هر حال، این ناراحتی می‌تواند تاثیر منفی بر کیفیت زندگی‌تان بگذارد.
خیلی از بیماری‌ها ارتباطی با گوش‌های‌مان ندارند اما میتوانند گوش‌ها را آزرده کنند یا تحت تاثیر قرار دهند. مشکل گوش‌‌تان را دست کم نگیرید. مشکل گوش هر چه که هست باید خیلی زود تشخیص داده شده و درمان مناسب انجام شود. در غیر اینصورت می‌تواند منجر به مشکلات حادتری شود.
در ادامه نگاهی می‌اندازیم به بیماری‌هایی که میتوانند گوش‌ها را تحت تاثیر قرار بدهند. آگاه بودن نسبت به آنها به شما کمک می‌کند درمان مناسب را در پیش بگیرید.
۱. سرماخوردگی و عفونت سینوسی
هر چند سرماخوردگی و عفونت‌های سینوسی علائم مشابه زیادی دارند اما یکی نیستند.
سرماخوردگی به عفونت خفیف سیستم تنفسی شامل گلو، بینی و سینوس‌ها گفته میشود. ویروس‌هایی که به گروههای سرماخوردگی تعلق دارند، معمولا علت سرماخوردگی هستند اما ممکن است ویروس‌های دیگری نیز سبب سرماخوردگی بشوند که معمولا خطری ندارند. علائم سرماخوردگی شامل سر درد، آبریزی بینی یا گرفتگی بینی، عطسه، سرفه، تب، خارش چشمها، گلو درد، بدن درد و … میشود. اگر سرماخوردگی تشدید شود، علائم مربوط به گوش یعنی عفونت گوش، مسدود شدن گوش و گوش درد بروز خواهند کرد. گاهی سرماخوردگی می‌تواند سینوس‌ها را مسدود کند و منجر به عفونت سینوسی شود.
عفونت سینوسی یا سینوزیت، التهاب و تحریک سینوس‌ها و حفره‌های بینی است. معمولا ویروس عامل این بیماری است اما گاهی باکتری یا حتی قارچ نیز می‌تواند عامل سینوزیت باشد. بعضی وقتها، آلرژی، پولیپ بینی (بافت غیرسرطانی در مخاط بینی) و یا حتی عفونت دندان می‌تواند سینوس‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. مشکلات سینوسی میتوانند احتمال عفونت گوش، گوش درد و یا حتی وزوز گوش را افزایش بدهند.
فشاری که به خاطر گرفتگی سینوس‌ها ایجاد میشود می‌تواند روی فشار موجود در گوش‌ها اثر بگذارد. اگر در بخش میانی گوش که شیپور استاش نام دارد، التهاب یا گرفتگی وجود داشته باشد، ممکن است دچار عفونت گوش شوید. این انسداد موجب تولید مایعات در گوش میشود. وزوز گوش زمانی است که شما صدای آزاردهنده‌ای در گوش‌های‌تان احساس کنید. این صدا ممکن است به صورت سروصدا، تق تق، پچ پچ و یا هو هو کردن باشد. همچنین ممکن است یک گوش یا هر دو گوش را تحت تاثیر قرار دهد، بلند یا آهسته، زیر یا بم باشد. با درمان گرفتگی ، از این علائم خلاص خواهید شد. استفاده از اسپری آبنمک برای بینی یا اسپری استنشاقی چند بار در روز می‌تواند علائم را فورا تسکین دهد.
۲. عفونت گلو
درمان عفونت گلو گاهی واقعا چالش برانگیز است. برخی از باکتری‌ها یا یک ویروس عامل عفونت گلو هستند. عفونت گلو می‌تواند نتیجه‌ی آلرژی، آلودگی یا محرک‌‌ها باشد و یا از یک بیماری درونی ناشی شود. عفونت گوش و گوش درد، عوارض متداولی هستند که در صورت پیشرفت عفونت گلو و رسیدن به درجه‌ی حادتر ایجاد میشوند.
سایر علائم متداول عفونت گلو شامل تورم لوزه‌ها، التهاب گرههای لنفاوی در گردن، گلو درد و التهاب حلق میشود.
۳. بیماری منییر(Ménière’s Disease)
بیماری منییر، اختلالی در گوش داخلی است. تعادل و شنوایی، عملکردهای حیاتی گوش داخلی شما هستند. این بیماری به طور کلی، فقط یک گوش را مبتلا می‌کند. از هر ۱۰۰۰ نفر در دنیا، ۱۲ نفر دچار بیماری منییر هستند. این بیماری معمولا افراد بین ۴۰ تا ۶۰ سال را مبتلا می‌کند.
بیماری منییر هر چند یک اختلال مزمن است اما درمان و تغییرات سبک زندگی می‌تواند به تسکین علائم کمک زیادی بکند. علائم بیماری منییر ممکن است چند سال خاموش باشند و ناگهان بروز کنند. این علائم شامل سرگیجه، از دست دادن شنوایی در گوش تحت تاثیر، وزوز گوش، از دست دادن تعادل، تهوع، سر درد، احساس سنگینی در گوش تحت تاثیر و درد میشود. علت دقیق بیماری منییر مشخص شناخته شده نیست. دانشمندان فکر می‌کنند ممکن است این بیماری با ترکیب مایعات درون گوش و یا سطح مایعات داخل گوش مرتبط باشد. اگر شما هم دچار این بیماری هستید، داروهای مناسب میتوانند به برطرف کردن سرگیجه کمک کنند. همچنین محدود کردن مصرف نمک و استفاده از وسایل کمکی شنوایی نیز میتوانند علائم این بیماری را کنترل کنند.
۴. بیماری کرون
بیماری کرون، التهاب و تحریک سیستم معده و روده است. بیماری کرون، نوعی بیماری مزمن التهابی گوارشی است که می‌تواند هر بخشی از سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار بدهد، از دهان گرفته تا مقعد. معمولا این بیماری در روده‌ی کوچک مشاهده میشود.
علائم بیماری کرون شامل اسهال مکرر، خونریزی مقعدی، کاهش وزن بی‌دلیل، گرفتگی‌های شکمی، تب، خستگی و کم بودن انرژی و از دست دادن اشتها میشود. بیماران مبتلا به کرون ممکن است دچار کَری شدید نیز بشوند. علت دقیق بیماری کرون ناشناخته است. اما عوامل زیادی مانند وراثت، اثر سیستم ایمنی بیش از حد فعال بر سیستم معده و روده و فاکتورهای محیطی (باکتری‌ها و ویروس‌ها) و سایر عوامل ناشناخته‌ی دیگر سبب بروز این بیماری میشوند.
۵. اوریون
اوریون یک بیماری ویروسی واگیردار است که توسط ویروس اوریون ایجاد شده و پارامیکسوویروس نیز شناخته میشود. این بیماری غده بناگوشی را تحت تاثیر قرار می‌دهد که غده‌ی اصلی بزاق واقع در جلو و زیر گوش‌هاست.
علائم اوریون شامل التهاب و تورم غدد بزاق در زیر یک یا هر دو گوش، تب، سر درد، خستگی و بیحالی، از دست دادن اشتها و درد عضلانی میشود. از دست دادن شنوایی نیز می‌تواند از عوارض اوریون باشد و در موارد نادر، این از دست دادن شنوایی می‌تواند دائمی باشد.
البته این اتفاق بیشتر زمانی می‌افتاد که دانشمندان هنوز واکسن اوریون را کشف نکرده بودند. بنابراین بعد از عفونت اوریونی، وضعیت شنوایی باید بررسی شود. اوریون و در نتیجه احتمال از دست دادن شنوایی را می‌توان به راحتی با واکسن (سرخک، سرخجه و اوریون)MMR پیشگیری کرد.
۶. سرخک
سرخک یا روبئولا، یک بیماری ویروسی خطرناک است که با ویروسی از خانواده‌ی پارامیکسو ویروس ایجاد میشود. این ویروس، سیستم تنفسی را مبتلا کرده و بسیار واگیردار است. ویروس سرخک معمولا با سرفه یا عطسه‌ی فرد مبتلا در هوا پراکنده میشود. شما ممکن است بواسطه‌ی تماس با بزاق یا خلط فرد مبتلا به این بیماری دچار شوید.
سرخک، دلیل عمده‌ی مرگ و میر کودکان در تمام دنیاست. در سال ۲۰۱۶، سازمان سلامت جهانی گزارش کرد که در سراسر دنیا، ۸۹۷۸۰ مرگ ناشی از سرخک وجود داشته است. با واکسیناسیون می‌توان در برابر این بیماری مصون شد و از ابتلا به آن پیشگیری کرد. واکسن سرخک برای کودکان ضروری است. علائم سرخک با تب خفیف، آبریزی بینی، سرفه، قرمزی و آبریزی چشمها و نقطه‌های ریز سفید رنگ در داخل لُپ‌ها شروع میشود. سایر علائم شامل دردهای عضلانی، گلو درد و راش‌های قرمز و خارش دار که معمولا در ناحیه‌ی سر شروع شده و تدریجا در سایر قسمت‌های بدن نیز بیرون می‌زنند، میشود.
دانشمندان نشان داده‌اند که بین ویروس سرخک و بیماری گوش به نام اتواسکلروز ارتباط وجود دارد. اتواسکلروز، رشد غیر طبیعی و تدریجی استخوان در گوش میانی است که مانع عملکرد طبیعی استخوان رکابی در گوش میانی میشود. استخوان رکابی فیکس شده و دیگر نمی‌تواند حرکت کند. این تغییر شکل، قابلیت انتقال امواج صوتی از گوش میانی به گوش داخلی را تحت تاثیر قرار داده و بنابراین شنوایی را مختل می‌کند. ویروس سرخک می‌تواند عامل فعالسازی بروز اتواسکلروز باشد. از دست دادن شنوایی ناشی از سرخک در مناطقی که واکسیناسیون سرخک انجام نشده، دیده میشود.
۷. مننژیت
مننژیت، التهاب غشاء پوشاننده‌ی مغز و نخاع است. این التهاب اساسا به دلیل عفونت‌های باکتریایی و ویروسی ایجاد میشود. گاهی میکروب‌ها، قارچ‌‌ها، انگل‌هایی خاص و یا حتی بیماری‌های خاصی چون سرطان، لوپوس، آسیب مغزی یا جراحی مغز میتوانند موجب مننژیت شوند.
علت دقیق مننژیت باید تشخیص داده شود تا درمان موثر صورت بگیرد. در برخی موارد، مننژیت ممکن است خود به خود برطرف شود اما در سایر موارد می‌تواند خطرناک باشد. با مشاهده‌ی علائم اولیه‌ی مننژیت، زودتر به پزشک مراجعه کنید.
علائم مننژیت شامل تب بالای ناگهانی، سر درد غیرعادی همراه با تهوع، مشکل تمرکز، حمله صرع، کاهش اشتها، مشکل در بیدار و هشیار ماندن، حساسیت به نور و راش‌های پوستی میشود. از دست دادن شنوایی نیز با مننژیت ارتباط دارد. کودکانی که مبتلا به مننژیت باکتریایی میشوند و همچنین کسانی که مبتلا به مننژیت ویروسی میشوند ممکن است شنوایی خود را از دست بدهند.
۸. مشکلات قلبی یا رگهای خونی
اگر صدای کوبیدن یا غژغژ در گوش‌های‌تان احساس می‌کنید که ریتمیک است، ممکن است دچار نوع غیرمعمولی از وزوز گوش به نام وزوز تپشی شده باشید. این بیماری چندان شبیه وزوز معمولی گوش نبوده و ممکن است یک یا هر دو گوش را تحت تاثیر قرار بدهد.
در واقع صدایی که بواسطه‌ی وزوز تپشی در گوش احساس میشود، بسیار واقعی بوده و به صدای جریان خون در رگها تشبیه میشود. علامت اولیه‌ی این بیماری، شنیدن صدایی شبیه تپش قلب در گوش‌هاست. ممکن است احساس سرسبُکی یا ضربان قلب تند هم داشته باشید.
اگر این علائم را همراه با درد قفسه سینه دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید. علت این علائم به مشکلات جریان خون مربوط شده و ممکن است شامل فشار خون بالا، تصلب شرایین، تومور سر و گردن و کاپیلاری غیرطبیعی نیز بشود. برای درمان این نوع وزوز گوش، باید مشکل اصلی و علت پنهان به درستی تشخیص داده شده و سپس درمان مناسب تجویز شود. این بیماری می‌تواند مشکلات خواب نیز ایجاد کند.
۹. عدم تعادل هورمونی
شاید تعجب کنید اگر بدانید که تغییرات هورمونی هم می‌تواند موجب مشکلات مربوط به گوش شود. برخی از مشکلات هورمونی مانند مشکلات تیروئیدی می‌تواند هم در زنان و هم در مردان روی بدهد. اما یک اختلال هورمونی در هورمون‌های زنانه می‌تواند اختلال شنوایی در زنان ایجاد کند.
وزوز گوش مشکلی است که معمولا در افراد مبتلا به مشکلات تیروئیدی دیده میشود. وقتی غده‌ی تیروئید که در بخش پایینی گردن واقع شده به درستی عمل نکند، دچار علائمی چون پایین بودن سطح انرژی، افزایش وزن و افسرگی خواهید شد. علائم بستگی به نوع مشکل تیروئید شما دارند که پزشک باید آن را تشخیص بدهد.
آیا می‌دانستید که عدم تعادل هورمونی در زنان نیز می‌تواند موجب بروز مشکلات گوش مانند بیماری منییر و اختلال دهلیزی گوش بشود؟ هر چند پزشکان عقیده دارند این ارتباط ممکن است اما تحقیقات بسیار کمی در این مورد صورت گرفته است. بنابراین، ارتباط دقیق این دو اختلال و درصد زنانی که دچارش هستند هنوز مشخص نیست.
تغییرات هورمونی در زنان می‌تواند منجر به علائم گوناگونی شود. برخی از علائم مربوط به گوش داخلی با تغییرات هورمون‌های زنانه مرتبط هستند. بعضی از این علائم شامل از دست دادن شنوایی، سرگیجه، افزایش وزوز گوش، احساس پُری گوش و فشار گوش میشود. این نشانه‌ها و بیماری‌های سببی آنها در افراد متفاوت است. بهترین کار این است که جهت تشخیص و درمان مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنید.
نورونیت دهلیزی اختلالی است که می‌تواند موجب سرگیجه‌های شدید و ناگهانی بشود. علت آن نیز التهاب عصب دهلیزی است که تعادل را کنترل می‌کند. علائم نورونیت دهلیزی شامل حملات سرگیجه ناگهانی میشود که می‌تواند ۷ تا ۱۰ روز طول بکشد و سپس سرگیجه خفیف به مدت چند هفته باقی بماند. تهوع و استفراغ و حرکت غیرارادی کره چشم از سایر علائم هستند. دارو می‌تواند سرگیجه و استفراغ را تسکین بدهد.
۱۰. تومورهای مغزی
سرطان‌های مغز میتوانند در هر سنی روی بدهند، اما این سرطان‌ها معمولا در کودکان و افراد سالمند دیده میشوند.
تومورهای مغزی انواع گوناگونی دارد و علائم بسته به نوع تومور، متفاوت هستند. از دست دادن شنوایی معمولا با تومورهای مغزی ارتباط دارد. برخی از سایر علامت‌ها شامل سر درد، حمله‌ی صرع، از دست دادن کنترل حرکات، از دست دادن بینایی، خستگی، افسردگی و تغییرات رفتاری میشود. با مشاهده‌ی این علائم هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
خلاصه اینکه مشکل گوش و شنوایی‌تان را دست کم نگیرید و زودتر برای تشخیص و درمان اقدام کنید
