اثبات اثرات ضدپیری انار در آزمایشات بالینی

به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، از آنجایی که پیری عامل اصلی بسیاری از بیماری‌ها است، هدف قرار دادن این فرآیند می‌تواند برای دستیابی به انواع درمان‌ها و بهبود کیفیت زندگی تقریباً همه افراد مفید باشد.

محققان مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان(EPFL) اکنون قدم جدیدی را در راستای این هدف برداشته‌اند و با انجام آزمایشات بالینی انسانی یک ترکیب مشتق شده از میوه انار نشان دادند که این ترکیب می‌تواند بدون عوارض جانبی به کاهش سرعت سالخوردگی میتوکندری در افراد سالخورده کمک کند.

این ترکیب که از میوه انار گرفته شده “اورولیتین ای”(Urolithin A) یا UA نام دارد. این مطالعه به این دلیل روی این ترکیب متمرکز شد که در آزمایش‌های قبلی به افزایش طول عمر کرم‌ها و موش‌ها منجر شده بود.

به نظر می‌رسد این ترکیب با بهبود عملکرد میتوکندری(بخش تولید انرژی یک سلول) با پیری مبارزه می‌کند، به نحوی که مزایای استفاده از آن شبیه به مزایای ورزش است.

در حالیکه این ترکیب به طور طبیعی در هیچ غذایی یافت نشد، زیست‌مولکول‌های موجود در میوه‌هایی مانند انار و تمشک در روده انسان می‌شکنند و به این ترکیب تبدیل می‌شوند.

تیم تحقیقاتی برای این مطالعه این ترکیب را شبیه‌سازی کرد و آن را در اندازه‌های(دوز) مختلف به یک گروه ۶۰ نفره از افراد سالمند تزریق نمود. این افراد همه شیوه زندگی کم تحرکی داشتند اما در زمان انجام آزمایش، وضعیت سلامت خوبی داشتند. این آزمایش برای تعیین ایمنی این ترکیب و کارایی آن انجام شد.

در دور اول آزمایشات، محققان به برخی از شرکت کنندگان یک دوز خوراکی مجاز از UA(بین ۲۵۰ تا ۲۰۰۰ میلی‌گرم) خوراندند که در نهایت در مقایسه با گروه کنترل، هیچ عارضه جانبی مشاهده نشد.

پس از آن محققان ایمنی و اثربخشی ترکیب را طی یک دوره ۲۸ روزه آزمایش کردند. شرکت کننده‌ها به چهار گروه تقسیم شدند که هر یک دوز خوراکی روزانه متفاوتی مصرف می‌کردند. ۲۵۰ میلی‌گرم، ۵۰۰ میلی‌گرم، ۱۰۰۰ میلی‌گرم و یک گروه کنترل که دارونما دریافت می‌کردند.

باز هم هیچ عارضه جانبی در هیچ‌یک از افراد مشاهده نشد. محققان به شناسایی زیست‌نشانگرهای UA در نمونه‌های پلاسمای گرفته شده از بیماران پرداختند و دریافتند که آنها در تمام دوزها حضور دارند.
مهم اینکه تیم متوجه شد که در دوزهای ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌گرم بیان ژن میتوکندری در سلول‌های عضلانی اسکلتی تحت تأثیر قرار گرفته و فعالیت زیست‌زایی را درست مانند انجام ورزش تحریک می‌کند.

زیست‌زایی یا بیوژنز به پیدایش موجودات زنده از موجودات زنده‌ای همانند خود گویند.

“یوهان آورکس” نویسنده این مطالعه می‌گوید: این یافته‌های جدید نشان می‌دهد که UA چقدر می‌تواند برای سلامت انسان مفید باشد.

امید است که درمان با UA بتواند به کاهش سرعت یا توقف و یا حتی معکوس کردن از دست دادن توده عضلانی اسکلتی و تضعیف سایر بافت‌ها که به طور طبیعی با افزایش سن رخ می‌دهد منجر شود.

این مطالعه جدید به مجموعه مطالعات مبتنی بر مبارزه با پیری با تمرکز بر میتوکندری پیوست. قبلاً دانشمندان راه‌هایی برای گسترش طول عمر مگس‌های میوه با ترمیم میتوکندری‌های آسیب دیده پیدا کرده‌اند.

یک شرکت وابسته به مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان به نام “آمازنتیس”(Amazentis) قصد دارد محصولات UA را هرچه سریع‌تر به بازار عرضه کند.

مؤسسه پلی‌تکنیک فدرال لوزان یکی از دو دانشگاه پلی‌تکنیک فدرال سوئیس است که در شهر لوزان سوئیس واقع شده است. این دانشگاه در منطقه فرانسوی زبان لوزان قرار دارد.

راکیزه یا میتوکندری در یاخته (سلول)، اندامکی است که وظیفه آن تنفس سلولی و نوعی اندامک انتقال انرژی است که موجب می‌شود انرژی شیمیایی موجود در مواد غذایی با عمل فسفوریلاسیون اکسیداتیو، به صورت پیوندهای پرانرژی فسفات ATP(آدنوزین تری‌فسفات) ذخیره شود. این اندامک در تمام یاخته‌های دارای تنفس هوازی به جز در باکتری‌ها که آنزیم‌های تنفسی آن‌ها در غشای سیتوپلاسمی جایگزین شده‌اند وجود دارد.

میتوکندری نیز همانند کلروپلاست از دو غشای داخلی و خارجی تشکیل شده‌ است با این تفاوت که دو غشای داخلی و خارجی فضای درون میتوکندری را به دو بخش تقسیم می‌کند که عبارتند از فضای درون میتوکندری و فضای بین دو غشا.

درون میتوکندری دی‌ان‌اِی حلقوی نیز وجود دارد و می‌تواند مانند پلازمید باکتری به طور مستقل از سلول نیز همانندسازی کند. درون میتوکندری مایعی سیال به نام ماتریکس وجود دارد که واکنش‌های مربوط به فرآیند تنفس سلولی در آن انجام می‌شود.
تنفس سلولی فرآیندی است که طی آن انرژی ذخیره شده در غذاها(قندها) به اِی‌تی‌پی(مولکول سوختی سلول) تبدیل می‌شود. در غشای داخلی، چین خوردگی‌هایی وجود دارد که به آن کریستا می‌گویند که باعث افزایش سطح غشا می‌شود.

نام میتوکندری ترکیبی از دو واژه یونانی “میتوس”(μίτος) به معنای رشته و “خُندریون”(χονδρίον) به معنی دانه است. چون این اندامک اغلب رشته‌ای یا به صورت دانه‌های کوچک در سیتوپلاسم همه سلول‌های یوکاریوتی وجود دارد. میتوکندری‌ها محل اکسیداسیون سلولی هستند.

طی این عمل، کربن دی‌اکسید تولید می‌گردد و این همان کربن دی‌اکسیدی است که از سلول دفع می‌شود. میتوکندری مانند یک کارخانه باعث تولید انرژی سلول می‌شود.

میتوکندری مربوط به بافت یونی پستانداران که ماتریس و غشای آن‌ها توسط میکروسکوپ الکترونی نمایش داده می‌شود، اندامکی متصل به غشا است که در اکثر سلول‌های یوکاریوتی(سلول‌هایی که دی‌ان‌اِی آنها در هسته سلول قرار دارد و در اکثر گیاهان، حیوانات، قارچ‌ها و دیگر اشکال جانداران تشکیل می‌شوند) وجود دارند.

اندازه میتوکندری‌ها بین ۰٫۵ تا ۱٫۰ میکرومتر می‌باشد. ساختارهای میتوکندری به عنوان نیروگاه‌های سلولی توصیف می‌شوند چرا که بیشتر انرژی شیمیایی سلول یا همان ATP از میتوکندری تولید می‌شود.

میتوکندری علاوه بر تولید انرژی سلولی، وظایف دیگر درون سلولی نیز دارد که شامل سیگنال‌دهی، تمایز سلولی، مرگ سلولی و کنترل رشد و حفظ سلول می‌باشد. میتوکندری می‌تواند در چندین نوع بیماری تأثیر داشته باشد که از جمله می‌توان به اختلالات میتوکندری و اختلال عملکرد قلبی اشاره کرد.

میتوکندری همچنین می‌تواند در پروسه پیری مؤثر باشد. تحقیقات و پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که اوتیسم به ویژه اوتیسم حاد با نقص در سیستم میتوکندری در ارتباط است.

شاخصه‌های متعدد و متفاوت، میتوکندری‌ها را منحصر به فرد کرده است. تعداد میتوکندری‌ها در سلول بسته به نوع ارگانیسم‌ها، بافت‌ها و نوع سلول متفاوت می‌باشد. برای مثال سلول‌های خونی قرمز، فاقد میتوکندری می‌باشند پس انرژی‌اش را از مسیر گلیکولیز به دست می‌آورد در حالی که سلول‌های سازنده کبد بیش از ۲۰۰۰ میتوکندری در ساختار خود دارند.
این اندامک شامل چندین توابع مختلف است که هر کدام عملکرد منحصر به فردی دارند. این واحد سلولی، شامل غشای خارجی، فضای بین دو غشا، کریستا و ماتریکس میتوکندری می‌باشد.

پروتئین‌های میتوکندری بسته به نوع و بافت هر قسمت متفاوت می‌باشند. در انسان، ۶۱۵ نوع مختلف از پروتئین‌های میتوکندری قلبی شناسایی شده است. در حالی که در موش‌ها این تعداد ۹۴۰ عدد می‌باشد.
پروتئوم‌های میتوکندری به شکل دینامیکی تنظیم می‌گردند اگرچه اکثر دی‌ان‌ای موجود تصور می‌شود. در سلول دو نوکلئوس قرار دارد، اما میتوکندری‌ها دارای ژنوم‌های مستقل خود می‌باشند. علاوه بر این، دی‌ان‌ای میتوکندری نشان می‌دهد که این واحد سلولی دارای شباهت‌های قابل توجهی با ژنوم‌های باکتریایی می‌باشد.

این مطالعه در مجله Nature Metabolism منتشر شده است.